Aydın Ovası Sulama Kanallarında Tortuda Bulunan Yabancı Ot Tohumlarının Belirlenmesi

Yıl 2020, Cilt: 23 Sayı: 2, 99 - 110, 31.12.2020

Filiz Erbaş , Nedim Doğan

Öz

Aydın Ovası sulama kanallarındaki tortu, bazı üreticiler tarafından toprak kalitesini iyileştirdiği gerekçesi ile toprağa serilmek suretiyle kullanılmaktadır. Buna karşın sulama kanalları içerisindeki tortuda biriken yabancı ot tohumları mevcuttur. Bu nedenle 2012-2013 yıllarında yapılan çalışmalarda Aydın Ovası sulama kanallarından alınan tortu örneklerindeki yabancı ot tohum sayıları ve yabancı ot türlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Kanalın farklı örnekleme alanlarından alınarak paçal yapılan tortu örneklerinde ilk yıl ortalama 246,970 adet/m3, ikinci yıl ise 270,152 adet/m3 yabancı ot tohumu olduğu hesaplanmıştır. Tüm örnekleme alanlarından saksılara alınan tortu içerisinde (396 dm3) ilk ve ikinci yılda sırasıyla 73 farklı yabancı ot türünden oluşan 3,032 ve 57 farklı yabancı ot türünden oluşan 2,775 birey teşhis edilmiştir. Tortuda bulunan organik madde miktarının sanıldığı gibi yüksek olmaması (%1,85) ve yabancı ot tohum sayısının fazlalığı nedeniyle kullanımının uzun vadede üreticilere yarardan çok zarar sağlayacağı düşünülmektedir.  

Anahtar Kelimeler

tortu, sulama, yabancı ot, tohum yayılma, birikim

Destekleyen Kurum

ADÜ Bilimsel Araştırma Projeleri

Proje Numarası

ADÜ ZRF-13020

Teşekkür

Bu çalışma ADÜ ZRF-13020 nolu ADÜ Bilimsel Araştırma Projesi tarafından desteklenmiştir. Katkılarından dolayı Aydın Ovası Sulama Birliği Müdürü Mehmet TOSUN’a, Dr. Öğr. Üyesi Ersel YILMAZ ve Doç. Dr. Özkan EREN’e teşekkür ederiz.

Determination of Weed Species Present In The Sediment of Aydın Plain Irrigation Channels

Öz

The sediment in the Aydın Plain irrigation channels is used by some producers by laying it on the ground for the reason of improving soil quality. On the other hand, there are weed seeds accumulated in the sediment in the irrigation channels. Therefore, in the studies carried out in 2012-2013, it was aimed to determine the number of weed seeds and weed species in the sediment samples taken from Aydın Plain irrigation channels. In blended sediment samples taken from different sampling areas of the channel, it was calculated that an average of 246.970 weed seeds/m3 in the first year and 270.152 weed seeds/m3 in the second year. In the sediment taken from all sampling areas (396 dm3) in first and second year, 3.032 individuals consisting of 73 different weed species and 2.775 individuals consisting of 57 different weed species were identified, respectively. Due to the fact that the amount of organic matter contained in the sediment is not as high as expected (%1.85) and the number of weed seeds are excessive, it is thought that sediment use will cause more harm than good to the producers in the long term.

