Tuz Stresi Altında Yetiştirilen Patlıcan Bitkilerinde Klorofil, Yaprak Su Potansiyeli ve Bazı Meyve Özellikleri Üzerine Aşılı Bitki Kullanımının Etkisi

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 1, 29 - 38, 27.03.2019

Manar Talhouni Şebnem Kuşvuran Sevinç Kıran Ş.şebnem Ellialtıoğlu

https://doi.org/10.21657/topraksu.544665

Cited By: 2

Öz

Tuzluluğa bağlı verim ve kalite kaybı diğer sebzelerde olduğu gibi patlıcan için de önemli bir

sorundur. Patlıcan (Solanum melongena L.), tuza karşı orta derecede hassas bir bitkidir. Tuzluluk stresinin

neden olduğu, verim kaybını ortadan kaldırmak veya azaltmak için kullanılan önemli yöntemlerden

biri aşılamadır. Araştırmada Vista, AGR703 (S. aethiopicum), Köksal F1, Yula F1, Vista (S. incanum x S.

melongena hybrids) ve Hawk (S. torvum) ile tuza ve kurağa tolerant olduğu bilinen Mardin ve Burdur

ıslah hatları (S. melongena L.) anaç olarak; tuza hassas Artvin yerel genotipi ile Naomi F1 çeşidi kalem

olarak kullanılmıştır. Kalem olarak kullanılan çeşitler ile aşısız, kendi üzerine ve anaçlar üzerine aşılanarak

18 anaç/kalem kombinasyonu oluşturulmuştur. Bitkilerin yetiştirilmesinde damla sulama yöntemi

kullanılarak, EC 1.8-2.0 dS/m-1 ve pH 5-6 özelliğindeki su ile (kontrol suyu) sulanma yapılmıştır. Bitkiler

çiçeklenme ve meyve tutumu aşamasına geldiğinde 3 bin litrelik PE (polietilen) depo içine 8.76 kg NaCl

(90 mM) ilave edilmiş (EC 6-7 dS/m-1) ve bu depodan stres grubu bitkilere bir gün tuzlu su, bir gün kontrol

suyu verilmiştir. Araştırma sonucunda; klorofil içeriği, toplam verim, ortalama meyve ağırlığı, meyve suyu

pH değeri, toplam suda çözünebilir madde miktarı, titre edilebilir asit miktarı ve meyvelerde renk ölçümü

değerleri bakımından uygulama çeşit interaksiyonu istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Bununla birlikte

ortalama meyve çapı değerleri bakımından kombinasyon ve uygulamalar arası, yaprak su potansiyeli

değerleri bakımından uygulamalar arası farklılık önemli bulunmuştur. Kalem olarak kullanılan Naomi F1

ticari çeşidi, Artvin yerel genotipine göre daha iyi sonuçlar verdiği, anaç olarak kullanılan ticari çeşitler

içinde Köksal F1 ve Vista F1 çeşitlerinin öne çıktığı belirlenmiştir. Sonuç olarak anaç olarak kullanılan

Burdur ıslah hattının anaç ıslahında kullanılabilecek bir genotip olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Patlıcan, stres, aşı, anaç

