THE EVALUATION OF LIFE COACHING MODEL IN THE LIFE OF DISABLED INDIVIDUALS IN TERMS OF FATHER FIGURE

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 75 - 87, 31.12.2019

Mehmet Zafer Danış , Murat Akbulut

Öz

Abstract

The
responsibilities of disabled children, such as care, education and health, are
usually undertaken by the mothers. The main functions of life coaching are
motivating the individual, increasing her/his self-esteem and guiding the
disabled individual towards the defined targets. The involvement of the father
in the development of the children contributes positively to the cognitive,
emotional, educational, psychological and social development in the child. The
life coaching function of the father figure helps the generalization of skills
acquired during the rehabilitation process and strengthens the interaction
between father and children. The life coach father figure, encouraging the
disabled child to use her/his skills in the family and social life, facilitates
the adaptation of the child to social life. Sharing the responsibilities of the
disabled child between the parents contributes positively to the process of
providing, protecting and developing the psychological and social well-being of
the mother as well as the other family members. This study aims to evaluate the
father figure in the development of the disabled individual within the framework
of the life coaching model.

Key Words: Children
with disabilities, life coaching, father involvement, parental
responsibilities, interdisciplinary approach.

Öz

Engelli çocuğun bakım, eğitim, sağlık durumu gibi
sorumlulukları genellikle anne tarafından yapılmaktadır. Yaşam koçluğunun temel
işlevleri; bireyi harekete geçirmek, öz güvenini arttırmak ve belirlenen hedefe
ulaşmasında rehberlik etmektir. Çocuğun gelişiminde baba katılımı; çocukta
bilişsel, duygusal, eğitsel, psikolojik ve sosyal gelişim alanlarına olumlu
katkı sağlamaktadır. Baba figürünün yaşam koçluğu işlevi; engelli bireyin
rehabilitasyon sürecinde kazandığı becerileri yaşamının her alanına genellemesine
yardımcı olmakta ve baba ile çocuk arasındaki etkileşimi güçlendirmektedir.
Engelli çocuğun aile içinde ve sosyal hayatta becerilerini kullanma sürecinde
onu cesaretlendiren yaşam koçu baba figürü, çocuğun sosyal hayata adaptasyonunu
kolaylaştırmaktadır. Engelli çocuğun sorumluluklarının ebeveynler arasında
paylaşılması anne ile birlikte diğer aile üyelerinin psikolojik ve sosyal
iyilik halinin sağlanması, korunması ve geliştirilmesi sürecine pozitif katkı
sağlamaktadır. Bu çalışmada; engelli bireyin gelişiminde baba figürü,
yaşam koçluğu modeli açısından değerlendirilmeye çalışılacaktır.

Anahtar
Kelimeler: Engelli çocuk,
yaşam koçluğu, baba katılımı, ebeveyn sorumlulukları, disiplinler arası yaklaşım.

Anahtar Kelimeler

Children with disabilities, life coaching, father involvement, parental responsibilities, interdisciplinary approach

