HIRVAT DİLİNDEKİ BAZI TÜRKÇE KELİMELER ÜZERİNE KISA BİR BAKIŞ

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 04, 155 - 166, 01.09.2012

Lidija Ban Darko Matovac

Öz

Bu makale Hırvat dilinde bulunan
ödünçleme kelimeler gruplarından birini, içeriği oldukça geniş olan Türk
dilinden ya da Türk dili aracılığıyla gelmekte olan ödünçleme kelimeler grubunu
ele almaktadır. Makalenin giriş kısmında verilen Hırvat diliyle ilgili temel bilgileri,
bir miktar sorunlu olan “Turcizmi” (Türkçeden ödünçlenen sözcükler anlamına gelmektedir).
deyiminin açıklanması ve hakkında bazı tarihsel gerçeklerin verilmesi izlemektedir.
İlave olarak Hırvat dilindeki Türkçe ödünçlenen kelimelerin üç tipi
tartışılmakta ve örneklendirilmektedir. İlk grubu, standart dilin parçaları
olan ve Hırvatçada geçerli bir muadili bulunmayan kelimeler oluşturmaktadır.
İkinci grup, Türk ve doğu realitesinin bir yönünü yansıtan kelimelerden meydana
gelmektedir. Üçüncü grup ise standart dilin parçası olmayan, ancak yöresel
deyimlerde aktif bir şekilde kullanılan kelimelerden müteşekkildir. Makalede
ayrıca Türkçe ödünçleme kelimelere karşı olan tutum ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hırvat dili, Türk dili, ödünç kelimeler

Kaynakça

• Andrić, Marta, “Turcizmi u seoskom govoru Slavonije”, Migracijske i etničke teme, Volume 19, Issue 1, Zagreb 2008, p. 15-25.
• Anić, Vladimir, Dunja Brozović Rončević, Ivo Goldstein, Slavko Goldstein, Ljiljana Jojić, Ranko Matasović and Ivo Pranjković, Hrvatski enciklopedijski rječnik, EPH and Novi Liber, Zagreb 2004, online version: http://hjp.srce.hr (14/3/2012).
• Barić, Eugenija, Mijo Lončarić, Dragica Malić, Slavko Pavešić, Mirko Peti, Vesna Zečević and Marija Znika, Hrvatska gramatika, 4th Edition, Školska knjiga, Zagreb 2005.
• Brozović, Dalibor, „Odoše Turci, ostaše turcizmi“, Vijenac, Issue 173, Zagreb 2000, online version: http:/www.matica.hr/Vijenac/Vij173.nsf/AllWebDocs/DaliborBrozovicPRVOLIC EJEDNINE, (14/3/2012).
• Čaušević, Ekrem, „‘Turci’ u Satiru Antuna Matije Relkovića (1732.-1798.)“, Prilozi za orijentalnu filologiju, Issue 47-48, Sarajevo 1999, p. 67-84.
• Čigrić, Adnan, Ivo Pranjković and Josip Silić, Gramatika crnogorskoga jezika, Ministarstvo prosvjete i nauke Crne Gore, Podgorica 2010.
• Dukić, Davor, “Osmanizam u hrvatskoj književnosti od 15. do sredine 19. stoljeća” in Krešimir Bagić, Zbornik radova Zagrebačke slavističke škole, Filozofski fakultet u Zagrebu and Zagrebačka slavistička škola, Zagreb, 2007, p. 87-103.
• Greenberg, Robert D., Language and Identity in the Balkans, Oxford University Press, New York 2004.
• Juraga, Edo, “Turcizmi u murterskom govoru”, Čakavska rič, Volume 38, Issue 1-2, Split 2010, p. 333-342.
• Lewis, Paul M. (ed.), Ethnologue: Languages of the World, 16th Edition, SIL International, Dallas 2009, online version: http://www.ethnologue.com/(14/3/2012).
• Moguš, Milan, Povijest hrvatskoga književnog jezika, Globus, Zagreb 1993.
• Perović, Milenko A., Josip Silić and Ljudmila Vasiljeva, Pravopis crnogorskoga jezika i rječnik crnogorskoga jezika (pravopisni rječnik), Ministarstvo prosvjete i nauke Crne Gore, Podgorica 2009.
• Škaljić, Abdulah, Turcizmi u srpskohrvatskom jeziku, “Svjetlost” izdavačko preduzeće, Sarajevo 1966.
• Šonje, Jure (ed.), Rječnik hrvatskoga jezika, Leksikografski zavod Miroslav Krleža, Školska knjiga, Zagreb 2000.
• Talanga, Tomislav, “Pučka etimologija među nekim njemačkim posuđenicama”, Jezikoslovlje, Volume 3, Issue 1-2, Osijek 2002, p. 193-216.
• Turk, Marija and Maja Opašić, “Linguistic Borrowing and Purism in the Croatian Language”, Suvremena lingvistika, Issue 65, Zagreb 2008, p. 73-88.