PANDEMİ SÜRECİNİN OLİMPİK KARATE SPORCULARI ÜZERİNE ETKİSİ VE SPORCULARIN YENİ TİP KORONAVİRÜSÜNE YAKALANMA KAYGILARININ KARMA ARAŞTIRMA YAKLAŞIMIYLA İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 1, 1 - 15, 31.01.2023

Emre Boz , Meryem Mazlum

Öz

Covid-19 pandemisi tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de sosyal yaşamın tüm alanlarını derinden etkilemiştir. Bu süreçte spor sektörü de etkilenen alanlar arasında yer almaktadır. Olimpiyat oyunlarının ertelenmesi, sokağa çıkma yasakları, spor tesislerinin kapatılması gibi kararların alınmasıyla şüphesiz ki en çok etkilenen kişiler sporcular olmuştur. Bu durumlar göz önünde bulundurularak araştırmamızda temel olarak, pandemi sürecinin olimpik karate sporcuları üzerine etkisi ve sporcuların yeni tip koronavirüsüne yakalanma kaygılarının karma araştırma yaklaşımıyla incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda verilerin toplanması için “Kişisel Bilgi Formu”, “Sporcuların Yeni Tip Koronavirüse (Covid-19) Yakalanma Kaygısı Ölçeği” ve “Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu” kullanılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu, ertelenen 2020 Tokyo Olimpiyat oyunları için kota müsabakalarına katılan karate milli takımı sporcuları oluşturmaktadır. Örneklemden elde edilen veriler Mann Whitney U testi ve Spearman Korelasyon Testi ile sınanmıştır. Veri analizi sonucunda elde edilen değerler, katılımcıların cinsiyet ve medeni durum değişkenlerine ilişkin anlamlı sonucun olmadığı yönündedir. Ancak, alt disiplin değişkeninde kumitecilerin katacılara oranla, korona virüsüne yakalanma değişkeninde daha önce bu virüse yakalanan bireylerin yakalanmayanlara oranla daha yüksek bireysel kaygı ve ölçek toplam puanı elde ettikleri sonucu anlamlı fark ile tespit edilmiştir. Nitel verilerin değerlendirilmesi sonucunda ise pandemi sürecinin katılımcılar üzerinde fizyolojik, psikolojik ve sosyolojik açıdan hem olumsuz hem de olumlu etkiye sahip olduğu yönünde sonuçlar elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Pandemi, Yeni tip koronavirüsü, Covid-19, Olimpik karate sporcuları, Kaygı

