GOSTİVAR TÜRKLERİNİN MÂNİLERİ

Yıl 2011, Cilt: 1 Sayı: 01, 101 - 120, 10.01.2011

Selma Sol

Öz

Mani,
Türk halk şiirinin en yaygın ve de en çok sevilen nazım biçimidir. Mani
söylemek, hem Anadolu'da hem de Anadolu dışında çok geniş bir coğrafi yayılım
gösteren Türkler arasında asırlardır devam eden bir gelenektir. Bu gelenek
sayesinde, yüzyılların süzgecinden geçmiş, inanışlarımız, beklentilerimiz,
törelerimiz, duyuş ve düşünüş tavrımız kültür birikimine dönüşmüş unsurlar
olarak nesilden nesile aktarılmaktadır. Bu çatışmada, Anadolu dışında,
Makedonya Costivar'da yaşayan Türklerin mânileri üzerinde durulmuştur.
Çalışmanın dayanak noktasını, bölgesel derlemeler yoluyla elde edilmiş olan
mâniler oluşturmuştur. Klasik mâni tanımlamalarından yola çıkılarak öncelikle
Gostivar mânileri yapısal açıdan sonra da muhteva özelliklerine göre
değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonunda derlemeye esas teşkil eden mâniler
alfabetik sırada verilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Mani, Gostivar, sözlü gelenek, anonim edebiyat

Kaynakça

• Artun, Erman, Adana Halk Kültürü, Altın Koza Yayınlan, Adana 2006.
• Boratav, Pertev Naili, 100 Soruda Türk Halk Edebiyatı, Gerçek Yaymevi 5 Stail bu 1988.
• Çelik, Ali, "Mânilerdeki Gizler ve Bayburt Mânileri", Milli Folklor, yıl:13 C, , 51, Ankara 2001.
• Çelik, Ali, Alimilerimiz ve Trabzon ~ileri, Akçağ Yayınian, Ankara 2005.
• Dilçin, Cem, Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, TDK Yayınları, Ankara 2005.
• Elçin, Şükrü, Türkiye Türkçesinde Mâniler, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 1990.
• Gözaydin, Nevzat, Anonim Halk Şiiri Üzerine, Türk Dili, C.LVII, S.445-450, Ankara 1989.
• Hasan, Hamdi; Makedonya Türklerince Söylenen Mâniler, Atatürk Kültür Merkezi Yayını, Ankara, 2007.
• Kaso, Şejda; Gostivar Türklerinin Sözlü Gelenek Ürünleri, Trakya Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Edirne 2009, Danışman: Yrd. Doç.Dr. Selma SOL (Basılmamış Bitirme Ödevi).
• Oğuz, M. Öcal vd., Türk Halk Edebiyatı El Kitabı, Grafiker Yayıncılık, Ankara 2004.
• Yardımcı, Mehmet, Başlangıcından Günümüze Halk Şiiri, kik Şiiri, Tekke Şiiri, Ürün Yayınları, Ankara 1999.