Oxygen Therapy: Review

Yıl 2009, Cilt: 3 Sayı: 1, 54 - 58, 19.03.2009

Habibe Hezer

Öz

The discovery of oxygen over two hundred years ago has an irreversible impact on science, technology and clinical medicine. The inhalation of oxygen is being used as a treatment for many diseases. In the last seventy years, by the help of utilization of advanced oxygen systems, modern intensive care units and home based long-term oxygen therapy (LTOT), the clinical usage and importance of oxygen is significantly increased. For a decent oxygen therapy, it is necessary to understand the patho-physiological basis of tissue hypoxemia. Pulmonary, cardiovascular and hematological systems are in supplemental labour for transportation of oxygen from atmosphere to tissue mitochondria. Since tissue hypoxemia may quickly lead to cell deaths and organ failures, the conditions of hypoxic patient should be well evaluated and proper treatment must be applied promptly. In most of the clinical cases, the measurement of PaO2 and SaO2 are primary indications for initiating, monitoring and regulating the oxygen therapy. LTOT is an inseparable part of treatment for patients not only with chronic obstructive lung disease but also with other chronic lung and heart diseases leading with hypoxemia. Although indications and administration principles of oxygen therapy have been instructed in both broad clinical experience and medical practice, it’s observed that oxygen therapy has not been performed appropriately or sufficiently. In this review, it’s aimed to present information about the physiology of tissue oxygenation, hypoxemia, acute oxygen therapy, LTOT and oxygen delivery systems in order to constitute a basis for oxygen therapy.

Anahtar Kelimeler

Oxygen inhalation therapy, hypoxemia

Oksijen Tedavisi

Öz

İki yüzyıldan daha fazla bir zaman önce keşfedilen oksijen, bilim teknoloji ve klinik tıp üzerinde geri dönülmez bir etki yaratmıştır. Oksijen inhalasyonu birçok hastalığın tedavisinde kullanılmaktadır. Son yetmiş yılda gelişmiş oksijen sistemleri, modern yoğun bakım üniteleri ve evde uzun süreli oksijen tedavisi ile oksijenin klinik tıpta kullanımı ve önemi artmıştır. Oksijen tedavisinin doğru yapılabilmesi için doku hipoksisine neden olan patofîzyolojik temeller iyi bilinmelidir. Oksijenin atmosferden doku mitokondirisine taşınması için pulmoner, kardiyovasküler ve hematolojik sistemler birbirlerini tamamlayıcı bir şekilde çalışmaktadır. Doku hipoksisi hızla düzeltilmezse hücre ölümü ve organ yetmezliği gelişebileceğinden hipoksik hasta iyi değerlendirilmeli ve doğru tedavi bir an önce uygulanmalıdır. Çoğu klinik durumda PaO2 ve SaO2 ölçümü, oksijen tedavisinin başlatılması, izlenmesi ve ayarlanması için başlıca göstergelerdir. Uzun süreli oksijen tedavisi (USOT) sadece hipoksemik kronik obstrüktif akciğer hastalarında değil, hipoksemiyle seyreden diğer kronik akciğer ve kalp hastalıklarında da tedavinin ayrılmaz bir parçasıdır. USOT’un kronik solunum yetmezliğinin gözlemlendiği olgularda yaşam süresini uzattığı ve yaşam kalitesini yükselttiği gösterilmiştir. Bu olumlu etkiler hipoksik hastalarda günlük oksijen tedavisinin yeterli süre kullanımı koşuluyla sağlanabilmektedir. Bugün geniş klinik deneyime ve tıp eğitiminde oksijen tedavisinin endikasyonlannın, uygulama prensiplerinin öğretilmesine rağmen oksijen tedavisinin uygun veya yeterli oranda yapılmadığı gözlenmektedir. Bu derlemede oksijen tedavisiyle ilgili temel oluşturmak için doku oksijenasyonunun fizyolojisi, hipoksemi, akut oksijen tedavisi, uzun süreli oksijen tedavisi ve oksijen sunum cihazları ile ilgili bilgi verilmesi amaçlanmıştır.

