THE BALKANS - MUSTAFA KEMAL AND TURKISH LIBERTARIAN MOVEMENT IN THE LATE - OTTOMAN ERA

Yıl 2012, Cilt: 14 Sayı: 2, 123 - 145, 01.06.2012

Baran Dural

Öz

In periods of sagnation and descension the Ottoman Empire, used to take pain on gathering its basic teams from Balkan Lands. In navy and high level burocracy particularly, at final periods of the Ottoman Empire, the mission that was attended for the region Rumeli that was remained takes attention. Leading to more despair than landlosses in Balkans which is more than it could be in another region, as the importance that it takes for the capital defending of the region, it also comes from that the Otoman Empire to produce its own core and again become the producing central after choosing Rumeli. In this context, it cannot be explained that Ittihak Terakki teams formerly Harbiye and Mulkiye, are the only in the base of school tradition. Because, during the period that the Ottoman has their lose of lands, teams which were busy with the question "How can Turkey be saved", necessarily follow the updates around themselves and was crashing by the excitement of French revolution as the Ottoman Empire who took French as an example as their margins of restoring the nation. Mustafa Kemal who was on the right place at the right time, also who saved Istanbul from occupancy, would be the only hope of the folk

Anahtar Kelimeler

Mustafa Kemal, Late-Ottoman era, İttihat ve Terakki, Turkish Liberatian movements, Balkanlar, Balkan terror

GEÇ - OSMANLI DÖNEMİNDE BALKANLAR - MUSTAFA KEMAL VE TÜRK ÖZGÜRLÜKÇÜ HAREKETİNİN YAPISAL ÖZELLİKLERİ

Öz

Tıpkı imparatorluğun Yükselme Dönemi'nde olduğu gibi, Duraklama ve Çöküş devirlerinde de Osmanlı Devleti, temel kadrolarını Balkan topraklarından devşirmeye özen gösteriyordu. Özellikle ordu ve üst düzey bürokraside, Osmanlı devletinin son dönemlerinde, Balkan topraklarından elde kalan Rumeli bölgesine yüklenen misyon dikkat çekicidir. Balkanlar'da yaşanan toprak kayıplarının, herhangi bir farklı bölgede yitirilen topraklardan çok daha fazla yeise sebep olması, bölgenin başkentin savunulması için taşıdığı önem kadar, Osmanlı Devleti'nin kendi çekirdeğini üretme ve yeniden- üretme merkezi olarak Rumeli'ye seçmesinden de ileri gelmekteydi. Bu bağlamda esas olarak Harbiye ve Mülkiye kökenli olan İttihat Terakki kadrolarının yapısı sadece belli bir okul geleneğinden gelmek bilinci çerçevesinde açıklanamaz. Zira Osmanlı devletinin toprak kayıplarıyla bunaldığı bir süreçte, “Türkiye Nasıl Kurtarılabilir” sorusuyla meşgul olan kadrolar, ister istemez çevrelerindeki gelişmeleri izliyor, devletin yeniden yapılandırılması çerçevesinde Fransa’yı örnek alan Osmanlı Devleti gibi, Fransız Devrimleri’nin heyecanıyla sarsılıyorlardı. Programını, “Türklerin programı” olarak sunan ve buna da gerçekten inanan cemiyetin, iktidara gelişinden kısa süre sonra, eleştiriye tahammülü kalmamıştı. Gidişat Mustafa Kemal’in hoşuna gitmiyor, genç subay yönetimi sert dille suçluyordu. İttihat Terakki, iktidarda zorbalaşıp halkın gözünde küçüldükçe ve savaşta alınan yenilgiler ve hızlı yıkımın etkisiyle Enver yurtdışına kaçacak, doğru zamanda doğru yerde bulunan, üstelik parlak zaferleriyle İstanbul’u işgalden kurtaran Mustafa Kemal, halkın tek umudu haline gelecekti

Anahtar Kelimeler

Mustafa Kemal, Geç - Osmanlı dönemi, İttihat ve Terakki, Özgürlükçü akımlar, Balkanlar, Balkan komitacılığı