Development of E-learning and Reflections of the Internet on the Process of Education: ACase Study at Gazi University

Yıl 2012, Cilt: 26 Sayı: 3, 501 - 535, 01.07.2012

Mehmet Toplu , Şahin Gökçearslan

Öz

Since the second half of the 20th century, the developments in the field of informationtechnologies and the Internet have introduced significant changes in both traditional and distance learning and e-learning has become one of the fundamentalelements of education. While e-learning and educational use of the Internet have been getting more common, higher education institutions have been reviewing and restructuring theirown positions in line with the developments in theseareas. Around 50 universities in Turkey started remote education programs. Furthermore new tools to promote face to face education continue to exist on the Internet and to increase the efficiency of the courses. Since the beginning of the secondpart of 2000s, the Turkish Academy of Sciences TÜBA has been leading thework for the implementation of the project of open course materials in order to improve the effectiveness of face to face courses and it has been supported by anumber of universities.In the study, the situation in Gazi University was evaluated; the informatics system and the open course materials developed by the university in the process ofe-learning were examined and the study also determined the extent to which students use the Internet for educational purposes. The result of the research shows that the efforts for creating open course materials in Gazi University have not proved sufficient yet. According to the results of the research, it was determined that thestudents' belief in their self-efficacy in the educational use of the Internet was atmedium level. Gender and educational status of father were found to be related with self-efficacy. On the other hand, it was revealed that self-efficacy wasnot linked to the educational status of mother, having a computer, or taking computer classes in high school

Anahtar Kelimeler

educational internet usage, e-learning, self-efficacy

E-öğrenmenin Gelişimi ve İnternetin Eğitim Sürecine Yansımaları: Gazi Üniversitesi Örneği

Öz

20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren bilişim teknolojileri ve internet alanında meydana gelen gelişmeler, hem geleneksel hem de uzaktan eğitim konusunda önemli değişimler yaratmış, e-öğrenme eğitimin temel unsurlarından biri haline gelmiştir. E-öğrenme ve eğitsel internet kullanımı yaygınlaşırken, yükseköğretim kurumları bu alanlardaki gelişmelere paralel olarak kendi konumlarını gözden geçirerek yeniden yapılandırma yoluna gitmişlerdir. Türkiye’de 50’ye yakın üni­versitede uzaktan eğitim programı başlatılmıştır. Ayrıca yüz yüze eğitimi destek­leyecek yeni araçlar internet ortamında varlığını sürdürmekte ve derslerin ve­rimliliğini artırmaya devam etmektedir. Yüz yüze derslerin etkililiğini artırmak için 2000’li yılların ortalarından itibaren Türkiye Bilimler Akademisi TÜBA öncülüğünde açık ders malzemeleri projesinin yürütülmesi konusunda çalışmalar başlatılmış ve bazı üniversiteler tarafından da desteklenmiştir.Çalışmada Gazi Üniversitesi ele alınmış ve Üniversite’nin e-öğrenme sü­recinde geliştirmiş olduğu bilişim sistemleri ve açık ders materyalleri incelenmiş olup, öğrencilerin eğitsel internet kullanım düzeyleri saptanmıştır. Araştırma so­nucuna göre Gazi Üniversitesi’nde açık ders malzemelerinin yaratılması konu­sundaki çalışmaların henüz yeterli olgunluğa erişemediği görülmektedir. Araştır­ma sonuçlarına göre öğrencilerin eğitsel internet kullanım öz-yeterlilik inançlarının orta düzeyde olduğu saptanmıştır. Öz-yeterlilikte cinsiyet ve babanın öğrenim durumu ile ilişkili olduğu belirlenmiş, buna karşın, öğrencilerin kendilerine ait bilgisayara sahip olma, lisede bilgisayar dersi alma ve annenin öğrenim durumu ile ilişkisi bulunmamıştır.

