Are Physical Education and Sports Teacher Candidates Far from Their Profession?: A Mixed Method Research

Yıl 2024, , 250 - 261, 30.07.2024

Hasan Ceyhun Can , Tuğba Can

https://doi.org/10.22282/tojras.1400211

Öz

This research aims to determine the approaches of Physical Education and Sports teacher candidates towards the teaching profession. Exploratory sequential design, one of the mixed methods research designs, was preferred in the research. Survey design was used in the quantitative phase of the research, and phenomenology pattern was used in the qualitative phase. Teacher candidates studying in Istanbul Province, who were reached by the maximum diversity sampling method, participated in the research. Quantitative data obtained from the participants were analyzed through the SPSS package program. After the quantitative data analysis, a focus group interview was held with participants with extreme values determined using the outlier sampling method. Content analysis was carried out through the MAXQDA analysis program to analyze the qualitative data obtained. According to the quantitative data obtained as a result of the research, a significant difference was found in the attitudes of the teaching profession in favor of female teacher candidates in the gender variable and favor of first-year teacher candidates in the grade level variable. It was determined that both significant differences had a small effect. It was observed that the variables of athletic career, working outside of school, and age did not have a significant effect on the professional attitudes of teacher candidates. As a result of the interviews, it was seen that teacher candidates made their professional choices based on their personal interests and the influence of the teachers they encountered in their educational lives. On the other hand, lack of professional reputation, low income, and formation certificate training are stated as difficulties for the physical education and sports teaching profession. Despite these difficulties, there is a belief among teacher candidates that the future of the profession will be good.

Anahtar Kelimeler

Physical education and sports, teacher candidates, professional attitude, mixed method research

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

1919B012111572

Teşekkür

Bu araştırma TÜBİTAK 2209-A proje kapsamında desteklenmiştir.

Beden Eğitimi ve Spor Öğretmen Adayları Mesleklerine Uzak Mı?: Bir Karma Yöntem Araştırması

Öz

Bu araştırmanın amacı Beden Eğitimi ve Spor öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine karşı olan yaklaşımlarının belirlenmesidir. Araştırmada karma yöntem araştırması desenlerinden açımlayıcı sıralı desen tercih edilmiştir. Araştırmanın nicel aşamasında tarama deseni, nitel aşamasında ise olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmaya maksimum çeşitlilik örneklem yöntemi uyarınca ulaşılan İstanbul İli içerisinde eğitim görmekte olan öğretmen adayları katılım sağlamıştır. Katılımcılardan elde edilen nicel veriler SPSS paket programı vasıtasıyla analiz edilmiştir. Nicel veri analizi sonrası, aykırı örneklem yöntemi kullanılarak belirlenen uç değerlere sahip katılımcılarla odak grup görüşmesi gerçekleştirilmiştir. Elde edilen nitel verilerin çözümlenmesinde MAXQDA analiz programı aracılığıyla içerik analizi gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen nicel verilere göre, öğretmenlik mesleği tutumları üzerinde cinsiyet değişkeninde kadın öğretmen adaylarının lehine ve sınıf düzeyi değişkeninde ise 1.sınıf düzeyinde olan öğretmen adaylarının lehine anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Her iki anlamlı farklılığın küçük düzeyde etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Sporculuk kariyeri, okul dışında çalışma durumu ve yaş değişkenlerinin öğretmen adaylarının mesleki tutumları üzerinde anlamlı bir etkisi olmadığı görülmüştür. Yapılan görüşme sonucunda, öğretmen adaylarının kişisel ilgileri temelinde ve eğitim hayatlarında karşılaştıkları öğretmenlerinin etkisi ile mesleki tercihlerini yaptıkları görülmüştür. Diğer taraftan mesleki itibar eksikliği, gelir düşüklüğü ve formasyon sertifika eğitimi beden eğitimi ve spor öğretmenliği mesleği önündeki zorluklar olarak belirtilmiştir. Bu zorluklara rağmen öğretmen adayları arasında mesleğin geleceğinin iyi bir konum elde edeceği inancı da mevcuttur.

