Determining the Hydration Knowledge Level, Attitudes and Behaviors of Athletes In Different Sport Events

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 4, 439 - 448, 30.10.2024

Cengiz Baykara , Çetin Yaman , Işık Bayraktar

https://doi.org/10.22282/tojras.1510514

Öz

This research aimed to examine the hydration knowledge level, attitudes and behaviors of athletes in different sport events. A total of 553 athletes, 123 (22.2%) females and 430 (77.8%) males, were included in the research conducted with the screening model. The data was obtained by using the "Personal Information Form" and the "Hydration Knowledge, Attitude and Behavior Survey". T-test for independent groups and one-way analysis of variance were used in the analysis of data. When the research findings were examined, it was determined that there were statistically significant differences in athletes' attitudes and behavior according to gender, attitude according to sport type, knowledge and behavior according to age groups, knowledge, attitude and behavior according to sports age, and knowledge and behavior according to their educational status. As a result, it was determined that the athletes' general knowledge scores were at a high level, while their attitude and behavior scores were at a medium level.

Anahtar Kelimeler

Sport, Athlete, hydration, knowledge, attitude, behavior

Farklı Branşlardaki Sporcuların Hidrasyon Bilgi Düzeyi ile Tutum ve Davranışlarının Belirlenmesi

Öz

Bu araştırmada; farklı branşlardaki sporcuların hidrasyon bilgi düzeyi, tutum ve davranışların incelenmesi amaçlanmıştır. Tarama modeli ile gerçekleştirilen araştırmaya kota örnekleme yöntemiyle seçilen 123’ü (% 22,2) kadın, 430’u (%77,8) erkek toplam 553 sporcu dahil edilmiştir. Veriler, “Kişisel Bilgi Formu” ve “Hidrasyon Bilgi, Tutum ve Davranış Anketi” kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizinde, bağımsız gruplar için t-testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Araştırma bulguları incelendiğinde, sporcuların cinsiyete göre tutum ve davranışta; spor türüne göre tutumda; yaş gruplarına göre bilgi ve davranışta; spor yaşına göre bilgi, tutum ve davranışta; eğitim durumlarına göre bilgi ve davranışta istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak sporcuların genel olarak bilgi puanlarının yüksek düzeyde, tutum ve davranış puanlarının ise orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Spor, sporcu, hidrasyon, bilgi, tutum, davranış.

