Evaluation of tuberculosis cases followed in Erzurum tuberculosis dispensary between 2012-2018

Yıl 2021, , 106 - 115, 23.07.2021

Esra Korkmaz Daharlı , Sinan Yılmaz

https://doi.org/10.20518/tjph.858412

Cited By: 1

Öz

Objective: Although tuberculosis is a preventable and treatable infectious disease, it is still one of the leading causes of death in the world. TB patients are followed up and treated through tuberculosis dispensaries, which are a branch of primary health care services in our country. In this study, it was aimed to evaluate TB cases through the records of the tuberculosis dispensary serving in Erzurum.

Methods: In this descriptive study; The variables were created by compiling archive records between 2012 and 2018 by the researcher. (SPSS v20) program was used in data analysis.

Results: The mean age of 677 patients included in the study was 40.43 ± 19 years, 21.4% were in the 15-24 age group and 59.2% were men. 59.9% of the patients were only literate or had primary school education. Housewives constituted 48.6% of the cases, while students were 16.8%. 53.5% of the registered TB cases were residing in the city center and 2.0% were foreign nationals. There was a 45% increase in the number of cases in 2017 compared to the previous year. There was extrapulmonary involvement in 55.8% of the cases, and both lung and extrapulmonary involvement in 1.5%. BCG scar in 28.9% and history of contact in 8.4% of the patients. The mean duration of treatment of the cases was determined as 8.59 ± 3.71 months. The treatment of 92.9% of the patients was completed. The average of contact examinations per case was 3.94 ± 2.67 people and the average of those who received prophylaxis was 3.20 ± 2.17.

Conclusion: Increasing the quality of the records of services provided within the scope of primary health care and introducing new programs to prevent the increase caused by foreign cases can provide a more effective TB control.

Anahtar Kelimeler

Erzurum, tuberculosis dispensary, tuberculosis

Erzurum Verem Savaş Dispanseri’nde 2012-2018 yılları arasında takip edilen tüberküloz olgularının değerlendirilmesi

Öz

Amaç: Tüberküloz önlenebilir ve tedavi edilebilir bir enfeksiyon hastalığı olmasına rağmen hala dünyada önde gelen ölüm nedenlerinden biridir. TB hastaları ülkemizde birinci basamak sağlık hizmetlerinin bir dalı olan verem savaş dispanserleri aracılığıyla takip ve tedavi edilmektedir. Bu çalışmada Erzurum’da hizmet veren verem savaş dispanserinin kayıtları üzerinden TB olgularının değerlendirilmesi amaçlandı.

Yöntem: Tanımlayıcı tipte tasarlanan bu çalışmada; 2012-2018 yılları arasındaki arşiv kayıtları araştırmacı tarafından derlenerek değişkenler oluşturuldu. Veri analizinde (SPSS v20) programı kullanıldı.

Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 677 hastanın yaş ortalaması 40.43±19 yıl, %21.4’ü 15-24 yaş grubunda ve %59.2’sini erkekler oluşturuyordu. Hastaların %59.9’u sadece okuma-yazma biliyor ya da ilkokul düzeyinde eğitim almıştı. Ev hanımları vakaların %48.6’sını oluştururken, öğrenciler ise %16.8 idi. Kayıtlı TB olgularının %53.5’i il merkezinde ikamet etmekte ve %2.0’si yabancı uyruklu idi. Vaka sayısında 2017 yılında bir önceki yıla göre %45’lik bir artış göze çarpmaktaydı. Vakaların %55.8’inde akciğer dışı, %1.5’i ise hem akciğer hem de akciğer dışı tutulum mevcuttu. Hastaların %28.9’unda BCG skarı ve %8.4’ünde temas öyküsü vardı. Vakaların ortalama tedavi süresi 8.59±3.71 ay olarak belirlendi.Hastaların %92.9’unun tedavisi tamamlanmıştı. Olgu başına temaslı muayenesi ortalaması 3.94±2.67 kişi ve profilaksi uygulanan temaslı ortalaması ise 3.20±2.17 kişiydi.

Sonuç: Birinci basamak kapsamında verilen hizmetlere ait kayıtların kalitesinin artırılması ve yabancı uyruklu vakalardan kaynaklanan artışın önüne geçebilmek için yeni programlar uygulamaya konulması daha etkin bir TB kontrolü sağlayabilir