Anahtar Kelimeler

Beden eğitimi ve spor, öğretmen adayları, mesleki tutum, karma yöntem araştırması

Proje Numarası

1919B012111572

Kaynakça

• Aybek S. Spor Bilimleri Öğrencilerinin Kariyer Farkındalığının Araştırılması. ROL Spor Bilimleri Dergisi . 20 Eylül 2023;4(3):1169-81.
• Şeker G, Çapri B. Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Meslek Seçiminde Etkili Olan Faktörler. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 06 Aralık 2020;16(3):651-63.
• Kunnen ES. The Effects of Career Choice Guidance on Identity Development. Educ Res Int. 2013;2013:1-9.
• Nyamwange J. Influence of Student’s Interest on Career Choice among First Year University Students in Public and Private Universities in Kisii County, Kenya . Journal of Education and Practice. 2016;7(2222-288X):2222-1735.
• McLean L, Taylor M, Jimenez M. Career Choice Motivations in Teacher Training as Predictors of Burnout and Career Optimism in The First Year of Teaching. Teach Teach Educ. Ekim 2019;85:204-14.
• Pişkin M. Kariyer gelişim sürecini etkileyen faktörler. Içinde: Mesleki Rehberlik ve Kariyer Danışmanlığı: Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Pegem Akademi; 2011. s. 43-78.
• Duru E, Kalkan ÖK, Türkdoğan T, Yıldırım Ö, Balkıs M, Arıcıoğlu A. Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Mesleki Tutumlarının Ölçümü: Pamukkale Öğretmen ve Psikolojik Danışman Adayı Formları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2023;(58):201-39.
• Can HC, Güvendi̇ B, Türksoy Işim A. Beden Eğitimi Öğretmenlerine Göre Öğretim Yöntemleri. 2020;22(3).
• Güven D. Profesyonel Bir Meslek Olarak Türkiye’de Öğretmenlik. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi. (27(2)):13-21.
• Ersoy F. Öğretmenlik ve Ahlak. Içinde: Temelleri ve Uygulamalarıyla İş Ahlakı İçinde. İGİAD; 2018. s. 378-400.
• OECD. TALIS 2018 Results (Volume I). OECD; 2019.
• Can HC, Zorba E, Türksoy Işım A. Öğretmen Eğitiminde Harmanlanmış Öğrenme Modelinin Kullanıldığı Lisansüstü Tez Çalışmalarının İncelenmesi. Trakya Eğitim Dergisi. 28 Eylül 2022;12(3):1656-72.
• Can HC. Harmanlanmış Öğrenme-Güçlerin Birleşimi. C. 1. Nobel Akademik Yayıncılık; 2023.
• Mutluer Ö, Yüksel Z. Emekli ve Kıdemli Öğretmenlerin Öğretmenlik Mesleğinin Sosyal Statüsü Hakkındaki Görüşleri. 28.Uluslararası Eğitim Bilimleri Kongresi; 2019.
• Tekışık HH. Türkiye’de Öğretmenlik Mesleği ve Sorunları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 1987;(2 (2)):24-33.
• Milli Eğitim Bakanlığı. 2019–2023 Stratejik Planı. Millî Eğitim Bakanlığı; 2019.
• Hacıömeroğlu G, Şahin Taşkın Ç. Fen Bilgisi Öğretmenliği ve Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları (OFMA) Eğitimi Bölümü Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Nisan 2010;11(1):77-90.
• Şara P, Kocabaş A. Sınıf Öğretmeni Adaylarının Sınıf Öğretmenliğini Tercih Nedenleri Ve Aldıkları Eğitimle İlgili Görüşleri. 31 Aralık 2012;1(300 – 7432):8-17.
• Kuzgun Y. ÖSYM Yayınları. 2008. Meslek Seçiminde Bilinmesi Gerekenler.
• ÖSYM. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Başkanlığı Hakkında. ÖSYM; 2021.
• Arı E, Yılmaz V. KPSS Hazırlık Kursuna Devam Eden Öğretmen Adaylarının Umutsuzluk Düzeyleri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2015;14(4)(905-931):2149-5459.
• Toker Gökçe A. Atanamama Nedeniyle Farklı Bir Mesleğe Yönelen İşsiz Aday Öğretmenler Üzerine Bir Çalışma. the Journal of Academic Social Sciences. 01 Ocak 2014;2(2):191-191.
• Keskin Demirer D. Eğitimde Piyasalaşma ve Öğretmen Emeğinde Dönüşüm. Çalışma ve Toplum. 01 Ocak 2012;1(32):167-86.
