Malatya İshal Salgını (2005): Retrospektif İnceleme

Yıl 2009, Cilt: 16 Sayı: 4, 213 - 222, 01.08.2009

Erkan Pehlivan Güray Özen Gülsen Güneş Leyla Karaoğlu Elvan Türkol Mücahit Eğri

Öz

Rotavirüsler akut gastroenteritlerin en önemli etyolojik ajanlarındandır. Tüm dünyada bebekler ve erken çocukluk döenmlerinde ciddi hastalık yaparlar. Dünyadaki yüksek gastroenterit morbiditesinin önemli kısmından rotavirüsler sorumludur, gelişmekte olan ülkelerde ise yüksek mortalite ile ilişkilidir. Bu çalışmada Malatya kent merkezinde 2005 yılı Kasım ve Aralık aylarında içme suyu şebekesindeki kirlenmeler sonucu ortaya çıkan rotavirus epidemisi incelenmiştir. Çalışmanın amacı, salgınla ilgili olarak vakaların özellikleri ve salgının boyutlarını, salgın inceleme ilkelerine dayanarak geriye yönelik olarak incelemektir. Aralık ayı içerisinde 18 sağlık ocağı ve 2 devlet hastanesine başvuran 2274 hastanın bilgileri aktif sürveyansla elde edilerek incelenmiştir. Malatya kent merkezinde, 2 ay içerisinde her yaş grubundan 9907 kişi ishal nedeniyle sağlık kuruluşlarına başvurmuştur. Araştırma kapsamına giren vakaların yaş grupları ve cinsiyete dağılımında istatistiksel fark bulunmamaktadır. Salgın Kasım ayı'nın 28'inci günü doruk noktasına ulaşmıştır. Devlet ve Üniversite hastanelerine başvuran olguların yaklaşık yarısının gaita örneklerinde latex aglutinasyonla rotavirus antijeni tespit edilmiştir. Sonuç olarak, şehrin ana caddesi üzerinde yapılan alt yapı çalışmaları ve sık sık ortaya çıkan su kesintileri sebebiyle şehir şebeke suyunun kirlenmesi sonucu büyük bir salgın yaşanmıştır. Salgının başladığı günlerde Malatya Belediyesi üst düzey yetkililerinin şehir şebekesi kaynak suyunun kirlenmiş olacağını kabul etmemeleri sebebiyle salgın büyümüştür. Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı ile İl Sağlık Müdürlüğünün işbirliği içerisinde çalışmaları ile salgının önlendiği tespit edilmiştir. Anahtar kelimeler: İshal Salgını, Rotavirus, Malatya, 2005

Anahtar Kelimeler

İshal Salgını, Rotavirus, Malatya, 2005

Malatya Diarrhea Epidemic (2005): Retrospective Investigation

Öz

Rotaviruses are the major etiologic agents of acute gastroenteritis. They lead to severe diseases in infants and young children worldwide. While, rotaviruses are responsible from the important part of high gastroenteritis morbidity, it is also associated with high mortality in developing countries. In this study, rotavirus epidemic, developed due to contamination of the urban water pipes line in November and December in 2005 in Malatya, was investigated. The aim of this study is to retrospectively investigate the features of the cases and dimensions of the epidemic according to the principles of epidemic investigation. The data obtained with active surveillance from 2274 patients applied with gastroenteritis to 18 health centers and 2 public hospitals during December were investigated. Within a two months period, 9907 cases in all age groups applied to health stations due to diarrhea in Malatya city center. According to age groups and gender, the distribution of the cases included in the study was not statistically significant.The epidemic reached its peak on the 28th of November. Rota virus antigen was detected with the latex agglutination test in approximately half of the stool specimens obtained from the patients applied to public and university hospitals. In conclusion, a big epidemic occurred due to drinking water contaminations caused by works of infrastructure of the main streets and often interruptions of urban water cycle lines. The epidemic spread extensively in the beginning due to the decline of pollutions of drinking water pipe lines in the city center by the top of authorities of Malatya Municipality. The epidemic was prevented with big efforts and good collaboration between Departments of Public Health of Medical Faculty and Health Directorate of Malatya Province. Key words: Diarrhea Epidemic, Rotavirus, Malatya, 2005