Kaynakça

• Akgün, R., and Gökçearslan Çiftçi, E. (2010). Engelli Çocuğa Sahip Ailelerde Güçlendirme Yaklaşımı ve Sosyal Destek Sistemi (Empowerment Approach and Social Support System for the Families with Disabled Children). Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 10 (1-2), 23-36.
• Aktürk, Ü. (2012). Engelli Çocuğu Olan Anne-babaların Kaygı Düzeyi ve Başa Çıkma Stratejilerinin Değerlendirilmesi (Evaluation of Anxiety Levels and Coping Strategies of the Parents Who Have Handicapped Children). Unpublished master thesis. İnönü University.
• Aktaş, A. N. (2014, 08 16). Yaşam Koçluğu Ne Yapar? Kimler Yaşam Koçluğu Alabilir? Accessed from Milliyet Gazetesi dated January 1, 2018: http://www.milliyet.com.tr/yasam-kocu-ne-yapar---kimler-yasam-koclugu-alabilir--pembenar-yazardetay-yasam-1926587.
• Altuğ Özsoy, S., Özkahraman, Ş., and Çallı, F. (2006). Zihinsel Engelli Çocuk Sahibi Ailelerin Yaşadıkları Güçlüklerin İncelenmesi (Review of Hardships Undergone by Families With Mentally Retarded Children). Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi, 3(9), 69-77.
• Arı, R., and Şecer Şahin, Z. (2003). Farklı Ana-Baba Tutumlarının Çocukların Psikososyal Temelli Problem Çözme Becerisine Etkisinin İncelenmesi (The Investion of Effects of Different Parental Attitudes on the Psychosocial Problem Solving Skills of Children). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (10), 451-464.
• Arıkan, Ç. (2011). Aile İçi Şiddet, İstismar ve İhmalle Sosyal Hizmet Müdahalesi (Social Work Intervention in Domestic Violence, Abuse and Negligence). Y. Özkan, (Ed.), in Sosyal Dışlanma ve Aile: Sosyal Hizmet Müdahalelerinde Güçlendirme Yaklaşımı (Social Exclusion and Family:The Empowerment Approach in Social Work Internvention) (p. 31-51). Ankara: Maya Akademi Yayınları.
• Aslanoğlu, M. (2004). Otistik, Zihinsel, İşitme, Görme ve Bedensel Engelli Çocuğu Bulunan Ebeveynlerin Aile içi İlişkilerinin İncelenmesi (The Investigation of Domestic Relationship between Parents of Children with Autism, Mental, Physical, Hearing or Seeing Disabilities). Unpublished master thesis, Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Atmaca Koçak, A. (2004). Baba Destek Programı Değerlendirme Raporu (Father Support Program Assessment Report). Anne Çocuk Eğitim Vakfı.
• Aydın Sevim, B. (2015). Post Kapitalist Dönemde Küresel Markaların Yeni Pazarlama Stratejisi: Kitlelerin Yeni Yaşam Koçu Olarak Coca Cola (The New Marketing Strategy of Global Brands in The Post-Capitalist Era: Coca Cola as the Life Coach of the Masses). Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi (15), 135-156.
• Aydın, İ., ve Sarol, H. (2013). Otizmli Bireylerin Fiziksel Aktivite Programlarına Katılımını Engelleyen Faktörlerin İncelenmesi (Examination of Constraints On Physical Activity Programs Participation to Indıvıduals with Autism) International Journal of Science Culture and Sport, 2 (5), 870-880.
• Bahçıvanoğlu Yazıcı, A. (2009). Çok Engelli Çocukların Annelerinin, Çocuklarının Gelişimlerine İlişkin Görüşlerinin Betimlenmesi (Description of the Mothers' Views' on their Multiple Disabled Childrens' Developmental Process) Unpublished master thesis, Marmara University.
• Bayraktar, C. (2015). Bedensel ve/veya Zihinsel Engelli Çocukların Ebeveynlerinde Depresyon ve Kaygı (Anxiety and Depression in Physically and/or Mentally Handicapped Children's Parents). Unpublished Master Thesis, Beykent University.
• Canarslan, H. (2014). Engelli Çocuğa Sahip Ailelerin Yaşam Kalitelerinin İncelenmesi (Research on Quality of Life of Parents Having Disabled Children). Unpublished master thesis, Trakya University.
