Acil Serviste Düzenlenen Adli Raporların Türk Ceza Kanunu Kapsamında Değerlendirilmesi

Yıl 2011, Cilt: 5 Sayı: 3, 94 - 99, 26.12.2011

Alper Keten Ferhat İçme

Öz

Giriş: Adli olguların muayeneleri sonucunda adli rapor düzenlenmesi hekimlerin hukuki sorumlulukları içerisinde yer almaktadır. Raporların düzenlenmesinde hekimlere yol göstermek
amacıyla rehberler yayınlanmıştır. Çalışmamızda acil serviste düzenlenen adli raporları mevzuat eşliğinde incelemeyi amaçladık.
Materyal ve Metod: Çalışmamızda Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Servis birimine başvuran 100 olguya ait genel adli muayene raporu ve hasta dosyası incelenmiştir.

Bulgular: Çalışmaya dahil edilen olguların yaş ortalaması 36 idi. Olguların 78’i erkek, 22’si kadındı. Olguların medikal değerlendirilmesinde; 68 olguda herhangi bir konsültasyon
yapılmadığı, konsültasyon ihtiyacı olan olgularda en sık ortopedi ve travmatoloji kliniğine konsültasyon yapıldığı tespit edildi. Olguların adli rapor düzenlenmesine neden olan olay
açısından incelenmesinde; en sık başvurunun 43 olguda trafik kazası ile olduğu görüldü. Olguların alkol alımı ve yaralanmanın basit tıbbi müdahale (BTM) ile giderilebilecek nitelikte
olup olmadığı yönünden incelenmesinde; Olguların 72’sinde alkol alım durumlarının tespitine ilişkin analizlerin yapılmadığı, 27 olguda alkol alımının tespitine ilişkin analizlerin yapıldığı,
meydana gelen yaralanmanın BTM ile giderilebilecek nitelikte hafif olup olmadığı hususunun 87 olguda belirtilmemiş olduğu, 8 olguda yaralanmanın BTM ile giderilebileceği, 5 olguda ise
yaralanmanın BTM ile giderilemeyeceğinin belirtildiği görüldü. Düzenlenen raporların türüne bakıldığında; 79 raporun geçici adli rapor, 9 raporun kati rapor olarak düzenlendiği, 12 raporda
ise geçici veya kati rapor olduğuna dair herhangi bir ifadenin yer almadığı tespit edildi.

Sonuç: Adli olgu bildirimi ve adli rapor düzenlenmesi hekimin tıbbi bir görevi olmasının yanında ayrıca hukuki sorumluluğudur. Hekimlerin adli olgulara ilişkin yapacağı iş ve işlemler
ile adli olgulara nasıl bir yaklaşım sergileyeceği hem tıp eğitiminde hem de mezuniyet sonrası eğitimlerde işlenmelidir.

Anahtar Kelimeler

Adli olgu, adli rapor, Türk Ceza Kanunu

Kaynakça

• 1. Koç S. Adli tıpta rapor hazırlama tekniği ve rapor örnekleri. Soysal Z, Çakalır C (editörler). Adli Tıp. 1. Baskı. 3. Cilt. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Basımevi ve Film Merkezi; 1999: 1573-633.
• 2. Türk Ceza Kanunu. 23. Baskı. Ankara; 2006: 64-80.
• 3. Tababeti Adliye Kanunu (Erişim Tarihi: 23.12.2011. www.mevzuat.adalet.gov.tr/html/337.html).
• 4. Birinci Basamak İçin Adli Tıp El Kitabı. Adli Tıp Uzmanları Derneği-TTB. Ankara: Polat Matbaası; 1999; 14-115.
• 5. Tuğcu H, Yorulmaz C, Ceylan S, Baykal B, Celasun B, Koç S. Acil servis hizmetine katılan hekimlerin, acil olgularda hekim sorumluluğu ve adli tıp sorunları konusundaki bilgi ve düşünceleri. Gülhane Tıp Dergisi 2003; 45:175-9.
• 6. Gündüz T. Pratisyen hekimlerin adli tıp uygulamalarında karşılaştıkları sorunları. Türkiye Klinikleri Tıbbi Etik 1997; 5:56-63. 7. Turla A, Dündar C. Samsun il merkezinde adli rapor düzenleyen pratisyen hekimlerin adli tıp eğitimi ve adli raporlara yansımaları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Dergisi 2003; 20:119-24.
• 8. TCK’de tanımlanan yaralanma suçlarının adli tıp açısından değerlendirilmesi ve adli rapor tanzimi için rehber (Erişim tarihi: 23.12.2011. www.adlitabiplik.saglik.gov.tr/include/dosyalar/01_gen_ rehber.pdf).
• 9. Çetin G, Yorulmaz C (editörler). Yeni yasalar çerçevesinde hekimlerin hukuki ve cezai sorumluluğu, tıbbi malpraktis ve adli raporların düzenlenmesi. 2. Baskı. İstanbul; 2006: 147-92.
• 10. İşkence ve diğer zalimane, insanlık dışı, aşağılayıcı muamele veya cezaların etkili biçimde soruşturulması ve belgelendirilmesi için el kılavuzu (İstanbul Protokolü). İstanbul: Türkiye
• İnsan Hakları Vakfı Yayınları; 2001. 11. Güven FM , Bütün C, Beyaztaş FY, Eren ŞH, Korkmaz İ. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’ne başvuran adli olguların değerlendirilmesi 2009; 10(3):23-28.
• 12. Türkçüer İ, Gözlükaya A, Özen M, Aydın B, Serinken M. Adli olguların acil servise başvuru zamanları. Akademik Acil Tıp Dergisi 2010; 9(2) : 89-92.
• 13. Karasu M, Isır AB, Aydın N, Gülger E. Gaziantep üniversitesi tıp fakültesi adli tıp anabilim dalınca düzenlenen 1998- 2005 yılları arasında düzenlenen adli raporların değerlendirilmesi. Gaziantep Tıp Dergisi 2009;15(1):10-15.
• 14. Tümer AR, Keten A, Karacaoğlu E. Adli olgu bildirimi ve adli raporlar. Hacettepe Tıp Dergisi 2010; 41:128-134. 15. Çınar O, Acar YA, Çevik E, Kılıç E, Bilgiç S, Ak M, Cömert B. Acil servise başvuran 0-18 yaş grubu adli olguların özellikleri. Anatol J Clin Investig 2010:4(3):148-151.
• 16. Küçüker H. Acil Servise Gelen Ölümle Sonuçlanmayan Travmatik Adli Olguların ve Raporlarının Değerlendirilmesi Tr J Emerg Med. 2003; 3(4): 19-23.
• 17. Karbeyaz K, Gündüz T, Toka H, Balcı Y 225 göğüs travmalı olgunun değerlendirilmesi. TCK Çerçevesinde Adli Raporları Düzenlenen Çocukluk Çağı Travma Olgularının Değerlendirilmesi Turkiye Klinikleri J Foren Med 2010;7(2):73-8.
• 18. Adli tabiplik hizmetlerinin yürütülmesinde uyulacak esaslar http://www.ttb.org. tr/mevzuat/index.php?option=com_ content&task=view&id=95&I temid=35 (Erişim tarihi: 23.12. 2011).
• 19. Beyaztaş FY. Adli rapor konusunda hekim sorumluluğu. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2000; 1:231-4.