Sporcularda Sosyal Medya Bağımlılığı ve Uyku Kalitesi İlişkisi

Yıl 2023, , 759 - 765, 20.10.2023

Çalık Veli Koçak , Selin Şimşek

https://doi.org/10.22282/tojras.1318963

Öz

Sosyal medya ve internette geçirilen süre arttıkça sosyal medya bağımlılığı ve buna bağlı uyku kalitesinde bozulma gibi sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Uyku, sporcunun antrenmandan sonra toparlanması, bir sonraki antrenman ve müsabaka gününe hazır olması için çok önemlidir. Bu araştırmada, sporcularda sosyal medya bağımlılığının ve uyku kalitesine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma evreni, 18 yaş ve üzerindeki 409 (200 kadın, 209 erkek) sporcudan oluşmuştur. Araştırmanın verileri, ‘‘Kişisel Bilgi Formu’’, ‘‘Bergen Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği’’ ve ‘’Cumhuriyet Öznel Uyku Kalitesi Ölçeği’’ kullanılmıştır. İstatistiksel analizlerde frekans ve yüzdelik değerler ile parametrik testlerden bağımsız örneklem t Testi ve Pearson Correlation Testi kullanılmıştır. Analizlerde yanılma düzeyi p<0,01 ve p<0,05 alınmıştır. Elde edilen sonuçlara göre sporcularda sosyal medya bağımlılığı arttıkça uyku kalitesinde düşüş olduğu belirlenmiştir. Öte yandan kadın sporcuların sosyal medya bağımlılığı ve kalitesiz uyku düzeylerinin erkek sporculara göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Bunun yanında 23 yaş altındaki sporcuların sosyal medya bağımlılığı düzeyleri 24 yaş ve üzerindeki sporculara göre daha yüksek iken uyku kalitesi düzeyleri daha düşüktür.

Anahtar Kelimeler

Sporcu, sosyal medya bağımlılığı, uyku kalitesi

The Correlation of Social Media Addiction and Sleep Quality in Athletes

Öz

As the time spent on social media and internet increases, social media addiction and related deterioration in sleep quality occur. Sleep is very important for the athlete to recover after training and be ready for the next training and competition day. In this study, it was aimed to examine the effects of social media addiction and sleep quality in athletes. The research population consisted of 409 (200 female, 209 male) athletes aged 18 and over. The data of the research, "Personal Information Form", "Bergen Social Media Addiction Scale" and "Republic Subjective Sleep Quality Scale" were used. Frequency and percentile values and independent sample t-Test and Pearson Correlation Test were used in statistical analysis. The level of error in the analyzes was taken as p<0.01 and p<0.05. According to the results obtained, it was determined that the sleep quality decreased as the social media addiction increased in the athletes. On the other hand, it was determined that social media addiction and poor quality sleep levels of female athletes were higher than male athletes. In addition, the social media addiction levels of the athletes under the age of 23 are higher than the athletes aged 24 and over, while their sleep quality levels are lower.