• Coşkun, D. (2013). Fiziksel Engelli Çocuğu Olan Ebeveynlerde Bakım Yükünün ve Aile İşlevlerinin Değerlendirilmesi (Assessment of Care Burden and Family Functions of Parents with Physically Disabled Children). Unpublished Master Thesis, Atatürk University.
• Danış, M. Z. (2001). Otistik Çocuklar (Children with Autism). Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 1 (2), 65-82.
• Danış, M. Z. (2006). Zihinsel Engelli Çocuğa Sahip Annelerin Yaşadığı Duygular, Çocuklarının Geleceğine İlişkin Düşünceleri ve Umutsuzluk Düzeyleri (The Mothers Emotions, Views on Their Child’s Future and Hopelessness Level Who Have Mentally Retarded Child). Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 17(2), 91-107.
• Darıca, N., Abidoğlu, Ü., ve Gümüşçü, Ş. (2005). Otizm ve Otistik Çocuklar (Autism and Autistic Children). Istanbul: Özgür Yayınları.
• Daşbaş, S. (2013). Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezlerinde Ailelere Yönelik Sosyal Hhizmet Uygulaması:Bir Değerlendirme Araştırması (Social Work Practice with Families in Special Education and Rehabilitation Centres: An Evaluation Research). Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 24 (1), 101-114.
• Deniz, M. E., Dilmaç, B., and Arcak, O. T. (2009). Engelli Çocuğa Sahip Olan Ebeveynlerin Durumluk-Sürekli Kaygı ve Yaşam Doyumlarının İncelenmesi (An analysis of Life Satisfaction and State-trait Anxiety of the Parents with Handicapped Children). Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6 (1), 953-967.
• Duran, S. (2014). Zihinsel Engelli Bireylerin Ebeveynlerine Verilen Psikoeğitimin Öznel İyi Oluş ve Öz Duyarliğa Etkisinin Değerlendirilmesi (An Evaluation of the Effects of Psychoeducation on Subjective Well Being and Self Compassion Given to Parents of Individuals with Mental Disabilities). Unpublished doctoral dissertation, Marmara University.
• Ecerar, N. (2015). Farklı Gelişen Çocukların Aileleriyle Eğitim/Sağaltım Çalışmaları (Education/Therapy Activities with the Families of Children with Different Developmental Progress). A. Kulaksızoğlu, (Ed.), in Farklı Gelişen Çocuklar (Children with Different Developmental Progress) (p. 259-274). Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Erdoğan, A. (2004). Çocuğun Psikososyal Gelişiminde Babanın Rolü (The Role of Father in Psychosocial Development of Child). Yeni Symposium Dergisi, 42 (4), 147-153.
• Gözün Kahraman, Ö., and Soylu Karadayı, N. (2015). Engelli Kardeşe Sahip Olan Çocukların Engelli Kardeşleriyle Deneyimlerine İlişkin Görüşleri (The Opinions of Children Having Siblings with Disabilities on their Experience with their Siblings). Hacettepe University Faculty Health Sciences Journal, 1 (2), 390-408.
• Güllüpınar, F. (2013). Toplumsal İlişkiler Kıskacında Zihin Engelli Olan Bireyler ve Aile Yapıları: Eskişehir'de Engelli Ailesi Hakkında Sosyolojik Bir Alan Çalışması (The Family Structure of the Children with Mental Disability Squeezed within Social Relations: A Sociological Case Study on the Disabled Family in Eskişehir) Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 24 (1), 41-64.
• Işıkhan, V. (2005). Zihinsel Engelli Çocuğa Sahip Annelerin Psikososyal ve Ekonomik Sorunları (Psycho-Social and Socio-Economic Problems of the Mothers With Mentally Retarded Children) Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 16 (2), 35-52.
• Kaçan Softa, H. (2013). Engelli Çocuğa Sahip Ebeveynlerin Depresyon Düzeylerinin İncelenmesi (Examination of Parental Depression Levels of Children with Disabilities). Kastamonu Eğitim Dergisi, 21 (2), 589-600.
• Kandır, A., and Alpan, Y. (2008). Okul Öncesi Dönemde Sosyal-Duygusal Gelişime Anne-Baba Davranışlarının Etkisi (The Effects of Parental Behavior on the Socio-Emotional Development in Preschool). Aile ve Toplum Eğitim-Kültür ve Araştırma Dergisi, 4 (14), 33-38.
