A Research About the Reading Habit Readiness Situations of Preschool Children: Hacettepe University Beytepe Preschool Sample

Yıl 2009, Cilt: 23 Sayı: 3, 489 - 509, 01.07.2009

Tolga Çakmak , Bülent Yılmaz

Öz

Reading habit is generally gained in childhood and especially in primary school years. Althoughthis capability is gainedin primaryschoolyears, it is seen thattherearesomefactorsthataffectgainingreading habitinpreschoolperiod.Thesefactorsare family, environment andpreschoolinstitutions. This study enablesan insight abouteffects ofthesefactors on gaining reading habit of preschool children.It alsoemphasizes someresearchresultsthatareobtained from Hacettepe University Beytepe Preschool HÜBA .Data arecollected from peer to peerquestionnairestudies withchildren attheageofsixwhichistheclosestgroup tothe primary school.Within the scope oftheresearch,information isalso enabled from observationsofenvironment and structuredinterview with preschool educators about reading habit readiness activities ofHacettepeUniversityBeytepePreschool. Finally,results that are elaboratedfromtheanalysesare evaluated within theframework ofthe factorsthathave some effectson preschoolchildren's obtainmentof readinghabitandreading readiness. According toevaluations,itwas seen that families havea major role oncreatingreading environment andprovidingreadingreadiness of children. Besidesfamilies;friends,environmentalfactorsand instructorsareother importantelementsforchildren's readingreadinesssituations

Anahtar Kelimeler

readinghabit, preschoolchildren, Hacettepe UniversityBeytepe Preschool

Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Okuma Alışkanlığına Hazırlık Durumları Üzerine Bir Araştırma: Hacettepe Üniversitesi Beytepe Anaokulu Örneği

Öz

Okuma alışkanlığı ilkokul yıllarında kazanılan bir alışkanlık olmasına karşın okul öncesi dönemde birçok etmen kişiyi bu alışkanlığa hazırlamaktadır. Bu çalışmada bireylerin okul öncesi dönemde okuma alışkanlığı kazanmasındaki etmenler; aile, çevre, okul öncesi kurumlar olarak ele alınmakta ve bu etmenlerin okuma alışkanlığına etkileri ile ilgili değerlendirmeler yapılmaktadır. Çalışmada Hacettepe Üniversitesi Beytepe Anaokulu HÜBA öğrencilerinin okuma alışkanlığı kazanmalarındaki etmenlere yönelik araştırma sonuçları yer almaktadır. Araştırma kapsamında anaokulu öğrencilerinden ilkokula başlamaya en yakın olan altı yaş grubundaki 50 çocukla birebir görüşmeler yapılarak anket uygulaması gerçekleştirilmiş ve bu süreçte anaokulunda gözlemde bulunulmuştur. Araştırmada ayrıca yapılandırılmış görüşme ile anaokulu öğretmenlerinden çocukların okuma alışkanlığı kazanmasına yönelik etkinlikler ve çalışmalar hakkında bilgi sağlanmıştır. Çalışmanın sonuç bölümünde ise elde edilen veriler, çocukların okuma alışkanlığı kazanmasını sağlayan etmenler açısından değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçları ailelerin, çocuklara okuma çevresi oluşturma ve çocukların okumaya hazır bulunuşluklarının sağlanması için yol gösterici role sahip olduğunu ve ailenin yanı sıra arkadaş grubunun, çevrenin ve öğretmenlerin de bu hazırlık döneminde yer alan diğer önemli unsurlar olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

