Examination of Obesity and Metabolic Syndrome Awareness Levels Among Sedentary and Trained University Students

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 21 - 29

Burcu Sıla Sezer , Sezgin Hepsert , Deniz Akel , Yakup Kılıç

https://doi.org/10.46385/tsbd.1498034

Öz

The aim of the study was to examine the knowledge and awareness levels of obesity and metabolic syndrome in university students with sedentary and active lifestyles. The research group consisted of a total of 199 university students, 90 female and 109 male, who were studying at Fırat University in the 2023-2024 academic year. Personal information form, obesity awareness scale and metabolic syndrome knowledge and awareness scale were used as data collection tools. The data obtained were analyzed using t-test and MANOVA analyses after the normality test. When the findings were examined, a significant difference was determined between the sports status variable and the obesity awareness scale in favor of the participants who do sports, while no significant difference was found in the dimensions of the metabolic syndrome knowledge and awareness scale. There was no significant difference between obesity awareness scale and metabolic syndrome knowledge and awareness scale according to the variable of doing regular sports. As a result, it was determined that the obesity awareness of trained individuals was higher, but there was no difference between metabolic syndrome knowledge and awareness levels.

Anahtar Kelimeler

Awareness, metabolic syndrome, obesity

Sedanter ve Antrene Üniversite Öğrencilerinde Obezite ve Metabolik Sendrom Farkındalık Düzeylerinin İncelenmesi

Öz

Çalışmanın amacı, sedanter ve aktif yaşam tarzlarına sahip üniversite öğrencilerinde obezite ile metabolik sendrom bilgi ve farkındalık düzeylerini incelemektir. Araştırma grubunu Fırat Üniversitesinde 2023-2024 eğitim öğretim yılında öğrenim görmekte olan spor yapan ve yapmayan 90 kadın 109 erkek toplam 199 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu, obezite farkındalık ölçeği ile metabolik sendrom bilgi ve farkındalık ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen veriler normallik sınamasının ardından t-testi ve MANOVA analizleri kullanılarak çözümlenmiştir. Bulgular incelendiğinde spor durumu değişkeni ile obezite farkındalık ölçeği arasında spor yapan katılımcıların lehine anlamlı farklılık belirlenirken metabolik sendrom bilgi ve farkındalık ölçeği boyutlarında anlamlı fark tespit edilmemiştir. Düzenli spor yapma değişkenine göre obezite farkındalık ölçeği ve metabolik sendrom bilgi ve farkındalık ölçeği arasında ise anlamlı farklılık belirlenmemiştir. Sonuç olarak; antrene bireylerin obezite farkındalıklarının daha yüksek olduğu buna karşın metabolik sendrom bilgi ve farkındalık düzeyleri arasında farklılaşma olmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

farkındalık, metabolik sendrom, obezite.

Destekleyen Kurum

TUBİTAK

Teşekkür

Bu araştırma TÜBİTAK 2209-A üniversite öğrencileri araştırma projeleri destekleme programı kapsamında gerçekleştirilmişti.

