Uşak Müzesindeki Kistophorik Damgalı Side Tetradrahmi Definesi

Yıl 2007, Cilt: 71 Sayı: 261, 425 - 444, 20.08.2007

Melih Arslan

https://doi.org/10.37879/belleten.2007.425

Öz

Bu define, Uşak Müze Müdürlüğü tarafından 01.11.1995 tarihinde Ahmet Arslan isimli bir kişiden satın alınmıştır. Definenin, Afyon İli, Sandıklı ilçesi, Hocalar Kasabasında (Bkz., Harita 2) bulunduğuna ilişkin müze envanter defterinde kayıt vardır. 19 adet gümüş Side tetradrahmisi’nden oluşan bu önemli definenin tümünün bu kadar olmayacağını düşünmekteyiz, çünkü defineyi müzeye satan kişinin profesyonel bir antikacı olduğunu öğrendik. Bu nedenle definenin parçalandığını düşünüyoruz. Ahmet Arslan definenin sadece 16 sikkesini müzeye satmıştır. Akabinde, bir başka antikacı Zeki Erdem tarafından, bu definenin 3 adet sikkesi Uşak Müzesine satılmıştır. Böylece definenin Uşak Müzesi'ndeki 19 adeti tamamlanmıştır. Define, şimdi müzenin sikke teşhirinde olup, Hocalar Definesi adıyla sergilenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Uşak Müzesi, Kistophorik Damga, Arkeoloji, Side Tetradrahmi Definesi

A Hoard of Countermarked Cistophoric Tetradrachms of Side in the Museum of Usak

Öz

This hoard, on display at the Museum of Usak, consists of 19 tetradrachms. It was found in 1995 in the province of Afyon, district of Sandıklı, town of Hocalar, at a hüyük named Dolay (site of the ancient city of Diokleia in Phrygia). Ten of the 19 coins are countermarked: eight with a bow in its case, symbol used by the Kingdom of Pergamum, and two with a ship's anchor, symbol employed by the Kingdom of Syria. Another characteristic of this hoard is that 14 coins have the monograms of various magistrates responsible for striking the coinage. On the obverse is the head of Athena right, wearing a helmet; on the reverse, Nike walking left and carrying a wreath. In addition, on the reverse are the pomegranate, symbol of Side, and various magistrates' monograms. Coins with these types began to be minted by the city of side in 205 B.C. The hoard is composed of two groups struck early in this series (205-200 B.C. and 200-190 B.C.): that is, during its first 15 years. Nine of the ten countermarks are on the obverse. Only on coin no. 1 is the countermark of Seleukos (anchor) on the reverse. In the round cistophoric countermarks on these coins of Side are letters which constitute the abbreviation of the names of the cities that struck them. Five these cities are in the kingdom of Pergamon. 1. (Pergamon-Mysia), 2. (Apameia-Phrygia), 3. (Laodikeia-Phrygia), 4. (Sala-Lydia), 5. (Synnada-Phrygia).

Anahtar Kelimeler

Museum of Usak, Countermarked Cistophoric, Archaeology, Tetradrachms of Side, Hoard

