YÛNUS EMRE DÎVÂNI’NIN YENİ BİR NÜSHASI VE YÛNUS’UN YAYIMLANMAMIŞ ŞİİRLERİ

Yıl 2014, Sayı: 31, 143 - 174, 25.11.2014

M. Fatih Köksal

Öz

Türk tasavvuf edebiyatının en önemli simalarından olan Yûnus Emre, duruTürkçesi, samimi üslûbu ve coşkun lirizmiyle her dönemde halkın gözdesi olmuş,onun şiirleri dilden dile okunarak bugüne ulaşmıştır. Geniş kitlelerin teveccühününyanı sıra edebiyat araştırmacılarının da ilgi odağı hâline gelen Yûnus’un gerek Risâletü’n-nushiyye’si gerekse Dîvân’ı üzerine pek çok çalışma yapılmıştır. Yûnus EmreDîvânı, Cumhuriyet öncesi ve sonrasında defalarca yayımlanmıştır. Yûnus Emre’yeait şiirlerin basılı Divân nüshalarında bulunanlardan daha fazla olduğuna kuşkuyoktur. Bunlar arasında, her nasılsa Dîvân’a girememiş, şiir mecmuaları ve cönklerinyaprakları arasında günümüze kadar gelmiş olanlar da vardır. Bundan başka,tespit edilemeyen Dîvân nüshalarında da farklı şiirlerin bulunduğu muhakkaktır.Bu yazıda, yeni bulunan bir Yûnus Emre Dîvânı nüshası tanıtılarak bu nüshadabulunduğu hâlde bugüne kadar yapılan Dîvân neşirlerinde yer almayan bazışiirlerin metinlerine yer verilmiştir. Şahsî kütüphanemizde bulunan söz konusuDîvân nüshasında Yûnus Emre’ye ait toplam 174 şiir bulunmaktadır. Bu 174şiirin 17’si gerek Yûnus Emre Dîvânı neşirlerinde, gerekse diğer Yûnus’lara ait olduğukaydıyla yayımlanan şiirler arasında bulunmamaktadır. Bu yazıda, bahsedilenşiirlerin metinlerine yer verilmiş ve bu şiirlerin Yûnus Emre’ye aidiyeti meselesidipnot açıklamalarında vuzuha kavuşturulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yûnus Emre , divan , Yûnus Emre Dîvânı , Türk tasavvuf edebiyatı

A NEW COPY OF THE DIWAN OF YUNUS EMRE AND UNPUBLISHED POEMS OF YUNUS

Öz

Yunus Emre, who is one of the most important personalities of Turkish Sufiliterature has been the favorite of the people in each period with his clear Turkish,hearty wording and ardent lyricism; his poems have reached today through readingin different languages. As well as the kind regard of the broad masses Yunuspoems became the focus of attention by literary researchers, many studies have beendone on both his Diwan and Risaletü’n-nushiyye. The Diwan of Yunus Emrehas been published many times before and after the Republic. There is no doubtthat Yunus Emre’s poems are more higher than found in the printed copies of theDiwan. Among these poems, somehow those which did not take place in theDiwan, have also come up today in the leaves of mejmuahs and conks.Furthermore, it is certain that there are also different poems in undiscovered copiesof the Diwan.In this paper, a recently found copy of Yunus Emre’s Diwan is introduced andsome poem texts, which are not included in the publications of the Diwan butincluded in this copy are given place. The said Diwan copy which is in ourpersonal library comes in a total of 174 poems of Yunus Emre. 17 out of in these174 poems are found neither in the published Diwans of Yunus Emre noramong the poems which are claimed to belong to other Yunuses. In this paper,text of the said poems have been given place and the issue whether these poemsbelong to Yunus Emre or not is attempted to be clarified in footnotes.

Anahtar Kelimeler

Yûnus Emre , Diwan , Yunus Emre’s Diwan , Turkish sufi literature

Kaynakça

• Akkaya, Hüseyin 2003 , Abdülahad Nûri ve Divanı, Kitabevi Yay., İstanbul.
• Alptekin, Turan 2000 , “Yunus Şiirlerinin Stilistik ve Karşılaştırmalı Bir Çözümleme Denemesi İçin Giriş”, Journal of Turkish Studies / Türklük Bilgisi Araştırmaları, Volume: 24/I Agâh Sırrı Levend Özel Sayısı , s. 9-56.
• Dilçin, Cem 1983 , Yeni Tarama Sözlüğü, TDK Yay. Ankara.
• Gölpınarlı, Abdülbaki 1943 , Yunus Emre Divanı, Ahmet Halit Kitabevi, İstanbul.
• Gölpınarlı, Abdülbaki 1961 , Yunus Emre ve Tasavvuf, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Gölpınarlı, Abdülbaki 1965 , Yunus Emre Risâlat al-Nushiyye ve Divan, Eskişehir Turizm ve Tanıtma Derneği Yayını, Eskişehir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10663,metinpdf.pdf?0 Erişim tarihi: 07.01.2014
• Kara, İsmail 1982 , “Şaban”, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, 8. Cilt, Dergâh Yay., İstanbul, s. 82.
• Köksal, M. Fatih 2012 , “Metin Neşrinde Vezinle İlgili Problemler ve Bazı Tespit ve Teklifler”, Eski Türk Edebiyatında Tenkit ve Teori, Kesit Yayınları, İstanbul.
• Özege, M. Seyfettin 1979 , Eski Harflerle Basılmış Türkçe Eserler Kataloğu, Beşinci Cilt, İstanbul.
• Tan, Nail 2012 , “Bu Şiir Âşık Paşa’nın mı, Yunus Emre’nin mi Kaygusuz Abdal’ın mı?”, Türk Halk Edebiyatı Dediğin Bir Sarp Kale, Kültür Ajans Yayınları, Ankara, s. 11-15.
• Tatçı, Mustafa 1990a , Yunus Emre Divânı I- Tenkitli Metin, C.II, Kültür Bakanlığı Yayını, Ankara.
• Tatçı, Mustafa 1990b , Yunus Emre Divânı II- İnceleme, C.II, Kültür Bakanlığı Yayını, Ankara.
• Tatçı, Mustafa 1990c , Yunus Emre Divânı, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Tavukçu, Orhan Kemâl 2004 , “Yunus Şiirlerini Ayırt Etmeye Yönelik Bazı Tespitler”, Journal of Turkish Studies / Türklük Bilgisi Araştırmaları, Volume: 28/II IV , 59-84.
• Tavukçu, Orhan Kemâl 2013a , “Hangi Yunus”, Yaşayan Manevî Miras: Yunus Emre, [Panel] 16 Mayıs 2013, Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ.
• Tavukçu, Orhan Kemâl 2013b , “Yunus Emre Üzerine Yeni Dikkatler”, Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Kongresi, 17-19 Mayıs 2013, [UTEK 13], International Burch University, Saraybosna, Bosna Hersek.
• Timurtaş, Faruk K. 1972 , Yunus Emre Divanı, Tercüman Yayınları, İstanbul.
• Toprak, Burhan Ümit 1933 , Yunus Emre Divanı, İnkılâp Kitabevi, İstanbul.