Makale Değerlendirme Süreci
• Dergimize gönderilen makalelerin hakem süreçleri çift taraflı kör hakemlik kapsamında yürütülür.
• Gönderilen çalışmalar; derginin yayın ilkelerine, akademik yazım kurallarına ve Vancouver Atıf Sistemi’ne uygunluk açısından editör tarafından incelenir ve iThenticate veya Turnitin programları kullanılarak intihal taramasından geçirilir. Benzerlik oranının %20’den daha düşük olması beklenir. Bu oranı aşan yazılar hakem sürecine dahil edilmeden reddedilir.
• Ön İnceleme ve İntihal Taraması sonrasında uygun olan çalışmalar alan editörü tarafından incelenir ve sonrasında çift taraflı kör hakemlik kapsamında en az iki uzman hakeme iletilir. İki hakemden birisi olumsuz yanıt verirse üçüncü bir hakeme daha çalışma gönderilir. Dergimize gönderilen çalışmaların yayınlanabilmesi için en az iki hakemin yayımlanabilir kararı vermesi gerekmektedir.
• Çift taraflı kör hakemlik kapsamında değerlendirilen makalelerde süreç gizlilik içinde yürütülür. Hakem ve yazarların bilgileri gizlenir.
• Hakemlerin düzeltme yapılmasını istedikleri durumda, ilgili hakem değerlendirmeleri yazara gönderilir ve düzeltme istenir. Düzeltme yapılan metin ilk olarak alan editörü tarafından sonrasında hakem(ler) tarafından kontrol edilir.
• Yayımlanması kararlaştırılan çalışmaların dizgi ve mizanpajı yapılarak yayına hazır hale getirilir.
• Dizgi ve mizanpaj işlemleri tamamlanan makale dergide yayınlanır.
NOT: Dergimizde hakemlere makalelerin değerlendirilmesi için 10 gün süre verilmekle birlikte bu süre 5 gün eklenerek uzatılabilmektedir.
NOT: Dergimizin makale süreç istatistiklerine ilişkin detaylı bilgiye ulaşmak için tıklayınız.
Editöryal Kadronun Çalışmalarına Yönelik Hakem Süreci İlkeleri
Kendi editörlerimiz tarafından yazılan makaleler en az iki dış hakeme çift kör hakemlik kapsamında gönderilir. Bu süre boyunca o editörlerin rolleri askıya alınır ve böylelikle çift taraflı kör hakemlik süreci korunur.
Hakemlerin Seçimi
• Dergimiz makale değerlendirme sürecinde hakem ve yazarların aynı kurumda görev almıyor olmalarına dikkat eder.
• Dergimiz makale değerlendirme sürecinde hakemlerin alanında uzman ve doktorasını tamamlamış olmasına dikkat eder.
Paydaşların Sorumlulukları
1-Yazarların Sorumlulukları
Kimlik Bilgilerini Gizleme
• Gönderilen makale dosyasında, yazarların kimliğini açık edebilecek herhangi bir bilgi bulundurmamak.
• Yazar isimlerini, kurum bilgilerini veya diğer kişisel bilgileri makale içeriğinde doğrudan paylaşmamak.
• Başka çalışmalara atıfta bulunurken kendi çalışmasından üçüncü şahıs gibi bahsetmek.
Dosya Hazırlığı ve Kontrolü
• Makale ve ek dosyaları anonimleştirilmiş şekilde hazırlamak.
• Gönderilen ek belgelerde yazarların kimliğini belirten bilgilerden kaçınmak.
Etik İlkelere Uyum
• Hakem değerlendirme sürecini olumsuz etkileyebilecek herhangi bir iletişim veya dolaylı girişimde bulunmamak.
• Hakem veya dergi editörleri üzerinde etkide bulunacak ifadelerden veya bilgilerden kaçınmak.
Objektif ve Bilimsel Bir Çalışma Sunma
• Hakemlerin bağımsız değerlendirme yapabilmesi için çalışmayı mümkün olan en açık, detaylı ve bilimsel şekilde sunmak.