• Karabacak, K. (2010). Akademik Koçluk Sisteminin Öğrencilerin Akademik Başarılarına Etkisi (The Effect of Academic Coaching On Students’ Academic Performances). Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (20), 81-94.
• Karpat, D., and Girli, A. (2012). Yaygın Gelişimsel Bozukluk Tanılı Çocukların Anne-Babalarının Yas Tepkilerinin, Evlilik Uyumlarının ve Sosyal Destek Algılarının İncelenmesi (The Investigation of the Perception of Parents of Children with Pervasive Development Disorder on the Mourning Reaction, Marital Adjustment and Social Support). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 13 (2), 69-85.
• Kurt, D. (2010). Zihinsel Engelli Çocuğa Sahip Annelerin Tükenmişlik Düzeylerinin Yordanması (Prediction of Mothers' Burnout Levels, Having Mentally Retarded Child). Unpublished Master Thesis, Ege University.
• Kuzucu, Y. (2011). Değişen Babalık Rolü ve Çocuk Gelişimine Etkisi (The Changing Role of Fathers and its Impact on Child Development). Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4 (35), 79-91.
• Küçüker, S., Ceber Bakkaloğlu, H., and Sucuoğlu, B. (2001). Erken Eğitim Programına Katılan Gelişimsel Geriliği Olan Çocuklar ve Anne-Babalarının Etkileşim Davranışlarındaki Değişimin İncelenmesi (The Investigation of Changes in the Interaction Behaviour of Parents and Children with the Development Delays Participating in the Early Education Program). Özel Eğitim Dergisi, 3 (1), 61-71.
• Lafçı, D., Öztunç, G., and Alparslan, Z. N. (2014). Zihinsel Engelli Çocukların (Mental Retardasyonlu Çocukların) Anne ve Babalarının Yaşadıkları Güçlüklerin Belirlenmesi (Determining The Diffıculties That Parents of Mentally Retarded Children Encounter). Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3 (2), 723-735.
• Lüle, F. (2008). Engelli Bireye Sahip Yoksul Ailelerin Karşılaştıkları Sorunlar ve Bu Sorunlarla Başa Çıkma Tarzları (The Problems and Coping Strategies of Poor Families with Handicapped Member). Unpublished master thesis, Hacettepe University.
• Okanlı, A., Ekinci, M., Gözüağca, D., and Sezgin, S. (2004). Zihinsel Engelli Çocuğa Sahip Ailelerin Yaşadıkları Psikososyal Sorunlar (The Psychosocial Problems Faced by Families of Children with Mental Disabilities). Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 1 (1), 1-8.
• Oğultürk, N. (2012). Zihinsel Engelli Çocuğa Sahip Ailelerin, Aile İşlevlerini Etkileyen Etmenler (The Factors Affecting the Functions of Families with Mentally Retarded Children) Unpublished Doctoral Dissertation, Hacettepe University.
• Önen, S. (2015). Yeni Kapitalizmin Çelişkileri Bağlamında Yaşam Koçluğu Mesleğinin Değerlendirilmesi (The Evaluation of Life Coaching Profession in Terms of New Capitalism’s Dilemmas). Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13 (1), 157-171.
• Özşenol, F., Işıkhan, V., Ünay, B., Aydın, H. İ., Akın, R., and Gökçay, E. (2003). Engelli Çocuğa Sahip Ailelerin Aile İşlevlerinin Değerlendirilmesi (The Evaluation of Family Functions of Families with Handicapped Children). Gülhane Tıp Dergisi, 45 (2), 156-164.
• Sarıhan, C.Ö. (2007). Engelli Çocuğa Sahip Olan ve Olmayan Annelerin Aile İşlevlerini Algılamaları ile Yalnızlık Düzeylerinin İncelenmesi (A Study on Perceptions about Family Functions and Loneliness Levels of Mothers Having and not Having Disabled Children). Unpublished Master Thesis, Ankara University.
• Sivrikaya, T., and Çiftci Tekinarslan, İ. (2013). Zihinsel Yetersizliği Olan Çocuğa Sahip Annelerde Stres, Sosyal Destek ve Aile Yükü (Stress, Social Support and Family Burden of Mothers of Children with Intellectual Disabilities). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 14 (2), 17-29.
