ÜNİVERSİTE ÖĞRENİMİ GÖREN VE OKUL TAKIMLARINDA YER ALAN BİREYLERİN ALGILANAN STRES DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 25 Sayı: 3, 379 - 388, 31.12.2023

Murat Atasoy Ünal Türkçapar

https://doi.org/10.15314/tsed.1293488

Öz

Amaç: Bu çalışma üniversite okul takımlarında yer alan bireysel ve takım sporu yapan bireylerin algılanan stres düzeylerinin nasıl şekillendiğini belirlemektir.
Yöntem: Bu çalışmada tarama yöntemi kullanılmıştır. Bu çalışma betimsel ve çıkarımsal bir niteliğe sahiptir. Çalışma Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesinde 2021-2022 eğitim öğretim yılında okul takımlarında yer alan 159 birey ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma gönüllü katılım kriteri esasına göre şekillendirilmiştir. Bu çalışmada verilerin toplanması için araştırmacı tarafından hazırlanan demografik bilgi formu ve Algılanan Stres Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen veriler bilgisayar ortamına aktarılarak SPSS 25.0 istatistik programı ile değerlendirildi. Verilerde parametrik testler kullanılarak ikili grup karşılaştırmalarında t testi, ikiden fazla grupların karşılaştırılmasında ANOVA testi uygulanmış ve gruplar arası farklılığın tespiti için Post Hoc Tukey çoklu karşılaştırma testi uygulanmıştır.
Bulgular: Üniversite öğrencilerinin algılanan stres düzeylerinin şekillenmesinde; cinsiyet değişkenine göre kadınların erkeklerden yüksek ortalamaya sahip oldukları, yaş değişkenine göre yaşı büyük olanlar lehine, spor türü değişkenine göre takım sporu yapanlar lehine, yarışma başarısı değişkenine göre uluslararası katılımcılar lehine ve gelir düzeyi değişkenine göre zayıf olanlar lehine fark olduğu, spor yılı değişkenine göre anlamlı farklılık olmadığı tespit edilmiştir.
Sonuç: Üniversite öğrenimi gören ve okul takımlarında yer alan bireylerin algılanan stres düzeylerinde, cinsiyetin büyük önem arz ettiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Algılanan stres, Bireysel spor, Takım sporu

Examination of Perceived Stress Levels of Individuals Who Attending University Education and Participate in University Team

Öz

Abstract
Aim: This study is to determine how the perceived stress levels of individuals who play individual and team sports in university teams are shaped.
Method: Scanning method was used in this study. This study has a descriptive and inferential nature. The study was carried out with 159 individuals in the school teams of Kyrgyzstan-Turkey Manas University in the 2021-2022 academic year. The study was shaped on the basis of voluntary participation criteria. In this study, demographic information form prepared by the researcher and Perceived Stress Scale were used to collect data. The obtained data were transferred to computer environment and evaluated with SPSS 25.0 statistical program. By using parametric tests on the data, t-test was used for pairwise group comparisons, ANOVA test was applied for comparing more than two groups, and Post Hoc Turkey multiple comparison test was applied to determine the difference between groups.
Findings: In shaping the perceived stress levels of university students; according to the gender variable, women have a higher average than men, according to the age variable, there is a difference in favor of the older ones, according to the type of sport variable in favor of the team sports, according to the competition success variable in favor of the international participants and according to the income level variable, there is a difference in favor of the weak ones but it was concluded that there was no significant difference according to the sports year variable.
Conclusion: It was concluded that gender is of great importance in the perceived stress levels of individuals studying at university and participating in school teams.

Anahtar Kelimeler

Individual sport, Team sport, Perceived stress.

