ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN ELEŞTİREL DÜŞÜNME BECERİLERİ İLE GİRİŞİMCİLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN İNCELENMESİ

Yıl 2024, Cilt: 26 Sayı: 2, 645 - 668, 13.12.2024

Duygu Şallı

https://doi.org/10.26468/trakyasobed.1326722

Öz

Eleştirel düşünme, herhangi bir bilgi kaynağı hakkında sorgulama, akıl yürütme ve mantıksal çıkarımlar yapmak ile ilgili bir düşünme türü olup öğrenilebilir bir süreçtir. Bireysel ve toplumsal anlamda sağladığı kazançlar düşünüldüğünde öğrencilerin mezun olmadan önce eleştirel düşünme becerilerine sahip olması bir gerekliliktir. Toplumsal kalkınmayı sağlamanın yollarından biri de girişimcilik faaliyetlerinden geçmektedir. Girişimci fikirlerin eyleme dönüşerek uzun vadede ekonomik kalkınmaya katkı sağlaması için henüz okul sıralarındayken öğrencilerin girişimci bir zihniyete sahip olması önemlidir. Girişimciler bir ağ oluşturmak için beklenmedik unsurları birbirine bağlayan ve yenilikçi bağlantılardan yararlanan zengin hayal gücüne sahip olan bireylerdir. Burada dikkat edilmesi gereken temel nokta, bir yandan öğrenciler için yaratıcılık ve eleştirel düşünme eğitim programlarının uygulanması, öte yandan öğrencilere girişimci ruhu aşılama konusundaki sorumluluklarını artıracak faaliyetlerin teşvik edilmesidir. Bu bilgiler doğrultusunda araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme becerileri ve girişimcilikleri arasındaki ilişkileri incelemektir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme becerileri ve girişimcilikleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Eleştirel düşünme becerisi, girişimcilik, üniversite öğrencisi.