Anahtar Kelimeler

Athlete, social media addiction, sleep quality

Kaynakça

• Aldhawyan, A. F., Alfaraj, A. A., Elyahia, S. A., Alsnehri, S. Z., & Alghamdi, A. A. (2020). Determinants of Subjective Poor Sleep Quality in Social Media Users Among Freshman College Students, Nature and Science of Sleep, 12:, 279-288, doi: 10.2147/NSS.S243411
• Andreassen, C. S., Billieux, J., Griffiths, M. D., Kuss, D. J., Demetrovics, Z., Mazzoni, E., & Pallesen, S. (2016). The relationship between addictive use of social media and video games and symptoms of psychiatric disorders: A large-scale cross-sectional study. Psychology of Addictive Behaviors, 30 (2), 252.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, K. Ş., & Karadeniz, Ş. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık Enstitüsü Dergisi, 18(2), 195-207.
• Bergfeld, N. S., & Van den Bulck, J. (2021). It's not all about the likes: Social media affordances with nighttime, problematic, and adverse use as predictors of adolescent sleep indicators. Sleep Health, 7(5), 548-555. https://doi.org/10.1016/j.sleh.2021.05.009
• Bozkurt, O. (2022). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin dijital oyun bağımlılık düzeylerinin incelenmesi: Bir karma yöntem araştırması (Master's thesis, İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü).
• Can, B., Hazar, Z. ve Kurt, S. (2021). Spor yapan ve yapmayan lise öğrencilerinin sosyal medya bağımlılık düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi (Karma model araştırması). Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 6(1), 15-39. https://doi.org/10.31680/gaunjss.801906
• Çağın, M. (2021). Spor bilimleri öğrencilerinde fiziksel aktivite düzeyi, uyku kalitesi ve teknoloji bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi, Master's thesis, Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi.
• Çifdalöz, M. (2021). Aktif spor yapan ve aktif spor yapmayan spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin uyku kalitesinin incelenmesi, Doctoral dissertation, Marmara Universitesi.
• Cohen, L. M., & Manion, L. (1998). Research Methods in Education. New York: Routledge.
• Çölbay, M., Yüksel, Ş., Fidan, F., Acartürk, G., Karaman, Ö., & Ünlü, M. (2007). Hemodiyaliz hastalarının Pittsburgh uyku kalite indeksi ile değerlendirilmesi. Tüberküloz ve Toraks Dergisi, 55 (2), 167-173.
• Demir, Y. & Kumcağız, H. (2019). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 9 (52), 23-42. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/tpdrd/issue/44557/550132
• Demirci, İ. (2019). Bergen sosyal medya bağımlılığı ölçeğinin türkçeye uyarlanması, depresyon ve anksiyete belirtileriyle ilişkisinin değerlendirilmesi. Anatolian Journal of Psychiatry, 20 (1), 15-22.
• Dinç, A. (2021). Spor bilimleri öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığı ve sağlıklı beslenme tutumlarının incelenmesi Iğdır ili örneği. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (25), 812-821 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/igdirsosbilder/issue/66833/1045384
• Eliöz, M., Çebi , M., & İslamoğlu, İ. (2018). Takım ve bireysel sporcuların uyku kalitelerinin incelenmesi. Turkish Studies Social Sciences, 13 (26), 581-591.
• Elphinston, R. A., & Noller, P. (2011). Time to face it! Facebook intrusion and the implications for romantic jealousy and relationship satisfaction. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking.14 (11), 631-635.http://doi.org/10.1089/cyber.2010.0318
• Ercan, S., Acar, H. T., Arslan , E., Canbulut, A., Oğul, A., & Çetin, C. (2021). Effect of ınternet addiction on sleep quality, physical activity and cognitive status among university students. Journal of Turkısh Sleep Medicine, 1, 49-56. DOI: 10.4274/jtsm.galenos.2021.96158
• Eroğlu, O. & Yıldırım, Y. (2017). Sosyal medya ağlarının kullanım amacı ve bağımlılığının uyku kalitesi ile ilişkisinin incelenmesi. Türkiye Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-10. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/tusbid/issue/33463/368462
• Filiz, B. & Kaya, D. G. (2021). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin uyku kalitesi ve internet bağımlılıklarının akademik başarılarına etkisi. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi , 19 (2) , 51-60 . DOI: 10.33689/spormetre.730516
• George, D. & Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference, 17.0 update (10a ed.) Boston: Pearson.
• Güneş, N. A., Akbıyık, D. İ., Aypak, C., & Görpelioğlu, S. (2018). Lise öğrencilerinde sosyal medyanın maliyeti ve uyku kalitesi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 22 (4), 185-192. doi: 10.15511/tahd.18.00475
