Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Bazı Bulgular Işığında Anadolu'da Kimmer ve İskit Varlığı Üzerine Gözlemler

Yıl 2000, Cilt: 64 Sayı: 239, 1 - 22, 20.04.2000
https://doi.org/10.37879/belleten.2000.1

Öz

Anadolu’nun kültürel birikiminde, yerleşik uygarlıkların yanısıra, Demir Çağ’da yağmacı ve saldırgan nitelikleriyle tanınan Kimmer ve İskit gibi göçebe toplulukların da etkin oldukları bilinmektedir; ancak, söz konusu toplulukların Anadolu’da ortaya çıkışları ve kültürel etkinlikleri, veri eksikliği nedeniyle, tam olarak kavranabilmiş değildir. Bu konudaki birikim, yazılı kaynakların yanısıra, az da olsa, kendi göçebe sanatlarına özgü bazı arkeolojik bulgulara dayanmaktadır ki, bunlar söz konusu göçebe toplulukların Anadolu’daki varlıklarını algılamada ve sanatsal etkinliklerini tanımlayabilmede yol gösterici niteliktedirler.

Kaynakça

  • AJA American Journal of Archaeology
  • AMI Archaologische Mitteilungen aus Iran
  • An.Ar. Anadolu Araştırmaları
  • Barnett-Watson 1952 R.D.Barnett-W.Watson,"Russian Excavation in Armenia", Iraq XIV/2, (1952), 134-147.
  • BASOR Bulletin of the American Schools of Oriental Research
  • Boardman 1964 J.Boardman, The Greeks Overseas, Londra, 1964
  • Bokovenko 1996 N.I. Bokovenko, "Asian Influence on European Scythia", Ancient Civilizations from Scythia to Siberia, 3/1, (1996), 97-119
  • Borovka 1928 G.Borovka, Scythian Art, Londra, 1928.
  • CAH Cambridge Ancient History
  • Carter 1957 D.Carter, The Symbol of the Beast, Newyork, 1957.
  • Çilingiroğiu 1994 A.Çilingiroğlu, Urartu Tarihi, İzmir, 1994.
  • Cogan-Tadmor 1977 M.Cogan- H.Tadmor, "Gyges and Ashurbanipal, A Study in Literary Transmission", Orientalia 46, (1977), 65-85.
  • De Vries K.De Vries, "Greeks and Phrygians in the Early Iron Age", From Athens to Gordion. The Papers of Memorial Symposium for R.S.Young, Phialdelphia, (1980), 33-48.
  • Erzen 1978 A.Erzen, Çavuştepe I, Ankara, 1978.
  • FLS From the Lands of the Scythian, Ancient Treasures from the Museum of USSR, 3000 B.C - 1000 B.C, Newyork, 1975.
  • Galanina 1985 L.K.Galanina, "Frühskkythissche zaumzeug-Garnituren", AMI 18, (1985), 87-119.
  • Greenewalt 1987 C.H.Greenewalt, "The Sardis Campaign of 1984", BASOR 125, (1987), 13-54.
  • Greenewalt 1990 C.H.Greenewalt, "Sardes Campaign of 1986", BASOR 26 (Sup.), (1990), 173-177.
  • Hauptmann 1972 H.Hauptmann, "Norşuntepe Kazıları 1970", Keban Projesi 1970 Çalışmaları, 1972, 89 vdd.
  • Hauptmann 1983 H.Hauptmann. "Nene Funde eurasischer Steppennomaden in Kleinasien", Fetschrift Für Kurt Bittel, (1983), 251-270.
  • Jacopsen 1996 E.Jacopsen, The Art of the Scythians. The Interpenetration of Cultures at the Edge of Hellenic World, Leiden, 1996.
  • Jetmarr 1964 K.jetmarr, Art of the Steppes, Newyork, 1964.
  • JNES Journal of the Near Eastern Studies.