• Çalışmanın yöntemlerini ve bulgularını tekrar üretilebilir ve şeffaf olacak şekilde açıklamak.
Revizyonlarda Gizliliği Sürdürme
• Hakemler tarafından istenen düzeltmeleri yaparken kimlik bilgilerini gizli tutmaya devam etmek.
• Revizyon dosyasında yapılan değişikliklerin nedenlerini açıklarken yazar kimliğini ifşa etmeyecek şekilde bir dil kullanmak.
Sürece Saygı ve Dürüstlük
• Çift taraflı kör hakemlik sürecine saygı göstererek gizlilik ilkesine uygun hareket etmek.
• Hakem değerlendirmesi sürecini herhangi bir şekilde manipüle etmeye çalışmamak.
Çıkar Çatışmalarını Bildirme
• Çalışmanın konusuyla, hakemlerle veya dergiyle ilgili olası çıkar çatışmalarını başvuru sırasında beyan etmek.
• Bu tür bir çatışma durumunda, dergi yönetimine bilgi vermek ve uygun çözümler üretmek.
Hakem Geri Bildirimlerine Saygı
• Hakemlerden gelen yorumları dikkatle değerlendirmek ve düzeltmeleri tarafsız bir şekilde uygulamak.
• Geri bildirimlere yanıt verirken profesyonel ve saygılı bir üslup kullanmak.
2-Editörlerin Sorumlulukları
Kimlik Gizliliğini Sağlamak
• Hem yazarların hem de hakemlerin kimliklerini birbirinden gizli tutmak.
• Gönderilen makale dosyalarını kontrol ederek yazar kimliğini ifşa eden bilgilerin bulunmadığından emin olmak ve gerekirse yazarlardan anonimleştirme talep etmek.
Hakem Ataması
• Makale konusuyla ilgili uzmanlığa sahip, bağımsız ve tarafsız hakemler seçmek.
• Yazarlarla doğrudan veya dolaylı bir ilişkisi olabilecek hakemlerden kaçınmak.
• Potansiyel çıkar çatışmalarını değerlendirerek uygun hakemler belirlemek.
Değerlendirme Sürecini Yürütmek
• Makale için adil ve bilimsel bir değerlendirme süreci sağlamak.
• Hakemlerin değerlendirme kriterlerine uygun olarak yorumlarını ve önerilerini ilettiğinden emin olmak.
• Süreç boyunca hakemlerin ve yazarların taleplerine zamanında ve şeffaf bir şekilde yanıt vermek.
Hakemlerin ve Yazarların Gizliliğini Koruma
• Hakemlerden gelen geri bildirimlerde kimliklerini ifşa edebilecek ifadeleri kontrol etmek ve düzenlemek.
• Yazarların da süreç boyunca hakemlerle iletişime geçmediğinden emin olmak.
Süreçte Eşitlik ve Objektiflik Sağlamak
• Hakemlerin makaleyi yalnızca bilimsel değerine ve akademik katkısına göre değerlendirdiğinden emin olmak.
• Değerlendirme sürecinde herhangi bir önyargı veya tarafgirlik bulunmadığını gözetlemek.
Hakem Geri Bildirimlerini Yönetmek
• Hakemlerden gelen geri bildirimleri incelemek ve yazarla paylaşmadan önce gerekirse düzenlemek.
• Olumsuz veya yapıcı olmayan yorumları düzeltmek ya da değerlendirme dışı bırakmak.
• Farklı hakemlerin çelişen görüşlerini değerlendirerek gerekirse üçüncü bir hakeme yönlendirme yapmak.
Revizyon Sürecini Denetlemek
• Yazarların hakem geri bildirimlerine uygun revizyon yapmasını sağlamak.
• Revizyon sırasında yazarların kimlik bilgilerinin hala gizli tutulduğundan emin olmak.
Son Karar Verme
• Hakem raporlarını ve yazarın revizyonlarını değerlendirerek makalenin kabulü veya reddi konusunda nihai kararı vermek.
