THE IMPACT OF USAK CARPETS ON THE PAINTINGS OF LORENZO LOTTO

Yıl 2010, Cilt: 12 Sayı: 2, 306 - 322, 01.06.2010

Nurcan Perdahcı

Öz

It can be inferred from the examples of Western Paintings of 14th century that rugs displaying parts of geometrical fillings and rugs with animal motives which were stylized in our history of knotted weaving first started to be woven in that period. For the first time, Kurt Erdmann led the way to reveal those paintings in different places and evaluate them by dating, taking European artists‘ depictions of rugs in paintings and frescos as a ground. In-depth research on rugs started upon the publication of the book, Vienna Exhibition, in 1891, approximately 113 years ago and the importance paid to some of the old rugs in this book was almost spiritual. The valuable books, periodicals and hundreds of articles having been published gained the art of rug weaving the academic respect it deserved. The history of rugs can be observed in the countries where Turkish people live and it is strictly in relation with them. And It was the Turkish people who introduced it to the world of Islam in the time of the Sultanate of the Great Seljuks, and to the world afterwards. The rugs woven between 15th and 16th centuries are called "Early Ottoman Rugs". These rugs led the way to "Classical Ottoman Rugs". Uşak rugs, as early Turkish rugs, were frequently depicted in the paintings of European artists and although they were quite popular, the name "Uşak" does not exist in inventory records and they are known as Turkish rugs. Within the context of my researches on "The place of Uşak Rugs in European Painting", this study includes a selection from European paintins in which Lotto rugs, being among the authentic Uşak rugs groups in rug weaving literature

Anahtar Kelimeler

Lotto Rugs, Turk, Rug, Uşak, Ottoman Rugs, European Painting

RÖNESANS RESİM SANATINDA LORENZO LOTTO VE UŞAK HALILARI

Öz

Düğümlü dokumacılık tarihimiz içinde stilize edilmiş hayvan motifli halıların ve geometrik dolgulu bölümler gösteren halıların 14.yüzyıl başlarından beri yapılmakta olduğu, o dönem Batı Resim Sanatında yer alan resimlerden anlaşılmaktadır. Bu resimlerin çeşitli yerlerde meydana çıkarılması ve bunların Avrupalı sanatçıların tablo ve duvar resimlerindeki halı betimlemelerine dayanarak, tarihlendirilmesi ile değerlendirilmesi yolunu ilk defa Kurt Erdmann açmıştır. Halılar üzerine ciddi araştırmalar, 113 yıl kadar önce 1891'de Viyana Halı Sergisi kitabı'nın yayınlanmasıyla başlamış olup, bu kitapta bazı eski halılara adeta dini bir önem verilmiştir. Basılan değerli kitaplar, dergiler ve yayınlanan yüzlerce makale, halı sanatına hak ettiği bilimsel saygın bir durum kazandırmıştır. Halının tarihi Türkler 'in yaşadığı ülkelerde ortaya çıkan, sıkı sıkıya Türkler' e bağlı olan bir tarihtir. Büyük Selçuklu Sultanlığı devrinde önce İslam dünyasına, sonra bütün dünyaya tanıtan da Türkler olmuştur. Türk Halı sanatı içinde 15. yy.dan 16. yy.a kadar olan dönemde dokunmuş halılara "Erken Dönem Osmanlı Halıları" adı verilmiştir. Bu halılar Klasik Osmanlı Dönemi Halıları‘na geçiş hazırlamıştır. Erken devir Türk halıları içinde yer alan Uşak halıları, Avrupalı ressamların tablolarında sık sık betimllenip, çok tutulduğu halde, çoğunun envanter kayıtlarında Uşak adı geçmez ve bunlar Türk halıları diye tanınır. Bu çalışma; "Uşak Halıları‘nın Avrupa Resim Sanatı‘ndaki Yeri ve Önemi" araştırmalarım kapsamında, halıcılık literatüründe, özgün tip olmuş Uşak halısı gruplarından "Lotto" halı tipinin betimlendiği Avrupa resimlerinden bir seçkiyi içermektedir.

Anahtar Kelimeler

Lotto Halıları, Türk, Halı, Uşak, Osmanlı halıları, Avrupa Resim Sanatı