Kaynakça

• Arslan 1997 M. Arslan, "Yeşilova-Çeltek Side Tetradrahmisi 1995". ADALYA Dergisi, sayı: 2, Antalya 1997: s. 51-69.
• Arslan 1998 M. Arslan, "Anadolu Medeniyetleri Müzesi Koleksiyonundaki Pamphylia Bölgesi Şehir Sikkeleri." Anadolu Medeniyetleri Müzesi 1997 Yıllığı, Ankara 1998: s. 15-51.
• Arslan 1999a M. Arslan-C. Lightfoot, Antik Sikke Defineleri. Ankara 1999.
• Arslan 1999b M. Arslan-C. Lightfoot, Greek Coin Hoards in Turkey. Ankara 1999.
• Arslan 2001 M. Arslan, "Burdur Müzesi'ndeki Side Tetradrahmi Definesi". TTK. Belleten, Sayı : 242, LXV, Ankara Nisan 2001: s. 37-61.
• Arslan 2004 M. Arslan, Galatya Krallığı ve Roma Dönemi Ankyra Şehir Sikkeleri -The Coins of Galatian Kingdom and The Roman Coinage of Ancyra in Galatia. Ankara Ticaret Odası Yayınları, Ankara 2004.
• Atlan 1967 S. Atlan, Side'nin Milattan önce V. ve IV. Yüzyıl Sikkeleri üzerinde Araşurmalar-Untersuchungen über die Sidetischen Münzen des V. und IV. Jahrhunder v. Chr., TTK, Ankara 1967.
• Atlan 1975 S. Atlan, "Side'de Basılan Amyntas Sikkeleri-Die Münzpragung des Amyntas in Side". TTK. Belleten, Sayı: 39, Ankara 1975: s. 575-611.
• Büyükyörük 2001 F. Büyükyörük, "Side Tetradrahmi Definesi 1997". Türk Arkeoloji ve Etnografya Dergisi, Sayı: 2, Ankara 2001: s. 95-110.
• Bauslaugh 1990 R. Bauslaugh, "Cistophoric countermarks and the monetary system of Eumenes II", NC 150, London 1990: s. 39- 65.
• Boehringer 1972 C. Boehringer, Zur Chronologie mittelhellenistisch Münzserien 220-160, v. Chr., Berlin 1972.
• Bosch 1957 Cle. E. Bosch, Pamhpylia Tarihine Dair Tetkikler-Studien Zur Geschichte Pamphyliens. TTK. V. Seri No. 17, Ankara 1957: s. 1-48.
• BMC Pamphylia G. F. Hill, Catalogue of the Greek Coins of Lycia, Pamphylia and Pisidia, London 1897.
• Göktürk 1991 M. Tevfik Göktürk, "Bir Grup Erken Kistophorik Sikke". Anadolu Medeniyetleri Müzesi 1991 Yıllığı, Ankara 1992: s. 101-119.
• Kleiner-Noe 1977 F. S. Kleiner-S. P. Noe, The Early Cistophoric Coinage, Numismatic Studies No. 14, New York 1977.
• Leschhorn 1989 W. Leschhorn, "Ein Shatzfund sidetischer Münzen", SIDE Münzpragung, Inschriften und Geschichte einer antiken stadt in der Turkei (yazarlar: P. R. Franke ve arkadaşları), Saarbrücken 1988: s. 23-42.
• Le Rider 1975 G. Le Rider, "Contremarque et surfrappes dans L'Antiquite grecque", Numismatique antique. Problemes et methodes, Nancy-Louven 1975: s. 27-56.
• Morkholm 1979 O. Morkholm, "Some reflection on the early cistophoric coinage", ANSMN 24, New York 1979: s. 47-61.
• MHrkholm 1982c O. MHrkholm, "Some reflection on the production and use of coinage in ancient Greece", Historia 31, (1982): s. 290-305.
• Mowat 1906 R. Mowat, "Trois contremarques inedites sur des tetradrachmes de Side", Corolla numismatica. Numismatic essays in honour of Barclay V. Head. New York-London 1906: 189-207.
• Seyrig 1958b H. Seyrig, "Antiquites Syriennes 67: Monnaies contremarquees en Syrie", Syrie 35, Paris 1958: s. 187-197.
• Seyrig 1963 H. Seyrig, "Monnaies hellenistiques", RN 5, Paris 1963: s. 7-64.
• SNG Aulock H. Von Aulock, Sylloge Nummorum Graecorum. Deutchland: Sammlung Von Aulock, Pamphylien, Berlin 1965.
• SNG France 3 E. Levante, Sylloge Nummorum Graecorum. France 3: Pamphylie, Lycaonie, Galetie, Paris 1994.
• SNG PfPs J. Nolle, Sylloge Nummorum Graecorum. Deutchland: Privatsammlungen, Band 4, Pamphylien, München 1992.