Antalya İli Muz (Musa cavendishii Lam. Ex. Payton) Bahçelerinde Görülen Yabancı Otların Yaygınlık, Yoğunluk ve Ekolojik Parametrelere Bağlı Olarak Dağılımının Belirlenmesi

Yıl 2019, Cilt: 22 Sayı: 1, 81 - 97, 04.07.2019

Esra Yılmaz İzzet Kadıoğlu Yasin Emre Kitiş

Öz

Bu çalışmanın; Antalya ili Alanya ve
Gazipaşa ilçelerinde muz bahçelerinde sorun olan yabancı ot türlerinin
yaygınlık ve yoğunluklarının belirlenmesi ve yabancı ot dağılımı üzerine etki
eden ekolojik parametrelerin belirlenmesidir. Bu amaçla araştırma alanını
temsil edebilecek şekilde 120 farklı lokasyonda iki ayrı dönemde (2016 yılı
ilkbahar ve sonbahar ayları) sürvey çalışması yapılmıştır. Örnekleme
çalışmalarında tespit edilmiş yabancı ot türlerini toprak ve iklim
özellikleriyle ilişkilendirmek için sürveylerde yapılan ekolojik özellik
kayıtlarının yanında CANOCO ve SPSS bilgisayar programları kullanılarak
gerekçeli dağılım durumları incelenmiştir. Yapılan sürveyler sonucu; 1’i
pteridophyta, 17’si monokotiledon, 49’u dikotiledon olmak üzere 22 familyaya
ait 67 yabancı ot türü belirlenmiştir. Portulaca
oleracea L. (RS: %57,50), Amaranthus
albus L. (RS: %55), Amaranthus
retroflexus L. (RS: %46,67), Oxalis
curniculata L. (RS: %36,67), Cyperus
rotundus L. (RS: %29,17) türleri en sık rastlanan ve yoğunluk oluşturan
türler olarak belirlenmiştir. Genel yoğunluğun ise 27,43 adet/m²
olduğu tespit edilmiştir. CCA (konikal uyum analizi) analiz sonuçlarına göre
bölgedeki değişimin %81'ini açıklayarak diğer bazı faktörlerin de yabancı ot
dağılımına etki gösterdiği belirlenmiştir. Ayrıca muz bahçelerinde sorun olan
yabancı otların genellikle subtropik iklim türleri olduğu ve bu türlerin
yönetimi için genel bir öneride bulunulması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Determination of Prevalence and Density of Weed Species and Their Distribution According to Ecological Parameters in Banana (Musa cavendishii Lam. Ex. Payton) Orchards in Antalya Province

Öz

The survey study
was conducted in Alanya and Gazipaşa districts of Antalya province in order to
determine the frequency and density of weed species in banana orchards. Another
aim of the study was to determine the ecological factors effect distribution of
the weed species. For this purpose, surveys were conducted in 120 different
locations represent research area in  two
different periods (spring and autumn in 2016). During the surveys, 67 weed
species belonging to 22 families, including 1 pteridophyta, 17 monocotyledonous and 49 dicotyledonous were
recorded. The most common species according to observation frequency rate were;
Portulaca oleracea L. (57.50%), Amaranthus albus L. (55%), Amaranthus retroflexus L. (46.67%), Oxalis corniculata L. (36.67%) and Cyperus rotundus L. (29,17%). General density was 27.43 pcs/m².
The observed weed species were
correlated with soil properties of the banana orchards through using SPSS and
CANOCO statistical programs. Canonical Correspondence Analysis (CCA) and
Principal Component Analysis (PCA) were used to correlate weed species with
soil properties. As a result of the analyzes, CCA explained 81% of the
variation in weed distribution in the region and provided insights that some
other factors rather than soil properties also influenced the distribution of
weed species in the region.