Dr. Halibe HEZER,’ Dr. H. Canan HASANOĞLU

Anahtar Kelimeler

Oksijen inhalasyon tedavisi, hipoksemi, uzun süreli oksijen tedavisi

Kaynakça

• 1. Beers MF. Oxygen therapy and pulmonary oxygen toxicity. In: Fishman AP, Elias JA, Fishman JA, eds. Fishman's Pulmonary Diseases and Disorders 4th ed. New York: McGraw-Hill Co; 2008. p. 2613-30.
• 2. Bateman NT, Leach RM. ABC of oxygen: Acute oxygen therapy. BMJ 1998; 317: 798-801.
• 3. West JB. Respiratory failure. In: West JB. Pulmonary Pathophysiology - The Essentials. 4nd ed. Baltimore: Lippincott Williams&Wil-kins; 1992.p. 143-65.
• 4. Markou NK, Myriantbefs PM, Baltopoulos GJ. Respiratory failure an overview. Critical Care Nursing Quarterly 2004; 27(4): 353-79.
• 5. West JB. Ventilation-perfusion relationships: How matching of gas and blood determines gas Exchange. In: West JB. Respiratory Physiology: The Essentials. 8th ed. Baltimore: Lippincott Williams&Wilkins; 2008.p. 55-74.
• 6. Uçgun İ. Solunum Yetmezliği. Osmangazi Tıp Dergisi 2005; 27(3): 149-62.
• 7. West JB. Gas transport by the blood how gases are moved to the peripheral tissues. In: West JB. Respiratory Physiology: The Essentials. 8th ed. Baltimore: Lippincott Williams & Wilkins; 2008.p. 75-93.
• 8. Yarkın T. Solunum yetmezliği: Fizyopatoloji ve klinik yaklaşım. Toraks. 2000; 1:76-84.
• 9. Müsellim B. Arter kan gazları. Yıldırım N, editör. Akciğer fonksiyon testleri fizyolojiden klinik uygulamaya. 1. Baskı. Ankara: Turgut Yayıncılık; 2004. s.209-21.
• 10. Fulmer JD, Snider GL. ACCP-NHLBI national conference on oxygen therapy. Chest 1984; 86: 234-47.
• 11. Nocturnal Oxygen Therapy Trial Group. Continuous or nocturnal oxygen therapy in hypoxemic chronic obstructive lung disease - a clinical trial. Ann Intern Med 1980:93: 391-8.
• 12. European Respiratory Society. Optimal assessment and management of chronic obstructive pulmonary disease. Eur Respir J 1995; 8: 1398-420.
• 13. Uçgun İ. KOAH’da uzun süreli oksijen tedavisi ve mekanik ventilasyon. Çöplü L, editör. KOAH tedavisi. 1. Baskı. Ankara: Poyraz Tıbbi Yayıncılık; 2007. s.95-130. KAYNAKLAR
• 14. Umut S. Kronik obstrüktif akciğer hastalığında oksijen tedavisi. Umut S, Erdinç E editörler. Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı. 1. Baskı. İstanbul: Turgut Yayıncılık; 2000. s.128-35.
• 15. Mutlu B, Umut S. Evde oksijen tedavisi. Umut S, editör. Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Seminer Notları. 1. Baskı. İstanbul: Küre Basım; 1997. s.46-50.
• 16. The Medical Research Council Working Party. Long-term domiciliary oxygen therapy in chronic hypoxic cor pulmonale complicating chronic bronchitis and emphysema. Lancet 1981; 11:681-6.
• 17. Fletcher EC, Luckett RA, Goodnight-White S, Miller CC, Qian W, Costarangos-Galarzo C. A double blind trial of nocturnal supplemental oxygen for sleep desaturation in patients with chronic obstructive pulmonary disease and daytime PaO2 above 60 mmHg. Am Rev Respir Dis 1992; 145: 1070-6.
