Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Reflections of Coach-Athlete Interaction on Athletes' Problem-Solving Abilities

Yıl 2025, Cilt: 14 Sayı: 2, 135 - 140, 30.04.2025
https://doi.org/10.22282/tojras.1617238

Öz

This study aimed to investigate the effect of coach-athlete relationships on athletes' problem-solving skills. The research was conducted based on data from 312 athletes. The Coach-Athlete Relationship Questionnaire (CART-Q) and the Problem-Solving Inventory (PSI) were utilized as data collection tools. During the analysis process, the distribution of the data was first examined. Pearson Correlation analysis was used to evaluate the relationships in normally distributed data, and Simple Linear Regression analysis was applied to determine predictive capacity. The findings revealed a negative and moderate significant relationship between the closeness subdimension of the coach-athlete relationship and PSI (p<.001, r=-.378), as well as between the commitment subdimension and PSI (p<.001, r=-.478). Additionally, a negative and moderate significant relationship was observed between the complementarity subdimension and PSI (p<.001, r=-.349). Lastly, a negative and moderate significant relationship was identified between the total scores of PSI and CART-Q (p<.001, r=-.430). These results suggest that coach-athlete relationships significantly influence athletes' problem-solving skills. In particular, relational factors such as emotional attachment, trust, and harmony are found to positively support athletes' problem-solving competencies. The strong relationships athletes build with their coaches are understood to positively contribute not only to their problem-solving skills but also to their athletic performance.

