The Perception of Municipal Public Libraries’ Services for Children and Its Effect on Voter Preferences: The Case of Izmir

Yıl 2024, Cilt: 38 Sayı: 2, 77 - 98, 30.06.2024

Mehmet Ali Akkaya

Öz

Purpose: In this study, it is aimed to reveal the voter identity of the public libraries serving children under the responsibility of local governments in the central districts of Izmir, where the tradition of municipalism has a deep-rooted history in Turkey, and the level of satisfaction created by the users and the effect of this satisfaction on voter preferences. It is the integrative goal of the research to reveal whether there is a significant relationship between the differences in the approaches and satisfaction of children and their parents towards the library and its services.

Method: The descriptive method was utilized in the general evaluation and conceptual background sections of the study, where the library services of local governments and the importance and impact of services for children within the range of services in question were discussed. The survey technique was utilized to reveal the perception created by services for children between the ages of 5-15 on children and their families and the impact of this perception on voter identity and the preferences of families. In this context, a questionnaire was administered by asking structured questions to participants selected randomly from the central districts of Izmir, which also stands out with its services for children, taking into account the population distribution. Within the scope of the research, 403 children and 806 parents with at least one child between the ages of 5-15 were interviewed and asked to answer the questionnaire.

Findings: The data compiled from the questionnaire application made with randomly selected children and their parents were examined and analyzed in accordance with the purpose and hypothesis of the study. According to the findings, it was determined that the children participating in the research were generally satisfied with the library services provided by the municipalities, however, they thought that the families were not sufficiently informed about the services of the libraries.

Implications: From the analysis of the answers given to the questionnaire and associating it with the purpose of the study, it was concluded that the children did not benefit from the library services with full awareness, that the families saw the services offered to the library as the basic municipal service, and that their perceptions at this point had the potential to determine the choice of voters.

Originality: In our country, where the answer to the question of whether public library services will be more successful with the local or central government is still being discussed loudly, the study, which approaches the problem from the eyes of the voters and their sensitivities towards their children, is a first for the national literature with this aspect and inclusiveness. The research, in which user satisfaction is measured separately but simultaneously for children and their parents, and the orientation of the voter’s choice is questioned depending on the perception of that satisfaction, is considered to be meaningful for all stakeholders of the discipline in this respect.

Anahtar Kelimeler

Public library, municipal library, child user, user satisfaction, voter, Izmir

Belediye Halk Kütüphanelerinde Çocuklara Yönelik Hizmetlerin Kullanıcılarda Yarattığı Algı ve Seçmen Tercihine Etkisi: İzmir Örneği

Öz

Amaç: Bu çalışmada, Türkiye’de belediyecilik geleneğinin köklü geçmişinin olduğu İzmir’in merkez ilçelerinde yerel yönetimlerin sorumluluğunda çocuklara hizmet veren halk kütüphanelerinin seçmen kimliği ile kullanıcılarda yarattığı memnuniyet düzeyi ve söz konusu memnuniyetin seçmen tercihlerine etkisinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Çocuklar ile ebeveynlerinin kütüphane ve hizmetlerine ilişkin yaklaşımlarındaki farklılıklar ve memnuniyetleri arasında anlamlı bir ilişkinin var olup olmadığını serimlemek, araştırmanın bütünleyici hedefidir.

Yöntem: Araştırmada yerel yönetimlerin kütüphane hizmetleri ile söz konusu hizmet yelpazesinde çocuklara yönelik hizmetlerin önemi ve etki alanının ele alındığı genel değerlendirme ve kavramsal arka planın kurgulandığı bölümlerinde betimleme yönteminden yararlanılmıştır. 5-15 yaş arası çocuklara yönelik hizmetlerin çocuklar ve aileleri üzerinde yarattığı algı ile bu algının seçmen kimliği ile ailelerin tercihlerine etkisinin ortaya konulmasında ise anket tekniğinden yararlanılmıştır. Bu bağlamda, aynı zamanda çocuklara yönelik hizmetleriyle de ön plana çıkan İzmir’in merkez ilçelerinden nüfus dağılımı dikkate alınarak ve basit rastgele seçilen katılımcılara yapılandırılmış sorular yöneltilerek anket uygulanmıştır. Araştırma kapsamında 403 çocuk ve 5-15 yaş arası en az bir çocuğu olan 806 ebeveynle görüşülmüş ve anketi yanıtlamaları istenmiştir.

