KENDİ KALEMİNDEN ŞEMSETTİN SAMİ’NİN İLK TERCÜME-İ HÂLİ

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 04, 81 - 94, 01.09.2012

Yüksel Topaloğlu

Öz

Türk dili ve edebiyatı üzerine
önemli eserleri olan Şemsettin Sami’ye ilişkin çalışmalar, bilindiği gibi daha
hayattayken yapılmaya başlar. Bunlar, kimi tiyatroları, kimi diğer eserleri üzerindedir.
Bununla birlikte Ş. Sami, bu sıralarda biyografik yönüyle de merak edilen ve öğrenilmek
istenen bir kişidir. Bundan dolayıdır ki on dokuzuncu yüzyılın sonlarına doğru dönemin
etkili dergicilerinden biri olan ve Ş. Sami’ye büyük saygı duyan Ahmet İhsan, dönemin
önemli dil ve edebiyat adamını dergi okurlarına tanıtabilmek maksadıyla Ş.
Sami’yle görüşür ve ondan bizzat kendi kaleminden çıkmış tercüme-i hâlini alır
ve bunu dergisinde yayımlar. Üstelik bu yazının başına Ş. Sami ile nasıl
görüştüğünü, görüştüğü sıralarda onda gözlemlediklerini ve ayrıca derginin
muhtelif kısımlarına da bizzat kendi çektiği fotoğrafları ekler. Bu makalede Ş.
Sami ile ilgili biyografik çalışmalara katkı sunacağını düşündüğümüz Ahmet
İhsan’ın “Şemsettin Sami Bey” başlıklı yazısı, küçük bir incelemeyle birlikte
yeni yazıya aktarılarak sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ahmet İhsan, Şemsettin Sami, tercüme-i hâl, yeni yazıya çevirme

Kaynakça

• Devellioğlu, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi Yayınları, Ankara, 1993.
• Ş. Sami, Kâmus-ı Türkî, Alfa Basım Dağıtım, İstanbul, 1998.
• [Tokgöz], Ahmet İhsan, “Şemsettin Sami Bey”, Servet-i Fünûn, Nu: 275, 6 Haziran Perşembe 1312, s. 226-228.
• [Tokgöz], Ahmet İhsan, “Zıya‘-i Elîm – Merhum Şemsettin Sami Bey”, Servet-i Fünûn, Nu: 687, 10 Haziran 1320 Perşembe, s. 162-164.