Cahit Sıtkı Tarancı’nın Şiirlerinde Yağmur İmgesi

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 2, 70 - 82, 04.10.2025

Hüseyin Doğramacıoğlu

https://doi.org/10.31454/troyacademy.1722863

Öz

Cahit Sıtkı Tarancı, cumhuriyet dönemi Türk şiirinde öz şiiri temsil eden tanınmış bir simadır. Şiirlerinde genellikle ölüm, ayrılık ve karamsarlık duyguları baskın olmakla birlikte bu duyguları şiirlerinde farklı temalar içerisine yerleştirir. Cahit Sıtkı, hangi imgeyi kullanırsa kullansın şiirlerinde genellikle tezatlar oluşturur. Bu tezatlar onun hayata bakış açısını göstermesi yönüyle dikkate değerdir. Şair dış dünyayı hadiselerin kendi ruhuna yansıması şeklinde görür. Onun yağmuru bir imge olarak kullanması çok bilinen bir durum değildir. Esasen o, yağmur ya da yağmurla ilgili imgeleri şiirlerinde kullanarak yağmura farklı bir bakış açısıyla yaklaşmıştır. Bununla birlikte su, yağmur veya su ile ilgili olan kavramlar Türk şiir geleneğinde sıklıkla karşımıza çıkan imgelerdir. Özellikle yağmur hem klâsik Türk şiirinde hem de gerek Servet-i Fünûn’da gerekse daha sonrası dönemlerde birçok şair tarafından kullanılmış bir imge olarak karşımıza çıkmaktadır. Cahit Sıtkı’nın şiirlerinde yağmur bazen umudun simgesi bazen de karamsarlık olarak farklı şekillerde ve manalarda kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Cahit Sıtkı Tarancı , yağmur imgesi , karamsarlık , saf şiir

Kaynakça

• Alptekin M. ve Alptekin D. (2017). “İskender Pala’nın Şah ve Sultan Adlı Romanında Halk Bilimi Unsurları”, Injosos Al-Farabı Internatıonal Journal On Socıal Scıences/ Al-Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi Issn - 2564-7946 2017 Vol. ½.
• Dağı, F. ve Alptekin, M. & Kaplan, T. (2018), “Türk Dünyası Hayvan Masallarında Tespit Edilen Değerler”, SUTAD, Bahar 2018; (43): 227-247.
• Elmas, N. (2010). “Cahit Sıtkı Tarancı’nın Şiir Estetiğinde Karşıtlık ve Karşılaştırma Tekniği”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi / Journal of Turkish World Studies, Cilt: X, Sayı 1, Sayfa: 35-48.
• Göçgün, Ö. (1987). “Cahit Sıtkı ve Şiir Sanatı”, Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi(4), 149-161.
• Gut, E. (2018). “Şiire Adanmış Bir Yaşam: Cahit Sıtkı Tarancı’nın Şiirlerinde Otobiyografik İzler”, Hars Akademi Uluslararası Hakemli Kültür-Sanat-Mimarlık Dergisi Yıl 1, Sayı 2, ss. 201-216.
• Kaplan, T. ve Aydın, E. (2021). “Oğuz Tansel’in mitoloji dili: Al’lı ile Fırfırı”, Turkish Studies - Language, 16(3), 1595-1619. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.52274.
• Karabulut, M. (2011). “Cahit Sıtkı Tarancı’nın Şiirlerine Psikanalitik Bir Yaklaşım” Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 6/3 Summer.
• Karabulut, M. (2015). “İmge ve Cumhuriyet Dönemi Türk Şiirinde ‘Su’ İmgesi”, Journal of Turkish Language and Literature, Volume:1, Issue: 2, Autumn (65-84).
• Kolcu, A. İ. (2009). Cumhuriyet Devri Edebiyatı 1, Şiir. Salkımsöğüt Yayınevi, Erzurum.
• Korkmaz, R. (2014). İkaros’un Yeni Yüzü Cahit Sıtkı Tarancı, Akçağ yay. Ankara.
• Özlük, N. (2012). “Cahit Sıtkı Tarancı’nın Kitaplarında Yer Almayan Şiir ve Yazılarının Neşri ve Değerlendirilmesi”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi The Journal of International Social Research, Cilt: 5, Sayı: 20, Kış.
• Özlük, N. (2016). “Artists-Works-Protagonists as Paratextuality in Context of Transtextuality in Cahit Sıtkı Tarancı's Poems”, International Journal of English and Education ISSN: 2278-4012, Volume:5, Issue:2, April.
• Sonmez, F. ve Nart, S. (2022). “Antropomorfizm: Kavramın tarihi, teoriler ve tüketici davranışları bağlamında bir literatür incelemesi”, İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, (INIJOSS), 11(2), 580-613.
• Tarancı, C. S. (2025). Otuz Beş Yaş, Bütün Şiirleri, Derleyen: Asım Bezirci, Can Sanat Yayınları, 76. Basım, İstanbul.
• Tonga, N. (2023). “Cahit Sıtkı Tarancı Külliyatına İlaveler”, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. (34): s. 439-471.
• Törenek, M. (2014). “Cahit Sıtkı’nın Kendi Döneminin Şiirine Bakışı”, Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi Journal of Social Sciences Sayı/Number 53, Aralık/December, 63-80
• Zariç, M. (2013). “Cahit Sıtkı Tarancı’nın Şiirlerinde ve Öykülerinde İmgeler, Üslûp ve Tematik İlgiler”, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (DÜSBED) ISSN: 1308-6219.