Bulgular: Katılımcı olarak rastgele seçilen çocuklar ve ebeveynleri ile yapılan anket uygulamasından derlenen veriler, çalışmanın amaç ve hipotezine uygun olarak incelenmiş ve analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, araştırmaya katılan çocukların belediyelerin verdiği kütüphane hizmetlerinden genel olarak memnun oldukları, bununla birlikte ailelerin kütüphanelerin hizmetleri konusunda yeteri kadar bilgilendirilmediklerini düşündükleri tespit edilmiştir.

Sonuç: Ankete verilen yanıtların analizi ve çalışmanın amacı ile ilişkilendirilmesinden, çocukların kütüphane hizmetlerinden tam bir bilinçlilik hali ile yararlanmadıkları, ailelerin ise sunulan kütüphanene hizmetlerini temel belediyecilik hizmeti olarak gördükleri ve bu noktadaki algılarının seçmen olarak oy tercihini belirleme potansiyeline sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Özgünlük: Halk kütüphanesi hizmetlerinin yerel yönetim eliyle mi yoksa merkezi yönetimle mi daha başarılı olacağı sorgusunun yanıtının hala yüksek sesle tartışıldığı ülkemizde soruna seçmenlerin gözünden ve seçmenlerin çocuklarına yönelik duyarlılıkları üzerinden yaklaşan çalışma, bu yönü ve kapsayıcılığı ile ulusal literatür için bir ilktir. Kullanıcı memnuniyetinin çocuklar ve ebeveynleri için ayrı ancak aynı anda ölçüldüğü ve seçmenin oy tercihindeki yönelimin söz konusu memnuniyet algısına bağlı olarak sorgulandığı araştırmanın bu açıdan da disiplinin tüm paydaşları için anlamlı olduğu değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Halk kütüphanesi, belediye kütüphanesi, çocuk kullanıcı, kullanıcı memnuniyeti, seçmen, İzmir