Anahtar Kelimeler

banana, survey, weed

Kaynakça

• Anderson T.N. ve Milberg P.,1998. Weed Flora And The Relative İmportance of Site, Crop Rotation And Nitrogen. Weed Science, 46, 30-38.
• Anonim, 2019. http://www.dunyagida.com.tr/kose-yazisi/turkiyede-meyvecilik-ekonomisi-ve-kuresel-gelismeler/8417 Erişim Tarihi : 09.05.2019
• Bariuan J.V., Raddy K.N. ve Wills G.D., 1999. Glyphosate Injury, Rainfaztness, Absorbtion and Translocation in Purple Nudsedge (Cyperus rotundus). Weed Tech.,13, 112-119.
• Belnap J., Stark J.M., Rau B.M., Allen E.B. ve Philips, S., 2016. Soil Moisture and Biogeochemical Factors Influence the Distribution of Annual Bromus Species, Exotic Brome-Grasses In Arid and Semiarid Ecosystems of the Western US p.227-56.
• Boz Ö. Uygur F.N. ve Yabaş N., 1993. Çukurova Bölgesi Buğday Ekim Alanlarındaki Dar Yapraklı Yabancı Ot Türleri ve Yoğunluklarının Saptanması. Türkiye I. Herboloji Kongresi, 3-5 Şubat 1993, Adana. 125-131.
• Boz Ö., 2000. Aydın İli Buğday Ekim Alanlarında Bulunan Yabancı Otlar İle Rastlanma Sıklıkları ve Yoğunluklarının Saptanması. Türkiye Herboloji Dergisi, 3(2), 1-11.
• Boz Ö., Doğan N ve Duru S., 2000. Denizli İli Buğday Ekim Alanlarındaki Yabancı Otların Yaygınlık ve Yoğunluklarının Saptanması. Türkiye Herboloji Dergisi, 3(1), 37-52.
• Dale M.R.T., Thomas A.G. ve John, E.A., 1992. Environmental Factors İncluding Management Practices as Correlates of Weed Community Composition in Spring Seeded Crops. Canadian Journal of Botany, 70, 1931 -1939.
• Davis P.H., 2000. Flora of Turkey and East Aegean Islands, Vol: 1-11. Edinburg University Publications, Edinburg, U.K.
• Düzenli A., Türkmen N., Uygur F.N., Uygur S. ve Boz, Ö., 1993. Akdeniz Bölgesi Önemli Yabancı Otlar ve Botaniksel Özellikleri. Türkiye 1. Herboloji Kongresi, 3-5 Şubat 1993, Adana.
• Erten L. ve Nemli, Y., 1997. Zeytin Fidanlıklarında Görülen Yabancı Otlar ve Yoğunluklarının Belirlenmesi Üzerinde Çalışmalar. Türkiye II. Herboloji Kongresi, Bildiri Kitabı, 1-4 Eylül 1997. İzmir/Ayvalık. s.133-140.
• Farooq M., Jabran K., Cheema Z.A., Wahid A. ve Siddique, K.H., 2011. The Role of Allelopathy in Agricultural Pest Management. Pest Manage Sci. 67(5),493-506.
• Hanf M. 1983. The Arable Weeds of Europe With Their Seedlings and Seeds. The Arable Weeds Of Europe With Their Seedlings And Seeds.
• Jabran K., Mahajan, G., Sardana V. ve Chauhan, B.S., 2015. Allelopathy for Weed Controlin Agriculturl Systems. Crop Prot., 72, 57-65.
• Kadıoğlu, İ., Uluğ E., Üremiş İ. 1993. Akdeniz Bölgesi Pamuk Ekim Alanlarında Görülen Yabancıotlar Üzerinde Araştırmalar. Türkiye I. Herboloji Kongresi Bildirileri (3-5 Şubat 1993), 151-156, ADANA
• Kadıoğlu İ. ve Uluğ E. 1993. Akdeniz Bölgesi Meyve Fidanlıklarında Yabancı Otları Belirlenmesi Üzerine Araştırmalar. Türkiye I. Herboloji Kongresi, 3-5 Şubat 1993, Adana, 163-174.
• Kadıoğlu İ., Uluğ E. ve Üremiş İ., 1997. Akdeniz Bölgesi Yemeklik Baklagillerinde (Nohut, Fasulye) Görülen Yabancı Otlar İle Yaygınlık Ve Yoğunluklarının Belirlenmesi. Türkiye II. Herboloji Kongresi, Bildiriler, 1-4 Eylül, 1997, İzmir-Ayvalık. s.195-203.
• Karaca M. ve Güncan A. 2004. Karaman İlinde Genç Elma Bahçelerinde Sorun Olan Yabancı Otların Mücadelesinde En Etkili Yöntemin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Türkiye I. Bitki Koruma Kongresi Bildirileri. s.8-10.
• Kitiş E., 2015. Antalya İli Turunçgil Bahçelerinde Görülen Yabancı Otların Yaygınlık Ve Yoğunluklarının Belirlenmesi. Turkish Journal of Weed Science, 2015, 18(2), 12-22.
