Determination of Erosivity Indices and Arid Periods in Guvenc Basin

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 1, 15 - 22, 02.05.2013

İlknur Cebeci Fazlı Öztürk Füsun Sarısamur Hicrettin Cebel

Öz

In this study precipitation, drought and erosivity indices and arid periods of Ankara Yenimahalle Guvenc Basin were determined. Fournier Precipitation Index and Bagnouls-Gaussen Drought Index were calculated using rainfall data that were measured among 1984-2008 in the basin and temperature data that were taken from Turkish State Meteorological Service. Precipitation index was 63.8 and defined as low level, drought index was 112.6 and defined as dry level, erosivity index depending on rainfall and temperature was 5.3 and defined as medium level. Arid periods were determined by using rainfall and temperature data of the basin. The long term drought was occurred in 2002, the short term drought occurred in 1998 and the most severe drought occurred in August in 2008 in the basin.

Anahtar Kelimeler

-

Güvenç Havzası Aşındırıcı Güç İndisleri ve Kurak Dönemlerin Belirlenmesi

Öz

Bu çalışmada Ankara Yenimahalle Güvenç Havzası'nın yağış, kuraklık ve aşındırıcı güç indisleri ve havzanın kurak dönemleri belirlenmiştir. Havzada 1984-2008 yılları arasında ölçülen yağış değerleri ile Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nden (MGM) alınan sıcaklık değerleri kullanılarak Fournier Yağış İndisi ve Bagnouls-Gaussen Kuraklık İndisi hesaplanmıştır. Yağış indisi 63,8 olup az, kuraklık indisi 112,6 olup kurak, yağış ve sıcaklığa bağlı aşındırıcı güç indisi ise 5,3 olup orta düzeyde tanımlanmıştır. Havzaya ait yağış ve sıcaklık verileri ile kurak dönemler belirlenmiştir. Havzada en uzun süreli kuraklık 2002 yılında, en kısa süreli kuraklık 1998 yılında ve en şiddetli kuraklık 2008 yılı Ağustos ayında gerçekleşmiştir.

Anahtar Kelimeler

Güvenç Havzası, Fournier yağış indisi, Bagnouls-Gaussen kuraklık indisi, aşındırıcı güç, kurak dönem, Guvenc Basin, Fournier precipitation index, Bagnouls-Gaussen drought index, erosivity, arid period.

Kaynakça

• Anonim (2012). Ankara İline Ait Aylık Ortalama Sıcaklık Verileri, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Cebel H, Dengiz O, Başkan O (2005). Güvenç ve Çatalkaya Havzası Detaylı Toprak Etütleri ve Haritalanması. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Ankara Araştırma Enstitüsü Yayını.
• Doğan O, Denli Ö (1999).Türkiye’nin Yağış–Kuraklık – Erozyon İndisleri ve Kurak Dönemleri. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Ankara Araştırma Enstitüsü MüdürlüğüYayınları, 209, Ankara.
• Doğan O, Özel M E, Küçükçakar N, Yıldırım H (1999). Dalaman Havzası Erozyon Haritalama Pilot Projesi. TEMA, TÜBİTAK–MAM ve KÖY HİZMETLERİ Ankara Araştırma Enstitüsü ortak projesi, İstanbul.
• Erol A, Babalık A A, Sönmez K, Serin N (2009). Isparta Darıderesi Havzası Topraklarında Erozyona Duyarlılığın Arazi Kullanım Şekillerine Bağlı Değişimi. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, A(2); s 21–36.
• Lal R (1988). Soil Erosion Research Methods, Soil and Water Conservation Society, ISBN 0-935734–18X, St. Lucie, USA.
• Okman C (1994). Hidroloji. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, yayın no1388, ders kitabı 402, Ankara.
• Savacı G (2012). Kahramanmaraş İli Göz ve Haman Deresi Yağış Havzalarında Corine Metodolojisi ile Erozyon Risk Haritalarının Oluşturulması. Yüksek lisans tezi (basılmamış). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, 129 s, Kahramanmaraş.
• Tekeli Y İ, Demirkıran O (2010). Ankara–Yenimahalle– Güvenç HavzasıYağış ve akım Karakteristikleri.TAGEM– BB–TOPRAKSU–2010/89,Genel yayın no:247, rapor seri no:R– 159, Ankara.
• Türkeş M (2005). Orta Kızılırmak Bölümü Güney Kesiminin (Kapadokya Yöresi) İklimi ve Çölleşmeden Etkilenebilirliği. Ege Coğrafya Dergisi, 14, s:73–79,İzmir.