Kaynakça

• Akkaya, M. A. ve Polat, C. (2020). Kent kültür ve geleneği ile değerlerinin oluşumu ve aktarımında halk kütüphanelerinin yeri ve önemi: Niceliksel verilerle İzmir örneği. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 110-137.
• Akman, İ. ve Akman, N. (2016). Türkiye’de halk kütüphanesi hizmetlerinin yerel yönetimlere devri: Uygulama(cılar) açısından bir yaklaşım. Belediyelerin Kütüphane ve Arşiv Hizmetleri Uluslararası Sempozyumu, 12-14 Mayıs 2016 içinde (ss. 462-480). B. Yılmaz, T. Çakmak ve Ş. Eroğlu (Yay. Haz.). Nilüfer Belediyesi.
• Alaca, E. ve Topal, D. (2023). Belediye kütüphanelerinin dünü, bugünü ve yarını: Ankara Altındağ Belediyesi kütüphaneleri üzerine bir araştırma. Bilgi Yönetimi, 6(2), 246-279.
• Altay, A. (2018). Halk kütüphanelerinde yönetim ve yönetsel işlevler. Halk kütüphaneleri: Geçmişten geleceğe yönelimler ve yeni roller içinde (ss. 123-153). H. Odabaş ve M. A. Akkaya (Yay. Haz.). Hiperyayın.
• Aziz, A. (2022). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri ve teknikleri. (14. bs.). Nobel Akademik.
• Balçova Belediyesi (2023). 10 Mart 2023 tarihinde https://www.balcova.bel.tr/ adresinden erişildi.
• Bayraklı Belediyesi (2023). 10 Mart 2023 tarihinde https://www.bayrakli.bel.tr/ adresinden erişildi.
• Belediye Kanunu (2005). Sayı 5393, Kabul tarihi 3.7.2005. T.C. Resmi Gazete (25874, 13 Temmuz 2005). 12 Mart 2023 tarihinde https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5393.pdf adresinden erişildi.
• Bornova Belediyesi (2023). 10 Mart 2023 tarihinde https://www.bornova.bel.tr/ adresinden erişildi.
• Buca Belediyesi (2023). 10 Mart 2023 tarihinde https://www.buca.bel.tr/ adresinden erişildi.
• Burke, P. (2017). Bilgi tarihi nedir?. T. Sivrikaya (Çev.). Islık.
• Burke, P. (2021). Kültür tarihi. M. Tunçay (Çev.). Islık.
• Büyükşehir Belediyesi Kanunu (2004). Sayı 5216, Kabul tarihi 10.7.2004. T. C. Resmi Gazete (25531, 23 Temmuz 2004). 12 Mart 2023 tarihinde https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5216.pdf adresinden erişildi.
• Canata, F. (2016). Belediye kütüphaneleri gerekli mi?: Bilgi toplumu bağlamında bir değerlendirme. 18 Şubat 2023 tarihinde https://core.ac.uk/download/pdf/290491183.pdf adresinden erişildi.
• Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2000). Research methods in education. Routledge.
• Çiğli Belediyesi (2023). 10 Mart 2023 tarihinde https://www.cigli.bel.tr/ adresinden erişildi.
• Demircioğlu Faydalıgül, Ö. ve Yılmaz, B. (2007). Türkiye’de halk kütüphanesi hizmetlerinin yerel yönetimlere devri konusunda kütüphane yöneticilerinin ve kütüphanecilerin yaklaşımları. Türk Kütüphaneciliği, 21(4), 414-439.
• Doğer, E. (2020). İzmir›in Smyrna›sı: Paleolitik Çağ›dan Türk fethine kadar. İletişim.
• Freeman, L. M. ve Blomley, N. (2018). Enacting property: Making space for the public in the municipal library. Politics and Space, 37(2), 199-2018. 11 Aralık 2023 tarihinde https://journals.sagepub.com/ doi/10.1177/2399654418784024 adresinden erişildi.
• Galland, A. (2003). İzmir gezisi: Antoine Galland’ın bir elyazması (1678). E. Üyepazarcı (Çev.). İzmir Büyükşehir Belediyesi.
• Gaziemir Belediyesi (2023). 10 Mart 2023 tarihinde https://www.gaziemir.bel.tr/ adresinden erişildi.
• Güncel Türkçe Sözlük (2020). Kent maddesi. 17 Şubat 2023 tarihinde https://sozluk.gov.tr/ adresinden erişildi.
• Güncel Türkçe Sözlük (2020). Kültür maddesi. 17 Şubat 2023 tarihinde https://sozluk.gov.tr/ adresinden erişildi.
• Güzelbahçe Belediyesi (2023). 10 Mart 2023 tarihinde https://www.guzelbahce.bel.tr/ adresinden erişildi.