Kaynakça

  • Adie, J. W., & Jowett, S. (2010). Meta‐perceptions of the coach–athlete relationship, achievement goals, and intrinsic motivation among sport participants. Journal of Applied Social Psychology, 40(11), 2750-2773.
  • Ağır, M. (2007). Üniversite öğrencilerinin bilişsel çarpıtma düzeyleri ile problem çözme becerileri ve umutsuzluk düzeyleri arasındaki ilişki. [Yüksek Lisans Tezi]. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Altıntaş, A., Çetinkalp, Z. K., & Aşçı, F. H. (2012). Antrenör-sporcu ilişkisinin değerlendirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Spor Bilimleri Dergisi, 23(3), 119-128.
  • Atasever, G. (2023). Antrenör-sporcu ilişkisindeki dinamikler. Içinde M. Ş. Ökmen & M. Sarıkaya (Ed.). Spor bilimlerinde güncel yaklaşımlar (ss. 95-105). Duvar Yayınları.
  • Avci, K. S., Çepikkurt, F., & Kale, E. K. (2018). Examination of the relationship between coach-athlete communication levels and perceived motivational climate for volleyball players. Universal Journal of Educational Research, 6(2), 346-353.
  • Blanchard, C. M., Amiot, C. E., Perreault, S., Vallerand, R. J., & Provencher, P. (2009). Cohesiveness, coach’s interpersonal style and psychological needs: Their effects on self-determination and athletes’ subjective well-being. Psychology of Sport and Exercise, 10(5), 545-551. https://doi.org/10.1016/j.psychsport.2009.02.005
  • Büyüköztürk, S. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (24.baskı.). Pegem Akademi.
  • Cengiz, R. (2022). Antrenör-sporcu iletişim stratejileri. Içinde A. A. Yetim & R. Cengiz (Ed.), Spor bilimlerinde iletişim (ss. 135-159). Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Güllü S. (2018). Sporcuların antrenör-sporcu ilişkisi ile sportmenlik yönelimleri üzerine bir araştırma. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 16(4), 190-204.
  • Heppner, P. P., & Petersen, C. H. (1982). The development and implications of a personal problem-solving inventory. Journal of Counseling Psychology, 29(1), 66-75.
  • Horn, T. S. (2008). Advances in sport psychology. Human kinetics.
  • Janssen, J., & Dale, G. (2002). The seven secrets of successful coaches: How to unlock and unleash your team’s full potential. AZ: The Mental Game.
  • Jowett, S. (2017). Coaching effectiveness: The coach–athlete relationship at its heart. Current Opinion in Psychology, 16, 154-158.
  • Jowett, S., & Cockerill, I. M. (2002). Incompatibility in the coach-athlete relationship. Içinde I. M. Cockerill (Ed.), Solutions in sport psychology (ss. 16-31). Thomson Learning.
  • Jowett, S., & Ntoumanis, N. (2004). The coach–athlete relationship questionnaire (CART‐Q): Development and initial validation. Scandinavian journal of medicine & science in sports, 14(4), 245-257.
  • Kalkan, T., & Sarı, İ. (2021). Antrenör davranışları: kuramsal yaklaşımlar, antrenörün sporcuya etkisi ve öneriler. Egzersiz ve Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(1), 41-54.
  • Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Nobel Yayınları.
  • Keskin, A., Özdemir, A., Tunç A.A., & Devrilmez E. (2018). Lise spor takımlarında antrenör sporcu ilişkisinin incelenmesi. Sportive (Spor, Eğitim ve Rekreasyon Dergisi), 1(1), 1-11.
  • Koçak, Ç. V. (2019). Antrenör adaylarının antrenör öz yeterlik düzeylerinin incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(1), 55-62.
  • Mageau, G. A., & Vallerand, R. J. (2003). The coach–athlete relationship: A motivational model. Journal of Sports Science, 21(11), 883-904.
  • Özsoy, D. (2023). Spor endüstrisinde öğrenen organizasyon ve yönetimi. Içinde M. Ulukan & M. Dalkılıç (Ed.), Spor biliminde yenilikçi yaklaşımlar (ss. 87-100). Duvar Yayınları.
  • Pulur, A., Karabulut, E. O., & Koç, H. (2012). Farklı branşlardaki üst düzey üniversiteli sporcuların problem çözme becerilerinin incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 10(1), 1-6.
  • Sekaran, U. (2003). Research methods for business: A Skill-Building Approach.  (4th Edition). John Wiley & Sons.
  • Selağzı, S., & Çepikkurt, F. (2014). Antrenör ve sporcu iletişim düzeylerinin belirlenmesi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(1), 11-18.
  • Short, S. E., & Short, M. W. (2005). Essay: Role of the coach in the coach-athlete relationship. The Lancet, 366(1), 29-30. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(05)67836-1
  • Şahin, N., Şahin, N. H., & Heppner, P. P. (1993). Psychometric properties of the problem solving inventory in a group of Turkish university students. Cognitive Therapy and Research, 17, 379-396.
  • Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Ullman, J. B. (2007). A Practical approach to using multivariate analyses. Pearson.
  • Tolukan, E., & Akyel, Y. (2019). Futbolda antrenör-sporcu ilişkisi ve sürekli sportif kendine güven üzerine bir araştırma. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(1), 103-112.
  • Yıldız, S. M. (2011). Relationship between leader–member exchange and burnout in professional footballers. Journal of Sports Sciences, 6(2), 346-353.

Antrenör-Sporcu Etkileşiminin Sporcuların Problem Çözme Becerilerine Yansımaları

Yıl 2025, Cilt: 14 Sayı: 2, 135 - 140, 30.04.2025
https://doi.org/10.22282/tojras.1617238