okuma alışkanlığı, okul öncesi çocuklar, Hacettepe Üniversitesi Beytepe Anaokulu

Kaynakça

• aile.org (2005). Çocuklarokumayınasılöğrenirler:Yaşlaragöregelişim süreci.03 Mart 2009 tarihindehttp://www.aile.org/index.php?bolum_yazi=413adresindenerişildi.
• Vikipedi(2009). Anaokulu. 25 Şubat 2009 tarihinde http://tr.wikipedia.org/wiki/Anaokuluadresindenerişildi.
• Bınarbaşı, F.(2006). Üniversite öğrencilerinin okumavekütüphane kullanma alışkanlıklarınınincelenmesi.YayımlanmamışYüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi,Konya.
• Duran, C. Z.(1997). Çocukkitapları.Türk Kütüphaneciliği,11(1), 62-64.
• Gönen,M.ve UyanıkBalat, G.(2002). Çocukkitaplarınayeni yaklaşım:Internet'te resimli çocukkitapları (e-books).TürkKütüphaneciliği,16(2),163 - 170.
• Homeschool-By-Design.(2009). Homeschool preschool:Havethetimeof your life.07 Mart 2009 tarihindehttp://www.homeschool-by-design.com/homeschool- preschool.htmladresindenerişildi.
• Keleş, Ö.(2006). İlköğretim 4ve 5.sınıf öğrencilerinde kitap okuma alışkanlığının incelenmesi.YayımlanmamışYüksek Lisans Tezi,GaziÜniversitesi,Ankara.
• Kıldan,O. (2007). Okulöncesieğitimortamları.KastamonuEğitim Dergisi,15(2), 510.12Mart2009 tarihindehttp://www.ksef.gazi.edu.tr/dergi/pdf/Cilt-15 No2-2007Ekim/okildan.pdfadresindenerişildi.
• lovetoknow.(2009).AboutPreschool. 09 Mart 2009 tarihinde http://kids.lovetoknow.com/wiki/About_Preschooladresindenerişildi.
• NationalNetwork forChildCare. (2002).Betterkid care:Reading aloud.13Mart 2009 tarihindehttp://www.nncc.org/Literacy/better.read.aloud.htmladresindenerişildi.
• Odabaş,H., Odabaş, Z. Y. Ve Polat, C. (2008). Üniversite öğrencilerinin alışkanlığı:Ankara Üniversitesi örneği. Bilgi Dünyası, 9(2),431 - 465.
• ParentInstitute. (2007).Buildingreaders:How familiescanhelp childrengetreadyto read. Reading Readiness, January 2007. 10 Mart 2009 tarihinde http://www.paris.k12.ky.us/preschool/building%20readers%201-07.pdfadresinden erişildi.
• ParlakyıldızB. ve Yıldızbaş, F. (2004,6 - 9Temmuz). Okulöncesi eğitimde öğretmenlerin okuma yazmaya hazırlık çalışmalarınayönelik uygulamalarının ve görüşlerinindeğerlendirilmesi.XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı'ndasunulan bildiri.12Mart 2009 tarihindehttp://www.pegema.net/dosya/dokuman/425.pdf adresindenerişildi.
• Sangkaeo,S.(1999, 20-28 Ağustos).Reading HabitPromotionin ASEAN Libraries.65. IFLA Council andGeneral ConferenceProceedings,Bangkok,Tayland. 12Şubat 2009 tarihinde http://www.ifla.org./IV/ifla65/papers/091-114e.htm adresinden erişildi.
• Sofuoğlu,M.(1979). Anaokullarınagiden beş vealtıyaş çocuklarının seçilmişresimli kitaplarhakkındaki beğenilerinin incelenmesi.TürkKütüphanecilerDerneği Bülteni,28(3), 151 - 156.
• Suna,Ç. (2006).İlköğretimöğrencilerinin okuma ilgi alışkanlıklarınıetkileyen etmenlerinanalitik olarak incelenmesi vedeğerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,Anadolu Üniversitesi,Eskişehir
• Teale, W. H.(1995). Public librariesand emergent literacy: Helping setthefoundation forschool success.InB. F.Immroth andV. Ash-Geisler (Ed.),Achievingschool readiness:Publiclibraries andnational educationgoal no.1(ss.113-133).Chicago, IL:American LibraryAssociation.
• Üstün, E.(2007).Okul öncesiçocuklarının okumayazmabecerilerinin gelişimi. İstanbul: MorpaKültür.
• Wise,J ve Buffington, S. (2004). TheOrdinaryparent'sguide to teaching reading. Virginia:PeaceHill Press.
• Yılmaz,A. (2008). Okulöncesi çocuklara kütüphane hizmetlerinin önemive başarılıbirkütüphaneörneği. TürkKütüphaneciliği,22(2),169-186.
• Yılmaz A.(2009).Publicpolicies andpublic library-emergentliteracyrelationshipin theUSA.BilgiDünyası,10(1), 80 -94.
• Yılmaz,B. (1998). Okumaalışkanlığı sorunu ilebirmücadele örneği Türkiye için öneriler.Türk Kütüphaneciliği,12(3), 252 - 258.
• Yılmaz,B. (2004). Öğrencilerin okumave kütüphane kullanma alışkanlıklarında ebeveynlerinduyarlılığı.BilgiDünyası,5(2), 115 -136.
• Yılmaz,B. (2007). Öğrencilerin televizyonizlemelerive bilgisayar kullanmalarının okuma alışkanlıkları üzerine etkisi.Türk Kütüphaneciliği,21(1), 3 - 28.
• Yılmaz, B., Köse, E.ve Korkut, Ş. (2008).HacettepeÜniversitesiveBilkent Üniversitesi öğrencilerininokuma alışkanlıklarıüzerinebir araştırma. Türk Kütüphaneciliği,23(1),22 -51.