• 18. Chaouat A, Weitzenblum E, Kessler R, Charpentier C, Enrhart M, Schott R, et al. A randomized trial of nocturnal oxygen therapy in chronic obstructive pulmonary disease patients. Eur Respir J 1999; 14:1002-8.
• 19. Gorecka D, Gorzelak K, Sliwinski P, Tobiasz M, Zielinski J. Effect of long-term oxygen therapy on survival in patients with chronic obstructive pulmonary disease with moderate hypoxemia. Thorax 1997; 52:674-9.
• 20. Crockett A J, Cranston JM, Moss JR, Alpers JH. A review of long-term oxygen therapy for chronic obstructive pulmonary disease. Respiratory Medicine 2001 ; 95: 437-43.
• 21. Pepin JL, Barjhoux CE, Deschaux C, Brambilla C. Long-term oxygen therapy at home. Compliance with medical prescription and effective use of therapy. Chest 1996; 109:1144-50.
• 22. Yentürk EP, Umut S. Kronik obstrüktif akciğer hastalığında uzun süreli oksijen tedavisi etkinlik ve uyumu. Solunum 2002; 4: 391-5.
• 23. Akçay Ş, Eyüboğlu FÖ, Çelik N, Aydın G. Kronik solunum yetmezliği olan hastalarda uzun süreli oksijen tedavisi uyumu ve etkileyen faktörler. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2001; 49(1): 13-20.
• 24. Franklin KA, Gustafson T, Ranstam C, Ström K. Survival and future need of long-term oxy- gen therapy for chronic obstructive [pulmonary disease-gender differences. Respiiratory Medicine 2007;101:1506-11.
• 25. Gökırmak M. KOAH’da oksijen tedawisi. Saryal SB, Acıcan T, editörler. Güncel Bilgiler Işığında Kronik Obstrüktif Akciğer Hastahığı. 1. Baskı. Ankara : Bilimsel Tıp Yayınevii; 2003. s. 179-89.
• 26. Neri M, Melani AS, Miorelli AM, Zaınchetta D, Bertocco E, Cinti C, et al. Long-term oxygen therapy in chronic respiratory failure: A Multicenter Italian Study on Oxygen Thierapy Adherence (MISOTA). Respiratory Medicine 2006; 100: 795-806.
• 27. Shigemitsu M, Nishio K, Kusoyama T, Hoh S, Konno N, Katagiri T. Nocturnal oxygen therapy prevents progress of congestive heart failure with central sleep apnea. Int J Cardiol 2007; 115: 354-60.
• 28. American Thoracic Society. Standarts for the diagnosis and care of patients with chronic obstructive pulmonary disease. Am Respir Crit Care Med 1995; 152:77-121.
• 29. 2008 Yılı Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği. Resmi Gazete 29/09/2008; 27012: 57-60.
• 30. Weitzenblum E. Observance of long-term oxygen therapy at home. Chest 1996; 109:11356.
• 31. Rees PJ, Dudley F. ABC of oxygen: Provisions of oxygen at home. BMJ. 1998; 317: 935-8.
• 32. Tiep BL. Portable oxygen systems. In: Tiep BL. Portable Oxygen Therapy: Including oxygen conversing methodology. New York: Future PubL Co.; 1991. p. 181-204.
• 33. Erk M. Oksijen tedavisinde kullanılan araçlar. Umut S, editör. Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Seminer Notları. 1. Baskı. İstanbul: Küre Basım; 1997. s. 40-5.
• 34. Pelletier-Fleury N, Lanoe JL, Fleury' B, Farde-u M. The cost of treating COPD patients with long-term oxygen therapy in a French population. Chest 1996; 110:411-6.
• 35. O'Reilly P, Bailey W. Long-term continuous oxygen treatment in chronic obstructive pulmonary disease: proper use, benefits and unresolved issues. Curr Opin Pulm Med 2007; 13:120-4.