İNANÇ TURİZMİ KAVRAMININ TARİHSEL UYGULAMALARINA BİR ÖRNEK: İNKUBASYON

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 25, 145 - 155, 30.01.2023

Selda Uygun Yazıcı

https://doi.org/10.33207/trkede.1197212

Öz

Çalışmada, Antik çağ ve Bizans dünyasındaki "inkubasyon" uygulamaları, literatürdeki tanımlamalara dayanarak "inanç turizmi" kapsamında değerlendirilmiştir. İnkubasyon, en genel tanımla, rüya ile tedavi olarak açıklanabilir. Rüya sırasında veya rüyanın etkisiyle tedavi olmak, iyileşmek; inancın sağladığı gücün tesiriyle mümkün olabilir. Rüyaya yatılacak yerin kutsal mekan; rüyayı yorumlayan kişinin din görevlisi olması gerekir. İnsanlar, maddi dünyada çektikleri acıları maneviyat ile gidermeyi umarlar. Bu doğrultuda Antik dünyada Asklepieionlar, Bizans’ta da kiliseler bu amaca hizmet eden yapılar olarak karşımıza çıkar. Belirli ritüellere göre yapılan uygulamaların insanlar tarafından her yüzyılda tercih ediliyor olması inanç turizmi içerisinde değerlendirildiğinde; geçmişin izlerini sürmek, benzerlik ve farklılıklarıyla buluştukları ortaklığı anlamak açısından önemlidir. İnkubasyon’un dinsel geçerliliği ve uygulamanın mekânsal açılımı öznelinde örnekler bulacağınız bu çalışma, inanç turizminin nedenselliğine başka bir açıdan bakabilmeyi amaçlar.

Anahtar Kelimeler

İnanç, Turizm, İnkubasyon, Asklepieion, Kilise

An Example for the Historical Practices Of Religious Tourism: Incubation

Öz

In this paper, we are studying the "incubation" practices of the Ancient Age and Byzantine Period in the "religious tourism" scope based on literature reviews. In its broadest sense, the term incubation can be explained as a treatment by means of dreams. Being treated and healing during and under the influence of a dream can be achieved with the effect of power that is derived from faith. The place of sleep to dream ought to be a sacred space, and the interpreter of a dream must be a minister. People are expecting relieve their pain, which they suffer in the physical world, with the help of spiritualism. In this context, Asclepieia of the Ancient world and churches in the Byzantium are the buildings that serve this purpose. The consideration of certain practices that are conducted according to certain rituals are preferred by people in every century in the context of the religious tourism provides us with significant hints in tracing them back and understanding their similarities and differences, along with their common parts. This study, where you will find specific examples for the religious applicability of the incubation and the spatial insights of this practice, aims at bringing a different perspective to the causality of religious tourism.

