COVID-19 PANDEMİ SÜRECİNDE İNTİHAR: VAKA İNCELEMELERİ

Yıl 2023, Cilt: 25 Sayı: 1, 29 - 48, 02.06.2023

Berra Cansız Kösesoy , Musa Şahin

https://doi.org/10.26468/trakyasobed.1163458

Öz

Covid-19 pandemi süreci ve intihar ilişkisini konu alan bu makale; salgının yol açtığı biyo-psiko-sosyal süreçlerin intihar davranışının görülme riskini arttırıcı özellikte olduğu hipotezinden yola çıkılarak üretilmiştir. Makalede 1 Ağustos - 31 Ekim 2021 tarihleri arasında intihar davranışı neticesinde Elazığ Fırat Üniversitesi Hastanesine başvuran olgular içerisinde yer alan ve intihar davranışına neden olan problemlerin ilgililer tarafından covid-19 pandemisi ile ilişkilendirildiği 4 intihar girişimi vakasının; salgın süreci ve intihar arasındaki ilişki açısından analiz edilmesi amaçlanmaktadır. Nitel olarak tasarlanan bu araştırmada, amaçlı örnekleme tekniği kullanılmıştır. İlgili vakalar ve yakınları ile yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılarak görüşülmüştür. İncelen 4 vakada, covid-19 pandemisine bağlı olarak yaşanan iş ve gelir kayıplarının, örgün eğitime devam edilmesine engel oluşturan tedbirlerin, hastalıktan korunmak için kitle iletişim araçları ve otoritelerce sıklıkla tavsiye edilen önlemlerin ve son olarak karantina ve izolasyon süreçleri neticesinde azalan sosyal destek kaynaklarının intihar davranışı açısından yordayıcı etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu araştırma dönemsel olarak salgın süreçlerinde, intiharın görülme sıklığının artacağının öngörülerek özellikle incinebilir nüfus grupları açısından koruyucu önleyici tedbirlerin alınmasının gerekliliğini ortaya koymaktadır. Türkçe literatürde intihar ve covid-19 pandemisi arasındaki ilişkiyi ele alan çalışmalar sıklıkla derleme şeklinde tasarlandığından; bu çalışma vaka incelemelerine yer vererek pandeminin neden olduğu çok boyutlu sorunlara dikkat çekmesi ve konuyu sosyal hizmet bakış açısı ile ele alması açısından önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

intihar, covid-19 pandemisi, sosyal hizmet

SUICIDE DURING THE COVID-19 PANDEMIC: CASE STUDIES

Öz

This article on the relationship between the Covid-19 pandemic process and suicide; It was produced based on the idea that the biopsychosocial processes caused by the epidemic increase the risk of suicidal behavior. In the article, 4 suicide attempt cases, which were among the cases who applied to Elazig Fırat University Hospital as a result of suicidal behavior between August 1 and October 31, 2021, and in which the problems causing suicidal behavior were associated with the covid-19 pandemic; It is aimed to analyze the relationship between the epidemic process and suicide. Purposive sampling technique was used in this qualitative study. Relevant cases and their relatives were interviewed using semi-structured interview forms. In the 4 cases examined, the work and financial losses experienced due to the covid-19 pandemic, the measures that prevent the continuation of formal education, the measures that are frequently recommended by the mass media and authorities to prevent the disease, and finally the social support resources that decrease as a result of the quarantine and isolation processes have been determined to be related to suicidal behavior. This research reveals the necessity of taking preventive measures, especially in terms of vulnerable population groups, by predicting that the incidence of suicide will increase periodically during epidemic processes. Since studies dealing with the relationship between suicide and covid-19 pandemic in Turkish literature are often designed as a compilation; This study is important in that it draws attention to the multidimensional problems caused by the pandemic by including case studies and deals with the issue from a social work perspective.