Öz

Bu çalışmada, sporcu-antrenör ilişkilerinin sporcuların problem çözme becerileri üzerindeki etkisini incelemek amaçlanmıştır. Araştırma, 312 sporcuya ait veriler temel alınarak gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında Antrenör-Sporcu İlişkisi Envanteri (ASİE) ve Problem Çözme Envanteri (PÇE) kullanılmıştır. Analiz sürecinde, öncelikle verilerin dağılımı incelenmiş, normal dağılım gösteren verilere ilişkin ilişkilerin değerlendirilmesinde Pearson Korelasyon analizi, yordayıcılığın belirlenmesi amacıyla ise Basit Doğrusal Regresyon analizi uygulanmıştır. Antrenör-Sporcu ilişkisinin alt boyutları olan yakınlık alt boyutu ile PÇE ile negatif yönlü ve orta düzeyde anlamlı ilişki (p<.001, r=-.378), Bağlılık alt boyutu ile PÇE arasında negatif yönlü orta düzeyde anlamlı bir ilişki (p<.001, r=-.478), Tamamlayıcılık alt boyutu arasında negatif yönlü ve orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu gözlenmiştir (p<.001, r=-.349). Son olarak, PÇE ile ASİE toplam puanları arasında negatif yönlü ve orta düzeyde anlamlı bir ilişki saptanmıştır (p<.001, r=-.430). Araştırma bulguları, sporcu-antrenör ilişkilerinin sporcuların problem çözme becerilerini anlamlı bir şekilde etkileyebileceğini ortaya koymaktadır. Özellikle, duygusal bağlılık, güven ve uyum gibi ilişkisel faktörlerin sporcuların problem çözme yeterliliklerini olumlu yönde destekleyebileceği sonucuna ulaşılmıştır. Sporcuların antrenörleriyle geliştirdikleri güçlü ilişkilerin, problem çözme becerilerinin yanı sıra sportif performanslarına da olumlu katkı sağladığı anlaşılmaktadır.

Etik Beyan

"Antrenör-Sporcu İlişkisinin Sporcularda Problem Çözme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi" isimli çalışması için Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Etik Kurulu 04.10.2024 tarihli ve 2024/09 sayılı toplantısında Sosyal ve Beşeri Bilimler Etik Kurulunca değerlendirilmiş ve etik açıdan uygun bulunmuştur.