• Kiraz Z, Kurul N. Türkiye’de Öğretmen İşsizliği ve Ataması Yapılmayan Öğretmenler Hareketi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 20 Nisan 2018;14(1):270-302.
• Şaşmaz Ataçocuğu M, Kerem Zelyurt M. Spor Bilimleri Fakülteleri Mezunlarının İşsizlik Deneyimleri Üzerine Nitel Bir Araştırma. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi. 2017;1:70-97.
• Ryan RM, Deci EL. Intrinsic and Extrinsic Motivations: Classic Definitions and New Directions. Contemp Educ Psychol. Ocak 2000;25(1):54-67.
• Boyacı A, Karacabey MF, Bozkuş K. Ortaöğretim Son Sınıf Öğrencilerinin Meslek Yönelimi ve Yükseköğretim Kurumlarının Seçimini Etkileyen Faktörler. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi. 2016;5(3).
• Şimşek H, Akdemir Ataş H. Üniversite Öğrencilerinde Okula Yabancılaşma. Current Research in Education. 2015;1(1):1-12.
• Taşmektepligil Y, Hazar F, Ağaoğlu A, Öğreten N, Terzioğlu A. Beden Eğitimi ve Spor Alanı Mezunlarının İstihdam Sorunları ve Yeni İş Olanakları . Eğitim Fakültesi Dergisi. 2009;11(2).
• Ağaoğlu YS, Eker H, Ağaoğlu S. Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Kariyer Algılamalarının Değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2013;10(22):283-96.
• İnceoğlu M. Tutum Algı İletişim [Internet]. İstanbul: Beykent Üniversitesi Yayınevi.; 2010 [a.yer 02 Ocak 2024]. Erişim adresi: https://www.kitapyurdu.com/kitap/tutum-algi-iletisim/262082.html
• Dağ R, Ünlü H. Beden Eğitimi Öğretmeni Adaylarının Üst Biliş Düşünme Becerileri, Akademik Özyeterlikleri ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları [Yüksek Lisans Tezi]. Aksaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2022.
• Sunardi J, Geok SK, Komarudin K, Yuliarto H, Meikahani R. Effect of Blended Learning, Motivation, Study Hour on Student Learning Achievement. Jurnal Keolahragaan. 25 Eylül 2021;9(2):168-77.
• Zembat R, Akşin Yavuz E, Tunçeli Hİ, Yılmaz H. Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları ile Akademik Motivasyonları ve Akademik Başarıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim. 03 Eylül 2018;789-808.
• Duman T. Beden Eğitimi ve Spor Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları ve Akademik Öz Yeterlilik Düzeylerinin İncelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Hitit Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2018.
• Kiremitci O, Yıldız L, Boz B, Engür M, Vurgun Hikmet. Öğretmen Adaylarının Mesleki Tutum ve Yeterlik Algılarının, Mizaç Tiplerine Göre Değerlendirilmesi: Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Pedagojik Formasyon Sertifika Programı Üzerine Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2022;51(1):367-90.
• Terzioğlu İ. Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları ve Mesleki Yeterlilik Algıları: KKTC örneği. nternational Journal of Su-Ay Development Association (IJOSDA). 30 Haziran 2022;1(1):1-19.
• Mirze F, Yılmaz A. Beden eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 30 Haziran 2022;22(2):723-37.
• Yazıcılar Özçelik İ, Çobanoğlu G, Koç U. Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin Beden Eğitimi Öğretmenliği Mesleğine Yönelik Tutumlarının Araştırılması. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi. 28 Haziran 2020;3(1):91-106.
• Doğaner S, Özbek O. Beden Eğitimi Öğretmeni Adaylarının Mesleki Etik İlkelere ve Öğretmenliğe Yönelik Tutumlarına İlişkin Görüşleri. Ankara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 31 Mart 2019;17(1):197-208.