Anahtar Kelimeler

Faith, Tourism, Incubation, Asclepeion, Church

Kaynakça

• BAYAT, A. H. (2016). Tıp Tarihi. İstanbul: Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları.
• BAYKAN, D. (2012). Allianoi Tıp Aletleri. SOA-2 Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü, Zero Prodüksiyon Kitap-Yayın-Dağıtım Ltd. Şti. İstanbul
• BİNGÖL, Z. (2004). Akdeniz bölgesinin kültür ve inanç turizmi potansiyeli açısından değerlendirilmesi, Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 125-137.
• CSEPREGİ, I. (2007). The Compositional History of Greek Christian Incubation Miracle Collections: Saint Thecla, Saint Cosmas and Damian, Saint Cyrus and John, Saint Artemios. Budapeste: Central European University (Doktora Tezi).
• DOĞANAY, H. (2001). Türkiye Turizm Coğrafyası, Konya.
• EŞİTTİ, B. & Kıngır, S. (2015). Konya ili örneğinde kalkınma ve inanç turizmi, Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 6(12), 175-190.
• EYİCE, S. (1958). Bizans Devrinde İstanbul’da Tababet, Hekimler ve Sağlık Tesisleri. İstanbul: İsmail Akgün Matbaası.
• GÖYMEN N. E. (2019). Kappadokia Bölgesi Bizans Dönemi Duvar Resimlerinde Anargyroi Hekim Aziz Tasvirleri, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• GÜZEL, F. Ö. (2010). Turistik ürün çeşitlendirmesi kapsamında yeni bir dinamik: İnanç Turizmi, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 2(2), 87-100.
• HARRİSON J. (2019). The classical Greek practice of incubation and some Near Eastern Predecessors https://www.academia.edu/277934/The_Classical_Greek_Practice_of_Incubation_and_some_Near_Eastern_Predecessors?auto=download (Erişim Tarihi 01.09.2022)
• HARUNOĞULLARI, M. (2016). Kilis’in inanç turizmi potansiyeli ve kutsal mekanları, Turkish Studies, 11(21), 177-210. İBRET, B. Ü., Aydınözü, D. & Uğurlu, M. (2015). Kastamonu şehrinde kültür ve inanç turizmi, Marmara Coğrafya Dergisi, 32, 239-269.
• KAYA, F., Cankül, D. & Demirci, B. (2013). Türkiye’nin önemli inanç turizmi merkezlerinden biri: Akdamar kilisesi, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 15(24), 13-24.
• KAYNAK, İ. H. & Sezgin, M. (2008). İnanç turizmi kapsamında dinlerde seyahat, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 10(1-2), 349-360.
• KAYNAK, İ. H. (2010). İnanç turizminin medeniyetler arası işbirliğine etkileri: Türkiye örneği, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 13(1-2), 119-126.
• KAYNAK, İ. H. (2016). İnanç turizmi bağlamında kentsel turizm ve kültürel turizm merkezi: Konya örneği, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35, 185-191.
• KAZHDAN, A. ve ŠEVČENKO N. (1991). ‘Anargyroi’, In Oxford Dictionary of Byzantium C:1 (pp. 85). New York: Oxford University Press.
• KÖROĞLU, G. (2004). Bizans’ta Hekim Azizler, Eyüp’teki Kosmas ve Damianos Kilisesi. VII. Eyüp Sultan Sempozyumu Tebliğleri, s. 172- 177.
• MANGO, C. (2016). Bizans Yeni Roma İmparatorluğu, G. Çağalı Güven (Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• MİLLER, T. S. (1997). The Birth of the Hospital in the Byzantine Empire. Londra: The Johns Hopkins University Press. OKUYUCU, A. ve SOMUNCU, M. (2013). Türkiye’de inanç turizmi: Bugünkü durum, sorunlar ve gelecek, International Conference on Religious Tourism and Tolerance, 09-12 Mayıs 2013, Konya.
• OUSTERHOUT. R.G. (2015). Konstantinopolis’te Su ve Şifa. B. Pitarakis (Ed.), Hayat Kısa, Sanat Uzun, Bizans’ta Şifa Sanatı, s. 64-77. İstanbul: Pera Müzesi Yayınları.
• ÖZGEN, N. (2012). Siirt’in inanç turizmi mekanları: Ziyaret (Veysel Karani) ve Tillo (Aydınlar) örnekleri, Doğu Coğrafya Dergisi, 27, 251-272.
• ÖZGÜÇ, N. (2003). Turizm Coğrafyası, Çantay Kitabevi, İstanbul.
• RENBERG, G. H. (2016). Where dreams may come: incubation sanctuaries in the Greco- Roman world. Boston: Brill.
• SARGIN, S. (2006). Yalvaç’ta inanç turizmi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 1-18.
• SEVİNÇ, H. & Azgün, S. (2012). Bölgesel kalkınma ve inanç turizmi bağlamında Akdamar kilisesi örneği, Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 2(2), 17-21.
• STRATİ, A. (2015). Kastoria’da Anargyroi’yi Onurlandırmak. B. Pitarakis (Ed.), Hayat Kısa, Sanat Uzun, Bizans’ta Şifa Sanatı, s. 218-227. İstanbul: Pera Müzesi Yayınları.
• ŠEVČENKO, N. P. (2015). İsa ve Azizlerin Şifa Mucizeleri. B. Pitarakis (Ed.), Hayat Kısa, Sanat Uzun, Bizans’ta Şifa Sanatı, s. 27-40. İstanbul: Pera Müzesi Yayınları
• TAPUR, T. (2009). Konya ilinde kültür ve inanç turizmi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(9), 473-492.
• TALBOT. A.M. (2015). Konstantinopolis: Mucizevi Şifaların Şehri. B. Pitarakis (Ed.), Hayat Kısa, Sanat Uzun, Bizans’ta Şifa Sanatı, s. 78-89. İstanbul: Pera Müzesi Yayınları
• USTA, K. M. (2005). İnanç turizmi potansiyeli açısından İznik’in değerlendirilmesi, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• ZAMAN, M. (2005). Türkiye’nin önemli inanç turizmi merkezlerinden biri: Sumela (Meryemana) manastırı, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2), 1-24.
• Genel Ağ Kaynakları Turizm Terimleri Sözlüğü (29.08.2022) Erişim Adresi: https://www.unwto.org/glossary-tourism-terms URL-1 Türk Dil Kurumu Sözlükleri (29.08.2022) Erişim Adresi: https://sozluk.gov.tr/ URL-2