• Hajek, P. ve Stejskal, J. (2017). Library usage mining in the context of alternative costs: The case of the Municipal Library of Prague. Library Hi Tech, 35(4), 558-576.
• İnaç, H. ve Evcim, H. (2018). Patristik felsefe bağlamında Hıristiyanlığın ve feodalitenin sosyopolitik analizi. İzlek, 1(1), 36-49.
• İpek, N. (2018). İzmir ve göç. Uluslararası İzmir Göç ve Mübadele Sempozyumu, 27-28 Nisan 2017, İzmir - Bildiriler Kitabı içinde (ss. 201-209). İzmir Büyükşehir Belediyesi.
• İzmir Büyükşehir Belediyesi (2023). 10 Mart 2023 tarihinde https://www.izmir.bel.tr/ adresinden erişildi.
• İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2023a). Kent hakkında. 08 Mart 2023 tarihinde https://izmir.ktb.gov.tr/ TR-77341/kent-hakkinda.html adresinden erişildi.
• Karabağlar Belediyesi (2023). 10 Mart 2023 tarihinde https://www.karabaglar.bel.tr/ adresinden erişildi.
• Karasar, N. (2023). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar ilkeler teknikler. (38. bs.). Nobel Akademik.
• Karşıyaka Belediyesi (2023). 10 Mart 2023 tarihinde https://www.karsiyaka.bel.tr/ adresinden erişildi.
• Kaya, E. (2017). Kentleşme ve kentlileşme. İşaret.
• Kaya, E., Şentürk, H., Danış, O. ve Şimşek, S. (2008). Modern kent yönetimi – I. Okutan.
• Konak Belediyesi (2023).10 Mart 2023 tarihinde https://www.konak.bel.tr/ adresinden erişildi.
• Konya, Ü. (2017). Yerel yönetimler ve kütüphane hizmetleri: İstanbul’da belediye kütüphaneleri. Hiperyayın.
• Luca, L ve Sforza, C. (2021). Kültürün evrimi. T. Esmer (Çev.). Tellekt.
• Mertens, D. M. (2014). Research and evaluation in education and psychology: Integrating diversity with quantitative, qualitative and mixed methods. Sage.
• Mumford, L. (2007). Tarih boyunca kent: Kökenleri, geçirdiği dönüşümler ve geleceği. G. Koca ve T. Tosun (Çev.). Ayrıntı.
• Narlıdere Belediyesi (2023). 10 Mart 2023 tarihinde https://www.narlidere-bld.gov.tr/ adresinden erişildi.
• Özdemir, Y. A., Şahin Tekin, S. T., Esin, A. (2015). Çözümlü örneklerle örnekleme yöntemlerine giriş. Seçkin.
• Polat, C. ve Akkaya, M. A. (2016). Belediyelerin kütüphane ve bilgi hizmetlerinde yenilikçi yaklaşımlar: Buca Belediyesi örneği. Belediyelerin Kütüphane ve Arşiv Hizmetleri Uluslararası Sempozyumu, 12-14 Mayıs 2016 içinde (ss. 313-337). B. Yılmaz, T. Çakmak ve Ş. Eroğlu (Yay. Haz.). Nilüfer Belediyesi.
• Polat, Ö. (2023). Türkiye’de kütüphane hizmetlerine yönelik çevrim içi şikâyetlerin incelenmesi: sikayetvar.com örneği. Türk Kütüphaneciliği, 37(3), 153-174 Doi: 10.24146/tk.1232839.
• Sekaran, U. ve Bougie, R. (2016) Research methods for business: A skill-building approach. (7. bs). Wiley & Sons.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (2023). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2021. 5 Mart 2023 tarihinde https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Adrese-Dayali-Nufus-Kayit-SistemiSonuclari-2022-49685 adresinden erişildi.
• Yılmaz, B. (2019). Bir halk Kütüphanesi türü olarak belediye kütüphaneleri: Kuramsal bir çerçeve. Bilgi merkezleri: Kütüphaneler-arşivler-müzeler içinde (ss. 158-178). M. A. Akkaya ve H. Odabaş (Yay. Haz.). Hiperyayın.
• Yılmaz, B. (2016). Türkiye’de belediyelerin kütüphane ve arşiv hizmetleri: Kültür bağlamında bir perspektif denemesi. Belediyelerin Kütüphane ve Arşiv Hizmetleri Uluslararası Sempozyumu, 12-14 Mayıs 2016 içinde (ss. 35-46). B. Yılmaz, T. Çakmak ve Ş. Eroğlu (Yay. Haz.). Nilüfer Belediyesi.
• Yılmaz, B. (2013). Türkiye’de halk kütüphanelerinin belediyelere devrine ilişkin çabalar konusunda düşüncelerim. Türk Kütüphaneciliği, 27(2), 398-400.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (12. bs.). Seçkin.