Erzincan İli Fasulye Tarlalarındaki Yabancı Ot Florası ve Yoğunlukları Üzerine İki Farklı Su Kaynağı ile Sulamanın Etkisi

Yıl 2010, Cilt: 13 Sayı: 1, 3 - 7, 01.02.2010

Hüseyin Zengin , İrfan Çoruh

Öz

Birçok yabancı ot türü kazara yeni bölgelere girmekte ve bunlardan bazıları doğal bitki örtüsünün bir parçası haline gelmektedir. Erzincan yöresinde istilacı yabancı ot türlerini belirlemek ve yabancı ot florası üzerinde tarımsal uygulamaların etkisini belirlemek amacıyla, 1999 yılında kanal (uzak mesafeden gelen) (5 tarla) ve kaynaktan (kısa mesafeden gelen) (4 tarla) sağlanan iki su kaynağının sonuçları karşılaştırılmıştır. Kanal suyu ile sulanan fasulye alanlarında 29 farklı yabancı ot türü belirlenirken, kaynak suyu ile sulanan fasulye alanlarında 18 farklı yabancı ot türü tespit edilmiştir. Köygöçüren (Cirsium arvense (L.) Scop.), yabani hardal (Sinapis arvensis L.), boğumlu çobandeğneği (Polygonum lapathifolium L.), italyan sığırdili (Anchusa azurea Miller) ve yapışkan kazayağı sadece kaynak suyu ile sulanan fasulye tarlalarında belirlenirken, kanal suyu ile sulanan fasulye tarlalarında ise dar yapraklı horoz ibiği (Amaranthus graecizans L.), sürünücü horoz ibiği (Amaranthus blitoides S. Watson), bozot (Heliotropium europaeum L.), bambul otu (Chrozophora tinctoria (L.) Rafin.), demir dikeni (Tribulus terrestris L.), ufak çayır güzeli (Eragrostis minor Host.), adi soda otu (Salsola kali L.), yemlik (Tragopogon sp.), sütlü sarmaşık (Cynanchum acutum L.), tarhana otu (Echinophora tenuifolia L.), kokulu sarı yonca (Melilotus officinalis (L.) Desr.), boz tarla sarmaşığı (Convolvulus galaticus Rostan ex Choisy), sofora (Sophora alopecuroides L.), kekre (Acroptilon repens (L.) DC.) ve sütleğen (Chamaesyce glyptosperma (Engelm.) Small) tespit edilmiştir. Kanal suyu ile sulanan fasulye tarlalarında semizotu (Portulaca oleracea L.), kırmızı köklü tilki kuyruğu (Amaranthus retroflexus L.), köpek dişi ayrığı (Cynodon dactylon (L.) Perss.), tarla sarmaşığı (Convolvulus arvensis L.), yabani bamya (Hibiscus trionum L.), akhindiba (Chondrilla juncea L.), darıcan (Echinochloa crus-galli (L.) P. Beauv) ve akkazayağı (Chenopodium album L.) en yaygın türler olarak belirlenmiştir. Kaynak suyu ile sulanan fasulye alanlarında ise yabani bamya (H. trionum), akkazayağı (C. album), horoz ibiği (A. retroflexus), semizotu (P. olarecea), köpek dişi ayrığı (C. dactylon), köpek üzümü (Solanum nigrum L.), yeşil kirpi darı (Setaria viridis (L.) P. Beauv), tarla sarmaşığı (C. arvensis) ve darıcan (E. crus-galli) en yaygın türler olarak saptanmıştır

Anahtar Kelimeler

Fasulye, yabancı ot, su kaynakları

Role of Two Irrigation Water Sources in Composing Weed Flora of Bean Fields in Erzincan Province

