PSYCHOLOGICAL AND SOCIOLOGICAL FACTORS IN TERRORISM AND RADICALIZATION: THE EXAMPLE OF AL-QAEDA

Yıl 2025, Cilt: 4 Sayı: 2, 186 - 222, 28.06.2025

Büşra Beyoğlu

Öz

There are many psychological and sociological reasons that push and pull people to become members of terrorist organizations and radicalized through violence. Maslow (1943), who created the theory of the hierarchy of needs, states that physiological, security, love and belonging, esteem, cognitive, aesthetic, self-actualization and self-transcendence needs are individual and psychological factors that motivate people to seek methods to satisfy these needs. Apart from these, Webber and Kruglanski (2017), who created 3N approach, state that narratives and group dynamics are sociological factors that affect terrorism processes. As a result of the psychological and sociological dynamics examined by using the discourse analysis method on the published letters of the Al-Qaeda terrorist organization using these two theories, it has been seen that psychological processes such as meeting people's basic needs, feeling safe both physically and psychologically, the need for family and belonging, the motivation to gain importance, the need to interpret and make sense of events in order to harmonize their thoughts, the search for beauty and naturalness, the search for identity and the need to reach transcendence are effective in attending the organization and radicalization through violence. Moreover, when examined from a sociological perspective, it has been determined that the factors that legitimize violence, such as selected traumas and victories, quoting from religious books and dehumanization, as well as the systematic structure of the organization, ensuring consensus and integrating with group identity, are effective in the phenomenon of terrorism.

Anahtar Kelimeler

Al-Qaeda , Terrorism , Radicalization , Hierarchy of Needs , 3N Approach

TERÖRİZM VE RADİKALLEŞMEDE PSİKOLOJİK VE SOSYOLOJİK FAKTÖRLER: EL-KAİDE ÖRNEĞİ

Öz

İnsanları terör örgütü mensubu olmaya ve şiddetle radikalleşmeye iten ve çeken birçok psikolojik ve sosyolojik temelli neden bulunmaktadır. İhtiyaçlar hiyerarşisi teorisini oluşturan Maslow (1943), fizyolojik, güvenlik, sevgi ve ait olma, saygınlık, bilişsel, estetik, kendini gerçekleştirme ve kendini aşma ihtiyaçlarının; insanları bu ihtiyaçları karşılayacak yöntemler aramasını motive eden bireysel ve psikolojik etmenler olduğunu belirtmektedir. Bunlar dışında, 3N yaklaşımını oluşturan Webber ve Kruglanski (2017), anlatıların ve grup dinamiklerinin terörizm süreçlerine etki eden sosyolojik faktörler olduğunu ifade etmektedirler. Bu iki teoriyi kullanarak El-Kaide terör örgütünün yayınlanmış mektupları üzerinden söylem analizi yöntemiyle incelenen psikolojik ve sosyolojik dinamikler neticesinde, insanların kendi temel ihtiyaçlarını karşılama, hem fiziksel hem de psikolojik olarak güvende hissetme, aile ve aitlik ihtiyacı, önem kazanma motivasyonu, düşüncelerinin uyumu için olayları yorumlama ve anlamlandırma ihtiyacı, güzellik ve doğallık arayışı, kimlik arayışı ve aşkınlığa ulaşma ihtiyacı gibi psikolojik süreçlerin örgüte katılım ve şiddet yoluyla radikalleşme üzerinde etkili olduğu görülmüştür. Ayrıca sosyolojik perspektiften incelendiğinde ise seçilmiş travmalar ve zaferler, dini kitaptan alıntılama ve insanlıktan çıkarma gibi şiddeti meşrulaştıran anlatıların yanı sıra örgütün sistematik yapısı, fikir birliğinin sağlanması ve grup kimliği ile bütünleşme faktörlerinin terörizm olgusunda etkili olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

El-Kaide , Terörizm , Radikalleşme , İhtiyaçlar Hiyerarşisi , 3N Yaklaşımı

Kaynakça

• Beyoğlu, B. (2025). Terörizm ve Radikalleşmede Psikolojik ve Sosyolojik Faktörler: El-Kaide Örneği. Terörizm ve Radikalleşme Araştırmaları Dergisi, 4(2), ss. 186-222. DOI: 10.61314/traddergi.1673740