Michel Foucault ve John Rawls’ta Özgürlük Sorunsalı: Karşılaştırmalı Bir Analiz

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 2, 128 - 140, 04.10.2025

Emrah Zengin , Ramazan İzol

https://doi.org/10.31454/troyacademy.1772925

Öz

Bu makale, siyaset teorisinde özgürlük kavramının iki önemli temsilcisi olan John Rawls ve Michel Foucault’nun düşüncelerini karşılaştırmalı bir yaklaşımla ele almaktadır. Rawls, özgürlüğü liberal normatif teori çerçevesinde tanımlarken, Foucault özgürlüğü iktidar, söylem ve özneleştirme kavramları bağlamında değerlendirmektedir. Makale, her iki düşünürün teorik yaklaşımlarını çözümleyerek, çağdaş siyaset felsefesinde özgürlük sorununun farklı epistemolojik temellere dayanan iki paradigmasını ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Özgürlük , Adalet , İktidar , Rawls , Foucault , Biyopolitika , Yönetim , Özne

Kaynakça

• Avşar, H. (2006). Siyaset Felsefesi Açısından John Rawls’un Adalet Teorisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi
• Barry, B. (1995). Justice As İmpartiality, Oxford: Clarendon Press.
• Barry, N. P. (2004). Modern Siyaset Teorisi (M. Erdoğan Ve Y. Şahin, Çev.), Liberte Yayınları, Ankara.
• Behrent, M. C. (2014). “Foucault Et La Critique Du Néolibéralisme”, Actuel Marx, 56, 62–79.
• Çelebi, V. (2013). “Michel Foucault’da Bilgi, İktidar Ve Özne İlişkisi”, Sosyal Ve Beşerî Bilimler Dergisi, 5(1), 519–523.
• Daniel, J. (2006). Michel Foucault And The Politics Of Freedom, Routledge.
• Dworkin, R. (1981). “What İs Equality? Part 2: Equality Of Resources”, Philosophy & Public Affairs, 10(4), 283–345.
• Foucault, M. (1976). Histoire De La Sexualité, Tome 1: La Volonté De Savoir, Gallimard.
• Foucault, M. (1976). The History Of Sexuality, Vol. 1: An İntroduction (R. Hurley, Trans.), Pantheon Books.
• Foucault, M. (1980). Power/Knowledge: Selected İnterviews And Other Writings 1972–1977 (C. Gordon, Ed. & Trans.), Pantheon Books.
• Foucault, M. (1995). Discipline And Punish: The Birth Of The Prison (A. Sheridan, Trans.), Vintage Books.
• Foucault, M. (2004a). Sécurité, Territoire, Population: Cours Au Collège De France, 1977–1978. Gallimard/Seuil.
• Foucault, M. (2004b). Naissance De La Biopolitique: Cours Au Collège De France, 1978–1979. Gallimard/Seuil.
• Foucault, M. (2005). The Hermeneutics Of The Subject: Lectures At The Collège De France, 1981–1982 (F. Gros, Ed.; G. Burchell, Trans.), Palgrave Macmillan.
• Foucault, M. (2019). Güvenlik, Toprak, Nüfus: Collège De France Dersleri, 1977–1978 (F. Taylan, Çev.), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Foucault, M. (2011). Entellektüelin Siyasi İşlevi: Seçme Yazılar I (I. Ergüden, O. Akınhay Ve F. Keskin, Çev.), 3. Basım, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Foucault, M. (2015). Biyopolitikanın Doğuşu (A. Tayla, Çev.), 1. Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Foucault, M. (2016a). Cinselliğin Tarihi (H. Tufan, Çev.), 7. Basım, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Foucault, M. (2016b). Bilginin Arkeolojisi (V. Doğan, Çev.), Birey Yayıncılık, İstanbul.
• Freeman, S. (2007). Rawls, Routledge.
• Haslak, İ. (2002). John Rawls’ın Siyaset Teorisinde Adalet Anlayışı (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi
• Işık, S. (2012). “Foucault’da İktidar, Özgürlük Ve Direniş”, Ekev Akademi Dergisi, 16(52), 263-176.
• Koç, A. (2011). “Foucault’da Öznellik Ve Özgürlük İlişkisi”, Felsefe Arkivi, (35), 85–104.
• Kymlicka, W. (2002). Contemporary Political Philosophy: An İntroduction (2nd Ed.), Oxford University Press.
• Lemke, T. (2011). Biopolitics: An Advanced İntroduction (E. F. Trump, Trans.), NYU Press.
• Oksala, J. (2005). “Foucault On Modern Power: Empirical İnsights And Normative Confusions”, Polity, 37(1), 126–147.
• Özkök, G. (1999). John Rawls’ın Adalet Görüşü Bakımından Devlet Problemi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi
• Patton, P. (1994). “Power And Freedom İn Poststructuralist Thought”, Philosophy & Social Criticism, 19(1), 59–76.
• Pogge, T. (1989). Realizing Rawls, Cornell University Press.
• Rawls, J. (2007). Siyasal Liberalizm (M. F. Bilgin, Çev.), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Rose, N. (1999). Powers Of Freedom: Reframing Political Thought, Cambridge University Press.
• Sandel, M. (2009). Justice: What’s The Right Thing To Do?, Farrar, Straus And Giroux.
• Sustam, E. (2016, 17 Haziran). Foucault’da İktidarın Jeneolojisi: Biyopolitikanın Doğuşu Ve Yönetimsellik [Online Dergi]. Sosyal Bilimler Dergisi. Erişim Tarihi: 21 Aralık 2024, https://www.sosyalbilimler.org/foucaultda-iktidarin-jeneolojisi-biyopolitigin-dogusu-ve-yonetimsellik/