Anahtar Kelimeler

Suicide, Covid-19 pandemic, Social work

Kaynakça

• Amadasun, S. (2020). Social work and covid-19 pandemic: an action call. International Social Work, 63(6), 753-756. DOI: 10. 1177/0020872820959357
• Aşkın, R., Bozkurt, Y. ve Zeybek, Z. (2020). Covid-19 pandemisi: psikolojik etkileri ve terapötik müdahaleler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(37), 304-318.
• Bekaroğlu, E. ve Yılmaz, T. (2020). Covid-19 ve psikolojik etkileri: klinik psikoloji perspektifinden bir derleme. Nesne Psikoloji Dergisi, 8(18), 573-584. DOI: 10.7816/nesne-08-18-14
• Bilge, Y. ve Bilge, Y. (2020). Koronavirüs salgını ve sosyal izolasyonun psikolojik semptomlar üzerindeki etkilerinin psikolojik sağlamlık ve stresle baş etme tarzları açısından incelenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 23(1), 38-51. DOI: 10.5505/kpd.2020.66934
• Çakır Kardeş, V. (2020). Pandemi süreci ve sonrası ruhsal ve davranışsal değerlendirme. Türkiye Diyabet ve Obezite Dergisi, 2, 160-169. DOI: 10.25048/tudod.754693
• Emiral E, Arslan Çevik Z. ve Gülümser Ş. (2020). Covid-19 pandemisi ve intihar. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi Covid-19 Özel Sayısı, 5, 138-47. DOI: 10. 35232/estudamhsd.762006
• Eskin, M. (2003). İntihar: açıklama, değerlendirme, tedavi, önleme. Ankara: Çizgi Tıp Yayınları.
• Fırat, E., Gencer, T. E., Albayrak, H., Selçuk, O. ve Demiröz, F. (2021). Pandemide değişen yaşamlar: iş ve gelir kayıpları, rol ve sorumluluklar, zorluklar ve baş etme deneyimleri. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi Covid-19 Özel Sayı, 1, 225-246. DOI: 10.33417/tsh.992007
• Fromm, E. (2014). Sağlıklı toplum (Çev. Y. Salman ve Z. Tanrısever, 4. baskı). İstanbul: Payel Yayınları. (Orijinal çalışma 1955 yılında yayımlandı.)
• Garbioğlu, A., Balcı, I., Akkaya, H. & Karbeyaz, K. (2020). Covid-19 sürecinin ruhsal etkileri ve intihar ilişkisi. T. Ergönen (Ed.), Adli tıp ve covid-19 içinde (ss. 9-12). Türkiye Klinikleri.
• Haider, I. I., Tiwana, F. ve Tahir, S. M. (2020). Impact of the covid-19 pandemic on adult mental health. Pakistan Journel of Medical Sciences, 36, 90-94. DOI: 10.12669/pjms.36.COVID19-S4.2756
• International Labour Organization. (2020). ILO Monitor: COVID-19 and the world of work. Second edition, updated estimates and analysis, Erişim tarihi: 15.07.2022, https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/---dcomm/documents/briefingnote/wcms_740877.pdf
• Kara, E. (2020). Kovid-19 Pandemisindeki dezavantajlı gruplar ve sosyal hizmet işgücünün işlevi. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 4(1), 26-34.
• Kaya, B. (2020). Pandeminin ruh sağlığına etkileri. Klinik Psikiyatri Dergisi, 23(2), 123-124. DOI: 10.5505/kpd.2020.64325
• Kaya Örk, E., Özkul, M. ve Akçay, S. (2021). Covıd-19 pandemisinin sosyal hizmet uzmanları ve sosyal hizmet uygulamalarına yansımaları, Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi Covid-19 Özel Sayı, 1, 23-45. DOI: 10.33417/tsh.985572
• Odağ, C. (2002). İntihar (Özkıyım): tanım, kuram, sağaltım. İzmir: Psikanaliz ve Psikoterapi Vakfı Yayınları.
• Özmen, S., Özkan, O. Özer, Ö. ve Yanardağ, M. Z. (2021). Investigation of covid-19 fear, wellbeing and life satisfaction in Turkish society. Social Work in Public Health, 36(2), 164-177. DOI: 10.1080/19371918.2021.1877589
• Reardon, S. (2015). Ebola's mental-health wounds linger in Africa: health-care workers struggle to help people who have been traumatized by the epidemic. Nature, 519(7541), 13-15. DOI: 10.1038/519013a
• Sağlık Bakanlığı. (2018). İntiharı önleme günü. Erişim tarihi: 09.03.2020, https://khgm.saglik.gov.tr/TR,46896/10-eylul-dunya-intihari-onleme-gunu.html
• Sonneck, G., Goll, H., Herzog, H., Klejna, M., Kuess, S., Pröbsting, E., Rossiwall, O., Till, W. ve Ziegelbauer, B. (2000). Krize müdahale ve intiharı önleme (Çev. Y. Sözer, 1. baskı). Ankara: Ankara Üniversitesi Psikiyatrik Kriz Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayınları. (Orijinal çalışma 2000 yılında yayımlandı.)
• Teater, B. (2015). Sosyal hizmet kuram ve yöntemleri: uygulama için bir giriş (Çev. A. Karatay, 1. baskı). Nika Yayınları. (Orijinal çalışma 2014 yılında yayımlandı.)
• Tükel, R. (2020). Covid-19 pandemi sürecinde ruh sağlığı. Türk Tabibler Birliği Covid-19 Pandemisi Altıncı Ay Değerlendirme Raporu. (ss. 617-628). Erişim tarihi: 20.07.2022, https://www.ttb.org.tr/kutuphane/covid19-rapor_6.pdf
• Yazıcı, H., Tosun, C., Özdemir, M., Karsantık, Y., Aydın, B. ve Saki, V. (2021). Covid-19 salgın döneminde üniversite öğrencilerinde kişisel sağlık davranışları ve öznel iyi oluş. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi Covid-19 Özel Sayı, 1, 141-159. DOI: 10.33417/tsh.984526
• World Health Organization. (2020). Novel coronavirus (2019-nCoV) situation report-1. Erişim tarihi: 15.07.2022, https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200121-sitrep-1-2019-ncov.pdf?sfvrsn=20a99c10_4