  • Kaletsch 1958 H.Kaletsch, "Zur Lydischen Chronologie", Historia VII, (1958) , 1-47.
  • Kossack 1995 G.Kossack, "Gechichte und Aufgaben der archöologischen arforschung Mittelasiens ander Schwelle zur erahen Eisenzet", Eurasia Antiqua I, (1995), 232-246.
  • KST Kazı Sonuçları Toplantısı.
  • LAR D.D.Luckenbill, Ancient Records of Assyria and Babylonia I-II, Newyork, 1968.
  • Mellink 1964 M.Mellink, "Postcript on Nomadic Art", Dark Ages and Nomads c.1000 B.C. (1964), (Ed. M.Mellink).
  • Mellink 1991 M.Mellink, "The Native Kingdoms of Anatolia", CAH III/2, (1991), 619-666.
  • Melyukova 1995 A.I.Melyukova, "Scythians of Southeastern Europe", NESIA, 1995, 27-63.
  • Meriçboyu 1997 Y.A.Meriçboyu , "At Koşumlarında Kayış Dağıtıcıları ", Arkeoloji ve Sanat Dergisi, 19/76, (1997), 2-9.
  • Mitten 1968 D.G.Mitten, "Excavation at Sardis 1968", TAD XVII/1, (1968), 111-124.
  • Müller-Karpe 1995 V.Müller Karpe, "Atlı Göçebelerden Kalma Anadolu'daki Kovanlı Savaş Kazmaları ", M.Akyurt-B.Devam Anı Kitabı, İstanbul. (1995), 233-34.
  • NESIA Nomads of the Eurasian Steppes in the Early Iron Age, Berkeley, 1995, (Ed. J.D. Kimball - V.A Bashilov- L.T.Yablonsky)
  • Olkhovsky 1995 V.S.Olkhovsky, "Scythian Culture in the Crimea", NESIA, 1995, 63-82.
  • Özkaya 1995 V.Özkaya, İ.Ö.Erken Birinci Binde Frig Boyalı Seramiği, Erzurum, 1995.
  • Petrenko 1995 V.G.Petrenko, "Nomads of the Eurasian Steppes in the Early Iron Age", NESIA, 1995, 5-27.
  • Phillips 1965 E.D.Phillips, The Royal Hordes, Londra, 1965.
  • Piotrovski 1987 B.B.Piotrovski, Scythian Art, Leningrad, 1987.
  • Potratz 1963 J.A.H. Potratz, Die Skythen in Südrussland, Verlag, 1963.
  • Rolle 1977 R.Rolle, "Urartu und Reiternomaden", Saeculum XXVIII-3, (1977), 291-339.
  • Rostovtzeff 1969 M.Rostovtzeff, Iranian and Greeks in South Russia, Oxford, 1969.
  • Skuthoi Thesauroi Skuthikoi Thesauroi, Ethniko Arkhaıologiko Mouseio, Atina, 1981.
  • Smirnov 1966 A.P.Smirnov, Die Skythen, Moskova, 1966.
  • TAD Türk Arkeoloji Dergisi
  • Tansuğ 1949 K.Tansuğ, "Kimmerler'in Anadolu'ya Girişleri ve M.Ö. VII. yüzyılda Asur Devleti'nin Anadou ile Münasebetleri", Dil Tarih ve Coğrafya Fak.Der. VII/1-4, (1949), 535-550.
  • Tarhan 1976 T.Tarhan, "Eskiçağ'da Kimmerler Problemi", VII.Türk Tarih Kongresi, (1976), 355-369.
  • Tarhan 1984 T.Tarhan "Eski Anadolu Tarihinde Kimmerler", I.Araştırma Sonuçları Toplantısı, (1984), 104- 109.
  • UKN G.A.Melikishvili, Urartskie Klinoobraznye Nadpisi, Moskova, 1960.
  • Ünal 1982 V.Ünal, "Zwei Graber eurasischer Reiternomaden im Nordlischen Zentrakanatolien", Beitrage zur Allgemenien und Vergleichen Archaeologi 4, (1982), 65-82.
  • Waldbaum 1983 N.B.C. Waldbaum, Metalwork from Sardis, Finds Through 1974, Cambridge, 1983.
  • Yablonsky 1995 L.T.Yablonsky, "The Material Culture of the Saka and Historical Reconstruction", NESIA 1995, 201-235.