Kaynakça

• 1. Arnett JJ. (1999) Adolescent storm and stress reconsidered. Am Psychol, 5:317-326.
• 2. Balcı A. Çalışanlarda Stres Kaynakları, Stresle Başa Çıkma Yöntemleri ve Sağlık Sektörü. Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. 2014.
• 3. Brody LR, & Hall JA. Gender and emotion. In M. Lewis & JM. Haviland (Eds.), Handbook of emotions (pp. 447-460). New York: Guilford. 1993.
• 4. Cohen S, Kamarck T, Mermelstein R. A global measure of perceived stress. Journal of Health and Social Behavior, 1983; 24: 385-396.
• 5. Curun N. Üniversitede Öğrenim Gören Sporcuların Bilinçli Farkındalık Düzeyi ve Algılanan Stres Düzeyi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Sor Anabilim Dalı, Mersin. 2021.
• 6. Dever A. Spor Sosyolojisi: Tarihsel ve güncel boyutlarıyla spor ve toplum. Başlık Yayınları. 2010.
• 7. Doğan B, Eser M. Üniversite öğrencilerinin stresle başa çikma yöntemleri: Nazilli MYO Örneği. Ejovoc (Electronic Journal Of Vocational Colleges), Aralık 2013, 29-39. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ejovoc/issue/5389/73083.
• 8. Doğaner S. Düzenli egzersiz programının bireylerin stres, mutluluk ve serbest zaman doyum düzeylerine etkisi. 2017.
• 9. Eraslan M. Yaş ve cinsiyet değişkenlerine göre kick boks sporcularının algılanan stres düzeylerinin incelenmesi. Journal of Human Sciences, 2016; 13(3), 5069- 5077. Doi:10.14687/jhs.v13i3.4113
• 10. Eskin M, Harlak H, Demirkıran F, & Dereboy Ç. Algılanan stres ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Güvenirlik ve geçerlik analizi. New Symposium Journal, 2013; 51(3), 132-140.
• 11. George D, & Mallery P. Adım adım Windows için SPSS: Basit bir kılavuz ve referans 11.0 Güncellemesi. Pearson Education, Inc, Amerika Birleşik Devletleri. 2003.
• 12. Görgün L, Öntürk Y, Efek E, Bingöl E, & Bayrakdaroğlu Y. Futbol hakemlerinin benlik saygıları ve algılanan stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Düzce İli Örneği). Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi 2020; 3(1), (128-140).
• 13. Güllü S, ve Yıldız SM. Stres Kaynaklarının Futbol Hakemlerinin Performansına Etkisinin İncelenmesi. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2019; 17(1), 146-155. 14. Hamad R, Fernald L, Karlan D, and Zinman J. Social and economic correlates of depressive symptoms and perceived stres in South African Adults. Journal of Epidemiology and Community Health, 2008; 62: 538-544.
• 15. Hancıoğlu Y. Üniversite Öğrencilerinin Algıladıkları Stres Düzeyleri İle Stresle Başa Çıkma Tarzları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 2017; 15(1): 130-149.
• 16. Hovanitz CA, & Kozora E. (1989). Life stress and clinically elevated MMPI scales: Gender differences in the moderating influence of coping. Journal of Clinical Psychology, 1989; 45, 766-777.
• 17. Karasar N. Araştırmalarda Rapor Hazırlama Ankara: Nobel Yayınevi. 2009.
• 18. Karavardar G, Korkmaz C. Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumu ve stresle başa çıkma stratejilerinin incelenmesi: Giresun Üniversitesi İşletme Bölümü Örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2018; 6(83): 33-46
• 19. Kaufman KA, Glass CR, & Arnkoff DB. Evaluation of Mindful Sport Performance Enhancement (MSPE): A new approach to promote flow in athletes. Journal of Clinical Sport Psychology, 2009; 3(4), 334-356. https://doi.org/10.1123/jcsp.3.4.334.
• 20. Malkoç E. Öğretmenlerde Rasyonel Duygucu Öz Kararlılık Düzeyi, Algılanan Stres ve İş Doyumu Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Yıldırım Bayazıt Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. 2021.
• 21. Özgan H, Balkar B. ve Eskil M. Eğitim Fakültesi Öğrencileri Tarafından Sınıfta Algılanan Stres Nedenleri ve Kişisel Değişkenlerin Strese Olan Etkisi. Elektronik ve Sosyal Bilimler Dergisi, 2008; 7(24), 337-350.
• 22. Şahin A. Üniversite öğrencilerinin algılanan stres düzeylerinin fakülte türü ve cinsiyet değişkenlerine göre incelenmesi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2018; 2(2), 28-35.
• 23. Salar B, Hekim M, Tokgöz, M. 15-18 yaş grubu takım ve ferdi spor yapan bireylerin duygusal durumlarının karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2012; (6), 123-135.
• 24. Savcı M, ve Aysan F. Üniversite Öğrencilerinde Algılanan Stres Düzeyi ile Stres ile Başa Çıkma Stratejileri Arasındaki İlişki. Ulusları Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2014.
• 25. Sözen H, Doğan E, ve Erdoğan E. Farklı branşlardaki sporcuların stres düzeyleri ve problem çözme becerilerinin karşılaştırılması. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 2012; 1(9).
• 26. Yamaç Ö. Üniversite Öğrencilerinin Algıladıkları Sosyal Destek İle Stresle Başa Çıkma Stilleri Arasındaki İlişki. Doktorsa Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Konya. 2009.
• 27. Yıldız M. Banka çalışanlarında stres algısı ve ruhsal durum arasındaki ilişkinin araştırılması (Yüksek Lisans Tezi). Işık Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Klinik Psikoloji, İstanbul. 2017.
• 28. Yurtsever H. Kişilik özelliklerinin stres düzeyine etkisi ve stresle başa çıkma yolları: Üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma (Doctoral dissertation, DEÜ Sosyal Bilimleri Enstitüsü). 2009.