Kaynakça

• Ağduman, F. (2021). Sporcuların Pandemi Döneminde Covid – 19’a Yakalanma Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi. GERMENİCA Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 1-14.
• Aylaz, R., & Yıldız, E. (2020). Yeni koronavirüs hastalığının toplum üzerine etkileri ve hemşirelik yaklaşımları. Malatya: İnönü Üniversitesi Yayınevi.
• Balcı, A. (2020). Covid- 19 Özelinde Salgınların Eğitime Etkileri. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 3(3), 75-85.
• Batu, B. (2020). Yüzme sporcularının yeni tıp korona virüse (covıd-19) yakalanma kaygısının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi, Kars.
• Boz, E. (2019). Elit karate sporcularında imgeleme ve kaygı ilişkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi, Bartın.
• Cinel, E. (2020). Covid-19’un Küresel Makroekonomik Etkileri ve Beklentiler. Politik Ekonomik Kuram, 4(1), 124-140.
• Coşkun-Akar, G., Karatay-Şibal, B., Sarı, E., Bayraktar, C., Sengun, E., Erden-Sahin, M. B., Serefoğlu, B., Peskersoy, C., Dindaroğlu, F., Meric, P., Kaval, M. E., Yetkiner, A. A. ve Efeoğlu, C. (2020). Koronavirüs (Covid-19) Salgını Süresince Oluşturulan Klinikte Uygulanan Tedavi Yaklaşımları: Literatür Taraması ve Üçüncü Basamak Sağlık Kurumu Örneği. Ege Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, COVID ÖZEL, 37-58.
• Creswell, J. W., Plano Clark, V. L., Guttmann, M., & Hanson, W. (2003). Advanced mixed methods research desings. In A. Tashakkori & C. Teddlie (Eds.), Handbook of mixed methods in social & behavioral research (pp. 209-240). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Çakır, Z. (2020). The Effects of the Covid-19 Pandemic on Sports, Athletes and Trainers during the Normalization Phase. The Online Journal of Recreation and Sports (TOJRAS), 9(3), 45-58.
• Çifçi, F., ve Demir, A. (2020). Covıd-19 Pandemisinde Türk Profesyonel Futbolcuların Covıd-19 Korkusu ve Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi. Spor ve Rekreasyon Araştırmaları Dergisi, Covid-19 Pandemisi, 26-38.
• Çölgeçen, Y., ve Çölgeçen, H. (2020). Covid-19 pandemisine Bağlı Yaşanan Kaygı Düzeylerinin Değerlendirilmesi: Türkiye Örneği. Turkish Studies, 15(4), 261-275.
• Demirtaş, Ö., ve Çıplak, A. (2020). Pandemi Sürecinin Uluslararası Müsabakalara Hazırlanan Güreş Milli Takım Sporcuları Üzerindeki Etkileri. Spor ve Rekreasyon Araştırmaları Dergisi, Covid-19 Pandemisi, 39-52.
• Emad, B., Atef, O., Shams, Y., El-Kerdany, A., Shorim, N., Nabil, A., & Atia, A. (2020). iKarate: Karate Kata Guidance System. Procedia Computer Science, 175, 149–156.
• Güler, H., ve Cicioğlu, H. İ. (2021). Sedanter ve Sporcuların Yeni Tip Koronavirüse Yakalanmada Bireysel Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi. Journal of Human Sciences, 18(1), 67-75.
• Gümüşgül, C., Ersoy, A., ve Gümüşgül, O. (2020). Amatör ve Profesyonel Sporcuların Yeni Tip Koronavirüse (Covid-19) Yakalanma Kaygılarının İncelenmesi-Yönetsel Karar Boyutu. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(SI1): 26-37.
• Hatun, O., Dicle, A. N., ve Demirci, İ. (2020). Koronavirüs Salgınının Psikolojik Yansımaları ve Salgınla Başa Çıkma. Electronic Turkish Studies, 15(4), 531-554.
• IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi). (2021). Erişim tarihi, 16.10.2022, URL: https://olympics.com/ioc/all-information-about-the-olympic-games-tokyo-2020-and-covid-19
• Koçak, U, ve Özer Kaya, D. (2020). COVID-19 Pandemisi, Spor, Sporcu Üçgeni: Etkilenimler ve Öneriler. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 129-133.
• Lodico, M. G., Spaulding, D. T., & Voegtle, K. H. (2006). Methods in educational research from theory to practice. San Francisco: Jossey-Bass.
• Namlı, S. (2020). Korona Virüs’e (Covid- 19) Yakalanma Kaygıları Hangi Düzeyde? Sporcular Üzerine Bir Araştırma. Spor Bilimlerinde Teori ve Araştırmalar II. Ankara: Gece Kitaplığı Yayınları, s. 137-150.
• Ovalı, F. (2020). Yenidoğanlarda COVID-19 Enfeksiyonları. Anatolian Clinic the Journal of Medical Sciences, (Special Issue on COVID 19), 23-35.
• Öktem, T., Şipal, O., Kul, M., ve Dilek, A. N. (2020). Olimpiyat Oyunlarına Katılmaya Aday Boksörlerin COVID-19 Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 7(62), 3620-3627.
• Şahin, T., ve Gönen, M. (2020). The Perceived Stress Levels During COVID-19 Quarantine Periods and Physical Activity and Exercise. Ambient Science, 7.
• T.C. Sağlık Bakanlığı. (2020). Covıd-19 (Sars-Cov-2 Enfeksiyonu) Genel Bilgiler, Epidemiyoloji ve Tanı, Bilimsel Danışma Kurulu Çalışması. Ankara: Aralık, 2020.
• Tekkurşun-Demir, G., Cicioğlu, H. İ., ve İlhan, E. L. (2020). Sporcuların Yeni Tip Koronavirüse (Covid-19) Yakalanma Kaygısı Ölçeği (SYTKYKÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Human Sciences, 17(2), 458-468.
• Tetik, S. (2021). Covid-19 pandemi sürecinin spor bilimleri öğrencilerinde fiziksel aktivite ve yaşam kalitesine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Türkmen, M., ve Özsarı, A. (2020). Covid-19 Salgını ve Spor Sektörüne Etkileri. International Journal of Sport Culture and Science, 8(2), 55-67.
• Türktemiz, H., Bayraktar, I., Çobanoğlu, H. O., ve Nalbant, Ö. (2020). Spor Salonlarında Egzersiz Yapan Sporcuların Yeni Tip Koronaviruse (COVID-19) Yakalanma Kaygılarının İncelenmesi. III. International Conference on Covid-19 Studies, Ankara.
• Wang, C., Pan, R., Wan, X., Tan, Y., Xu, L., Ho, C. S., & Ho, R. C. (2020). Immediate Psychological Responses and Associated Factors during the Initial Stage of the 2019 Coronavirus Disease (COVID-19) Epidemic among the General Population in China. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(5), 1729.
• WHO (Dünya Sağlık Örgütü). (2022). Erişim tarihi, 11.09.2022, URL: https://covid19.who.int/table
• Yeşilay. (2021). Koronafobi. Erişim Tarihi: 23.10.2022, URL: https://yesilay.org.tr/tr/makaleler/koronafobi-virusten-daha-hizli-yayiliyor