An Investigation of the Effectiveness of Emotional Intelligence, Assertive, Aggressive, Non- assertive Behaviors of Primary School Students

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 54, 659 - 688, 23.09.2019

Tuğçe Altunbaş Nilüfer Özabacı

Öz

The aim of this study is to examine the effectiveness of ‘Emotional Intelligence Program’ which is prepared for the 4th grade primary school children to reveal the level of their emotional intelligence, aggressiveness, assertiveness and non-assertiveness degrees.The research under the scope of this study was conducted on the basis of semi-experimental research model that contains pre-tests and final tests control groups. The research sample is composed of 39 students whose emotional intelligence and assertiveness level is on the lowest level while their non-assertiveness and agresiveness degree is on the highest level. Accordingly, the experimental group of this research is composed of 13 students, plasebo group is composed of 13 students and control group is composed of 13 students. The data collection scales were Bar-On Emotional Quotient Inventory Youth Version EQi:YV and Children’s Action Tendency Scale.The experiment, control and placebo groups were compared by using Kruskal Wallis H- Test in the conclusion process of the research.For data analyses; , the Mann Whitney U-Test was used to be able to determine the fact that which group causes the significant difference in the study, the Wilcoxon Signed Rank Test for Paired Samples was used to compare the scores within the each group. The result of this study reveal that the Emotional Intelligence Program increases studenst’ emotional intelligenceand assertive behaviours while decreases their agressive behaviours. The results of this study also reveal that Emotional Intelligence Program does not have a positive or negative effect in non- assertiveness behaviour scores.

Anahtar Kelimeler

Emotional intelligence, Assertiveness, Aggressiveness, Non- assertiveness

Bir Duygusal Zeka Programının İlkokul Öğrencilerinin Duygusal Zeka, Atılgan, Saldırgan ve Çekingen Davranışlarına Etkisinin İncelenmesi

Öz

Bu araştırmanın amacı ilkokul 4. Sınıf öğrencileri için hazırlanan duygusal zeka programının öğrencilerin atılganlık, saldırganlık, çekingenlik ve duygusal zeka düzeyleri üzerindeki etkililiğini incelemektir. Araştırma, ön test, son test kontrol gruplu yarı deneysel araştırma modeline göre düzenlenmiştir. Çalışma grubunu, en düşük duygusal zeka ve atılganlık düzeyine sahip, çekingenlik ve saldırganlık düzeyi de yüksek olan 39 öğrenci oluşturmaktadır. Bu öğrencilerden deney grubu 13 öğrenci, plasebo gurubu 13 öğrenci ve kontrol grubu 13 öğrenciden oluşmuştur. Araştırmada, veri toplama aracı olarak;Bar-On Duygusal Zeka Ölçeği Çocuk ve Ergen Formu (EQ-i (YV), Çocuklarda Davranış Eğilimi Ölçeği ve öğrencilerin demografik özelliklerini belirlemek amacı ile araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırmada, Kruskal Wallis H-Testi kullanılarak deney, kontrol ve plasebo grupları birbirleri ile karşılaştırılmıştır. Mann Whitney U-Testi ile farkın hangi gruptan kaynaklandığı belirlenmiştir. Çalışmada etkililiği incelenen programın öğrencilerin duygusal zeka düzeylerini ve atılgan davranışları arttırdığını, saldırgan davranışları ise azalttığını göstermiştir. Çekingenlik davranış puanları üzerinde ise bir etki olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Duygusal zeka, Atılganlık, Saldırganlık, Çekingenlik