Kaynakça

• Akkaş, B. N. Ç., & Memiş, E. K. (2021). Eleştirel düşünme nedir? Ne değildir? E. Kabataş Memiş ve Ahmet Kaçar (Ed.). Eleştirel ve analitik düşünme içinde. Ankara: Pegem.
• Ateş, Y., & Yavuz, E. (2021). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal girişimcilik özelliklerinin ve eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (2), 183-207.
• Avşar, M. (2007). Yüksek öğretimde öğrencilerin girişimcilik eğilimlerinin araştırılması, Çukurova Üniversitesinde bir uygulama. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Bayraktar, B., & Karadeniz, G. (2016). Ünı̇versı̇te gençlerı̇nı̇n gı̇rı̇şı̇mcı̇lı̇k özellı̇klerı̇nde etkı̇lı̇ olan faktörler. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5 (5), 60-73.
• Bilge, H., & Bal, V. (2012). Girişimcilik eğilimi: Celal Bayar Üniversitesi öğrencileri üzerine bir araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(6), 131-148.
• Borowiecki, R. (2015). Managing modern organizations.. Kusio, T. & Makowiec, M. Entrepreneurship Management (Eds.). In: Entrepreneurshıp management functioning and development of an organization (pp. 15-18). Poland: Functioning and Development of an Organization.
• Budi, G. S., & Farcis, F. (2021). Students’ critical thinking skills in innovating problem solving in the physics entrepreneurship course. Berkala Ilmiah Pendidikan Fisika, 9(1), 39-46. http://doi.org/10.20527/bipf.v9i1.9517.
• Büyüköztürk, Ş. (2015). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Cooney, T. (2012). Entrepreneurship skills for growth-orientated businesses. OECD Report for the Workshop on‘Skills Development for SMEs and Entrepreneurship, Copenhagen.
• Dabo, S. A. (2018). Critical thinking in entrepreneurship and youth attitudes towards entrepreneurial skill acquisition in plateau state, Nigeria. International Journal of Science and Research (IJSR), 9 (1).
• Deveci, İ., & Çepni, S. (2015). Öğretmen adaylarına yönelik girişimcilik ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Journal of Human Sciences, 12(2), 92-112. doi: 10.14687/ijhs.v12i2.3240.
• Dewey, J. (1997). How we think. New York City: Global grey ebooks.
• Doğan, N. (2013) Türkiye’de girişimcilik eğilimi: Üniversite öğrencilerine yönelik bir araştırma, (Yayınlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Fida, A., Ghaffar, A., & Zaman, A. (2018). Gender comparison of emotional ıntelligence of university students. Journal of Education and Educational Developement, 5(1), 172-188.
• George, D., & Mallery, P. (2007). SPSS for windows step by step. A simple study guide and reference (7th Edition). Boston: Pearson Education, Inc. https://archive.org/stream/sppssicforwindow0000 geor#page/n1/mode/2up.
• Ghafar, A. (2020). Convergence between 21st century skills and entrepreneurship education in higher education institutes. International Journal of Higher Education, 9 (1), 218-229.
• Goldsmith, R. E. (2013). Encouraging critical thinking skills among college students. The Academic Forum, 2(2),9-19.
• Güneş, F. (2021). Düşünme nedir? Nasıl öğretilir? E. Kabataş Memiş ve A. Kaçar (Ed.). Eleştirel ve analitik düşünme içinde. Ankara: Pegem.
• Hasançebi, F. Y. (2021). Eleştirel düşünmenin eğitim açısından önemi. E. Kabataş Memiş ve A. Kaçar (Ed.). Eleştirel ve analitik düşünme içinde. Ankara: Pegem.
• Honca, A. A., ve Çetinkaya, T. (2019). Üniversite öğrencilerinin girişimcilik düzeylerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 10(17).
• Iglesias-Sánchez, P. P., Jambrino-Maldonado, C., Velasco, A. P., & Kokash, H. (2016). Impact of entrepreneurship programmes on university students. Education Training, 58(2), 209-228. http://doi.org/10.1108/ET-01-2015-0004.
• İşcan, Ö. F., Kaygın, E. (2011).Üniversite öğrencilerinin girişimcilik eğilimlerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 443-462.
• Karakaya, İ. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. A. Tanrıöğen (Ed.). Bilimsel araştırma yöntemleri içinde (ss.57-83). Ankara: Anı.
• Karakuş, A. & Uslu, S. (2021). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının bireysel girişimcilik algıları ı̇le eleştirel düşünme standartları arasındaki ı̇lişkinin ı̇ncelenmesi. International Social Sciences Studies Journal, 7(91), 5434-5445.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi (26. Basım). Ankara: Nobel Yayınları.
• Kim, D., & Lee, D. (2018). Impacts of metacognition on innovative behaviors: Focus on the mediating effects of entrepreneurship. Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 4 (2), 18.
• Korkmaz, O. (2012). Üniversite öğrencilerinin girişimcilik eğilimlerini belirlemeye yönelik bir araştırma: Bülent Ecevit Üniversitesi örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 209-226.
• Krueger, N. F. (2009). Entrepreneurial intentions are dead: Long live entrepreneurial intentions. A.L.Carsrud, M. Brännback (Eds.). Understanding the entrepreneurial mind. (pp.51-71). International Studies in Entrepreneurship. http://doi.org/10.1007/978-1-4419-0443-0_4.
• Kuratko, D. F. (2003). Entrepreneurship education: Emerging trends and challenges for the 21st century. White Paper, US Association of Small Business Education, 22, 124-136.
• Lundstrom, A., & Stevenson, L. A. (2006). Entrepreneurship policy: Theory and practice (Vol. 9). Springer Science & Business Media.