Kaynakça

• Akın, S., Akyüz, E. Y., Bülbül, E., Tekce, K., Türk, S., Kaplanoğlu, F. N., & Demir, Y. (2022). Bir devlet üniversitesi’nde okumakta olan sağlık bilimleri öğrencilerinde obezite görülme sıklığı ve obezite farkındalık düzeyi ile yeme alışkanlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sağlık ve Toplum, 32(1), 92-102.
• Akman, K., Öney, B., Bilgin, M. G. (2023). Fiziksel Aktivitenin Metabolik Sendrom Üzerine Etkisi. Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 6(1), 1-9.
• Alberti K. G., Zimmet, P. Z. (1998). Definition, diagnosis and classification of diabetes mellitus and its complications. Part 1: diagnosis and classification of diabetes mellitus provisional report of a WHO consultation. Diabet Med. 15, 539-53.
• Allen, A. (2011). Effects Of Educational intervention on children’s knowledge of obesity risk factors’’, carroll college, department of health sciences, Undergraduate Thesis. Helena.
• Aycan, Z. (2009). Obesity in childhood: definition and epidemiology. Journal of Clinical Research in Pediatric Endocrinology, 1(1). https://doi.org/10.4008/jcrpe.v1i1.25
• Barışkan, H. ve Karakoç Kumsar, A. (2020). Sağlık bilimleri fakültesi öğrencilerinde abdominal obezite sıklığı ve yeme farkındalık düzeyleri. Koç Üniversitesi Hemşirelik Eğitim ve Araştırma Dergisi, 17 (2), 162-169.
• Bergman, R. N., Kim, S. P., Catalano, K. J., Hsu, I. R., Chiu, J. D., Kabir, M., et al. (2006). Why visceral fat is bad: mechanisms of the metabolic syndrome. Obesity 14(Suppl 1), 16S–19S.
• Bloom, O. J., Fields, K. B., McGrath, T. M., Draper, T. R. (2018). Exercise prescription and physiology. Netter’s Sports Medicine. 17, 117-123.
• Bouchard, C., (1996). Can obesity be prevented?. Nutr Rev. 54 (4 Pt 2), 125-130.
• Carr, D. B.; Utzschneider, K. M.; Hull, R. L., Kodama, K., Retzlaff, B. M., Brunzell, J. D., Shofer, J. B., Fish, B. E. vd. (2004). Intra-abdominal fat is a major determinant of the National Cholesterol Education Program Adult Treatment Panel III criteria for the metabolic syndrome. Diabetes, 53, 2087-2094.
• Ceviz, E., ve Genç, H, (2021). Çocuklarda obezite ve fiziksel aktivite. İçinde Doç. Dr. İdris Kayantaş (Ed) ve Doç. Dr. Mehmet Ilkım (Ed), Spor Bilimlerinde Araştırma ve Değerlendirmeler-I 2021/ Aralık (1. Basım., ss. 177-205), Ankara: Gece Kitaplığı.
• Cruz, M. L., Weigensberg, M. J., Huang, T. T. K., Ball, G., Shaibi, G. Q., & Goran, M. I. (2004). The metabolic syndrome in overweight Hispanic youth and the role of insulin sensitivity. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 89(1), 108-113.
• Eraslan, A. (2012). Metabolik Sendrom ve Egzersiz. Spor Hekimliği Dergisi, 47(4), 131- 138.
• Erdoğan, R., Tizar, G. R., Tizar, E., Şahnar, G., & İyisoylu, Ş. (2024). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Metabolik Sendrom Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi. Spor, Sağlık ve Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 87-101.
• Farpour‐Lambert, N., Aggoun, Y., Marchand, L., Martin, X., Herrmann, F., & Beghetti, M. (2009). Physical activity reduces systemic blood pressure and improves early markers of atherosclerosis in pre-pubertal obese children. Journal of the American College of Cardiology, 54(25), 2396-2406. https://doi.org/10.1016/j.jacc.2009.08.030
• Freedman, D. S., Dietz, W. H., Srinivasan, S. R., Berenson, G. S. (1999). The relation of overweight to cardiovascular risk factors among children and adolescents: the Bogalusa Heart Study. Pediatrics 103, 1175-1182.
• Fröbert, O., Frøbert, A., Kindberg, J., Arnemo, J., & Overgaard, M. (2019). The brown bear as a translational model for sedentary lifestyle‐related diseases. Journal of Internal Medicine, 287(3), 263-270. https://doi.org/10.1111/joim.12983
• George, D., Mallery, P. (2019). IBM SPSS Statistics 26 Step by Step: A Simple Guide and Reference, Routledge Girgin, E., (2018). Obez bireylerde duygusal yeme davranışının beslenme durumuna etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Medipol Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Grundy, S. M. (2008). Metabolic syndrome pandemic. Arteriosclerosis, thrombosis, and vascular biology, 28(4), 629-636.
