Yabancı Tacire İzafeten Acenteye Açılan Davalarda Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 1, 144 - 178, 24.03.2023

Fatma Sunar

Öz

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 105. maddesinde acentenin yetkileri düzenlenirken acenteye müvekkilini mahkemede temsil etme yetkisi tanınmıştır. Kanun
hükmüne göre, acente müvekkili adına akdettiği veya aracılıkta bulunduğu sözleşmelerden kaynaklanan uyuşmazlıklarda müvekkili adına dava açabileceği gibi kendisine karşı da aynı
sıfatla dava açılabilecektir. Söz konusu maddenin 2. fıkrasının son cümlesine göre, yabancı tacirler adına acentelik yapanlar hakkındaki sözleşmelerde yer alan, bu hükme aykırı kayıtlar
geçersiz olacaktır. Yabancı tacire izafeten acentesine açılan davalarda acentenin konumunun, yetkilerinin ve usul hukuku kapsamında niteliğinin tespit edilmesi, yargılamanın selameti
açısından önemlidir. Bunun yanı sıra Türk Ticaret Kanunu 105. maddesinin 2. fıkrası ile getirilen düzenlemenin Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisine etkisi çalışmamızın esas
konusunu oluşturmaktadır. Türk mahkemelerinin yetkisi hususunda yapılacak tespit ile taraflar arasındaki yetki sözleşmeleri ve tahkim anlaşmalarının geçerliliği incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

acentenin temsil yetkisi, milletlerarası yetki, münhasır yetki, yetki sözleşmesi, tahkim anlaşması