Sosyal Politikanın İstihdam Boyutunda İşsizlik Sigortası Uygulamasının Önemi

Yıl 2009, Cilt: 3 Sayı: 5, 73 - 90, 25.07.2016

Hüseyin Mualla Yüceol

Öz

Bu çalışma, sosyal politikanın, sosyal güvenliği sağlama ve yürütme hedeflerine ulaşmadaki etkin araçlarından birisi olan ve istihdam politikaları içerisinde önemli bir yer edinen işsizlik sigortası uygulamasını incelemekte ve Türkiye’deki gelişim sürecini değerlendirmektedir. Gelişmekte olan ülkelerde işsizlik sigortası uygulaması, tarım ve hizmetler sektöründe düşük çalışmanın olması (eksik istihdam), nüfusun önemli bir bölümünün kırsal kesimde yaşaması, ücretle çalışmanın yeterince yaygın olmaması ve işgücü piyasasında ikili yapıların görülmesi gibi nedenler yüzünden uygulanamamakta ya da Türkiye örneğinde görüldüğü gibi eksik ve dar bir çerçevede uygulanmaktadır. Bu durum, işsizlik sigortasının hayata geçirilmesi için sadece mevzuat ve kurumsal yapının değiştirilmesinin yeterli olmayacağını, ekonomik ve sosyal yapıda da önemli bir gelişme ve iyileşme sürecinin gerekli olacağını ortaya koymaktadır. Çalışma bu nedenle, sosyoekonomik alanlarda yapılacak değişikliklerin, işsizlik sigortasına etkileriyle de ilgilenmekte, bu alanda önerilebilecek politika önlemlerini değerlendirmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal politika, işsizlik sigortası, istihdam, Türkiye

Importance of the Unemployment Insurance Practice on the Employment Dimension of Social Policy

Öz

This study analyzes two aspects of social policy; the first one is the practice of uneployment insurance which has an important place in the employment policies and which is one of the efficient tools in providing social security and in achieving targeted goals; the second one is to evaluate the process of development of these subjects in Turkey. In developing countries, the practice of unemployment insurance may not be practised due to underemployment in the sectors of agriculture and services, residence of the majority of the population in the rural areas, uncommonality of paywork and existing dual structures in the labor market, or as in the case of Turkey it may be partly practised. This situation shows that it is not enough to change the rules and regulations and institutional structure to practice unemployment insurance, but it is also necessary to have development and improvement process in economic and social structure. The study, therefore, is not only interested in the changes to be made in economic and social fields and the effects of those changes concerning unemployment insurance, but also evaluates the suggestions to be adviced.

Anahtar Kelimeler

Social policy, unemployment insurance, employment, Turkey

Kaynakça

• Adema, W., Einehard, M., Eklind, B., Lotz, J. & Pearson, M., 1996, Net Public Social Expenditure, OECD Labor Market and Social Policy Occassional Papers, No 19, Paris.
• Arjona, R., Ladaique, M. & Pearson, M., 2003, “Growth, Inequality and Social Protection”, Canadian Public Policy, vol. XXIX.
• Bağımsız Sosyal Bilimciler, 2008, 2008 Kavşağında Türkiye: Siyaset, İktisat ve Toplum, Yordam Kitap, İstanbul.
• Boeri, T., Conde-Ruiz, J. & Galasso, V., 2004, Cross-skill Redistrubition and the Trade- off Between Unemployment Insurance and Employment Protection, CEPR Discussion Paper 4711 (October).
• Buğra, A. & Adar, S., 2007, Türkiye’nin Kamu Sosyal Koruma Harcamalarının Karşılaştırmalı Bir Analizi, Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Politika Araştırma Forumu, İstanbul.
• Buti, M., Pench, L. & Sestito, P., 1998, “Contenting Theories and Institutional Complexities”, European University Institute, Florance, Policy Papers, RSC No 98/1.
• Casson, M., 1983, Economics of Unemployment; An Historical Perspective, MIT Press.
• Castles, F., 2001, “On the Political Economy of Recent Public Sector Development”, Journal of European Social Policy”, [http://esp.sagepub.com].
• Çakar, E., 2006, “OECD Ülkelerinde ve Türkiye’de İşsizlere Yapılan Ödemeler ile Bunların Gelir Vergisi ve Kesintiler Karşısındaki Durumu”, Mevzuat Dergisi, 102.
• DiTella, R. & MacCulloch, R. J., 2002, “The Determinants of Unemployment benefits”, Journal of Labor Economic, 20, s. 404-434.
• DPT, 2001, Sosyal Güvenlik Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Raporu, Ankara.
• Goerka, l., Pannenberg, M. & Ursprung, H., 2006, “A Positive Theory of Earning Relationship of Unemployment Benefits”, Mimeo, University of Constanz, (July).
• Hassler, J. & Rodriguez, M. V. J., 2008, “Unemployment Insurance Design: Including Moving and Retraining”, European Economic Review, 52, s. 757-791.
• Hassler, J., Rodriguez, M. V. J., Storesletten, K. & Zilibotti, F., 2005, “A Positive Theory of Geographic Mobility and Social Insurance,”, International Economic Review, 46, s. 263-303.
• Hicks, J., 1932, The Theory of Wages, Macmillan, London.
• Işıklı, A., 2005, İş Hukuku, İmaj Yayınevi, Ankara.
• İŞ-KUR, 2008, Türkiye İş Kurumu, [http://www.iskur.gov.tr].
• Koray, M., 2000, Sosyal Politika, Ezgi Kitabevi, Bursa.
• Neugart, M., 2008, “The Coice of Insurance in the Labor Market”, Public Choices 134, s. 444-462.
• _____, 2005, “The Unemployment Insurance: The Role of Eloctaral Systems and Regional Labor Markets”, European Journal of Political Economy, 21, s. 815-819. OECD, 2007, Sosyal [http://stats.oecd.org/wbos]. Veri Tabanı (SOCX), 1980-2003,
• Pigou, A.C., 1933, The Theory of Unemployment, MacMillan, London.
• Rodrik, D., 1998, “Why Do More Open Economies Bigger Governments ?”, Journal of Political Economy, 105, s. 997-1032.
• Saint_Paul, G., 1996, “Exploring the Political Economy of Labour Market Institutions”, Economic Policy, 23, s. 265-315.
• Tezel, A., 2008, Sosyal Güvenlik Reformu, Atlas Yayıncılık, İstanbul.
• TUİK, 2008, İşgücü ve İstihdam İstatistikleri, [http://www.tuik.gov.tr].
• Wright, R., 1986, “The Redustributive Roles of Unemployment Insurance and the Dynamics of Voting”, Journal of Public Economics, 31, s. 377-399.