Kaynakça

• Yaşartürk F. Elit düzeydeki sporcuların rekreatif etkinlik tercihlerinde tutum, sıkılma algısı ile yaşam doyumlarının incelenmesi [Doktora Tezi]. Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü; 2016.
• Alpar R, Ersoy G, Karagül A. Yüzücü Beslenmesi. Ankara: Yüzme Atlama Sutopu Federasyonu Milli Eğitim Basımevi; 1987.
• Özgünen K. Termoregülasyon ve Egzersiz. 6. Egzersiz Fizyolojisi Sempozyumu; 2017 May 18-19; Edirne.
• Aydoğdu M, Gezer K. Canlılar Bilimi. 2. Baskı. Ankara: Pegem A Yayıncılık; 2005.
• Ackermann U. Pdq fizyoloji. 1. Baskı. Alican İ, çev. İstanbul: Medikal Yayıncılık; 2006.
• Guyton AC, Hall JE. Tıbbı Fizyoloji. 11. Basım. Çavuşoğlu H, Çağlayan Yeğen B, çev. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi; 2007.
• Başaran A. Tıbbi Biyoloji Ders Kitabı. 7. Baskı. İstanbul: Motif Matbaacılık. Güneş ve Nobel Tıp Kitapevleri; 2005.
• Cogan MG. Sıvı ve Elektrolitler. 1. Baskı. Başaklar AC, çev. Ankara: Barış Kitabevi; 1994.
• Ersoy G. Egzersiz ve Spor yapanlar İçin Beslenme. 3. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım; 2004.
• Demirsel S, Kuşakcıoğlu H. Su Hijyeni. Ankara: Çalışkan Basımevi; 1938.
• Sevim Y. Antrenman Bilgisi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım; 2002.
• Morehouse LE, Miller AT. Egzersiz Fizyolojisi. 6. Baskı. Akgün N, çev. Bornova: Ege Üniversitesi Matbaası; 1973.
• Emoto M. Suyun Bilinmeyen Gücü. 1. Baskı. Sezer S, çev. İstanbul: Kozmik Kitaplar; 2005.
• Kırkıncıoğlu M. Çocuk beslenmesi. İstanbul: Esin Yayınevi; 2000.
• Barret KE, Barman SM, Boitano S, Brooks HL. Ganong’un Tıbbi Fizyolojisi. 23. Baskı. Gökbel H, Okudan N, Gergerlioğlu S, Belviranlı M, çev. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 2011.
• Bulduk S. Beslenme İlkeleri ve Mönü Planlama. 1. Baskı. Ankara: Detay Yayınları; 2002.
• Yakar K. Fizyoloji. 4. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım; 2002.
• Tayar M, Haşıl Korkmaz N, Özkeleş HE. Beslenme İlkeleri. 1. Baskı. Bursa: Dora Basım Yayın; 2011.
• Pehlivan A. Sporda Beslenme. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları; 2006.
• Güneş Z. Antrenör ve Sporcu El Kitabı Spor ve Beslenme. 4. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım; 2005.
• Baysal A. Beslenme. 13. Baskı. Ankara: Hatipoğlu Yayınları; 2011.
• Çakıroğlu Mİ. Antrenman Bilgisi. 2. Baskı. İstanbul: Şeker Matbaacılık; 1997.
• Ersoy G, Hasbay A. Egzersiz Fizyolojisi Sempozyumu Bildiriler Kitabı. Ankara: Detay Yayıncılık; 2006.
• Whitney EN, Rolfes SR. Understanding Nutrition. 11th ed. Belmont, CA: Wadsworth; 2008.
• Aksoy M. Beslenme Biyokimyası. Ankara: Hatipoğlu Yayınları; 2000.
• Işık B. Beslenme İlkeleri ve Mönü Planlama. Ankara: Detay Yayınları; 2015.
• Günay M, Tamer K, Cicioğlu İ. Spor Fizyolojisi ve Performans Ölçümü. 3. Baskı. Ankara: Gazi Kitabevi; 2013.
• Çırak O, Funda PÇ. Sporcularda sıvı dengesi ve performansa etkisi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017;6(1):139-50.
• Esa NH, Saad HA, Phing CH, Karppaya H. Knowledge, Attitudes and Behaviours Regarding Hydration and Hydration Status of Malaysian National Weight Category Sports Athletes. J Phys Educ Sport. 2015;15(3):452.
• İnceoğlu M. Tutum Algı İletişim. 5. Baskı. İstanbul: İyi İşler Yayıncılık ve Matbaacılık; 2010.
• Türk Dil Kurumu. Türkçe Sözlük. [İnternet]. Erişim Tarihi: 03.03.2024. https://sozluk.gov.tr/
• Üstüner M. Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 2006;45(45):109-27.
• Hutzler Y, Meier S, Reuker S, Zitomer M. Attitudes and self-efficacy of physical education teachers toward inclusion of children with disabilities: a narrative review of international literature. Phys Educ Sport Pedagogy. 2019;24(3):249-66.
• Rhodes RE, McEwan D, Rebar AL. Theories of physical activity behaviour change: A history and synthesis of approaches. Psychol Sport Exerc. 2019;42:100-9.
• Türk Dil Kurumu. Türkçe Sözlük. [İnternet]. Erişim Tarihi: 03.03.2024. https://sozluk.gov.tr/
• Karasar N. Bilimsel Araştırma Yöntemleri: Kavramlar İlkeler ve Teknikler. 31. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım; 2016.
• Yazıcıoğlu Y, Erdoğan S. SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık; 2004.
• Nichols PE, Jonnalagadda SS, Rosenbloom CA, Trinkaus M. Knowledge, Attitudes, and Behaviors Regarding Hydration and Fluid Replacement of Collegiate Athletes. Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2005;15(5):515-27.