• Gügünağaoğlu, Ç. (2020). Bireylerin meslek gruplarına göre obezite farkındalık düzeyleri ile beden algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Ordu ili örneği), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Gülcan, E. ve Özkan, A. (2006). Obezite. Journal of Science and Technology of Dumlupınar University, (010), 185-194.
• Günay-Kara, M. (2017). Investigation of physical activity levels and obesity awareness levels of middle school students. Unpublished Master’s Thesis. İnönü University. Institute of Health Sciences.
• Hamurcu, P. (2014). Obez bireylerde benlik saygısı ve beden algısının değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Bilim Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Haram, P., Kemi, O., Lee, S., Bendheim, M., Al-Share, Q., Waldum, H., vd. (2008). Aerobic interval training vs. continuous moderate exercise in the metabolic syndrome of rats artificially selected for low aerobic capacity. Cardiovascular Research, 81(4), 723-732. https://doi.org/10.1093/cvr/cvn332
• He, D., Xi, B., Xue, J., Huai, P., Zhang, M., & Li, J. (2013). Association between leisure time physical activity and metabolic syndrome: a meta-analysis of prospective cohort studies. Endocrine, 46(2), 231-240. https://doi.org/10.1007/s12020-013-0110-0.
• Hu, G. (2004). Prevalence of the metabolic syndrome and its relation to all-cause and cardiovascular mortality in nondiabetic european men and women. Archives of Internal Medicine, 164(10), 1066. https://doi.org/10.1001/archinte.164.10.1066
• Huang, P. L. (2009). A comprehensive definition for metabolic syndrome. Disease models & mechanisms, 2(5-6), 231-237.
• Isomaa, B. O., Almgren, P., Tuomi, T., Forsen, B., Lahti, K., Nissen, M., vd. (2001). Cardiovascular morbidity and mortality associated with the metabolic syndrome. Diabetes care, 24(4), 683-689.
• Jansen, A., Schyns, G.(2023). Exposure to promote healthy eating. J Contemp Psychother, 53(2),133-140.
• Jiang, X., Srinivasan, S. R., Webber, L. S., Wattigney, W. A., Berenson, G. S. (1995). Association of fasting insulin level with serum lipid and lipoprotein levels in children, adolescents, and young adults: The Bogalusa Heart Study. Arch Intern Med 155,190-196.
• Jung, U. J., & Choi, M. S. (2014). Obesity and its metabolic complications: the role of adipokines and the relationship between obesity, inflammation, insulin resistance, dyslipidemia and nonalcoholic fatty liver disease. International journal of molecular sciences, 15(4), 6184-6223.
• Kabalak, T. (2004). Endokrinoloji El Kitabı, 4. Basım, Kabalak T, Yılmaz C, Tüzün M, İzmir, 759-780.
• Kafkas, M. E. ve Özen, G. (2014). Obezite farkındalık ölçeği’nin (OFÖ) Türkçeye uyarlanması: Bir geçerlik ve güvenirlik çalışması. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(2), 1-15.
• Karaman, M. E., Akbulut, T. (2023). Metabolik sendrom bilgi ve farkındalık ölçeği (MSBFÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması, Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 6(2), 497-506.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kardeş, M. ve Baycar, A. (2021). Moleküler Gastronomide sıvı azot uygulamaları. Journal of Applied Tourism Research, 2(2), 169-176.
• LaCaille, L. J., Dauner, K. N., Krambeer, R. J., Pedersen, J. (2011). Psychosocial and environmental determinants of eating behaviors, physical activity, and weight change among college students: A Qualitative Analysis. Journal of Amerıcan College Health, 59(6), 531-538. doi: 10.1080/07448481.2010.523855
• Lee, S., Lee, Y., Seo, J., & Kim, Y. (2018). Association between exercise and metabolic syndrome in koreans. Journal of Obesity & Metabolic Syndrome, 27(2), 117-124. https://doi.org/10.7570/jomes.2018.27.2.117