Öz

Many weed species are accidently introduced to new regions and some of them become component of natural flora. In order to identify invasive weed species in Erzincan Province and to determine the influence of agricultural practices on the distribution of weed flora; two sources of irrigation water [spring (4 fields) and canal (5 fields)] were compared in 1999. In spite of 29 weed species were recorded in bean fields irrigated by canal water, 18 weed species were identified in bean fields irrigated by spring water. Canada thistle (Cirsium arvense (L.) Scop.), wild mustard (Sinapis arvensis L.), pale smartweed (Polygonum lapathifolium L.), garden anchusa (Anchusa azurea Miller) and jerusalem goosefoot (Chenopodium botrys L.) were only recorded in the fields receiving spring water. Likely, spreading pigweed (Amaranthus graecizans L.), prostrate pigweed (Amaranthus blitoides S. Watson), common heliotrope (Heliotropium europaeum L.), turnsoler weed (Chrozophora tinctoria (L.) Rafin.), puncture vine (Tribulus terrestris L.), little love grass (Eragrostis minor Host.), russian thistle (Salsola kali L.), goat’s beard (Tragopogon sp.), swallow wort (Cynanchum acutum L.), prickly parsnip (Echinophora tenuifolia L.), yellow sweet clover (Melilotus officinalis (L.) Desr.), wild morning-glory (Convolvulus galaticus Rostan ex Choisy), sophora (Sophora alopecuroides L.), russian knapweed (Acroptilon repens (L.) DC.) and ribseed sandmat (Chamaesyce glyptosperma (Engelm.) Small) were found in the fields irrigated by canal water. The most frequently recorded weed species in canal water irrigated fields were common purslane (Portulaca oleracea L.), redroot pigweed (Amaranthus retroflexus L.), bermuda grass (Cynodon dactylon (L.) Perss.), field bindweed (Convolvulus arvensis L.), venice mallow (Hibiscus trionum L.), rush skeletonweed (Chondrilla juncea L.), barnyard grass (Echinochloa crus-galli (L.) P. Beauv) and lamb's quarters (Chenopodium album L.). Similarly, venice mallow (H. trionum), lamb's quarters (C. album), redroot pigweed (A. retroflexus), common purslane (P. olarecea), bermuda grass (C. dactylon), black nightshade (Solanum nigrum L.), green foxtail (Setaria viridis (L.) P. Beauv), field bindweed (C. arvensis) and barnyard grass (E. crus-galli) were the most commonly observed weed species in spring irrigated bean fields. It is concluded that different sources of irrigation water can exert significant effects on the composition of natural weed flora at regional scales. Therefore, proper management options must be employed keeping in view the sources of irrigation water used in a particular region

Anahtar Kelimeler

Bean, weed, sources of water, Turkey

Kaynakça

• Comes RD., Bruns VF., Kelley AD. (1978). Longevity of certain weeds and crop seeds in fresh water. Weed Sci., 26: 336-344.
• Davis PH. (1965-1988). Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. I-X, University Press., Edinburgh.
• Hope A. (1927). The dissemination of weed seeds by irrigation water in Alberta. Science and Agriculture, 7: 268- 270.
• Jauzein PH. (1998). Bilan des espèces naturalisées en France Méditerranéenne. 6 th Mediterranean Symposium EWRS Proceedings, Montpellier, 18-25.
• Maillet J., Lopez-Carcia C. (2000). What criteria are relevant for predicting the invasive capacity of a new agricultural weed? The case of invasive American species in France. Weed Res., 40: 11-26.
• Odum EP. (1971). Fundamentals of ecology. W. B. Saunders Company, Philadelphia, p 574.
• Özer Z., Kadıoğlu İ., Önen H., Tursun N. (2001). Herboloji (Yabancı Ot Bilimi) Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat 4 Fakültesi Yayınları No:20 Kitap Serisi No:10, 3. Baskı, Tokat.
• Powell K., Jutsum AR. (1993). Technical and commercial aspect of bio control products. Pesticide Science, 37: 315-321.
• Saltabaş A., Zengin H. (2001). Erzincan ili fasulye ekim alanlarında sorun olan yabancı otların tespiti ve mücadelede kritik periyotun belirlenmesi. The Journal of Turkish Weed Science 4: 1-10.
• Wilson R. (1980). Dissemination of weed seeds by surface irrigation water in Western Nebraska. Weed Sci., 28: 87-92.
• Zengin H. (1998). Erzincan fasulye ekim alanlarında görülen yabancı otlar ve dağılımları. The Second Vegetable Symposium, 28-30 September 1998, Tokat, Turkey, 320-324.
• Zengin H. (1999). Erzurum yöresinde fasulye ekim alanlarında görülen yabancıotlar, yoğunlukları, yaygınlıkları ve topluluk oluşturma durumları üzerinde çalışmalar. Tr. J. of Agriculture and Forestry, 23: 69-74.