• Makvana, S. M. (2014). Emotional intelligence as related to difference areas, stream’ and sex’ among school student. The International Journal of Indian Psychology, 2(2), 5-18.
• Nakatani, K., & Wynekoop, J. (2020). Improving metacognition: A case study of a business critical thinking course. e-Journal of Business Education & Scholarship of Teaching, 14 (3), 25-42.
• Nıckname, Z., & Royafar, A. (2019). Critical thinking skills of undergraduate students of educational sciences at Tehran universities. Utopía y Praxis Latinoamericana, 24(6), 54-63.
• Özdemir, L. (2013). Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi öğrencilerinin girişimcilik eğilimlerinin sosyo-demografik özellikler açısından değerlendirilmesi. International Conference on Eurasian Economies, 617-626.
• Özgenel, M. & Çetin, M. (2018). Development of the Marmara Critical Thinking Dispositions Scale: Validity and reliability analysis. International Journal of Eurasia Social Sciences, 9 (32), 991-1015.
• Öztürk, E., Önder, A. N. & Güven Yıldırım, E. (2019). Fen bilgisi öğretmen adaylarının girişimcilik özelliklerinin ve eleştirel düşünme eğilimlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Journal of Individual Differences in Education, 1(2),89-107.
• Patir, S., Karahan, M. (2010). Girişimcilik eğitimi ve üniversite öğrencilerinin girişimcilik profillerinin belirlenmesine yönelik bir alan araytırması. Business and Economics Research Journal, 1(2), 27.
• Potter, J. (2008). Entrepreneurship and higher education: Future policy directions. Corrigenda to OECD publications may be found on line at: www.oecd.org/publishing/corrigenda adresinden erişilmiştir.
• Ruggiero, V. R. (2022). Eleştirel düşünme için bir rehber (Çev. Çağdaş Dedeoğlu). İstanbul: Alfa Yayınları Scott, J. M., Penaluna, A., & Thompson, J. L. (2016). A critical perspective on learning outcomes and the effectiveness of experiential approaches in entrepreneurship education. Education Training, 58 (1), 82-93. http://doi.org/10.1108/et-06-2014-0063.
• Sellars, M., Fakirmohammad, R., Bui, L., Fishetti, J., Niyosov, S., Reynolds, R., Thapliyal, N., Smith, Y., & Ali, N. (2018). Conversations on critical thinking: Can critical thinking find its way forward as the skill set and mindset of the century? Education Sciences, 8 (205),1-29.
• Sormunen, C., & Chalupa, M. (1994). Critical thinking skills research: Developing evaluation techniques. Journal of Education for Business, 69(3), 172-177.
• Suciati, R., Susilo, H., Lestari, U., & Gofur, A. (2022). Critical thinking skills: Profile and mastering concepts of undergraduate students. International Journal of Evaluation and Research in Education (IJERE), 11(3), 1250-1257.
• Sugito, P. (2020). Linkages of entrepreneurial experiences & critical thinking with ability to ıdentify business opportunities through active ınformation search. Solid State Technology, 63(6),7647-7653.
• Sutanto, E. M., Sigiols, P. J., & Putih, I. (2019). University students’ entrepreneurial performance. Journal of Economics Busıness Accountıng Ventura, 21(2), 215-258.
• Şenel, D., & Özgen, F. Ö. (2021). Önlisans öğrencilerinin girişimcilik eğilimleri: pamukkaleüniversitesi çocuk gelişimi bölümü öğrencileri üzerine bir araştırma. Antalya Bilim Üniversity Internatıonal Journal Of Socıal Scıences, 1(1), 15-33.
• Şirin, Y., Bilir, F., & Öz, G. (2018). Üniversite öğrencilerinin sosyal girişimcilik eğilimleri: beden eğitimi ve spor yüksekokulu örneği. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(3), 35-47.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics. Boston: Pearson Education Inc.
• Thi Lui, S. N., & Buu Nguyen, H. (2022). Unıversıty studuent’s crıtıcal thınkıng skılls: Teachers’perceptıons and practıces in argumentatıve essays. European Journal of English Language Teaching, 7(4).
• Timmons, J. A., Spinelli, S., & Adams, R. J. (2016). New venture creation: Entrepreneurship for the 21st century (Tenth Edition). New York: McGraw-Hill/Irwin.
• Tümen Akyıldız, S. (2020). Üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme engellerinin bazi değişkenler açisindan i̇ncelenmesi (Fırat Üniversitesi örneği). The Journal of International Lingual Social and Educational Sciences, 6(2), 219-234.
• Tümkaya, S., & Aybek, M. (2008). Ünı̇versı̇te öğrencı̇lerı̇nı̇n eleştı̇rel düşünme eğı̇lı̇mlerı̇nı̇n sosyo-demografı̇k özellı̇kler açısından ı̇ncelenmesı̇, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 387-402.
• Ubuz, M. (2019). Üniversite öğrencilerinin girişimcilik özelliklerinin girişimcilik eğilimlerine etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Valerio, A., Parton, B., & Robb, A. (2014). Entrepreneurship education and training programs around the world: Dimensions for success. Washington: The World Bank.
• Yanuarto, W.N., & Hapsari, I. (2022). The model of creative thinking, critical thinking, and entrepreneurial skills among university students. Jurnal Teori dan Aplikasi Mate, 6 (2), 411-424.
• Zhuo, Z. (2018). Albert N. Link, Donalds, Siegel, and Mike Wright’s the chicago handbook of university technology transfer and academic entrepreneurship. High Educ, 75, 1125-1128. http://doi.org/10.1007/s10734-017-0181-6.