Anahtar Kelimeler

eğitsel internet kullanımı, e-öğrenme, özyeterlik

Kaynakça

• Açık ders malzemeleri. (2010). 10 Ağustos 2012 tarihinde Gazi Üniversitesi Bilgi İşlemDaire Başkanlığı Web sitesinden erişildi: http://acikders.gazi.edu.tr/
• AnadoluÜniversitesi Açık Öğretim Fakültesi. (2012). 3 Ağustos 2012 tarihinde acıköğretim.net Web sitesinden erişildi: http://www.acikogretim.net/ acikogretim.htm
• Aktürk,A. O. ve Şahin, I. (2010). Analysis of community college students' educational internet use and metacognitive learning strategies. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2(2), 5581-5585.
• AÖF'te ders kitapları kalkıyor. (2012). 3 Ağustos 2012 tarihinde Hürriyet Gazetesi Web sitesinden erişildi: http://www.hurriyet.com.tr/gundem/20779840.asp
• Bakia, M. (2010). Internet-based education. P. Peterson, E. Baker ve B. McGaw (Yay.Haz.), International Encyclopedia of Education içinde (ss. 102-108). Elsevier B.V.
• Balla, A. ve Sarirete, A. (2008). Developing educational applications using adaptive e-learning model,innovative techniques in instruction technology, e-learning,e-assessment, and education. M. Iskander (Yay. Haz.), Springer Science+BusinessMedia B.V. içinde (ss. 13-18). Netherlands: Springer.
• Balyer, A ve Gündüz, Y. (2010). Değişik ülkelerde ve Türkiye'de sanal üniversitenin gelişimi, işleyişi ve sanal üniversite gerçeği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 10(2), 27-39.
• Bandura, A. (1981). Self-referent thought: A developmental analysis of self­ efficacy.J. Flavell ve L. Ross (Yay. Haz.), Social Cognitive Development: Frontiers and Possible Futures içinde (ss. 200-239). Cambridge, England: Cambridge University Press.
• Bandura, A. (1994). Self-efficacy. V. S. Ramachaudran (Yay. Haz.). Encyclopedia of Human Behavior (Volume 4) içinde (ss. 71-81). New York: Academic Press.
• Baş,G. (2011). İlköğretim öğretmenlerinin eğitsel internet kullanımı öz-yeterlik inançlarınınfarklı değişkenler açısından incelenmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 2(1), 35-51.
• Baytak,A. (2011). K-12 öğrenme planlaması ve uygulanması. G. T. Yamamoto, U. Demiray ve M. Kesim (Yay. Haz.), Türkiye'de E-Öğrenme Gelişmeler ve Uygulamalar (2. bs) içinde (ss. 246-262). Ankara: Efil Yayınevi.
• Beekman, G. ve Beekman, B. (2012). Digital planet: Tomorrow's technology and you. (10th ed.). Boston: Prentice Hall.
• Blended learning education and online &ndash. (2012). 3 Ağustos 2012 tarihinde Pearson Platforms Web sitesinden erişildi: http://www.pearsonplatforms. com/
• Boorstin, D.J. (1996). Keşifler ve buluşlar. (F. Dilber, Çev.). Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Bozkurt, E., Demirer, V. ve Şahin, İ. (2010). Physics teacher candidates' attitudes toward the internet and self-efficacy beliefs in educational internet use. M. Sünbülve İ. Şahin (Yay. Haz.), 4th International Computer And Instructional Technologies Symposium Proceedings içinde (ss. 232-237). Konya: Maya Akademi Publishing. , 2011. Kitabı içinde: 232-237.
• Büyüköztürk,Ş. (2003). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. (3. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Capron,H. L. ve Johson, J. A. (2004). Computers: Tools for an information age. (8thed.). Upper Saddle River, New Jersey: Pearson Education.
• Cebeci, Z. (2004). Türkiye ulusal e-üniversitesi için bir model çalışması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 75-88.
• Çakır, R. ve Yükseltürk, E. (2010). Bilgi toplumu olma yolunda öğrenen organizasyonlar, bilgi yönetimi ve e-öğrenme üzerine teorik bir çözümleme. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 501-512.
• Çetin, N. B. (2008). Marmara Üniversitesi sınıf öğretmeni adaylarının bilgisayarla ilgili özyeterlik algılarının incelenmesi. D. Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 101-114.
• Delgado, C. ve Krajcik, J. (2010). Technology and learning - supports for subject matter Learning. TechnologySupports for Science Learning, 197-203.
