Factor Analysis and Geostatistic Applications for Tea Cultivated Soils Case Study; Rize Province

Yıl 2014, Cilt: 3 Sayı: 1, - , 14.04.2014

M. Arif Özyazıcı Mustafa Sağlam Orhan Dengiz Aylin Erkoçak

https://doi.org/10.21657/tsd.74966

Cited By: 5

Öz

Five factors related with physical and chemical soil properties in tea cultivated areas of Rize province
were determined some physical and chemical soil properties were evaluated with factor analysis in this
study. These factors explained about 75.63 % of total variables in soil properties of the area. Determined
new variables were called as basic cations, microelement, texture, mineralization and fertilization. Basic
cations that explained 18.31 % of total variables is the most important variable in new variables wheras,
it was found that fertilizer variables is the lowest explain for total variables. Spatial distribution maps of
the determined variables in the study area was prepared using geostastistic methods. Kriging maps show
that the highest values of the basic cations and microelements were located in high and steep sloped
lands whereas, it was found that the highest values of other factors distributed in near the coast area.
Especially, high values of the fertilizer distibuted on flat-delta area showed under more human activites.

Anahtar Kelimeler

-

Çay Tarımı Yapılan Topraklara Yönelik Faktör Analizi ve Jeoistatistik Uygulamaları: Rize İli Örneği

Öz

Bazı fiziksel ve kimyasal toprak özelliklerinin faktör analiziyle değerlendirildiği bu çalışmada, Rize ilinde
çay tarımı yapılan alanlarda fiziksel ve kimsayasal toprak özellikleriyle ilişkili 5 adet faktör belirlenmiş ve
bu faktörler toprak özelliklerinin alan içerisindeki değişkenliğinin % 75.63'ünü açıklamışlar. Belirlenen
yeni değişkenler bazik katyonlar, mikroelement, tekstür, mineralizasyon ve gübreleme isimleriyle
tanımlanmıştır. Bazik katyonlar toplam değişkenliğin % 18.31'ini açıklayarak yeni değişkenler içerisindeki
en önemli değişken olurken, gübreleme değişkeni toplam değişkenliği en az açıklayan değişken
olmuştur. Belirlenen değişkenlerin çalışma alanındaki dağım desenlerini gösteren krigleme haritaları
jeoistatistik yöntemiyle hazırlamıştır. Krigleme haritaları bazik katyonlar ve mikroelement faktörlerinin
en yüksek değerlerini sahilden uzak yüksek eğime ve rakıma sahip alanlarda aldığını ortaya koyarken
diğer faktörler en yüksek değerlerini sahile yakın kesimlerde almıştır. Özellikle sahil kesimlerindeki
gübreleme faktörüne ait yüksek değerler bu bölgelerdeki topraklar üzerinde insan etkisinin daha fazla
olduğunu ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çay alanları, asidik toprak, faktör analizi, jeoistatistik, Tea areas, acidic soil, factor analysis, geostatistic