Kaynakça

• Aydın, F., (2013). Y kuşağının internet üzerinden turizm ürünü satın alma alışkanlıkları üzerine bir araştırma (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Balcı, A. (2001). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: PegemYayıncılık.
• Bar-On, R. & Parker, J.D.A.(2000).The Handbook of Emotional İntelligence. San Francisco: Jossey Bass.
• Bar-On, R. (2007). “How Important is It to Educate People to be EmotionallyIntelligent and Can It Be Done?”. Educating People To Be EmotionallyIntelligent.Bar-On, Jacobus G. Maree, Maurice J. Elias). USA:Greenwood Publishing Group.
• Bircan, S. (2004). Ergenlerin duygusal zekalarının çatışma eğilimlerine ve suç davranışlarına etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Brantley, L. S., Brantley, P. S., & Baer-Barkley, K. (1996). Transforming acting-out behavior:A group counseling program for inner-city elementary school pupils. Elementary School Guidance & Counseling, 31(2), 96-105.
• Büyüköztürk, Ş. (2001). Deneysel desenler. Öntest-sontest kontrol grubu desen ve veri analizi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Charles, C.M. (1992). Building Classroom Discipline: From Models to Practice.(4. Baskı) London: Longman.
• Coşkun, K. (2015). İlkokullarda duygusal okuryazarlık eğitiminin öğrencilerin duygusal zeka düzeyine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
• Duncan, G. J., Brooks-Gunn J. ve Klebanov P.K. (1994). Economic deprivation and early childhood development. Child Development, 65, 296-318.
• Ergin, T. (2007). Bilişsel işlev performansları yüksek olan öğrencilerin aşırı Duyarlılık alanları.Uluslar arası Duyusal Zeka İletişim Sempozyumu’nda sunulan bildiri, İzmir.
• Ercan, E. S. (2008) Davranım bozukluğuçocuk ve ergen psikiyatrisi temel kitabı. (Editörler: Çuhadaroğlu F., Coşkun A., İşeri, E., Miral, S., Motavallı, N., Pehlivantürk, B., Türkbay, T., Uslu, R. ve Ünal F.) Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Derneği Yayınları:3. Hekimler Yayın Birliği, Ankara.
• Eryılmaz, A.(2015). Psikolojik Sorunlara Müdahale ve Kendi Kendine Yardım Kitabı. Ankara: Pegem yayıncılık
• Goleman, D. (1995). Emotiomal intelligence, why it can matter more than IQ?. New York:Bantam
• Goleman, D. (2000). İş başında duygusal zeka. İstanbul: Varlık Yayınları
• Gomby, D. S., Culross, P. L., & Behrman, R. E. (1999). Home visiting: Recent program evaluations: Analysis and recommendations. The Future of Children, 4-26.
• Görüş, Y. (1999). Bir grup lise öğrencisinin atılganlık düzeyi ile stresle başaçıkma yolları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). DokuzEylülÜniversitesi, İzmir.
• Havighurst, S. S., Wilson, K. R., Harley, A. E., Kehoe, C., Efron, D., & Prior, M. R. (2013). Tuning in to Kids: Reducing young children’s behavior problems using anemotion coaching parenting program. Child-Psychiatry-and-Human-Development.pdf 03.12.2016 tarihinde https://www.gottman.com/wp-content/uploads/Havighurst-et-al-2013- Child-Psychiatry-and-Human-Development.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Hye J. & Kyoung Hoe, K. (1999). The relationship between children’s social competence and emotional intelligence. Korean journal of child syduies, 20(3); 139-151
• Johnston, V. (2003). The origin and function of pleasure. Cognition & Emotion, 17(2), 167-179.
• Kalaycı, S. (2006). SPSS uygulamalı cok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Kırtıl, S. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin duygusal zeka düzeyi ile yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Köksal, A. (2007). Üstün zekalı çocuklarda duygusal zekayı geliştirmeye dönük program geliştirme çabası (Yayınlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Köksal, A. (2007). Bar’On Duygusal Zeka Ölçeği Çocuk Ve Ergen Formu (EQ-i YV) Geçerlik Güvenirlik Çalışması, International Emotional Intelligence and Communication Symposium Proceedings Book I içinde (s. 15-22). İzmir, EgeÜniversitesi.
• Mayer, J.D., Caruso, R.D., Salovey P. (2000). Emotional intelligence as zeitgeist, as personality, as a mental ability. In Bar On, R., Parker, J. (Eds.), The Handbook of Emotional Intelligence (p.108-111). Jossey-Bass Inc.: California.
• Mendez, J.L., Fantuzzo J. ve Cicchetti D. (2002). Profiles of social competence among low income African American preschool children, Child Development,73, 1085-1101.
• Nazlı, S. (2011). Gelişimsel rehberlik programı. (4. Baskı). Ankara: AnıYayıncılık.
• Oblinger, D.,& Oblinger, J. (2005). Is it age or IT: First steps toward understanding the net generation. Educating the net generation, 2(1–2), 20.
• Örenoğlu- Toraman, S. (2009). Bilim sanat merkezlerine devam eden ve etmeyen İlköğretim 12 yaş çocuklarının saldırganlık, atılganlık, çekingenlik ve mizah özelliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Prensky, M. (2001). Digital Natives, Digital Immigrants Part 1. On the Horizon, 9(5), 1-6.
• Roitman, J. D. (1999). The Heart is Smarter Than The Brain. University of Colorado. www.canadaone.com
• Saltalı Durmuşoğlu, N. (2010). Duygu eğitiminin okul öncesi dönem çocuklarının duygusal becerilerine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Shapiro, E. L. (1998). Yüksek eq’lu bir çocuk yetiştirmek.(Ü. Kartal, Çev.) İstanbul: Varlık Yayınları.
• Somuncuoğlu, 0.(2004). Durumlu öğrenmenin duygusal zeka yeterliliklerinin geliştirilmesine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara
• Sümbüloğlu ve Sümbüloğlu (2014). Biyoistatistik.Ankara: Hatipoğlu yayınevi.
• Tarkoçin, S. (2014). Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 48-66 aylık çocukları olan ebeveynlerin çocukları ile iletişim kurma düzeyleri ve davranış sorunları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul
• Tomblin, J.B., Zhang, X., Buckwalter, P., Carts, H. (2000). The association of reading disability behavioral disorders andlanguage impairment among second grade children. Journal of Child Psychology and Psychiatry,41 473-482.
• Ulutaş, İ. (2005). Anasınıfına devam eden altı yaş çocuklarının duygusal zekalarına duygusal zeka eğitiminin etkis i(Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Uşaklı, H. (2006). Drama temelli grup rehberliğinin ilköğretim V. sınıf öğrencilerinin arkadaşlık ilişkileri, atılganlık düzeyi ve benlik-saygısına etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz eylül üniversitesi, İzmir.
• Williams, J. M. & Warchal, J. (1981). The Relationship Between Assertiveness, InternalExternal Locus Of Control, and Overt Conformity, The Journal of Psychology, 109,93-96
• Yalom, I. (2008) Ergen Terapisi (1.bsk) (Y.Ö.Şallı, çev) İstanbul: Prestij yayınları.
• Yaşarsoy, E. (2006). Duygusal zeka gelişim programının, eğitilebilir zihinsel engelli öğrencilerin davranış problemleri üzerindeki etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.