Kaynakça

• Aktas H, Daler S, Ozen O, Gencer K, Bayindir D, Erdar I (2013). The effect of some growing substrate media on yield and fruit quality of eggplant grown and irrigated by drip irrigation system in greenhouse. Infrastruktura I Ekologia Terenów Wiejskich Infrastructure and Ecology of Rural Areas Nr 1/Iıı/2013, Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie, pp. 5–11. Aloni B, Cohen R, Karni L, Aktas H, Edelstein M (2010). Hormonal signaling in rootstock–scion interactions. Scientia Horticulturae,127: 119–126. Altunlu H (2011). Aşılamanın domateste kuraklık stresine etkileri. The effect of graftıng against drought stress in tomatoes. Doktora tezi. Ege Universitesi Fen Bilimleri Enstitüsü,İzmir. TUIK (2017), Turkish Statistical Institute, (www.tuik.gov. tr), Access date: 6.11.2017. Bletsos F, Thanassoulopoulos C, Roupakias D (2003). Effect of grafting on growth, yield and Verticillium wilt of eggplant. HortScience,38:183-186. Borghesi E, Gonzalez-Miret ML, Escudes-Martinez AJ (2011). Effects of salinity stress on carotenoids, anthocyanins, and color of diverse tomato genotypes. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 59(21): 11676-82. Boyacı CI (2008). Bilinmeyen yönleri ile patlıcan. Meyve ve Sebze Dünyası, 1(7): 56-57. Colla G, Rouphael Y, Cadarelli M, Rea, E (2006). Effect of salinity on yield, fruit quality, leaf gas exchange, and mineral composition of grafted watermelon plants. HortScience.,41(3): 622-627. Colla G, Rouphae, Y, Leonardi C, Bie Z (2010). Role of grafting in vegetable crops grown under saline conditions. Scientia Horticulturae, 127: 147-155. Çürük S, Dasgan HY, Mansuroglu S, Kurt S, Mazmanoglu M, Tarla G, Durgac C (2010). Leaf mineral composition of grafted eggplant grown in soil infested with Verticillium and root-knot nematods. Pesquisa Agropecuária Brasileira, 45(8): 879-885. Daunay M, Janick J (2007). History and iconography of eggplant. Chronica Horticulture. 47(3): 16-22. Davis AR, Perkins-Veazie P, Hassell R, Levi A, King SR, Zhang X (2008). Grafting effects on vegetable quality, HortScience. 43(6). Eisa S, Hussin S, Geissler N. ve Koyro, HW (2012). Effect of NaCl salinity on water relations, photosynthesis and chemical composition of quinoa (Chenopodium quinea Wild.) as a potential cash crop halophyte. AJCS, 6(2): 357- 368. Estan MT, Martinez-Rodriguez MM, Perez-Alfocea F, Flowers TJ, Bolarin MC (2005). Grafting raises the salt tolerance of tomato through limiting the transport of sodium and chloride to the shoot. Journal of Experimental Botany, 56(412): 703-712. Fernandez-Garcia N, Cerda A, Carvajal M (2003). Grafting, a useful technique for improving salinity tolerance of tomato? Acta Horticultural, 609: 251-256. Geboloğlu N, Yılmaz E, Çakmak P, Aydın M, Kasap Y (2011). Determining of the yield, quality and nutrient content of tomatoes grafted on different rootstocks in soilless culture. - Scientific Research and Essays, 6(10): 2147-2153 Gisbert C, Prohens J, Nuez F (2011). Performance of eggplant grafted onto cultivated, wild, and hybrid materials of eggplant and tomato. International Journal of Plant Production, 5(4): 367-38. Hossain MM, Nonami H (2012). Effect of salt stress on physiological response of tomato fruit grown in hydroponic culture system. Horticultural Science (Prague), 39(1): 26–32. Kahlaoui B, Hachicha M, Rejeb S, Rejeb MN, Hanchi B, Misle E (2011). Effect of saline water on tomato under subsurface drip irrigation: Nutritional and foliar aspects, Journal of Soil Science and Plant Nutrition, 11(1): 69 – 86. Karaçalı İ (1993). Bahçe Ürünlerinin Muhafazası ve Pazarlanması. EÜZF Yayınları, No: 494, P.444. Khah EM, Kakava E, Mavromatis A, Chachalis D, Goulas C (2006). Effect of grafting on growth and yield of tomato (Lycopersicon esculentum Mill.) in greenhouse and openfield. Journal of Applied Horticulture, 8: 3–7. King SR, Davis AR, Zhang X, Crosby K (2010). Genetics, breeding and selection of rootstocks for Solanaceae and Cucurbitaceae. Scientia Horticulturae, 127: 106-111. Krauss S, Schnitzler W, Grassmann J, Woltike M (2006). The influence of different electrical conductivity values in a simplified recirculating soilless system on inner and outer fruit quality characteristics of tomato. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 54: 441–448. Kuşvuran Ş, Daşgan HY, Abak K (2011). Responses of different melon genotypes to drought stress. Yuzuncu Yıl University Journal of Agricultural Sciences, 21: 209–219. Libia I, Trejo-Téllez Fernando C. Gómez-Merino (2012). Nutrient Solutions for Hydroponic Systems, Hydroponics - A Standard Methodology for Plant Biological Researches, Dr. Toshiki Asao (Ed.), ISBN: 978- 953-51-0386-8, InTech, Available from: http://www.intechopen.com/books/ hydroponics-a-standardmethodology-for-plant-biologicalresearches/ nutrient-solutions-for-hydroponic-systems Niedziela Jr CE, Nelson PV, Willits DH, Peel MM (1993). Short-tenn salt-shock effects on tomato fruit quality, yield, and vegetative prediction of subsequent fruit quality. American Society for Horticultural Science, 118:12-16. Oztekin GB, Tuzel Y (2011). Salinity response of some tomato rootstocks at seedling stage. African Journal of Agricultural Research, 6(20): 4726-4735. Passam HC, Stylianoy M, Kotsiras A (2005). Performance of eggplant grafted on tomato and eggplant rootstocks. European Journal of Horticultural Science,70: 130-134. Rivero RM, Ruiz JM, Sanchez E, Romero L (2003). Does grafting provide tomato plants an advantage against H2O2 production under conditions of thermal shock. Physiologia Plantarum, 117: 44-50. Romero-Aranda MR, Soria T, Cuartero J (2001). Tomato plant-water uptake and plant-water relationships under saline growth conditions. Plant Science, 160(2): 265-272. Ruiz JM, Belakbir A, López-Cantarero I, Romero L (1997). Leaf-macronutrient content and yield in grafted, melon plants. A model to evaluate the influence of rootstock genotype. Scientia Horticulturae, 71:227–234. Sangtarashani ES, Tabatabaei SJ, Bolandnazar S (2013). Yield, Photosynthetic efficiency and Quality parameters of Cherry tomato as affected by Ca2+ and K+ under NaCl salinity. , 5(12): 1280-1288. Savvas D, Colla G, Rouphael Y, Schwarz D (2010). Amelioration of heavy metal and nutrient stress in fruit vegetables by grafting. Scientia Horticulturae, 127: 156-161. Sivritepe N, Sivritepe HO, Celik H, Katkat AV (2010). Salinity responses of grafted grapevines: Effects of scion and rootstock genotypes. Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca, 38(3): 193-201. Sönmez K (2014). Likopen, ß-Karoten and Morfolojik Özellikler Bakımından Yerel Sofralık Domateslerde Genotip X Çevre İnteraksiyonu. Doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Trajkova F, Papadantonakis N, Savvas D (2006). Comparative effects of NaCl and CaCl2 salinity on cucumber grown in a closed hydroponic system. HortScience, 41: 437– 441. Tümbilen Y, Frary A, Mutlu S, Doganlar S (2011). Genetic diversity in Turkish eggplant (Solanum melongena) varieties as determined by morphological and molecular analysis. International Research Journal of Biotechnology, 2(1): 16-25. Turhan A, Seniz V, Kuscu H (2009). Genotypic variation in the response of tomato to salinity. African Journal of Biotechnology,8(6): 1062-1068. Ünlükara A, Kurunc A, Duygukesmez G, Yurtseven E, Suarez DL (2010). Effects of salinity on eggplant (Solanum melongena L.) growth and evapotranspiration. Irrigation and Drainage, 59: 203-214. Wan S, Kang Y, Wang D, Liu SP (2010). Effect of saline water on cucumber (Cucumis sativus L.) yield and water use under drip irrigation in North China. Agriculture water management. Doi: 10.1016/J.agwat.2010.08.003. Yaşar F (2003). Tuz stresi altındaki patlıcan genotiplerinde bazı Antioksidant enzim aktivitelerinin ın vitro ve ın vivo olarak incelenmesi. Doktora tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri,Van. Yaşar F, İhtiyaroğlu S, Uzal Ö, Ellialtıoğlu Ş (2011). Karpuzda (Citrullus lanatus (Thunb.) Mansf.) Tuza Tolerans Özelliği ile Tohum İriliği ve Kotiledon Yaprağı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. VI. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 4-8 Ekim, Şanlıurfa.