FERİDUN M. EMECEN, Osmanlı Klasik Çağında Hilafet ve Saltanat, Aktörler, Yazım ve İmaj Kapı Yayınları, İstanbul 2020, 508 sayfa + 8 görsel [Kitap Tanıtımı]

Yıl 2022, Cilt: 86 Sayı: 305, 359 - 362, 12.04.2022

Mehmet Yılmaz Akbulut

https://doi.org/10.37879/belleten.2022.359

Öz

Osmanlı Devleti’nin “klasik çağında” siyasi meşruiyetini temin eden unsurlar tarihçilerin dikkatini her geçen gün daha da cezbeder hâle gelmektedir. Özellikle modern dönemde çıkan ve kökleri tarihte aranan meşruiyet unsurları, erken modern dönem üzerinde çalışan çoğu tarihçi için zorlayıcı ama bir o kadar da merak uyandırıcı bir konudur. Osmanlı klasik çağı konusunda yayımladığı eserleri ile bir otorite hâline gelen Feridun M. Emecen’in bu tanıtım yazısına konu ettiğimiz araştırma eseri, toplam 21 başlıkta üç ana kısımdan oluşuyor. Kitabın geniş bir kaynakçası, ayrıntılı bir dizini ve kuşe kâğıda basılmış sekiz adet görseli bulunuyor. Bu kitap, müellifin 2018 yılında çıkmış, Osmanlı Klasik Çağında başlıklı kitap serisinin, Siyaset, Savaş ve Hanedan ve Toplum başlıklı üçlemesinin dördüncü cildidir. Kitap üç kısımdan oluşuyor. “Hilafet ve Cihanşümul Siyaset” başlıklı ilk kısım bu değerlendirme yazısının konusu olacaktır, zira “klasik çağın” siyasi meşruiyet unsurlarının başını çeken hilafet-saltanat tartışması eserin bu bölümünde işlenmiştir. Kitabın müteakip iki kısmı, hilafet ve cihanşümul siyaset meselesinden uzaklaşarak, on altıncı yüzyıldan on sekizinci yüzyıla değin bazı paşa portrelerini, Şah Kulu İsyanı, Osmanlı döneminde Mısır hakkında bütüncül bir değerlendirmeyi ve Osmanlıların Rus algısı üzerine müstakil akademik çalışmaları sunuyor ve bu itibarla Emecen’in önceki kitaplarının bir devamını teşkil ediyor. Son kısım ise, klasikten moderne Osmanlı tarih yazımı hakkında altı ayrı başlıkta çalışmalardan oluşmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Feridun M. Emecen, Osmanlı Devleti, Hilâfet, Saltanat, Tarih