Alaköy Kalesi ve Kale'de Bulunan Urartu Heykelleri

Yıl 1998, Cilt: 62 Sayı: 233, 15 - 24, 20.04.1998

Zafer Derin Haluk Sağlamtemir

https://doi.org/10.37879/belleten.1998.15

Öz

Alaköy Van il merkezinin 28 km. kuzeybatısında, Merkez ilçeye bağlı bir köydür. Bunun 1 km. kuzeyinde, köylülerce “Garibin Tepe” olarak adlandırılan bir kaleye ait kalıntılar bulunmaktadır. Alaköy-Ağartı (Ayanıs) arasındaki eski dağ yolunun hemen doğusundaki kale, haritalarda “Yumru Tepe” olarak gösterilmiştir. Deniz seviyesinden 1867 m. yüksekte bulunmasına rağmen, yerleşim alanının çevresindeki rakımın 1800-1850 m. civarında olması kalenin alçak bir tepe gibi görünmesine neden olmaktadır. Alaköy’ü Ayanıs’a bağlayan yeni yola 150 m. uzaklıkta olmasına karşın uzun yıllar fark edilmemiştir. Bunun nedeni sur duvarlarının anakaya seviyesine kadar sökülmüş olmasıdır. 1993 yılında yaptığımız bir yüzey araştırmasında, köylülerin “fil heykeli” çıktığını söyledikleri yüzeyi bazalt parçaları ile kaplı yerleşim alanının küçük boyutlu bir Urartu Kalesi olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Alaköy Kalesi, Urartu Heykelleri, Van, Kazı

Kaynakça

• AA Archäologischer Anzeiger
• Akurgal 1968 E.Akurgal, Urartäische und Aliraniche Kunstzentren, Ankara.
• AMI Archäologische Mitteilungen aus Iran
• AS Anatolian Studies
• AST Araştırma Sonuçlan Toplantısı
• Barnett 1950 R.D.Barnett, The Excavations of the British Museum at Toprakkale near Van, Iraq XII, 1vd.
• Burney 1966 C.A.Burney, First Season of Excavations at the Urartian Citadel of Kayalıdere, AS XVI, 55 vd.
• Darga 1992 M.Darga, Hitit Sanatı ,İstanbul.
• Frankfort 1954 H.Frankfort, The Art an Architecture of the Ancient Orient, Harmondsworth.
• Ist.Mitt Istanbuler Mitteilungen
• Kellner 1976 H.J.Kellner, Urartu. EinWiederentdeckter Rivale Assyriens. Katalog der Ausstellung. Münih.
• Kozloff 1981 A.Kozloff, Animals in Ancient Art from the Leo Mildenberg Collection, Cleveland.
• Merhav 1991 R.Merhav, Secular and Cultic Furniture, Urartu. A Metalworking Center in the First Millennium B.C.E. (ed.R.Merhav), Kudüs, 244vd.
• Merhav-Ruder1991 R.Merhav-A.Ruder, Tire construction and production of a monumental bronze candelabrum of King Menua of Urartu, Anatolian Iron Ages, The Proceedings of the Second Anatolian Iron Ages Colloquium held at İzmir, 4-8 May 1987 , ed. A. Çilingiroğlu and D.H.French, British Institut of Archaeology at Ankara Monograph 13, Oxford, 75 vd.
• Orthmann 1971 W.Orthmann, Untersuchungen zur spathethitischen Kunst, Bonn.
• Özgüç 1969 T.Özgüç, Altıntepe II. Mezarlar, Depo Binası ve Fildişi Eserler, Ankara.
• Piotrovskii 1960 B.B.Piotrovskii, Bronzobiye Izdeliya s Nadpisyami Sardur II iz raskolok na Karmir-blurye, Issledovaniya po Istorii Kulturi Narodov Vostok, FS. I.A.Orbeli, Moskova, 119vd.
• Seidl 1993 U.Seidl, Urartäische Bauskulpturen, Aspects of Art and Iconography. Anatolia and its Neighbors. Studies in Honor of Nimet Özgüç, Ankara,557vd.
• Sevin 1988 V.Sevin, The oldest highway:between the reqions of Van and Elazığ in Eastern Anatolia. Aniquity 62, 547vd.
• Sevin 1991 V.Sevin,The southwest expansion of The Proceedings of the Second Anatolian Iron Ages Colloquium held at İzmir, 4-8 May 1987, (ed. A.Çilingiroğlu and D.H.French) British Institu of Archaeology at Ankara Monograph 13, Oxford, 97 vd.
• Sevin 1993 V.Sevin, An Urartian Lion from Gevaş, Van, Aspects of Art and Iconography. Anatolia and Its Neighbors. Studies in Honor of Nimet Özgüç, Ankara, 565vd.
• Zahlhaas 1991 G.Zahlhaas,Personal Adornments, Clothing Accessones and Jewelry, Urartu. A Metalworking Center in the First Millennium B.C.E. (ed.R.Merhav), Kudüs, 184vd.