• Kitiş E., 2015. Antalya İli Turunçgil Bahçelerinde Görülen Yabancı Otların Yaygınlık Ve Yoğunluklarının Belirlenmesi. Turkish Journal of Weed Science, 2015, 18(2), 12-22.
• Lousade L.L. Freitas S.P., Marciano C.R., Esteves, B.S., Muniz R.A., ve Siqueira, D.P., 2013. Correlation of Soil Properties With Weed Occurrence in Sugarcane Areas. Planta Daninha. 31,765-75.
• Odum E.P., 1971., Fundamentals of Ecology 3rd Ed. W.B. Saunders Company, Philadelphia P.A., 574.
• Otto S., Zuin M.C., Chiste G. ve Zanin, G., 2007. A Modelling Approach Using Seed Bank and Soil Properties to Predict The Relative Weed Density in Organic Fields of An Italian Pre Alpine Valley. Weed Res. 47(4),311-326.
• Öğüt D. ve Boz Ö. 2007. Aydın İli Fidan Üretim Alanlarındaki Yabancı Otların Yaygınlık ve Yoğunluklarının Belirlenmesi. Türkiye Herboloji Dergisi, 10(2), 9-17.
• Önen H. ve Özer Z., 2002. Study of Allelopathic İnfluence of Mugwort (Artemisia vulgaris L.) on Several Crps. J. Plant Disease And Protection. Sonderheft XVIII, 339-347.
• Özer Z., Kadıoğlu İ., Önen H., ve Tursun N., 2001. Herboloji (Yabancı Ot Bilimi) Gaziosmanpaşa Üniv. Ziraat Fak. Yayınları No:20 Kitap Serisi No:10 Tokat.
• Özer Z., Önen,, H., Tursun N. ve Uygur F.N., 1999. Türkiye’nin Bazı Önemli Yabancı Otları (Tanımları ve Kimyasal Savaşımları), Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 38, Kitap serisi No: 16, s.434.
• Özkan A., Akteke Ş.A., Kaplan M., Gürol M., Eray N., Dalka Y., Uysal H., Aytekin H., Akyel E., Çelik G., Arslan M. ve Tuncer, H., 2001. Antalya İli Turunçgil Bahçelerinde Entegre Mücadele Çalışmaları. Bitki Koruma Bülteni, 41(3-4), 135-166.
• Pinke G., Pál R. ve Botta-Dukát Z., 2010. Effects of Environmental Factors on Weed Species Composition of Cereal and Stubble Fields in Western Hungary. Cent Eur J Biol. 5(2), 283-92.
• Shahzad M., Farooq M. ve Hussain M., 2016. Weed Spectrum in Different Wheat-Based Cropping Systems Under Conservation and Conventional Tillage Practices İn Punjab. Soil Till Res. 163, 71-9. Pakistan.
• Sırma M., ve Kadıoğlu İ., 2010. Erzincan İli-Otlukbeli İlçesi Bugday Ekim Alanlarında Saptanan Önemli Yabancı Ot Türleri, Rastlanma Sıklıkları ve Yogunlukları. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 27-34.
• Şengönül K., Kara Ö. ve Şensoy H., 2009. Bartın Ulu Yayla Yöresindeki Mera Vejetasyonunun Bazı Kantitatif Özelliklerinin Saptanması ve Ekolojik Yapının Belirlenmesi. Bartın Orman Fak. Derg., 11(16), 81-94.
• Tanaka S., Miura R. ve Tominaga T., 2010. Small Scale Heterogeneity in The Soil Environment İnfluences The Distribution of Lawn Grass Andweeds. Weed Biol Manag. 10, 209-18.
• Tepe I., 1997. Türkiye‟ De Tarım Ve Tarım Dışı Alanlarda Sorun Olan Yabancı Otlar ve Mücadeleleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yayınları No. 32.
• TUİK, 2018. Bitkisel Üretim İstatistikleri, Türkiye İstatistik Kurumu, Ankara Https://Biruni.Tuik.Gov.Tr/Medas/?Kn=92&Locale=Tr
• Uludağ A. ve Katkat M., 1993. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Meyve Fidanlarında Bulunan Yabancı Otlar ve Yoğunluklarının Belirlenmesi Üzerine Çalışmalar. Türkiye 1.Herboloji Kongresi Bildirileri, 3-5 Şubat 1993 Adana s.175-184.
• Uluğ E., Kadıoğlu İ. ve Üremiş İ., 1993. Türkiye’nin Yabancı Otları Ve Bazı Özellikleri. TC Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı, Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Yayın, (78), 513.
• Yirefu F. ve Tana T., 2007. Weed Flora in Arable Fields of Eastern Ethiopia With Emphasis on The Occurrence of Parhenium Hysterophorus. Depertman of Plant Science, Alemaya University, PO Box 138, Dire Dawa, Ethiopia.