Anahtar Kelimeler

Erzurum, verem savaş dispanseri, tüberküloz

Kaynakça

• REFERANS-1. WHO. Global tuberculosis report 2018. Geneva: World Health Organization [online]. Available at: https://apps.who.int/iris/handle/10665/274453. Accessed April 20,2019.
• REFERANS-2. Reid MJA, Arinaminpathy N, Bloom A, et al. Building a tuberculosis-free world: The Lancet Commission on tuberculosis. Lancet 2019; 393(10178):1331–84. REFERANS-3. Subbaraman R, Nathavitharana RR, Satyanarayana S, et al. The Tuberculosis Cascade of Care in India’s Public Sector: A Systematic Review and Meta-analysis. Murray M, editor. PLOS Med. 2016;13(10):e1002149.
• REFERANS-4. WHO. Tuberculosis. Geneva: World Health Organization [online]. Available at: https://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/tuberculosis Accessed october 14,2020
• REFERANS-5. Dye C, Glaziou P, Floyd K, Raviglione M. Prospects for Tuberculosis Elimination. Annu Rev Public Health 2013;34(1):271–86.
• REFERANS-6. Dodd PJ, Yuen CM, Becerra MC, Revill P, Jenkins HE, Seddon JA. Potential effect of household contact management on childhood tuberculosis: a mathematical modelling study. Lancet Glob Heal 2018;6(12):e1329–38.
• REFERANS-7. Koçako Ş, Zeynep Ş, Ceylan E. 2001-2006 Yılları Arasında Şanlıurfa Merkez Verem Savaş Dispanserinde Takip Edilen Tüberküloz Olgularının Epidemiyolojik Özellikleri. Tur Toraks Der 2009;10:9-14.
• REFERANS-8. Talay F, Altın S, Çetinkaya E, Kümbetli Ş. İstanbul Eyüp Verem Savaş Dispanserindeki Tüberküloz Hastalarının Değerlendirilmesi. Van Tıp Dergisi 2003; 10 (2):40-45.
• REFERANS-9. Öztop A, Ünsal İ, Günay T, et al. Kahramanlar Verem Savaş Dispanseri’nde 1999-2003 Yılları Arasında Kayıtlı Tüberküloz Olgularının Epidemiyolojik Özellikleri. Solunum Hastalıkları 2006.
• REFERANS-10. Zengin E, Kişioğlu A, Sönmez Y. Isparta Merkez İlçe Verem Savaşı Dispanseri’nde Kayıtlı Tüberküloz Vakalarının Özellikleri ve Dispanser Kayıtlarının Yeterlilik Durumu: 2000-2007 Yılları. SDÜ Tıp Fakültesi Derg 2009;16(3):14–8.
• REFERANS-11. Ünlü M. Afyon Verem Savaş Dispanseri’nde 1990-2000 Yillari Arasinda İzlenen 627 Tüberküloz Olgusunun Değerlendirilmesi. Solunum Hastalıkları 2002; 13: 271-276.
• REFERANS-12. Abakay A, Abakay Ö, Çetin TANRIKULU A, et al. Diyarbakır 1 no.lu Verem Savaş Dispanseri’nde temaslı muayene ve kemoprofilaksi hizmetlerinin düzeyi. Göztepe Tıp Dergisi 2006;21(3):129-135.
• REFERANS-13. Kolsuz M, Ersoy M, Küçükkebapçi C, et al. Eskişehir Deliklitaş Verem Savaş Dispanseri’nde Kayıtlı Akciğer Tüberkülozu Olgularının Değerlendirilmesi. Tuberk Toraks Derg 2003; 51(2): 163-170
• REFERANS-14. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Tüberküloz Dairesi Başkanlığı. Tüberküloz İstatistikleri [online]. Available at: https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/tuberkuloz-istatistikler Accessed April 14,2019
• REFERANS-15. Çevirme A. Dünyada ve Türkiye’de Tüberkülozun Önlenmesi ve Kontrolü ile İlgili Yasalar. Turkiye Klinikleri Internal Medicine Nursing-Special Topics 2017;3(1):1-6.
• REFERANS-16. Demiralay R. Isparta’da Tüberkülozun Bazı Epidemiyolojik Özelliklerindeki Değişimler. Tuberk Toraks Derg 2000; 48(3): 219-226.
• REFERANS-17. Semenza JC, Menne B. Climate change and infectious diseases in Europe. Lancet Infect Dis 2009;9(6):365-75.
• REFERANS-18. T.C. Sağlık Bakanlığı Tüberküloz Tanı Ve Tedavi Rehberi Ankara-2019[online]. Available at: https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/tuberkuloz_db/haberler/Tuberkuloz_Tani_Ve_Tedavi_Rehberi_/Tuberkuloz_Tani_ve_Tedavi_Rehberi.pdf Accessed April 14, 2019.
• REFERANS-19. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Tüberküloz Dairesi Başkanlığı. Toplam Tüberküloz Olgularının Doğduğu Ülkeye Göre Dağılımı, 2005-2018 [online]. Available at: https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/tuberkuloz_db/dosya/Istatistikler/Yeni/Tuberkuloz_Olgularinin_Dogdugu_Ulkeye_Gore_Dagilimi.pdf Accessed April 19,2019.
• REFERANS-20. Kuzuca İG, Canbakan SÖ, Mutlu AG, et al. Ankara 2 nolu verem savaş dispanserinde 1996-1997 yıllarında izlenen 256 hastanın retrospektif olarak değerlendirilmesi. Solunum Hastalıkları 1999;10:16-22.
• REFERANS-21. Saiman L, San Gabriel P, Schulte J, et al. Risk factors for latent tuberculosis infection among children in New York City. Pediatrics 2001;107(5):999-1000.
• REFERANS-22. Stead WW, Senner JW, Reddick WT, et al. Racial differences in susceptibility to infection by Mycobacterium tuberculosis. N Engl J Med 1990;322:422-7.
• REFERANS-23. Kallmann FJ, Reisner D. Twin studies on the significance of genetic factors in tuberculosis. Am Rev of Tuberc 1942; 47:549-74.