• Üzüm H. Beden Eğitimi Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları İle Öğretmenlik Mesleğini Tercih Etmelerinde Etkili Olan Faktörlerin Değerlendirilmesi. Social Sciences Studies Journal. 01 Ocak 2019;5(40):3928-36.
• Creswell WJ, Clark VLP. Designing and Conducting Mixed Methods Research. California: SAGE Publications. 2014;
• Karasar N. Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Akademik Yayıncılık. 2010;
• Yıldırım A, Şİmşek H. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri . Journal of Theory and Practice in Education . 2006;2(2):1304-9496.
• Patton MQ. Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. Bütün M, Demir S, editörler. Ankara: Pegem ; 2018.
• Büyüköztürk Ş, Kılıç Çakmak E, Akgün ÖE, Karadeniz Ş, Funda Demirel. Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi; 2012.
• Üstüner M. Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 2006;(45):109-27.
• Gravetter FJ, Wallnau L. Essentials of Statistics for The Behavioral Sciences. 8. bs. Belmont: Wadsworth; 2024.
• Cohen J. Statistical Power Analysis for The Behavioral Sciences. 8. bs. New York: Lawrence Erlbaum Assocıates, Publıshers; 1988.
• Çepni S. Introduction to Research and Project Work. Içinde Trabzon: Celepler; 2012.
• Berg BL, Lune H. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Arı A, editör. Konya: Eğitim; 2019.
• Kartal T, Yamak H, Kavak N. The Effect of Micro Teaching on Pre-Service Science Teachers’ Professional Attitudes. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 20 Aralık 2017;881-907.
• Bozkırlı ÇK. The Examination of Turkish / Turkish Language and Literature Teacher Candidates’ Attitudes Toward Teacher Profession According to Various Variables. Journal of Turkish Studies. 2011;Volume 6 Issue 4(6):457-66.
• Türkeli A, Hazar Z, Tekkurşun Demir G, Namlı S. Beden Eğitimi ve Spor Alanında Pedagojik Formasyon Alan Öğrencilerin Öğretmen Özyeterlikleri ile Mesleğe Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. İnönü Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi (İÜBESBD). 2017;4(3):01-11.
• Yılmaz S. Beden Eğitimi ve Spor Öğretmeni Adaylarının Mesleklerine Yönelik İnançlarının İncelenmesi [Yüksek Lisans Tezi] [Yüksek Lisans Tezi]. [Çorum]: Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2020.
• Pektaş M, Kamer T. Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2011;9(4):829-50.
• Uğurlu Teyyar C, Polat S. Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları. Sosyal Bilimler Dergisi. 2011;35(1):68-74.
• Pehlivan Z. Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Fiziksel Benlik Algıları ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Analizi. Eğitim ve Bilim. 2010;35(156):126-41.
• İlğan A. Pedagojik Formasyon Programı Öğretmen Adaylarının Mesleki Tutum ve Çağdaş Öğretmen Algıları. Ondokuz Mayis Univ Egitim Fakultesi. 01 Ocak 2013;32(2):175-175.
• Kartal T, Afacan Ö. Pedagojik Formasyon Eğitimi Alan Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumlarının İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Aralık 2012;12(24):76-96.
• Ünal K, Akay C. Öğretmenlik Mesleği ve Yaşam Boyu Öğrenme: Öğretmen Adayları Penceresinden. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 29 Aralık 2017;13(3).
• Üzüm H, Yalçın HB, Biçer B, Yüktaşır B, Yıldırım Y. Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Mesleklerine Karşı Tutumları. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2015;20(1-4):1-10.
• Fischer B, Bisterfeld M. Starting point: Motivation for choosing a degree in education. Zeitschrift für Hochschulentwicklung. 16 Aralık 2015;10(4).
