Sağlık Çalışanları Örneğinde Atık Bilgisi Üzerine Bir Durum Çalışması

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 2, 395 - 410, 30.06.2021

Nahit Bek Aslı Bek

https://doi.org/10.31454/troyacademy.930759

Öz

Kalabalıklaşan insan nüfusuyla birlikte artış gösteren tüketim, verimli bir kaynak yönetimini zorunlu kılmaktadır. Bu noktada kaynakların yönetimi kadar önemli olan diğer bir konu ise; üretim/tüketim faaliyetleri sonucu meydana gelen atıkların yönetimidir. Atık yönetiminden başarılı sonuçlar elde edebilmek için ise insanların atık konusunda bilinçli olması gerekmektedir. Türkiye atık yönetiminin önemini kavramış ve bu konuda birçok yasal düzenlemeyi yürürlüğe koymuştur. Ayrıca atık yönetimini verimli kılmak ve farkındalık oluşturmak için “sıfır atık” ve benzeri projeler gerçekleştirmektedir. Ancak yasal düzenlemeler ve yürütülen projelere karşın atıkların önlenmesi ve geri kazanımı konularında önemli eksiklikler görülmektedir.
Bu çalışma sağlık çalışanlarının atık yönetimi hakkında bilgisini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda Kocaeli Derince Eğitim Araştırma Hastanesi’ nden 17 sağlık çalışanı ile görüşme yapılmıştır. Görüşme formları Maxqda nitel veri analiz programı ile kodlanarak bulgulara ulaşılmıştır. Atık yönetimi ve geri kazanım hakkında bilgi eksikliğinin olduğu ve yerel yönetim atık faaliyetlerinin yetersiz kaldığı gibi başlıca sonuçlara ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Atık yönetimi, Sıfır atık, Çevre, Geri dönüşüm

Kaynakça

• Akdoğan, A. ve Güleç, S. (2007). “Sürdürülebilir Katı Atık Yönetimi ve Belediyelerde Yöneticilerin Katı Atık Yönetimiyle İlgili Tutum ve Düşüncelerinin Analizine Yönelik Bir Araştırma” H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 1, 39-69.
• Anadolu Ajansı, “İsveç’in Enerjisi Çöpten” Erişim Tarihi: 5 Nisan 2021. https://www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/isvecin- enerjisi-copten/123327, 2014
• Avrupa Komisyonu, (2019), Türkiye Raporu, Komisyon Çalışma Dokümanı, Brüksel.
• Bal, H. (2016). Nitel Araştırma Yöntem ve Teknikleri, Sentez Yayınları, İstanbul.
• Barles, S. (2014). “History of Waste Management and The Social and Cultural Representations of Waste” Encyclopedia of Life Support Systems (EOLSS), Fransa. Erişim Tarihi: 25 Mart 2021. https://www.eolss.net/sample-chapters/C09/E6-156-16-00.pdf.
• Bek, N. (2019). “Çevresel Performans Endeksi ve Sürdürülebilir Yönetişim Göstergeleri Kapsamında Ülke Karşılaştırması: Türkiye ve İsviçre Örneği” Uluslararası Sosyal Bilimlerde Yenilikçi Yaklaşımlar Dergisi, Sayı:3(2), 36-45.
• Crociata, A. , Massimiliano, A. , Sacco, P. (2015). “Recycling waste: Does Culture matter?”, A. Crociata et al. / Journal of Behavioral and Experimental Economics 55, 40– 47.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (1983). 2872 Sayılı Çevre Kanunu. 11/8/1983 Tarih ve 18132 sayılı Resmi Gazete
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (2008). Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik, 5 Temmuz 2008 Tarih ve 26927 Sayılı Resmi Gazete.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (2015). Atık Yönetimi Yönetmeliği, 2 Nisan 2015 Tarih ve 29314 Sayılı Resmi Gazete.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, (2017). Sıfır Atık El Kitapçığı, Erişim Tarihi: 8 Nisan 2021. https://webdosya.csb.gov.tr/db/sifiratik/icerikler/k-tapc-k-2017-1- 20180129130757.pdf .
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (2018), Atıklar, Erişim Tarihi: 10 Nisan 2021. https://webdosya.csb.gov.tr/db/bolu/icerikler/atiklar-20180222082452.pdf.
• Gündüzalp, A. ve Güven, S. (2016, Şubat). “Atık, Çeşitleri, Atık Yönetimi, Geri Dönüşüm ve Tüketici: Çankaya Belediyesi ve Semt Tüketicileri Örneği” Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar E- Dergisi, Ankara.
• HEXAGON Katı Atık, Katı Atık Yönetimi, Erişim Tarihi: 22 Mart 2021. http://www.hexagonkatiatik.com/kati-atik-yonetimi.html.
• Maçin K. ve Demir İ. (2018), Kentsel Dönüşüm Sürecinde İstanbul’da İnşaat ve Yıkıntı Atıkları Yönetimi, Adıyaman Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, Sayı: 9, 188-201.
• Miller, P. (2018), “Cities Around The World Lay The Groundwork For a Zero-Waste Future” Erişim Tarihi: 22 Mart 2021. Waste Disposal, https://inhabitat.com/cities-around-the-world- lay-the-groundwork-for-a- zero-waste-future.
• Saldana, J. (2019) Nitel Araştırmalar İçin Kodlama El Kitabı 3. Baskıdan Çeviri (Çev. A.Tüfekçi ve Şad, N.), Pegem Akademi.
• Sapmaz Veral E. ve Yiğitbaşıoğlu H., (2018), “Avrupa Birliği Atık Politikasında Atık Yönetiminden Kaynak Yönetimi Yaklaşımına Geçiş Yönelimleri Ve Döngüsel Ekonomi Modeli” Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 6(1), 1-19.
• Sıfır Atık Sözlüğü, Tıbbi Atık, “Entegre Atık Yönetimi Hiyerarşisi Nedir?” Erişim Tarihi:22 Mart 2021. https://sifiratik.co/2018/10/17/entegre-atik- yonetimi-hiyerarsisi-nedir/.
• Tezel, Ö. ve Yıldız, E. (2020). “Sürdürülebilir Atık Yönetimi Uygulamalarında Dünya ve Türkiye Karşılaştırması: EDİKAB Örneği” Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 9(2), 35- 48.
• TUİK, (2018). Belediye Atıkmİstatistikleri, Erişim Tarihi: 22 Mart 2021. https://tuikweb.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30666#.
• United Nations , (2019). Climate Action Summit, Erişim Tarihi: 20 Mart 2021. https://www.un.org/en/climatechange/2019-climate-action-summit#.
• UNDP, (2011). Fast Facts. UNDP Montreal Protocol/Chemicals Unit, New York.
• Watson, R. (2020), “Biodiversity On The Brink: We Know Its Crashing” Living Planet Report 2020, World Wide Fund for Nature, Gland, Switzerland.
• World Wide Fund for Nature (2014). Living Planet Report 2014, Gland, Switzerland.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, 10. Baskı, Ankara.
• Zeybek, H.,(2018), “Neden Sıfır Atık Şehirlere İhtiyacımız Var?” Erişim Tarihi: 24 Mart 2021. https://sifiratik.co/2018/07/13/neden-sifir-atik-sehirlere-ihtiyacimiz-var/https://sifiratik.gov.tr.