• Lytle, L. (2009). School-based interventions: where do we go next?. Archives of Pediatrics & Adolescent Medicine. 163(4), 388-389.
• McAllister, E. J., Dhurandhar, N. V., Keith, S. W., Aronne, L. J., Barger, J., Baskin, M., vd. (2009). Ten putative contributors to the obesity epidemic. Critical reviews in food science and nutrition, 49(10), 868-913.
• Morrell, J. S., Lofgren, I. E., Burke, J. D., Reilly, R. A. (2012). Metabolic syndrome, obesity, and related risk factors among college men and women. J Am Coll Health, 60(1), 82-89.
• Osali, A. (2020). The investigation of relation between anxiety and syndrome metabolic profiles after 12 months aerobic exercise whit moderate intensity in 50-65 years old women with syndrome metabolic.. https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-21135/v1
• Özkan, İ., Adıbelli, D., İlaslan, E., Taylan, S. (2020). Üniversite öğrencilerinin obezite farkındalıkları ile beden kitle indeksleri arasındaki ilişki. ACU Sağlık Bil Derg, 11(1), 120-126. doi: 10.31067/0.2020.249.
• Pearce, J., Witten, K. (2012). Geographies of obesity: Environmental understandings of the obesity epidemic. Edinburgh,UK: Ashgate Publishing.
• Raitakari, O. T., Porkka, K. V., Ronnemaa, T., Knip, M., Uhari, M., Akerblom, H. K., Viikari, J. S. (1995). The role of insulin in clustering of serum lipids and blood pressure in children and adolescents. The Cardiovascular Risk in Young Finns Study. Diabetologia 38, 1042-1050.
• Reaven, G. M. (1988). Role of insulin resistance in human disease. Diabetes, 37(12), 1595-1607.
• Rooij, B., Berg, J., Kallen, C., Schram, M., Savelberg, H., Schaper, N., vd. (2016). Physical activity and sedentary behavior in metabolically healthy versus unhealthy obese and non-obese individuals–the maastricht study. Plos One, 11(5), e0154358. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0154358
• Saely, C. H., Koch, L., Schmid, F., Marte, T., Aczel, S., Langer, P., vd. (2006). Adult Treatment Panel III 2001 but not International Diabetes Federation 2005 criteria of the metabolic syndrome predict clinical cardiovascular events in subjects who underwent coronary angiography. Diabetes care, 29(4), 901-907.
• Spies, C., Otte, C., Kanaya, A., Pipkin, S., Schiller, N., & Whooley, M. (2005). Association of metabolic syndrome with exercise capacity and heart rate recovery in patients with coronary heart disease in the heart and soul study. The American Journal of Cardiology, 95(10), 1175-1179. https://doi.org/10.1016/j.amjcard.2005.01.045
• Swartz, A., Squires, L., & Strath, S. (2011). Energy expenditure of interruptions to sedentary behavior. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 8(1), 69. https://doi.org/10.1186/1479-5868-8-69
• Thomas, G., Alvarez-Reeves, M., Lu, L., Yu, H., & Irwin, M. (2013). Effect of exercise on metabolic syndrome variables in breast cancer survivors. International Journal of Endocrinology, 1-8. https://doi.org/10.1155/2013/168797
• Vançelik, S., Önal, S. G., Güraksın, A., Beyhun, E. (2007). Üniversite öğrencilerinin beslenme bilgi ve alışkanlıkları ile ilişkili faktörler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(4), 242-248.
• WHO, (2011). Global Status Report on Noncommunicable Diseases 2010.
• Yıldırım, M., Şimşek, B. ve Kartal, A. (2022). Lise öğrencilerinin obezite farkındalık düzeylerinin incelenmesi. Journal Of Social, Humanities and Administrative Sciences, 8(51).
• Yüksel, E., ve Akıl, M. (2019). Adölesanlarin fiziksel aktivite seviyeleri ile obezite farkindalik düzeyleri ve beslenme davranişlarinin incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13(3), 185-193.
• Zdziarski, L., Wasser, J., & Vincent, H. (2015). Chronic pain management in the obese patient: a focused review of key challenges and potential exercise solutions. Journal of Pain Research, 63. https://doi.org/10.2147/jpr.s55360
• Zimmet P. Z. (1992). Kelly West Lecture 1991: Challenges in diabetes epidemiology: from West to the rest. Diabetes Care, 15, 232–252.