• Fischer B, Paul A, Bisterfeld M. Warum entscheiden sich Studierende für ein Lehramtsstudium? German Journal of Exercise and Sport Research. 30 Mart 2019;49(1):56-64.
• Rothland M. Why do Students decide to become Teachers? Career Choice Motives and Profession-Related Convictions of Student Teachers [Warum entscheiden sich Studierende für den Lehrerberuf? Berufswahlmotive und Berufsbezogene Überzeugungen von Lehramtsstudierenden]. Handbuch der Forschung zum Lehrerberuf. 2014;319-48.
• Weiß S, Kiel E. Career Aspiration P.E. Teacher [Berufswunsch Sportlehrer/in]. Ocak 2010;59(10):308-11.
• Şahin C, Şahin S. Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları, Öz-Yeterlik İnançları ve Öğrenciyi Tanıma Düzeyleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2017;15(2):224-38.
• Kıcı D, Aykaç M. Otobiyografik Yaklaşım İçinde Yaratıcı Drama Yöntemi Kullanılarak Öğretmen Adaylarına Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Farkındalık Kazandırma. Yaratıcı Drama Dergisi. 2020;15(2):305-36.
• Öztürk Akar E. Motivations of Turkish Pre-service Teachers to Choose Teaching as a Career. Australian Journal of Teacher Education. 01 Ekim 2012;37(10).
• Dadandı İ, Kalyon A, Yazıcı H. Eğitim Fakültesinde Öğrenim Gören ve Pedagojik Formasyon Eğitimi Alan Öğretmen Adaylarının Öz-Yeterlik İnançları, Kaygı Düzeyleri ve Öğretmenlik Mesleğine Karşı Tutumları [Yüksek Lisans Tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi. [Trabzon]: Karadeniz Teknik Üniversitesi; 2016.
• Akar Öztürk E. Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Mezunları Neden Öğretmen Olmak İstiyor? Kastamonu Eğitim Dergisi. 2014;22(1):259-72.
• Temel C, Altınkök M, Kayışoğlu NB. Pedagojik Formasyon Eğitimi Uygulamasının Beden Eğitimi ve Öğretmenliğine Yansımaları. Journal of Human Sciences. 01 Nisan 2016;13(1):1862.
• Bulut İ, Oral B. Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Öz Yeterlik Algıları: Pedagojik Formasyon Programına Katılan Fen Fakültesi, Mektuplar, Teoloji ve Güzel Sanatlar Mezunları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2011;12(3):1-18.
• Arastaman G. Eğitim ve Fen Edebiyat Fakültesi Öğrencilerinin Özyeterlik İnançları ve Öğretmenlik Mesleğine Karşı Tutumlarının İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD). 2013;14(2):205-17.
• Ömür YE, Nartgün ŞS. Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları İle Güdülenme Düzeyleri Arasındaki İlişki. Eğitimde Politika Analizi Dergisi. 2013;2(2):41-55.
• Pohlmann B, Möller J. Motivation for Choosing Teacher Education Questionnaire. [Fragebogen zur Erfassung der Motivation für die Wahl des Lehramtsstudiums (FEMOLA)]. Zeitschrift für Pädagogische Psychologie. 01 Ocak 2010;24(1):73-84.
• Kniveton BH. The Influences and Motivations on Which Students Base Their Choice of Career. Research in Education. 2004;72(1):47-57.
• Korucuk M, Havadar T. Beden Eğitimi ve Spor Öğretmeni Adaylarının Öğretmenliğe İlişkin Tutumları: Karma Yöntem Araştırması. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi. 25 Ocak 2023;12(1):123-38.
• Emir S. Ortaöğretim Öğretmenlerinin Yabancılaşma Düzeyleri (Aydın İli Örneği) [Yüksek Lisans Tezi]. [Yüksek Lisans Tezi]. [Aydın]: Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Üniversitesi; 2012.
• Tran H, Smith D. Insufficient Money and Inadequate Respect: What Obstructs the Recruitment of College Students to Teach in Hard-To-Staff Schools. Journal of Educational Administration. 2019;57(2):152-67.