Anahtar Kelimeler

sediment, irrigation, weed, seed, dispersal, deposition

Proje Numarası

ADÜ ZRF-13020

Kaynakça

• Acosta, L.W., Sabbatini, M.R., Fernandez, O.A., Burgos, M.A. (1999). Propagule bank and plant emergence of macrophytes in artificial channels of temperate irrigation area in Argentina. Hydrobiologia, 415: 1-5.
• Anonim. (2009 a). Diet for a Small Lake (The Expanded Guide to New York State Lake and Watershed Management), New York State Federation of Lake Associations, Inc. The Forager Press, LLC; 2 edition, ISBN-10: 0982354711, 313 pp.
• Anonim. (2009 b). Su Yabancı Otları Yayılış Alanları, Yaşamları, Çevresel İlişkileri, Sorunları ve Savaşım Yöntemleri. DSİ İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı, Basım ve Foto-Film Şube Müdürlüğü, Ankara.
• Anonim.(2009 c). Dredged Material as a Resource: Options and Constraints. PIANC, Envicom Report No:104.
• Anonim. (2014 a). Toprakta organik maddenin önemi, [http://muratlitarim.gov.tr/ organikmadde2. html], Erişim Tarihi: 04.07.2014
• Anonim. (2014 b). Türkiye topraklarının sorun ve çözümleri, [http://www.delkim.com.tr/index. php/turkiye_topraklarinin_sorun_ve_cozumleri.html], Erişim Tarihi: 10.03.2014
• Boedeltjje, G., Bakker, J.P., Brinket, A. T., Groenedael, J.M.V., Soesbergen, M. (2004). Dispersal phenology of hydrochorus plants in relation to discharge, seed release time and buoyancy of seeds: the flood pulse concept supported. Journal of Ecology, 92: 786-796.
• Boz, Ö. (2000 a). Aydın İli pamuk ekim alanlarındaki yabancı otların yaygınlık ve yoğunluklarının saptanması. Türkiye Herboloji Dergisi, 3 (1): 10-16.
• Boz, Ö. (2000 b). Aydın İli buğday ekim alanlarında bulunan yabancı otlar ile rastlama sıklıkları ve yoğunluklarının saptanması. Türkiye Herboloji Dergisi, 3 (2): 1-11.
• Catalan, B., Aibar, J., Zaragoza, C. (1997). Weed seed dispersal through irrigation channels./ Diseminación de las semillas de malas hierbas a través de los canales de riego. Proceedings of the 1997 Congress of the Spanish Weed Science Society, (24-26 November 1997), pp. 187-193. Valencia, Spain.
• Davis, A., Renner, K.A., Sprague, C., Dyer, L., Mutch, D. (2005). Integrated weed management “one year’s seeding…” Extension Bulletin E-2931. East Lansing, MI. MichiganState University.
• Eggington, G.E., Robins, W.W. (1920). Irrigation water as a factor in the dissemination of weed seeds. The Agricultural Experiment Station of The Colorado Agricultural College, Fort Collins, Colorado, Bulletin 253.
• Engström, J., Nilsson, C., Jansson, R. (2009). Effects of stream restoration on dispersal of plant propagules. Journal of Applied Ecology, 46: 397-405.
• Erbaş, F. ve Doğan, M.N. (2015). Aydın Ovası sulamasında kanal kenarlarında görülen yabancı otlar ve Ege Bölgesi için yeni bir tür; Fener otu (Physalis alkekengi L.). Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 12 (2) : 73 – 82.
• Erbaş, F. ve Doğan, M.N. (2017). Bazı yabancı ot tohumlarının suda canlı kalma süreleri ve suda yüzebilirlikleri. Turkish Journal of Weed Science 20 (1): 48-60.
• Fadmin, C. (2014). Biodegradaton of organic sediments-muck remowal for clean lake bottom. [http://www.clean-flo.com/muck-remowal/muck_remowal/], Erişim Tarihi: 20.04.2014
• Goodson, J.M., Davenport, A., Gurnell, A.M., Thompson, K. (2004). Hydrochory, river flow regime and riparian vegetation. Hydrology: Science&practice for the 21st Century. Proceedings of the British Hydrological Society International Conference, Vol II, pp. 99-105, Imperial College, London,.
• Gurnell, A., Thompson, K., Goodson, J., Moggridge, H. (2008). Propagule deposition along river margins: linking hydrology and ecology. Journal of Ecology, 96: 553–565.
• Güncan, A. (2002). Yabancı Otlar ve Mücadele Prensipleri, Selçuk Üniv., Ziraat Fak., Konya.
• Hayashi, H., Shimatani, Y, Kawaguchi, Y. (2008). A study on seed dispersal by hydrochory in floodplain restoration. In Prooceedings of The Third Interagency Conference on Research in the Watersheds, (8-11 September 2008), pp. 233-235, Estes Park, CO, USA.
• Huiskes, A.H.L., Koutsaal, B.P., Herman, P.M.J., Beeftink, W.G., Markusse, M., M., De Munck, W. (1995). Seed dispersal of halophytes in tidal salt marshes. Journal of Ecology, 83: 559-567.