• Deperlioğlu, Ö., Ergun, E. ve Köse, U. (2011). E-öğrenme sistemlerinde verimliliğinölçülmesi: Afyon Kocatepe Üniversitesi örneği. G. T. Yamamoto, U. Demiray, M. Kesim (Yay. Haz.), Türkiye'de E-Öğrenme, Gelişmeler ve Uygulamalar (2. bs.) içinde (ss. 104-128). Ankara: Efil Yayınevi.
• E-learning. (2012). 1 Ağustos 2012 tarihinde Wikipedia Web sitesinden erişildi: http://en.wikipedia.org/wiki/E-learning
• Eroğlu, A., Ünlü, H., Eroğlu, İ. ve Yılmaz, B. (2011). Beden eğitimi öğretmeni ve beden eğitimi öğretmen adaylarının eğitsel internet kullanımına yönelik yeterliklerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 13(1), 132-135.
• Gazi Üniversitesi bilgi paketi. (2012a). 3 Ağustos 2012 tarihinde Gazi Üniversitesi Websitesinden erişildi: http://gbp.gazi.edu.tr//kurumsal.php?ac=5&lang=0
• Gazi Üniversitesi, tarihçe. (2012b). 3 Ağustos 2012 tarihinde Gazi Üniversitesi Websitesinden erişildi: http://gazi-universitesi.gazi.edu.tr/posts/view/title/ tarihce-145
• Gazi Üniversitesi, Uzaktan Eğitim Programları. (2012c). 10 Ağustos 2012 tarihinde Gazi Üniversitesi Web sitesinden erişildi: http://gazi-universitesi. gazi.edu.tr/posts/view/title/uzaktan-egitim-8765adresinden erişildi.
• Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması, 2012. (2012). 3 Temmuz 2012 tarihinde TÜİK Web sitesinden erişildi: http://www.tuik.gov.tr/ PreHaberBultenleri.do?id=10880
• Hismanoğlu, M. (2011). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde e-öğrenme. G. T. Yamamoto, U. Demiray ve M. Kesim. (Yay. Haz.). Türkiye'de E-Öğrenme Gelişmeler ve Uygulamalar (2. bs.) içinde (ss. 129-145). Ankara: Efil Yayınevi.
• İşte Türkiye'nin en iyi on üniversitesi. (2012). 3 Ağustos 2012 tarihinde on5yirmi5. com Web sitesinden erişildi: http://www.on5yirmi5.com/genc/haber.74857/ iste-turkiyenin-en-iyi-10-universitesi.html
• Jeffries, M. (2012). Research in distance education. 1 Ağustos 2012 tarihinde: http://www.digitalschool.net/edu/DL_history_mJeffries.html erişildi. adresinden
• Kesim, E. (2011). Uzaktan eğitimde meydana gelen değerler dizisi (paradigma) değişimlerinine-öğrenme ekonomisi alanına yansımaları. G. T. Yamamoto, U. Demirayve M. Kesim.(Yay. Haz.). Türkiye'de E-Öğrenme Gelişmeler ve Uygulamalar (2.bs.) içinde (ss. 2-19). Ankara: Efil Yayınevi.
• Kim, M., Noh, S. ve Cho, S. (2005). Internet at a crossroads of education. S. Shimojo et al. (Yay. Haz.). Web and communication technologies and internet-related social issues - HSI 2005 Lecture Notes in Computer Science içinde (ss. 85-93). Berlin:Springer-Verlag.
• Kurulgan,M. ve Argan, M. (2007). Anadolu üniversitesi öğrencilerinin internet üzerinden bilgi arama davranışları. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler EnstitüsüDergisi, 9(1), 291-304.
• Li, N., ve Kirkup, G. (2007). Gender and cultural differences in Internet use: A studyof China and the UK. Computers and Education, 48(2), 301-317.
• Lotrean,L. M. F., Mocean, F., Laza, V. ve Poledna, S. (2009). The Role of information technology in health education: Strengths and weaknesses. S. Vlad ve A.I. Nicu (Yay. Haz.). MEDITECH 2009, IFMBE Proceedings 26 içinde (ss. 73-76). Netherlands: Springer.
• Low, A. L. Y., Low K. L. T ve Koo, V. C. (2004). Multimedia learning systems: A future interactive educational tool. Internet and Higher Education, 6, 25-40.
• Milli EğitimBakanlığı Uzaktan Eğitim. (2012). 1 Ağustos 2012 tarihinde http:// uzaktanegitim.meb.gov.tr/adresinden erişildi.
• Mirza,A. A. ve Al-Abdulkareem, M. (2011). Models of e-learning adopted in the Middle East. Applied Computing and Informatics, 9, 83-93.
• O'Reilly,T. (2007). What is web 2.0: design patterns and business models for the next generation of software. Communications & Strategies, 65, 17-37.
• Özarslan, Y. (2011). IPTV: Uzaktan görsel (tele visual) öğrenme ve Türkiye için fırsatlar. G. T. Yamamoto, U. Demiray ve M. Kesim. (Yay. Haz.). Türkiye'de E-Öğrenme Gelişmeler ve Uygulamalar (2. bs.) içinde (ss. 344­ 360). Ankara: Efil Yayınevi.