• Gıca, Ş., Yunden, S., Kırkaş, A., Sevil, F., Özdengül, F., & Ak, M. (2020). Sosyal medya/ akıllı telefon bağımlılığı ve uyku kalitesinin akademik başarı üzerine etikisi: Pre-clinic tıp fakültesi öğrencilerinde bir retrospektif çalışma. Selçuk Tıp Dergisi, 36 (4),312-318. doi: 10.30733/std.2020.01471
• Haripriya, S., Samuel, S. E., & Megha, M. (2019). Correlation between smartphone addiction, sleep quality and physical activity among young adults. Journal of Clinical & Diagnostic Research, 13 (10), 5-9. doi: 10.7860/JCDR/2019/42168.13212
• Hawi, N. S., & Samaha, M. (2017). The relations among social media addiction, self-esteem, and life satisfaction in university students. Social Science Computer Review, 35(5), 576-586. https://doi.org/10.1177/0894439316660340
• Hjetland, G. J., Skogen, J. C., Hysing, M., & Sivertsen, B. (2021). The association between self-reported screen time, social media addiction, and sleep among Norwegian university students. Frontiers in Public Health, 9, 794307. https://doi.org/10.3389/fpubh.2021.794307
• Koçak, Ç. V. (2019). How does regular exercise affect internet addiction level in university students? Physical education of students, 23(4), 186-190. https://doi.org/10.15561/20755279.2019.0404
• Koçak, F. (2017). The relationship between leisure constraints, constraint negotiation strategies and facilitators with recreational sport activity participation of college students. College Student Journal, 51(4), 491-497.
• Kwok, C., Leung, P. Y., Poon, Y. K., & Fung, X. C. (2021). The effects of ınternet gaming and social media use on physical activity, sleep quality of life and academic performance university students in Hong Kong: a preliminary study. Asian Journal of Social Health and Behavior, 4 (1), 36-44. doi: 10.4103/shb.shb_81_20
• Marshall, G. J., & Turner, A. N. (2016). The importance of sleep for athletic performance. Strength & Conditioning Journal, 38(1), 61-67.doi: 10.1519/SSC.0000000000000189
• Sümen, A., & Evgin, D. (2021). Social media addiction in high school students: A cross-sectional study examining its relationship with sleep quality and psychological problems. Child Indicators Research, 14(6), 2265-2283.
• Sarıçam, H. (2022). A Scale Development Study; Psychometric Properties of the Cumhuriyet Subjective Sleep Quality Scale. Cumhuriyet Medical Journal, 44-50.
• Sarıçam H, (2022) A Scale development study: Psychometric properties of the Cumhuriyet subjective sleep quality scale. Cumhuriyet Medical Journal. 44 ( 1): 44-50. doi: http://dx.doi.org/10.7197/cmj.1070438
• Tabachnick, B.G., Fidell, L.S.(2013).Using Multivariate Statistics (sixth ed.) Pearson, Boston.
• Terzioğlu, E. (2022). Ergenlerde sosyal medya bağımlılığı ile uyku kalitesi arasında yalnızlığın aracı rolü. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Rumeli Üniversitesi.
• Tunca, Ç. (2019). Türk milli takımı güreşçilerinde uyku kalitesi, yorgunluk, stres düzeyi ile spor sakatlanmaları, geri dönüş süreci ve beslenme alışkanlıkları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Edirne Trakya Üniversitesi.
• Vardar, S. A., Öztürk, L., Vardar, E., & Kurt, C. (2005). Ergen Sporcu Kızlarda Egzersiz Yoğunluğu ve Öznel Uyku Kalitesi İlişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 6, 154-162.
• Watkins, R. A., Sugimoto, D., Hunt, D., Oldham, J., Cacolice, P. A., & Stracciolini, A. (2022). Association of social media use on sleep quality and performance among collegiate athletes. Clinical Journal of Sport Medicine, 32 (5), 486-492. doi: https://doi.org/10.1097/JSM.0000000000000964
• Xanidis, N., & Brignell, C. M. (2016). The association between the use of social network sites, sleep quality and cognitive function during the day. Computers in Human Behavior, 55 (A) 121-126. https://doi.org/10.1016/j.chb.2015.09.004
• Yılmaz, M. (2022). Erişkinlerde sosyal medya bağımlılığı ile uyku kalitesi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Ankara Atatürk Sanatoryum Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi.
• Yoka, K., Yoka, O., Turan, M. B. & Atalayın, S. (2021). Covid-19 pandemi sürecinde sporcuların koronavirüs anksiyete durumu ve uyku kalitesinin incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 15 (3) , 454-469. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/bsd/issue/66415/990409
• Yüceant, M. (2022). Investigation of stress, anxiety, depression and psychological well-being levels of individuals who regularly play tennis. Education Quarterly Reviews, 5(2), 270-281.doi: 10.31014/aior.1993.05.02.488