• Sungur, M. (2002). Otistik Çocukların Anne-Babaları İle Normal Gelişim Gösteren Çocukların Anne-Babalarının Depresyon, Durumluk Sürekli-Kaygı Düzeylerinin ve Aile İşlevlerinin Araştırılması (The Investigation of Depression, State-Trait Anxiety Levels and Family Functions of Parents with or without Autism). 12. Ulusal Özel Eğitim Kongresi Yöntemler-Yaklaşımlar-Stratejiler (p. 163-182). Ankara: Ankara Üniveristesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• Şahin, H., and Demiriz, S. (2014). Beş Altı Yaşında Çocuğu Olan Babaların, Babalık Rolünü Algılamaları İle Aile Katılım Çalışmalarını Gerçekleştirmeleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (The Investigation of The Relationship Between The Perception of Fatherhood Role And The Participation Into Family Participation Activities). Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi (181), 273-294.
• Taşkın, N. (2011). Çocukların Gelişimlerinde Katkıları Unutulanlar: Babalar (Fathers, whose Contributions to the Development of the Children are Forgotten). Eğitime Bakış Dergisi (20), 43-47.
• T.C. Başbakanlık Kadın ve Sosyal Hizmetler Müsteşarlığı, (1994). Uluslararası Aile Yılı Özel İhtisas Komisyon Raporları 1994 (International Family Year Private Commission Reports 1994). Ankara: Başbakanlık Kadın ve Sosyal Hizmetler Müsteşarlığı Yayınları.
• Temel, M. (2015). Engelli Çocuğa Sahip Aileler ile Engelsiz Çocuğa Sahip Ailelerin Tükenmişlik ve Psikolojik Dayanıklılıklarının İncelenmesi (A Research on Burnout and Psychological Resilience of the Families with Disabled Children and Families with Unimpeded Children). Unpublished Master Thesis, Beykent University.
• Tezel Şahin, F., and Özbey, S. (2009). Okul Öncesi Eğitim Programlarında Uygulanan Aile Katılım Çalışmalarında Baba Katılımının Yeri ve Önemi (The Place and Importance of Father Involvement at Family Involvement Studies Applied at the Preschool Education Program). Aile ve Toplum Eğitim-Kültür ve Araştırma Dergisi, 5 (14), 30-39.
• Tezel Şahin, F., and Özyürek, A. (2008). 5-6 Yaş Grubu Çocuğa Sahip Ebeveynlerin Demografik Özelliklerinin Çocuk Yetiştirme Tutumlarına Etkisinin İncelenmesi (The Effects of Parents of Pre-school Children on their Child Raising Attitudes). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (3), 395-414.
• Tezel Şahin, F., Akıncı Coşgun, A., ve Aydın Kılıç, Z. N. (2017). Babaların Çocuklarıyla Vakit Geçirme Durumlarına İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi (An Investigation of Fathers’ Opinions about Spending Time with Their Children). Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37 (1), 319-343.
• Ünal, S. (2017). Yeni Bir Meslek Alanı Olarak Yaşam Koçluğu ve Yaşam Koçluğunun Topluma Sunumu (Life Coaching as a New Profession And Introducing Life Coaching to Society). The Journal of Academic Social Science Studies (61), 489-509.
• Yıldırım Doğru, S. S., and Arslan, E. (2008). Engelli Çocuğu Olan Annelerin Sürekli Kaygı Düzeyi ile Durumluk Kaygı Düzeylerinin Karşılaştırılması (The Comparison of Trait-Anxiety Level and State-Anxiety Levels of Mothers of Children with Disabilities). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (19), 543-553.
• Zastrow, C. (2013). Sosyal Hizmete Giriş (Introduction to Social Work). (D. B. Çiftçi, Trans.). İstanbul: Nika Yayınları.
• Zeybekoğlu, Ö. (2013). Günümüzde Erkeklerin Gözünden Babalık ve Aile (Contemporary Fatherhood and the Family from the Male Perspectives). Mediterranean Journal of Humanities, 3 (2), 297-328.
• Kocasinan, Z. (28 January 2009). Nedir Bu Yaşam Koçluğu Denilen Şey (what is this life coaching) Date Accessed: 01.01.2018, http://blog.milliyet.com.tr/nedir-bu-yasam-koclugu-denilen-sey.
• https://www.Aktifkocluk.com/kocluk-hizmeti-ne-saglar, Date Accessed: 01.01.2018
• http://www.kigem.com/yukselen-deger-kocluk.html, Date accessed: 01.01.2018.