This article discusses Faḍlallāh al-Ḥurūfī’s relations with political and religious circles in detail from his early youth when he left Astarabad, until his execution at the behest of Mīrānshāh, Timur’s son, in 796/1394. The common opinion of why Faḍlallāh was executed is considered to be either his superstitious ideas or his pursuit of some messianic, and thus power-related, goals. We tried to find some clues to confute such stereotypical approaches. To this end, we tried to determine Faḍlallāh’s view and stance in regard to power by taking into consideration his relationships with statesmen. It was the ʿulamāʾ and the sufis who played the most critical and significant role in Faḍlallāh’s relationships with commoners and statesmen, as well as in his execution. That is why we have placed special emphasis on Faḍlallāh’s ties with the ʿulamāʾ and sufi circles. We discuss how the ʿulamāʾ and sufis tried to disqualify the other flourishing rival groups in the period leading up to Faḍlallāh’s execution.
Bu makale, Fazlullah Hurufî’nin Esterabad’dan ayrıldığı ilk gençlik çağlarından başlayarak Timur’un oğlu Miranşah’ın yönetimi altında idam edildiği (796/1394) döneme kadarki süreçte politik ve dini çevrelerle ilişkilerini detaylı bir şekilde incelemektedir. Fazlullah’ın idam edilmesinin nedenleri arasında onun batıl fikirleri, mesihçi hedefleri veya iktidara ulaşma gayreti gösterilmiştir. Çalışmamızda bunun gibi basmakalıp tezleri çürütmek için bazı ipuçları bulmaya çalıştık. Bu amaçla, Fazlullah’ın devlet adamlarıyla ilişkilerinden hareketle iktidara ve iktidar olmaya karşı duruşunu ve bakışını belirlemeye çalıştık. Onun idamında devlet adamlarıyla ilişkileri yanında ulema ve mutasavvıflarla ilişkilerinin belirleyici rol oynadığını söyleyebiliriz. Bu nedenle ulema ve sufi çevrelerle ilişkilerini özellikle irdeledik. Fazlullah’ın idam edildiği dönemde ulema ve sufilerin, ortaya çıkan rakip grupları nasıl saf dışı bırakmaya çalıştıklarını göstermeye çalıştık.
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 17 Ağustos 2021 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 85 Sayı: 303 |
Belleten Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.