BİR MEZAR TAŞI, BİR PEHLİVAN: II. MAHMUT PEHLİVANI NAZIR OĞLU ALİ

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 11, 185 - 197, 10.01.2016

Gülay Apa Kurtişoğlu

Öz

Mezar taşları ait oldukları
dönemi bize çok yönlü olarak yansıtan önemli unsurlardır. Mezar taşları
üzerinden sadece sahiplerinin nüfus bilgilerini değil aynı zamanda toplumun sosyal,
dinî, edebî vb. pek çok yönünü okumak mümkündür. Dolayısıyla her bir mezar taşı
tarihi belge niteliği taşımaktadır. 14. yüzyıldan itibaren Türk yerleşimine
sahne olan Kırklareli'nde Osmanlı Döneminden kalma tarihi mezarlıkların ve pek
çok mezar taşının olması gerekirken, ne yazık ki tarihi mezarlıkların yok
edildiği görülmektedir. Günümüze çok az bir bölümü ulaşan Kırklareli Eski
Mezarlığı'nda tespit ettiğimiz Pınarhisarlı Pehlivan Ali'nin mezar taşı
çalışmamızın konusunu oluşturmaktadır. Pınarhisarlı Pehlivan Ali'nin mezar
taşından, Sultan II. Mahmut döneminde huzurda güreşen pehlivanlardan biri
olduğunu öğreniyoruz.

Anahtar Kelimeler

Huzur Güreşleri, Pehlivan, Mezar Taşı, Kırklareli

Kaynakça

• Abdülaziz Bey, Osmanlı Âdet, Merasim ve Tabirleri (Âdât ve Merasim-i Kadime, Tabirât ve Muamelât-ı Kavmiye-i Osmaniye), İstanbul, 2002.
• ARSLAN, A., Edirne Üç Şerefeli Camii Haziresi Mezar Taşları, (Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara, 2007.
• BALCI, R., Enderunlu Hafız İlyas Ağa'nın Hatıraları, Saray Günlüğüm, İzmir, 2011.
• BAŞ, E., Edirne Beylerbeyi Haziresinde Bulunan Mezar Taşları, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Edirne, 2009.
• BERK, S., Zamanı Aşan Taşlar, İstanbul, 2007.
• ÇORUK, A.Ş., Osmanlı Sarayında Gündelik Hayat, İstanbul 2011.
• DERVİŞOĞLU, M., Halkbilimi Açısından Kırkpınar Güreşleri, İstanbul, 2014.
• DOĞAN, B., Edirne Gazi Mihal Camisi Haziresi'ndeki Mezar Taşları, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Edirne, 2009.
• DÖNMEZ, İ. H.-DEMİRCAN, B., “Bir Kültürel Bellek Taşıyıcısı Olarak Mezar Taşlarını Okumak”, Turkish Studies- International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 8/12, Ankara, Fall 2013, p. 415-426.
• ELDEM, E., “Osmanlı Mezar Taşlarında Gelenek ve Modernlik, Değişen Ölüm”, Toplumsal Tarih, Cilt:19, Sayı:110, Şubat 2003, s. 42-51.
• GENÇAY, S., "Osmanlı’da Saray Eğitim Kurumu Olarak, Enderûn-u Hûmayun’da Spor Faaliyetleri”, KSÜ. Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:1, 2004, s. 62-67.
• KAHRAMAN, A., Osmanlı Devletinde Spor, Ankara,1995.
• LALE, M., II. Mahmud Dönemi Kıyafet Alanında Yapılan Yenilikler, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Isparta, 2006.
• MURAT, Y., Padişahların Dinlenme ve Eğlence Mekânları: İstanbul Bahçeleri, Osmanlı İstanbulu II, İstanbul, 2014, s. 657-692.
• ÖZCAN, A., “Güreş”, TDVİA, Cilt: 14, İstanbul, 1996, s. 317-320.
• SİPAHİ, B.,-Çetin, A., "1697-1910 Yılları Arasında Osmanlı Kültüründe Muhasebecilerin Mezar Taşlarının Karakteristik Özellikleri", Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı:48, 2010, s. 232-241.
• ŞEHSUVAROĞLU, H. Y., "Biniş, Biniş-i Hümayun", İstanbul Ansiklopedisi, Sayı: V, İstanbul, 1961, s. 2798-2799.
• TÜRKMEN, M., “Osmanlı Güreş Tekkeleri ve Fonksiyonelliği/Ottoman wrestling lodges and functionality”, Türk Halklarının Geleneksel Spor Oyunları Uluslararası Sempozyumu / International Symposium on the Traditional Sports Games Turkic Peoples, 20-22 Kasım, 2014, Bişkek/KIRGIZİSTAN, 2015, pp. 162-173.
• TÜRKMEN, M.-GÜNAY, N., “Osmanlı Saray Hayatında Güreş”, Kahramanmaraş Belediyesi II. Uluslar arası Geleneksel ve Olimpik Güreşler Sempozyumu, Kahramanmaraş, 2012, s. 218-224.