Kaynakça

  • Adie, J. W., & Jowett, S. (2010). Meta‐perceptions of the coach–athlete relationship, achievement goals, and intrinsic motivation among sport participants. Journal of Applied Social Psychology, 40(11), 2750-2773.
  • Ağır, M. (2007). Üniversite öğrencilerinin bilişsel çarpıtma düzeyleri ile problem çözme becerileri ve umutsuzluk düzeyleri arasındaki ilişki. [Yüksek Lisans Tezi]. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Altıntaş, A., Çetinkalp, Z. K., & Aşçı, F. H. (2012). Antrenör-sporcu ilişkisinin değerlendirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Spor Bilimleri Dergisi, 23(3), 119-128.
  • Atasever, G. (2023). Antrenör-sporcu ilişkisindeki dinamikler. Içinde M. Ş. Ökmen & M. Sarıkaya (Ed.). Spor bilimlerinde güncel yaklaşımlar (ss. 95-105). Duvar Yayınları.
  • Avci, K. S., Çepikkurt, F., & Kale, E. K. (2018). Examination of the relationship between coach-athlete communication levels and perceived motivational climate for volleyball players. Universal Journal of Educational Research, 6(2), 346-353.
  • Blanchard, C. M., Amiot, C. E., Perreault, S., Vallerand, R. J., & Provencher, P. (2009). Cohesiveness, coach’s interpersonal style and psychological needs: Their effects on self-determination and athletes’ subjective well-being. Psychology of Sport and Exercise, 10(5), 545-551. https://doi.org/10.1016/j.psychsport.2009.02.005
  • Büyüköztürk, S. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (24.baskı.). Pegem Akademi.
  • Cengiz, R. (2022). Antrenör-sporcu iletişim stratejileri. Içinde A. A. Yetim & R. Cengiz (Ed.), Spor bilimlerinde iletişim (ss. 135-159). Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Güllü S. (2018). Sporcuların antrenör-sporcu ilişkisi ile sportmenlik yönelimleri üzerine bir araştırma. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 16(4), 190-204.
  • Heppner, P. P., & Petersen, C. H. (1982). The development and implications of a personal problem-solving inventory. Journal of Counseling Psychology, 29(1), 66-75.
  • Horn, T. S. (2008). Advances in sport psychology. Human kinetics.
  • Janssen, J., & Dale, G. (2002). The seven secrets of successful coaches: How to unlock and unleash your team’s full potential. AZ: The Mental Game.
  • Jowett, S. (2017). Coaching effectiveness: The coach–athlete relationship at its heart. Current Opinion in Psychology, 16, 154-158.
  • Jowett, S., & Cockerill, I. M. (2002). Incompatibility in the coach-athlete relationship. Içinde I. M. Cockerill (Ed.), Solutions in sport psychology (ss. 16-31). Thomson Learning.
  • Jowett, S., & Ntoumanis, N. (2004). The coach–athlete relationship questionnaire (CART‐Q): Development and initial validation. Scandinavian journal of medicine & science in sports, 14(4), 245-257.
  • Kalkan, T., & Sarı, İ. (2021). Antrenör davranışları: kuramsal yaklaşımlar, antrenörün sporcuya etkisi ve öneriler. Egzersiz ve Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(1), 41-54.
  • Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Nobel Yayınları.
  • Keskin, A., Özdemir, A., Tunç A.A., & Devrilmez E. (2018). Lise spor takımlarında antrenör sporcu ilişkisinin incelenmesi. Sportive (Spor, Eğitim ve Rekreasyon Dergisi), 1(1), 1-11.
  • Koçak, Ç. V. (2019). Antrenör adaylarının antrenör öz yeterlik düzeylerinin incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(1), 55-62.
  • Mageau, G. A., & Vallerand, R. J. (2003). The coach–athlete relationship: A motivational model. Journal of Sports Science, 21(11), 883-904.
  • Özsoy, D. (2023). Spor endüstrisinde öğrenen organizasyon ve yönetimi. Içinde M. Ulukan & M. Dalkılıç (Ed.), Spor biliminde yenilikçi yaklaşımlar (ss. 87-100). Duvar Yayınları.
  • Pulur, A., Karabulut, E. O., & Koç, H. (2012). Farklı branşlardaki üst düzey üniversiteli sporcuların problem çözme becerilerinin incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 10(1), 1-6.
  • Sekaran, U. (2003). Research methods for business: A Skill-Building Approach.  (4th Edition). John Wiley & Sons.
  • Selağzı, S., & Çepikkurt, F. (2014). Antrenör ve sporcu iletişim düzeylerinin belirlenmesi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(1), 11-18.
  • Short, S. E., & Short, M. W. (2005). Essay: Role of the coach in the coach-athlete relationship. The Lancet, 366(1), 29-30. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(05)67836-1
  • Şahin, N., Şahin, N. H., & Heppner, P. P. (1993). Psychometric properties of the problem solving inventory in a group of Turkish university students. Cognitive Therapy and Research, 17, 379-396.
  • Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Ullman, J. B. (2007). A Practical approach to using multivariate analyses. Pearson.
  • Tolukan, E., & Akyel, Y. (2019). Futbolda antrenör-sporcu ilişkisi ve sürekli sportif kendine güven üzerine bir araştırma. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(1), 103-112.
  • Yıldız, S. M. (2011). Relationship between leader–member exchange and burnout in professional footballers. Journal of Sports Sciences, 6(2), 346-353.
Toplam 29 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Egzersiz ve Spor Psikolojisi
Bölüm Research Article
Yazarlar

Erdil Durukan 0000-0002-1627-1388

Gökhan Aydın 0000-0001-5575-3200

Yayımlanma Tarihi 30 Nisan 2025
Gönderilme Tarihi 10 Ocak 2025
Kabul Tarihi 6 Nisan 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 14 Sayı: 2

Kaynak Göster

Vancouver Durukan E, Aydın G. Antrenör-Sporcu Etkileşiminin Sporcuların Problem Çözme Becerilerine Yansımaları. TOJRAS. 2025;14(2):135-40.