Yoğun Bakım Ünitesinde Sık Görülen Sağlık Hizmetiyle İlişkili Enfeksiyonların Önlenmesinde Kanıta Dayalı Uygulamalar

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 3, 25 - 44, 29.09.2021

Meltem Kurt Gülay Yazıcı

Öz

Sağlık hizmetiyle ilişkili enfeksiyonlar, dünyada önemli bir sağlık sorunudur ve yataklı tedavi kurumlarının kalite göstergesi olarak görülmektedir. Sağlık hizmet ilişkili enfeksiyonlar morbidite ve mortalitedeki artışa neden olmasının yanında, hastanın hastanede yatış süresinin uzamasına ve maliyetin artmasına da neden olmaktadır. Gelişmiş ülkelerde Sağlık hizmet ilişkili enfeksiyonların oranı %5-10 iken gelişmekte olan ülkelerde %25’in üstüne çıkabilmektedir. Özellikle yoğun bakım üniteleri, sağlık hizmet ilişkili enfeksiyonların en çok görüldüğü alanlardır. Yoğun bakım ünitelerinde yatan hastaların sahip olduğu komorbiditeler, yatış öncesinde ya da yatış sırasında geçirdikleri cerrahi operasyonlar, monitörizasyon ve tedavi amaçlı uygulanan invaziv girişimler nedeniyle enfeksiyon hızları daha fazla görülmektedir. Yoğun bakım ünitesinde sık görülen enfeksiyonlar, kateter ilişkili üriner sistem enfeksiyonu, ventilatör ilişkili pnömoni ve kateter ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonu olarak karşımıza çıkmaktadır. Sağlık hizmet ilişkili enfeksiyonlar gelişmiş ülkelerde %20’si, gelişmekte olan ülkelerde ise %40’ından fazlası önlenebilir sorunlar olarak görülmektedir. Bu nedenle sağlık hizmet ilişkili enfeksiyonların önlenmesine yönelik kanıta dayalı uygulamaları içeren kılavuzlar oluşturulmuştur. Hastalarla en fazla temas halinde olan sağlık çalışanları hemşirelerdir. Sağlık hizmet ilişkili enfeksiyonların önlenmesinde yoğun bakım ünitesinde 24 saat boyunca hastanın bakımı ve tedavisinden sorumlu olan hemşireler anahtar rol üstlenmektedir. Bundan dolayı hemşire, enfeksiyonlar açısından risk oluşturan durumları bilmeli, uluslararası/ulusal standartlara uygun sağlık hizmet ilişkili enfeksiyonları önlemeye yönelik oluşturulan kılavuzlardaki girişimleri uygulamalı ve uygulanmasını sağlamalıdır.

Anahtar Kelimeler

Hemşire, Sağlık Hizmetiyle İlişkili Enfeksiyonlar, Yoğun Bakım Üniteleri, Kanıta Dayalı Uygulamalar

Kaynakça

• 1. Horan TC, Andrus M, Dudeck MA. CDC/NHSN Surveillance definition of health care-assosiated infection and criteria for specific types of infections in the acute care setting, AJIC Major Articles, 2008, 36(5): 309-332.
• 2. World Health Organization. Report on the Burden of Endemic Helath Care- Associated Infection Worldwide, 2011. https://apps.who.int/iris/handle/10665/80135.24 Şubat 2021.
• 3. Barrasa- Villar JI, Aibar- Remon C, Prieto- Andres P, Mareca- Donate R, Moliner- Lahoz J. Impact on morbidity, mortality and length of stay of hospital- acquired infections by resistant microorganisms, Clinical Infectious Diseases, 2017, 65: 644-652.