Observations on Cimmerians and Scythians in Anatolia in the Light of Some Findings

Yıl 2000, Cilt: 64 Sayı: 239, 1 - 22, 20.04.2000
https://doi.org/10.37879/belleten.2000.1

Öz

It's known that the nomadic people such as Cimmerians and Scythians were active among the Iron Ages cultures in Anatolia. Beginning the eight century B.C. their traces can be observe on historical source and some archeological finds in Anatolia. It's their culturel and historical activity that we want to show in this study. Initially, entering the Anatolia Cimmerians cause of important changing on culturel and historical life in settled people. Then, their consecutive were Scythians who have also affected the same activity. They were strong enough to destruct some Anatolian cities and civilizations such as Urartians, Phrygians, Lydians and Ionian cities. We know that the nomads are unsettled people and they have'nt got a settled culture. For that reason, ıt's not easy to find nomadic art compenents in Anatolia. It's neccesary to know writing source about them. Because we learn about their activity and culture from some ancient writers and historians. Due to the lack of archeological data their activity not comprehension completely in Anatolia. Nomadic art materials that research in this study occurs the findings which are coming from museums and excavations. Results of investigations we can separate the archaeological materials as follows: Harnesses: Çavuştepe (Fig. 1-2, 12-13); Norşuntepe (Fig. 3-4, 14-15); Sardes (Fig. 5, 9); finds from İstanbul Museum (Fig. 6-8, 10-11); Plaques with animal depiction: Gordion (Fig. 16); Sardes (Fig. 17) Arrow heads, Battle Axes, swords: İmirler (Amasya) (Fig. 18, 23); Muş (Fig. 20); Axe from İstanbul Museum (Fig. 19).