• Ishida, S., Nakashizuka, T., Gonda, Y., Kamitani, T. (2008). Effects of flooding and artificial burning disturbances on plant species composition in a downstream riverside floodplain. Ecological Research, 23: 745–755.
• Jansson, R., Zinko, U,. Merritt, D.M., Nilsson, C. (2005). Hydrochory increases riparian plant species richness: a comparison between a free-flowing and a regulated river. Journal of Ecology, 93: 1094-1103.
• Kaya, İ. (2000). Aydın İli önemli pamuk ekiliş alanlarında yabancı ot sorununun saptanması. Türkiye III. Herboloji Kongresi Bildiri Özetleri, (9-12 Ekim 2001), pp. 18, Ankara.
• Kelley, A.D., Bruns, V.F. (1975). Dissemination of weed seeds by irrigation water. Weed Science, 23 (6): 486-493. Leck, M.A., Graveline, K.J. (1979). The seed bank of a freshwater tidal marsh. American Journal of Botany, 66, 1006-1015.
• MacArthur, R., Rabidoux, A., Shvidchenko, A., Anderson, L., Cruey, B., Pan, J. (2009). Developing science-based strategies to manage water conveyance and control weeds and sediment in irrigation and potable water supply canals. Weed Science Society of California Meeting Proceedings, No:61, pp. 37-45.
• Merritt, D.M., Wohl, E.E. (2006). Plant dispersal along rivers fragmented by dams. River Research and Applications, 22: 1-26 Moggridge, H.L., Gurnell, A.M., Mountford, J. O. (2009). Propagule input, transport and deposition in riparian environments: the importance of connectivity for diversity. Journal of Vegetation Science, 20: 465–474.
• Neff, K.P., Baldwin, A.H. (2005). Seed dispersal into wetlands: techniques and results for a restored tidal freshwater marsh. Wetlands, 25 (2): 392–404.
• Nicol, J. and Ward, R. (2010). Seed Bank Assessment of Goolwa Channel, Lower Finniss River and Lower Currency Creek. South Australian Research and Development Institute (Aquatic Sciences) Publication No: F2010/000303-1. SARDI Research Report Series No: 489.
• Okur, B., Yener, H., Okur, N., İrget, E. (2001). Büyük Menderes Nehrindeki bazı kirletici parametrelerin aylık ve mevsimsel olarak değişimi. Mühendislik Bilimleri Dergisi, 7 (2): 243-250.
• Oyebode, M.A., Mudiare, O.J. and Ramalan, A.A. (2004). Effect of weeds and sedimentation on the hydraulic behaviour of irrigation main canal system at Kano River Project, Nigeria. Nigerian Journal of Soils Research, 5: 1-10.
• Riis, T., Sand-Jensen, K., Larsen, E.S. (2001). Plant distribution and abundance in relation to physical conditions and location within Danish stream systems. Hydrobiologia, 448: 217–228.
• Rouw, A. de, Douillet, M., Tjiantahosong, H., Ribolzi, O., Thiebot, J.P. (2006). Dispersal of weed seeds by erosion and flow processes in upland fields. Booklets for the International Conference on Sustainable Sloping Lands and Watershed Management (Linking research to strengthen upland policies and practices), (12-15 December, 2006), pp. 156-166, Luang Phrabang, Laos.
• Sheehana, C., Harringtonb, J., Murphy, J.D. (2010). A technical assessment of topsoil production from dredged material. Resources, Conservation and Recycling, 54: 1377–1385.
• Soomers, H., Winkel, D.N., Du, Y., Wassen, M.J. (2010). The dispersal and deposition of hydrochorous plant seeds in drainage ditches. Freshwater Biology, 55 (10): 2032–2046.
• Sorensen, T.A. (1948). A method of establishing groups of equal amplitudein plant sociology based on similarity of species content, andits application to analyses of the vegetation on Danish commons. K dan Vidensk Selsk Biol Skr, 5: 1-34.
• Tetik, Ö. (2010). Çukurova Bölgesi Aşağı Seyhan Ovası Tarım Alanlarında Sulama Suyu ile Taşınan ve Sulama Kanalları Etrafında Bulunan Yabancı Ot Türlerinin Belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış), Adana.
• Tosun, M. (2014). Kişisel görüşme. Aydın Ovası Sulama Birliği, Aydın. E-posta: [e-mail]
• Üremiş, İ., Uygur, F.N. (2004). Toprağın farklı derinliklerine gömülü bazı yabancı ot tohumlarının 7 yıl sonraki canlılık oranları. Türkiye I. Bitki Koruma Kongresi Bildirileri, (8-10 Eylül 2004), pp. 233, Samsun.
• Wilson, Jr., R.G. (1980). Dissemination of weed seeds by surface irrigation water in Western Nebraska. Weed Science, 28 (1): 87-92. Zengin, H., Çoruh, İ. (2010). Role of two ırrigation water sources in composing weed flora of bean fields in Erzincan Province. The Journal of Turkish Weed Science, 13 (1-2): 3-7.