• Trammell JE. Assessment of Hydration Knowledge, Attitude, Behaviors and Fluid Replacement Effectiveness of Collegiate Athletes [Doctoral dissertation, Clemson University]. Clemson: Clemson University; 2007.
• George D, Mallery P. SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference 10.0 Update. 3. Baskı. Boston: Allyn and Bacon; 2001.
• Özkan G, Sezgin Selçuk G. Determining the Approaches of High School Students to Learning Physics. Necatibey Faculty of Education Electronic Journal of Science & Mathematics Education. 2014;8(1).
• Patel AI, Bogart LM, Klein DJ, Cowgill B, Uyeda KE, Hawes-Dawson J, et al. Middle school student attitudes about school drinking fountains and water intake. Acad Pediatr. 2014;14(5):471-7.
• Karslı E. Farklı klasmandaki futbol hakemlerinin hidrasyon bilgi düzeyi ile tutum ve davranışlarının belirlenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2022.
• Chapman P, Toma RB, Tuveson RV, Jacob M. Nutrition knowledge among adolescent high school female athletes. Adolescence. 1997;32(126):437.
• Song G, Yan Y, Zhao H, Chen J, Deng Y, Zhu W, et al. A questionnaire study on the knowledge, attitudes, and practices of fluid replacement and urination among Chinese elite athletes. PLoS One. 2022;17(10):e0275685.
• Jusoh N. Relationship between hydration status, hydration knowledge and fluid intake behaviour among school athletes of selected Perak sport schools. Jurnal Sains Sukan & Pendidikan Jasmani. 2014;3(1):11-9.
• Donkor SK, Nyavor LG, Seibu M, Ahorsey OD. Hydration and Physical Activity: Perception of Volta Zone College of Education Athletes in Ghana. J Phys Act Res. 2020;5(1):33-40.
• Lin W, Hang CM, Yang HC, Hung MH. 2005-2008 Nutrition and Health Survey in Taiwan: the nutrition knowledge, attitude and behavior of 19-64 years old adults. Asia Pac J Clin Nutr. 2011;20(2):309-18.
• Sedek R, Mohamad MM, Kasim ZM. Knowledge, Attitudes and Practices on Hydration and Fluid Replacement Among Endurance Sports Athletes in National University of Malaysia (UKM). Pak J Nutr. 2015;14(10):658.
• Ersoy E. Cinsiyet kültürü içerisinde kadın ve erkek kimliği (Malatya örneği). [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Malatya: İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2009.
• Özen AE, Bibiloni MDM, Pons A, Tur JA. Fluid intake from beverages across age groups: a systematic review. J Hum Nutr Diet. 2015;28(5):417-42.
• Bozkurt İ, Nizamlıoğlu M. Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokullarında Okuyan Aktif Spor Yapan Öğrencilerin Beslenme Alışkanlıklarının Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2005;(14):209-15.
• Veilleux JC, Caldwell AR, Johnson EC, Kavouras S, McDermott BP, Ganio MS. Examining the links between hydration knowledge, attitudes and behavior. Eur J Nutr. 2020;59:991-1000.
• Judge LW, Bellar DM, Popp JK, Craig BW, Schoeff MA, Hoover DL, et al. Hydration to maximize performance and recovery: Knowledge, attitudes, and behaviors among collegiate track and field throwers. J Hum Kinet. 2021;79(1):111-22.
• Ekici G. Takım Sporlarında Beslenme. Int J Hum Sci. 2015;12(2):244-65.
• Yeargin SW, Casa DJ, Judelson DA, McDermott BP, Ganio MS, Lee EC, et al. Thermoregulatory Responses and Hydration Practices in Heat-Acclimatized Adolescents During Preseason High School Football. J Athl Train. 2010;45(2):136-46.
• Trakman GL, Forsyth A, Devlin BL, Belski R. A Systematic Review of Athletes’ and Coaches’ Nutrition Knowledge and Reflections on The Quality of Current Nutrition Knowledge Measures. Nutrients. 2016;8(9):570.
• Yates BA, Ellis LA, Butts CL, McDermott BP, Williamson KH, Armstrong LE. Factors associated with pre-event hydration status and drinking behavior of middle-aged cyclists. J Nutr Health Aging. 2018;22(3):335-40.
• Arnaoutis G, Kavouras SA, Angelopoulou A, Skoulariki C, Bismpikou S, Mourtakos S, et al. Fluid balance during training in elite young athletes of different sports. J Strength Cond Res. 2015;29(12):3447-52.
• Logan-Sprenger HM, Heigenhauser GJ, Killian KJ, Spriet LL. Effects of dehydration during cycling on skeletal muscle metabolism in females. Med Sci Sports Exerc. 2012;44(10):1949-57.
• Bardis CN, Kavouras SA, Arnaoutis G, Panagiotakos DB, Sidossis LS. Mild dehydration and cycling performance during 5-kilometer hill climbing. J Athl Train. 2013;48(6):741-7.