Anahtar Kelimeler

Diarrhea Epidemic, Rotavirus, Malatya, 2005

Kaynakça

• Zaza S Communicable Disease In: Wallace RB, Kohatsu N, Editors. Wallace/Maxy Rosenau Last. Preventive Medicine and Public Health. 15 th edition, section 2. The McGraw-Hill Companies. Iowa. 2008: 65-77.
• Wilson WR, Sande ME. Current Diagnosis and Treatment in InfectiousDiseases, Lange. Çev: İ. Hakkı Dündar. Current Enfeksiyon Hastalıkları: Tanı ve Tedavi. Nobel Tıp Kitabevleri, 2004: 426-428.
• Bishop RF. Natural history of human rotavirus infections.: Z.A. Kapikian, Viral infections of the gastrointestinal tract. Revisedsecond edition. Melbourne, Australia , 1994: 131-165.
• Ashbolt NJ.Microbial contamination of drinking water and disease outcomes in developing regions. University of New South Wales, School of civil and enviromental engineering. Sydney, 2004: 330-369.
• WHO Diarrhoeal disease, water, sanitation and hygiene. Combating waterborn disease at the household level, Geneva 2007: 123.
• Saha MR, Sen D, Data P, Pal SC, and et al. Role of rotavirus as the cause of acute paediartric diarrhoea in Calcuta. J. Paediatric Gastroenterology Nutrition. 1995, 20 (3): 275-86.
• Glass RI, Kilgore PE, Holman RC, et al. The epidemiology of rotavirus diarrhoea in the United States: Surveillance and of disease burden. J Infect Dis 1996, 174 (suppl1): 5-11.
• Parashar UD, Holman RC, Clarke MJ, Bresee JS, Glass RI. Hospitalisations associated with rotavirus diarrhoea in the United States, 1993 through 1995: Surveillance based on the new ICD-9- CM rotavirus-specific diagnostic code. J Infect Dis 1998; 177: 13- 17.
• Öngen B. Türkiye’de İshal Etkenleri. ANKEM Dergisi, 2006;20 (Ek-2): 122-134.
• Güler Ç.” Şebeke kirliliğinin yarattığı halk sağlığı tehlikeleri” Editör: Ankara Tabip Odası. Su kesintileri ve hastalık Riski. Ankara, 2007: 09-20.
• Malatya İl Sağlık Müdürlüğü, Bulaşıcı Hastalıklar Şube Müdürlüğü Arşivi, 2005-2006.
• Malatya İl Sağlık Müdürlüğü, Çevre Sağlığı Şube Müdürlüğü Arşivi, 2005.
• Turgut Özal Tıp Merkezi, Mikrobiyoloji Laboratuar Kayıtları, Kasım-Aralık 2005.
• TTB Merkez Konseyi Malatya İshal Salgın Raporu. Toplum ve Hekim. http://www.ttb.org.tr/halksagligi/BELGELER/Malatya_ishal_ mart2006.pdf. Erişim:02.02.2009.
• İnönü Üniversitesi Rektörlüğü. Kamuoyu Duyurusu. Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü, 29.11.2005.
• Özkan S, Tüzün H, Görer N, Ceyhan MN,Aycan S, Albayrak S, Bumin MA. “Su kesintilerinin ve tüketim alışkanlıklarının diyere oluşumu üzerine etkileri”. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007; 6(1): 17-25.
• Kadıoğlu OD. Malaya İl Halk Sağlığı Kararlarının Basına Duyurulması. Malatya Valiliği http://malatyahaber.com.(12.12.2005); Erişim; 02.04.2009.
• Malatya Valiliği,” İl Halk Sağlığı Komitesi Kurulması Hakkında Protokol”Malatya Valiliği-İnönü Üniversitesi Rektörlüğü 18.07. 2002 tarih ve Malatya Valiliği’nin 1009-9881 sayılı onayı.
• Bulut Y, İşeri L, Ağel E, Durmaz B Akut gastroenterit ön tanılı çocuklarda rotavirüs pozitifliği. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 2003; 10(3):143-145.
• LeBaron, CV, Lew J, Glass R I, Weber JM, Ruiz-Palacios GM Annual rotavirus epidemic patterns in North America. Results of a 5-year retrospective survey of 88 centers in Canada, Mexico, and the United States. Rotavirus Study Group.Jama, vol.264 No.8 August 22,CDC, Atlanta, 1990.
• Daniel C. Payne J, Staat MA, Edwards KM, Szilagyi PG, Gentsch JR, Stockman LJ, et al. Active, Population-Based Surveillance for Severe Rotavirus Gastroenteritis in Children in the United States. Official Journal of American Academy of Pediatrics. 2008; 122 (6): 1235-1243.
• Bryce J, Boschi-Pinto C, Shibuya K, Black R WHO estimates of the causes of death in children. The Lancet, 2005; 365(9465): 1147-1152.
• Kelkar SD, Ray PG, Shinde N An epidemic of rotavirus diarrhoea in Jawhar Taluk, Thane District, Maharastra Indians December 2000-January 2001, Epiedemilogy and Infection, 2004; 132 (2): 337-41.
• Kurugöl Z, Geylani S, Karaca Y, ve ark. Rotavirus gastroenteritis among children under 5 years of age in Izmir. Turkish J Ped 2003;45: 290-97.
• Koopmans M, Brown D Seasonality and diversity of Group A rotaviruses in Europea. Acta Paediatrica 2005; 88 (426):14-19.
• Andrade IG, Queiroz JW, Cabral AP, Lieberman JA, Jeronimo SM İmproved sanitation and income are associated with decreased rate hospitalization for diarrhoea in Brazil infants. Transactions of the Royal Societies Tropical Medicine Hygiene 2009; 103(5): 506-511.
• İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Arşivi. Malatya Valiliğinin 24 Ocak 2006 tarih ve 1152 sayılı İl Hıfzıssıhha Kurulu danışman üyeliğine yaptığı onay belgesi.