Kaynakça

  • AJA American Journal of Archaeology
  • AMI Archaologische Mitteilungen aus Iran
  • An.Ar. Anadolu Araştırmaları
  • Barnett-Watson 1952 R.D.Barnett-W.Watson,"Russian Excavation in Armenia", Iraq XIV/2, (1952), 134-147.
  • BASOR Bulletin of the American Schools of Oriental Research
  • Boardman 1964 J.Boardman, The Greeks Overseas, Londra, 1964
  • Bokovenko 1996 N.I. Bokovenko, "Asian Influence on European Scythia", Ancient Civilizations from Scythia to Siberia, 3/1, (1996), 97-119
  • Borovka 1928 G.Borovka, Scythian Art, Londra, 1928.
  • CAH Cambridge Ancient History
  • Carter 1957 D.Carter, The Symbol of the Beast, Newyork, 1957.
  • Çilingiroğiu 1994 A.Çilingiroğlu, Urartu Tarihi, İzmir, 1994.
  • Cogan-Tadmor 1977 M.Cogan- H.Tadmor, "Gyges and Ashurbanipal, A Study in Literary Transmission", Orientalia 46, (1977), 65-85.
  • De Vries K.De Vries, "Greeks and Phrygians in the Early Iron Age", From Athens to Gordion. The Papers of Memorial Symposium for R.S.Young, Phialdelphia, (1980), 33-48.
  • Erzen 1978 A.Erzen, Çavuştepe I, Ankara, 1978.
  • FLS From the Lands of the Scythian, Ancient Treasures from the Museum of USSR, 3000 B.C - 1000 B.C, Newyork, 1975.
  • Galanina 1985 L.K.Galanina, "Frühskkythissche zaumzeug-Garnituren", AMI 18, (1985), 87-119.
  • Greenewalt 1987 C.H.Greenewalt, "The Sardis Campaign of 1984", BASOR 125, (1987), 13-54.
  • Greenewalt 1990 C.H.Greenewalt, "Sardes Campaign of 1986", BASOR 26 (Sup.), (1990), 173-177.
  • Hauptmann 1972 H.Hauptmann, "Norşuntepe Kazıları 1970", Keban Projesi 1970 Çalışmaları, 1972, 89 vdd.
  • Hauptmann 1983 H.Hauptmann. "Nene Funde eurasischer Steppennomaden in Kleinasien", Fetschrift Für Kurt Bittel, (1983), 251-270.
  • Jacopsen 1996 E.Jacopsen, The Art of the Scythians. The Interpenetration of Cultures at the Edge of Hellenic World, Leiden, 1996.
  • Jetmarr 1964 K.jetmarr, Art of the Steppes, Newyork, 1964.
  • JNES Journal of the Near Eastern Studies.
  • Kaletsch 1958 H.Kaletsch, "Zur Lydischen Chronologie", Historia VII, (1958) , 1-47.
  • Kossack 1995 G.Kossack, "Gechichte und Aufgaben der archöologischen arforschung Mittelasiens ander Schwelle zur erahen Eisenzet", Eurasia Antiqua I, (1995), 232-246.
  • KST Kazı Sonuçları Toplantısı.
  • LAR D.D.Luckenbill, Ancient Records of Assyria and Babylonia I-II, Newyork, 1968.
  • Mellink 1964 M.Mellink, "Postcript on Nomadic Art", Dark Ages and Nomads c.1000 B.C. (1964), (Ed. M.Mellink).
  • Mellink 1991 M.Mellink, "The Native Kingdoms of Anatolia", CAH III/2, (1991), 619-666.
  • Melyukova 1995 A.I.Melyukova, "Scythians of Southeastern Europe", NESIA, 1995, 27-63.
  • Meriçboyu 1997 Y.A.Meriçboyu , "At Koşumlarında Kayış Dağıtıcıları ", Arkeoloji ve Sanat Dergisi, 19/76, (1997), 2-9.
  • Mitten 1968 D.G.Mitten, "Excavation at Sardis 1968", TAD XVII/1, (1968), 111-124.
  • Müller-Karpe 1995 V.Müller Karpe, "Atlı Göçebelerden Kalma Anadolu'daki Kovanlı Savaş Kazmaları ", M.Akyurt-B.Devam Anı Kitabı, İstanbul. (1995), 233-34.
  • NESIA Nomads of the Eurasian Steppes in the Early Iron Age, Berkeley, 1995, (Ed. J.D. Kimball - V.A Bashilov- L.T.Yablonsky)
  • Olkhovsky 1995 V.S.Olkhovsky, "Scythian Culture in the Crimea", NESIA, 1995, 63-82.
  • Özkaya 1995 V.Özkaya, İ.Ö.Erken Birinci Binde Frig Boyalı Seramiği, Erzurum, 1995.
  • Petrenko 1995 V.G.Petrenko, "Nomads of the Eurasian Steppes in the Early Iron Age", NESIA, 1995, 5-27.
  • Phillips 1965 E.D.Phillips, The Royal Hordes, Londra, 1965.
  • Piotrovski 1987 B.B.Piotrovski, Scythian Art, Leningrad, 1987.
  • Potratz 1963 J.A.H. Potratz, Die Skythen in Südrussland, Verlag, 1963.
  • Rolle 1977 R.Rolle, "Urartu und Reiternomaden", Saeculum XXVIII-3, (1977), 291-339.
  • Rostovtzeff 1969 M.Rostovtzeff, Iranian and Greeks in South Russia, Oxford, 1969.
  • Skuthoi Thesauroi Skuthikoi Thesauroi, Ethniko Arkhaıologiko Mouseio, Atina, 1981.
  • Smirnov 1966 A.P.Smirnov, Die Skythen, Moskova, 1966.
  • TAD Türk Arkeoloji Dergisi
  • Tansuğ 1949 K.Tansuğ, "Kimmerler'in Anadolu'ya Girişleri ve M.Ö. VII. yüzyılda Asur Devleti'nin Anadou ile Münasebetleri", Dil Tarih ve Coğrafya Fak.Der. VII/1-4, (1949), 535-550.
  • Tarhan 1976 T.Tarhan, "Eskiçağ'da Kimmerler Problemi", VII.Türk Tarih Kongresi, (1976), 355-369.
  • Tarhan 1984 T.Tarhan "Eski Anadolu Tarihinde Kimmerler", I.Araştırma Sonuçları Toplantısı, (1984), 104- 109.
  • UKN G.A.Melikishvili, Urartskie Klinoobraznye Nadpisi, Moskova, 1960.
  • Ünal 1982 V.Ünal, "Zwei Graber eurasischer Reiternomaden im Nordlischen Zentrakanatolien", Beitrage zur Allgemenien und Vergleichen Archaeologi 4, (1982), 65-82.
  • Waldbaum 1983 N.B.C. Waldbaum, Metalwork from Sardis, Finds Through 1974, Cambridge, 1983.
  • Yablonsky 1995 L.T.Yablonsky, "The Material Culture of the Saka and Historical Reconstruction", NESIA 1995, 201-235.
Toplam 52 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Arkeoloji
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Oya San Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 20 Nisan 2000
Yayımlandığı Sayı Yıl 2000 Cilt: 64 Sayı: 239