• Bu kararı tarafsız bir şekilde, bilimsel kriterler ve hakem görüşlerine dayanarak almak.
Etik ve Çıkar Çatışmalarını Yönetmek
• Hakemler ve yazarlar arasında olası çıkar çatışmalarını değerlendirmek ve bunları önlemek için gerekli tedbirleri almak.
• Etik kurallara aykırı durumlarda uygun aksiyon almak.
Süreç İçinde Zaman Yönetimi
• Hakemlerin değerlendirme süreçlerini zamanında tamamlamalarını sağlamak için gerekli takibi yapmak.
• Değerlendirme ve revizyon süreçlerini derginin belirlediği süreler içerisinde tamamlamak.
3- Hakemlerin Sorumlulukları
Objektif ve Tarafsız Değerlendirme
• Gönderilen makaleyi bilimsel katkısı, yöntemi ve bulgularının doğruluğu açısından tarafsızca değerlendirmek.
Bilimsel Yeterlilik ve Özgünlük Kontrolü
• Çalışmanın bilimsel değerini ve alana katkısını değerlendirmek.
• Makaledeki hipotezlerin, yöntemlerin ve bulguların doğruluğunu, geçerliliğini ve güvenilirliğini incelemek.
• Çalışmanın özgün olup olmadığını tespit etmek ve intihal belirtileri bulursa editöre bildirmek.
Etik Kontrol
• Araştırmanın etik kurallara uygun yürütüldüğünü ve ilgili etik onayların alındığını kontrol etmek.
• İnsan veya hayvan denekleri içeren çalışmalarda etik kurul onayı veya izin belgelerinin varlığını doğrulamak.
Yapıcı ve Detaylı Geri Bildirim
• Yazarların makaleyi geliştirebilmeleri için yapıcı ve detaylı geri bildirim sağlamak.
• Çalışmanın güçlü yönlerini vurgulamak ve iyileştirilmesi gereken noktaları açık bir şekilde ifade etmek.
• Eksik veya hatalı bölümlere çözüm önerileri sunmak.
Gizliliği Koruma
• Değerlendirme sürecinde gizlilik ilkesine sadık kalarak makale içeriğini üçüncü kişilerle paylaşmamak.
• Değerlendirme sırasında elde edilen bilgileri, kendi çalışmaları veya başkalarının çalışmaları için kullanmamak.
Çıkar Çatışması Bildirimi
• Değerlendirdiği makaleyle ilgili bir çıkar çatışması bulunuyorsa bunu editöre bildirmek.
Değerlendirme Kriterlerine Uygunluk
• Derginin belirlediği değerlendirme kriterlerine uygun bir şekilde inceleme yapmak.
• Hakemlik sürecinde dergi politikasına bağlı kalarak, belirlenen zaman çerçevesinde değerlendirmeyi tamamlamak.
Dil ve Format Değerlendirmesi
• Çalışmanın akademik bir dil ve açık bir anlatımla yazılıp yazılmadığını değerlendirmek.
• Dil ve gramer açısından ciddi hatalar varsa bu konuda editörleri bilgilendirmek ve gerekli düzenlemeleri önermek.
Revizyonları Değerlendirme
• Yazarın hakem geri bildirimlerine göre yaptığı değişiklikleri tekrar incelemek ve yeni bir değerlendirme yapmak.
• Revizyonların yeterli olup olmadığını kontrol ederek nihai karar için editöre bilgi sunmak.
Zaman Yönetimi
• Değerlendirme sürecini derginin belirttiği süre içerisinde tamamlamak.
• Gecikme yaşanacaksa editörü bilgilendirmek ve süreci aksatmadan tamamlamak için çaba göstermek.
Bilimsel ve Akademik Katkı
• Hakemlik sürecinin bilimsel niteliği geliştirmek ve yayın kalitesini artırmak için fırsat olduğunu göz önünde bulundurmak.
• Sadece eleştiri değil, makaleyi daha iyi bir seviyeye taşıyacak öneriler sunmak.