MOTİVASYONEL KARARLILIK İLE OKUL TÜKENMİŞLİĞİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN YAPISAL EŞİTLİK MODELİ İLE İNCELENMESİ

Yıl 2017, Cilt: 19 Sayı: 1, 289 - 300, 30.06.2017

Meva Demir , Adem Peker

Öz

Bu araştırmanın amacı beliren yetişkinlikte
motivasyonel kararlılığın okul tükenmişliği üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırma
2015-2016 eğitim öğretim yılında Erzurum Atatürk Üniversitesi’nde öğrenim gören
487 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplamak amacıyla
Motivasyonel Kararlılık Ölçeği, Maslach Tükenmişlik Envanteri-Öğrenci Formu ve
araştırmacılar tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Veriler
Pearson korelasyon katsayısı ve yapısal eşitlik modeli ile analiz edilmiştir. Araştırma
sonucunda motivasyonel kararlılık ile okul tükenmişliği arasında negatif yönde
anlamlı ilişki olduğu,  motivasyonel
kararlılığın okul tükenmişliği örtük değişkeni üzerinden tükenme, duyarsızlaşma
ve yetkinlik alt boyutları üzerinde anlamlı etkilere sahip olduğu ve
motivasyonel kararlılığın okul tükenmişliğinin anlamlı bir yordayıcısı olduğu
belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Motivasyon, tükenmişlik, yapısal eşitlik modeli

Kaynakça

• Aypay, A. ve Eryılmaz, A. (2011). Lise Öğrencilerinin Öznel İyi Oluşları ve Okul Tükenmişliği Arasındaki İlişkiler. International Online Journal of Educational Sciences, 3(1), 181-199.
• Atak, H. ve Çok, H. (2010). İnsan yaşamında yeni bir dönem: Beliren yetişkinlik. Turkish Journal of Child and Adolescent Mental Health, 17(1), 39-50.
• Baş, G. (2011). Seviye belirleme sınavı (sbs): Öğrenci tükenmişliğinin muhtemel bir yordayıcısı mı? Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 2(4), 25-42.
• Baş, G. (2012). İlköğretim Öğrencilerinde Tükenmişlik: Farklı Değişkenler Açısından Bir Değerlendirme. Journal of European Education, 2, 2146-2674.
• Broussard, S.C. ve Garrison, M. E. B. (2004). The relationship between classroom motivation and academic achievement in elementary school-aged children. Family and Consumer Sciences Research Journal, 33(2), 106–120.
• Çapulcuoğlu, U. (2012). Öğrenci Tükenmişliğini Yordamada Stresle Başaçıkma, Sınav Kaygısı, Akademik Yetkinlik ve Anne-Baba Tutumları Değişkenlerinin İncelenmesi. Yüksek lisans tezi. Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
• Dahlin, M., Joneborg, N. ve Runeson, B. (2007). Performance-based self-esteem and burnout in a cross-sectional study of medical students. Medical Teacher, 29, 43-48.
• Dweck, C.S. (1986). Motivational processes affecting learning. American Psychologist, 41(10), 1040-1048.
• Freudenberger, Herbert J. (1974), Staff Burn-Out. Journal of Social Issues, 30 (1), 159-165.
• Hardre, P. ve Reeve, J. (2003). A motivational model of rural students’ intentions to persist in versus drop out of high school. Journal of Educational Psychology, 95, 347-356.
• Jacobs, S.R. ve Dodd, D. (2003). Student burnout as a function of personality, social support, and workload. Journal of College Student Development, 44 (3), 291-303. doi: 10.1353/csd.2003.0028 
• Kovach, H.R. (2002). Relationships among stress, social support, and burnout in counseling psychology graduate students. Doctoral dissertation. University of North Carolina, Kansas city.
• Kutsal, D. ve Bilge, F. (2012). Lise öğrencilerinin tükenmişlik ve sosyal destek düzeyleri. Eğitim ve Bilim, 37(164), 284-297.
• Lavigne, G.L., Vallerand, R.J. ve Miquelon, P. (2007). A motivational model of persistence in science education: A self-determination theory approach. European Journal of Psychology of Education, XXII, 351-369.
• Linnenbrink, E.A. ve Pintrich, P.R. (2002). Motivation as an enabler for academic success. School Psychology Review, 31(3), 313–327.
• Madhlangobe, L., Chikasha, J., Mafa, O. ve Kurasha, P. (2014). Persistence, Perseverance, and Success (PPS): A Case Study to Describe Motivational Factors That Encourage. Zimbabwe Open University ODL Students to Enroll, Persist, and Graduate With Master’s and Doctorate Credentials. SAGE Open, July-September, 1-15.
• Maslach, C. (2003). Jobburnout: newdirections in researchandintervention. Current Directions in Psychological Science, 12 (5), 189–192.
• Maslach, C. ve Jackson, S.E. (1981). The Measurement of Experienced Burnout. Journal of Occupational Behavior, 73, 81-100.
• Önen, L. ve Tüzün, B. (2005). Motivasyon. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• Pintrich, P.R. (2003). A motivational science perspective on the role of student motivation in learning and teaching contexts. Journal of Educational Psychology, 95, 667–686.
• Pintrich, P.R. ve Schunk, D. H. (2002). Motivation in education: Theory, research and applications. Upper Saddle River, NJ: Merrill Prentice Hall.
• Pisarik, C.T. (2009). Motivational orientation and burnout among undergraduate college students. College Student Journal, 43(4), 1238-1253.
• Salmelo-Aro, K., Savolainen, H. ve Holopainen, L. (2008). Deppressive symptoms and school burnout during adolescence evidence from two cross-lagged longitudinal studies. Journal of Youth and Adolescence, 38, 1316–1327.
• Sarıçam, H., Akın, A., Akın, Ü. ve İlbay, A. B. (2013). Motivasyonel kararlılık ölçeğinin Türkçe formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Journal of Education, 3(1), 60-69.
• Sarıgöz, O. ve Çermik, Y. (2012). Maslow’un Tükenmişlik Ölçeği İle MYO Öğrencilerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Belirlenerek Değerlendirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 116-122.
• Schaufeli, W.B.,Martinez, I.M., Marquez-Pinto, A., Salanova, M. ve Bakker, A.B. (2002). Burnout and engagement in university students: A cross-nationalstudy. Journal of Cross-cultural Studies, 33, 464–481.
• Slivar, B. (2001). The syndrome of burnout, self-image and anxiety with grammar school students. Horizons of Psychology, 10(2), 21-2.
• Stipek, D.J. (1996). Motivation and instruction. In D. C. Berliner and R. C. Calfee (Eds.), Handbook of educational psychology (pp. 85–113). New York: Macmillan.
• Wlodkowski, R.J. (1999). Enhancing adult motivation to learn. Third Edition.
• Yang, H.J. (2004). Factors affecting student burnout and academic achievement in multiple enrollment programs in Taiwan’stechnical–vocational colleges. International Journal of Educational Development, 24, 283-301.
• Yang, H.J. ve Farn, C. K. (2005). An investigation the factor saffecting MIS student burnout in technical-vocational college. Computers in Human Behavior, 21, 917-932.
• Zhang, Y., Gan, Y. ve Cham, H. (2007). Perfectionism, academic burnout an dengagement chinese college students: A structurale quation modeling analysis. Personality And Individual Differences. http://www.sciencedirect.com adresinden 14 Haziran 2015’te alınmıştır.