Kaynak Göster

APA San, O. (2000). Bazı Bulgular Işığında Anadolu’da Kimmer ve İskit Varlığı Üzerine Gözlemler. BELLETEN, 64(239), 1-22. https://doi.org/10.37879/belleten.2000.1
AMA San O. Bazı Bulgular Işığında Anadolu’da Kimmer ve İskit Varlığı Üzerine Gözlemler. TTK BELLETEN. Nisan 2000;64(239):1-22. doi:10.37879/belleten.2000.1
Chicago San, Oya. “Bazı Bulgular Işığında Anadolu’da Kimmer Ve İskit Varlığı Üzerine Gözlemler”. BELLETEN 64, sy. 239 (Nisan 2000): 1-22. https://doi.org/10.37879/belleten.2000.1.
EndNote San O (01 Nisan 2000) Bazı Bulgular Işığında Anadolu’da Kimmer ve İskit Varlığı Üzerine Gözlemler. BELLETEN 64 239 1–22.
IEEE O. San, “Bazı Bulgular Işığında Anadolu’da Kimmer ve İskit Varlığı Üzerine Gözlemler”, TTK BELLETEN, c. 64, sy. 239, ss. 1–22, 2000, doi: 10.37879/belleten.2000.1.
ISNAD San, Oya. “Bazı Bulgular Işığında Anadolu’da Kimmer Ve İskit Varlığı Üzerine Gözlemler”. BELLETEN 64/239 (Nisan 2000), 1-22. https://doi.org/10.37879/belleten.2000.1.
JAMA San O. Bazı Bulgular Işığında Anadolu’da Kimmer ve İskit Varlığı Üzerine Gözlemler. TTK BELLETEN. 2000;64:1–22.
MLA San, Oya. “Bazı Bulgular Işığında Anadolu’da Kimmer Ve İskit Varlığı Üzerine Gözlemler”. BELLETEN, c. 64, sy. 239, 2000, ss. 1-22, doi:10.37879/belleten.2000.1.
Vancouver San O. Bazı Bulgular Işığında Anadolu’da Kimmer ve İskit Varlığı Üzerine Gözlemler. TTK BELLETEN. 2000;64(239):1-22.