• Peng, H., Tsai, C. C. ve Wu, Y. T. (2006). University students' self-efficacy and their attitudestoward the Internet: The role of students' perceptions of the Internet. Educational Studies, 32, 73-86.
• Poude, L. D., Zamani, B. E. ve Abedi, A. (2011). Relation between Iranian students'attitudes subscales with the kind of internet usage in universities. Procedia Social and Behavioral Sciences, 15, 2694-2698.
• Proje hakkında. (2012a). 2 Ağustos 2012 tarihinde Milli Eğitim Bakanlığı Fatih Projesi Web sitesinden erişildi: http://fatihprojesi.meb.gov.tr/tr/icerikincele. php?id=6
• Proje hakkında. (2012b). 8 Temmuz 2012 tarihinde Türk Bilimler Akademisi Ulusal AçıkDers Malzemeleri Web sitedinden erişildi: http://www. acikders.org.tr/mod/page/view.php?id=714
• Rıza, E. T. (1997). Eğitim teknolojileri ve uygulamaları-1. İzmir: Anadolu Matbaası.
• Rugayah, H., Hashim, H. ve Wan, N. M. (2004). Attitudes toward learning about and working with computers of students at Uitm. The Turkish Online Journalof Educational Technology, 3(2), 3-7.
• Santos,O. A. ve Ramos, F. M. S. (2004). Proposal of a framework for Internet basedlicensing of learning objects. Computers & Education, 42, 227-242.
• Saraç, M. ve Çiftçioğlu, B. A. (2010). Örgütlerde e-öğrenme açılımı. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29(1), 29-52.
• Scarsbrook, A. F., Graham, R. N. J. ve Perriss R.W. (2005). The scope of educationalresources for radiologists on the internet. Clinical Radiology, 60, 524-530.
• Şahin, İ.(2009). Eğitsel internet kullanım özyeterliği inançları ölçeğinin geçerliği ve güvenirliği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 461-471.
• Toplu,M. (2009). Belge sağlama hizmetlerinin gelişimi ve Türkiye perspektifi. Türk Kütüphaneciliği, 23(1), 83-118.
• Tsai,C. C. (2001). The interpretation construction design model for teaching science and its applications to Internet-based instruction in Taiwan. International Journal of Educational Development, 21, 401-415.
• Tsai,M. J. ve Tsai, C. C. (2003). Information searching strategies in web-based science the rol of internet self-efficacy. Innovations in Education and TeachingInternational,40, 43-50.
• Tuncer, M. ve Özüt, A. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının eğitsel internet kullanımına yönelik öz-yeterlik inançları. Turkish Studies, 7(2), 1079-1091.
• Twomey, A. (2004). Web-based teaching in nursing: Lessons from the literatüre. Nurse Education Today, 24, 452-458.
• ULAKNET'in tarihçesi. (2012). 4 Temmuz 2012 tarihinde Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Web sitesinden erişildi: http://www.ulakbim.gov.tr/ hakkimizda/tarihce/ulaknet/
• Uzaktan eğitim veren üniversiteler. (2012). 3 Temmuz 2012 tarihinde uzaktanegitimrehberi.com Web sitesinden erişildi: http://www. uzaktanegitimrehberi.com/2010/09/uzaktan-egitim-veren-universiteler/
• Worldinternet usage and population statistics, December 31, 2011. (2012). 3 Ağustos 2012 tarihinde Internet World Stats Web sitesinden erişildi: http:// www.internetworldstats.com/stats.htm
• Yenilmez,K. , Turgut, M., Anapa, P. ve Ersoy, M. (2011). İlköğretim matematik öğretmeniadaylarının eğitsel internet kullanımına yönelik öz-yeterlik inançları. Z. Genç(Yay. Haz.) 5th International Computer & Instructional Technologies Symposium. Proceedings Book içinde (ss. 463-468).
• Yılmaz, M. B. ve Orhan, F. (2010). The use of Internet by high school students for educational purposes in respect to their learning approaches. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2(2), 2143-2150.
• Yükseköğretim Kurumları TeşkilatıKanunu. (2012). 3 Eylül 2012 tarihinde Yükseköğretim Kurumu Websitesinden erişildi: http://www.yok.gov.tr/ content/view/1006/
• Yükseköğretim Kurumlan Teşkilâtı Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. (1982). KHK/41. T.C. Resmi Gazete, Sayı 17780, 20 Temmuz 1982.