Migration Problem to Istanbul in XIX. Century and Men-i Mürur Enforcement

Yıl 2009, Cilt: 73 Sayı: 268, 739 - 754, 01.12.2009

Mehmet Demirtaş

https://doi.org/10.37879/belleten.2009.739

Öz

Istanbul was so unmanned when it was seized by Ottomans, and after intensive development and housing facilities, its population has significantly increased in a short period. After a short while, both this situation and being an attraction centre because of its specialities have led some problems in İstanbul that grew out of its intensive population. Beginning from the second half of XVI. century, the struggle to control and decrease the population of İstanbul has continued for centuries and the same struggle went on in XIX. century. As in the previous centuries, also in XIX. century, migration to the province was restricted by strict rules and serious precautions were taken in order to practice these rules. In spite of all efforts, all precautions and even all applied sanctions, migration to İstanbul could not be completely prevented during XIX. century. In this article, the problems grown out of crowded population in İstanbul in XIX. century, the precautions taken for decreasing or controlling the population and the problems faced duringthe application are studied.

Anahtar Kelimeler

XIX. Century, Istanbul, Men-i Mürur Enforcement, Population

XIX. Yüzyılda İstanbul’a Göçü Önlemek İçin Alınan Tedbirler: Men-i Mürûr Uygulaması ve Karşılaşılan Güçlükler

Öz

XVI. yüzyılın ikinci yarısından itibaren aşırı nüfus artışı İstanbul’un gündemini meşgul etmeye başlamış ve bu durum ilerleyen asırlarda daha ciddi bir mesele haline gelmiştir. İstanbul nüfusunun aşırı artışının, bu meselenin gündeme geldiği dönemlerden itibaren çeşitli temel sorunlara yol açtığı düşünülmekteydi(1). İstanbul nüfusunun giderek kalabalıklaşması her şeyden önce şehirde ahlakî bozulmanın temel sebeplerinden birisiydi(2). Kalabalık nüfusun yiyecek ve su ihtiyacının giderilmesinin gittikçe zorlaşması ile birlikte hayat pahalılığının da baş göstermesi karşılaşılan başka bir sorundu. Bunun yanında şehirde soygun, adam öldürme ve dikkatsiz yapılaşmanın da etkisiyle yangın olaylarının artması yine kalabalık nüfustan kaynaklanan sıkıntılardı(3). İstanbul’da nüfusun aşırı derecede artmasının önemli sonuçlarından biri de şehirde güvenliğin zayıflamasıydı(4).

Anahtar Kelimeler

XIX. Yüzyıl, İstanbul, Men-i Mürûr Uygulaması, Nüfus