Anatolian Queens during the Assyrian Colonies Period

Yıl 2007, Cilt 71, Sayı 262, 795 - 810, 26.12.2007

Remzi KUZUOĞLU

https://doi.org/10.37879/belleten.2007.795

Öz

It is named Old Assyrian Trade Colonies Period between 1975-1730 B.C. in the history of Anatolia. The trading operation was done between the Assyria located in the north Mesopotamia and Anatolian cities, such as Kanish and other cities at this time. The cuneiform tablets that reaches 25000 pieces now at the time of be excavated in Kanish that is called Kultepe today, give important information for a historical, economical, political, religious and geographic structure of Anatolia and partly Assyria in 2nd millennium B.C. As an administrative structure at this period, there were small countries that of each belong to an independent kingdom, and composed the city-state. The documents written by cuneiform show us excluding statesmens who are called a “big king”, a “king”, and a king of vassal state, there were queens who were called “rubatum”. As for this research, an at that time, political, and a social standpoint of queens in the Anatolia confirmed in the Old Assyrian documents are analyzed, and women who represent the first rank of the woman in Anatolia are evaluated.

Anahtar Kelimeler

Assyrian Colonies Period, Anatolian Queens, Northern Mesopotamia, History

Asur Ticaret Kolonileri Çağı’nda Anadolu Kraliçeleri

Öz

M.O. II. binin ilk çeyreği Anadolu ile Asur arasındaki ticarî ilişkilerin en yoğun yaşandığı dönemdir. Kuzey Mezopotamya’da, Dicle nehri kıyısında bulunan ve bugünkü Qal’at-Sirqât’la ayın yer olduğu tespit edilen Asur şehri ile Anadolu’da Kayseri yakınlarındaki Kaniş şehri merkezli bu ticarî ilişki, yaklaşık 250 yıl sürmüştür. Asur Ticaret Kolonileri Çağı olarak da adlandırılan bu döneme âit bilgileri büyük çoğunluğu Kültepe/Kanis’te olmak üzere Boğazköy/Hattus, Alişar ve Kaman-Kalehöyük’te ortaya çıkartılan ve bugün sayıları 20.000’i aşmış olan Eski Asurca çivi yazılı belgelerden öğrenmekteyiz. M.Ö. 2000’lerde Anadolu’nun ve kısmen de olsa Asur’un siyasal, kültürel, sosyal, hukukî, ekonomik, tarihî, dinî ve coğrafî yapısı hakkında son derece önemli bilgiler veren Eski Asurca çivi yazılı bu belgeler, Anadolu’nun en eski yazılı kaynaklarıdır(1).

Anahtar Kelimeler

Asur Ticaret Kolonileri, Anadolu Kraliçeleri, Kuzey Mezopotamya, Tarih

Kaynakça

• AHw, Akkadisches Handwörterbuch.
• Albayrak, Î. 1998: “Koloni Çağında Yerli Bir Bayan Madawada”, III. Uluslararası Hititoloji Kongresi. Ankara, s. 1-14.
• 2000: “Kültepe’den Yeni Bir Vasiyetnânıe”, Archivum Anatolicum 4, Ankara, s. 1-16.
• Alp, S. 2001: Hitit Çağında Anadolu, TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları. İstanbul.
• ATHE, Die altassyrischen Texte des Orientalischen Seminars in Heidelberg und der Sammlung Erlenmeyer.
• Balkan, K 1957: Mama Kralı Anum-Hirbi’nin Kanis Kräh Warshama’ya Gönderdiği Mektup, Türk Tarih Kurumu VII/31. Ankara.
• Bayram, S. 1991: ‘Taşınmaz Mallar Hakkında Yeni Kültepe Vesikaları”, Belleten 55 / 213, Ankara, s. 297-314.
• 1994: “Kültepe Metinlerinde Geçen Yeni Yer Adları ve Bunların Değerlendirilmesi”, XI. Türk Tarih Kongresi, Ankara, s. 211-234.
• Bayram, S.-Çeçen, S. 1997: “Yeni Belgelerin Işığında Eski Anadolu’da Kölelik Müessesesi”, Belleten LX, Ankara, s. 579-630.
• BIN, Babylonian Inscription in the Collection o fj. B. Nies.
• Çeçen, S. 2002: “Kültepe Belgelerine Göre Anadolu Şehir Devletlerinde Ayaklanma”, Archivum Anatolicum 5, Ankara, s. 65-68.
• Darga, M. 1976: Eski Anadolu’da Kadın, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul.
• Dercksen, J. G. 2005: “Adad is king! The Saigon text froın Kültepe”, JEOL 39, s. 107-129.
• Donbaz, V. 2001: “Some Recently Discovered Karımı 1-b Tablets and Related Observations”, IV. Internationalen Kongresses für Hethitologie, Weisbaden, 106-114.
• Garelli, P. 1963: Les Assyriens en Cappodoce, Paris.
• Gökçek, G. L. 2002: Koloni Devri Anadolu’sunda Asurlu Tüccar Aileler, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
• 2004: “Kültepe Tabletlerinde Maraş Bölgesi”, I. Kahramanmaraş Sempozyumu, Kahramanmaraş, s. 309-318.
• Günbattı, C. 1994: “Kültepe Tabletlerine Göre Kadınların Ticari Faaliyetleri Hakkında Bazı Gözlemler”, XI. Türk Tarih Kongresi, Ankara, s. 191-200.
• 1996: “Two New Tablets Throwing Light on the Relations Bet­ ween Anatolian Kings and Assyrian Merchants in the Period of the Assyrian Colonies”, Archivum Anatolicum 2, Ankara, s. 25-37. 2000: “Eski Anadolu’da Su Ordali", Archivum Anatolicum 4, A. Ü. Basımevi, Ankara, s. 73-88.
• ICK, Inscriptions Cunéiformes du Kultépé.
• Michel, C. 2003: ‘The perdum-mule, a Mount for Distinguished Persons in Mesopotamia During the First Half of the Second Millennium B. C.”, in B. Frizell (ed.) PECUS. Man and Animal in Antiquity, Roma, s. 190-200.
• Nashef, Kh. 1991: Die Ortsund Gewässernamen der altassyrichen Zeil. (Réportoire Géographique des Textes Cunéiformes Bd. 4). Weisbaden.
• OIP, Oriental Institute Publications.
• Orlin, L. L. 1970: Assyrian Colonies in Cappadocia. Paris.
• Ozgüç, T. 2005: Kültepe Kanis/Nesa, Yapı Kredi Yayınları. İstanbul.
• Sugiyama, T 1997: “Trading perdıım and its aspects in the Old Assyrian Period”, Oriento 42, s. 139-154.
• Ulshöfer, A. M. 1995: Die Altassyrischen Privaturkunden. Stutgart.
• Veenhof, K. R. 2003: The Old Assyrian List of Year Eponyms From Karum Kanish And Its Chronological Implications. Türk Tarih Kurumu VI/64. Ankara.
• Veenhof, K.R. 2006: “Traveling in Ancient Anatolia: Two New sources from Karum Kanesh”, Hayat Erkanal’a Armağan. Kültürlerin Yansıması, Homer Kitabevi, Ankara, s.778-783.