Osmanlı-Fransız Diplomatik İlişkileri, 1798-1807.

Yıl 1983, Cilt: 47 Sayı: 185, 259 - 280, 20.01.1983

Azmi Süslü

Öz

Araştırmamızda, 1798'e kadar olan Osmanlı-Fransız ilişkilerini, Mısır sorunu ve sonuçlarını, I. Napolyon'un Osmanlı İmparatorluğu hakkındaki politikasını, O'nun "İmparator" olarak tanınmasını, Osmanlı İmparatorluğunu Fransız siyaseti doğrultusuna çekmek ve O'ndan Rusya'ya karşı bir müttefik yapmak amacıyla girişilen Fransız diplomatik manevralarını , Osmanlı İmparatorluğunun bu iki devlet için yaptığı faaliyet ve karşı faaliyetleri ve nihayet Napolyon'un gerçek yüzü ve söz ve davranışları arasındaki çelişkileri inceleyeceğiz.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı, Türk, Fransız, Diplomasi, 1798-1807, Mısır Sorunu, I. Napolyon

Kaynakça

• I- Arşivler:
• Başbakanlık Arşivleri-Istanbul, bunlardan, Cevdet Tasnifi (Hariciye Vesikaları ), Hatt-ı Humayun Tasnifi, Ibnü'l-Emin Tasnifi, Nâme Defterleri, Mühimme Defterleri...
• Istanbul Topkapı Sarayı Arşivleri, bunlardan, Siyasi Vesikalar, Enderun Hazine Defterleri...
• Paris Dışişleri Bakanlığı Arşivleri, bunlardan, Turquie, Correspondance politique (no. 2 I 3-224, I 806-1809), Supplement (no. 24, 1806-18 I o); Memoires et Documents de PELISSIER E. (no. 63-64, 1792-1814) ve Russie, Correspondance politique (no. 144-149, 18o6-1809); Perse, Correspondance politique (cilt. 9-11, 1806, ı 8o7); Memoires et Documents (no. 7. 806-18o8).
• Paris Milli Arşivleri (no. AF. IV, Ad. XV, 54).
• II- Basılmış eserler:
• Correspondance de Napoleon I ee, Napolyon'un emriyle yaylmlanmıştır. Paris, 1858-1869, 28 cilt, tamamlayıcı nitelikte yayımlanan:
• - Des Oeuvres de Napoleon â Saint-Helene, cilt 29-32, Paris, 1870, bu da eksik olduğundan tamamlayıcı olarak çıkanlar:
• BROTONNE de Leonce, Lettres inedites de Napoleon 1er, Paris, 1898 ve - Dernieres lettres inedites de Napoleon, Paris, 1903, 2 cilt.
• LECETRE Leon Lettres inedites de Napoleon 1er, Paris 1897, 2 cilt.
• PICARD Ernest ve TUETEY Louis, Correspondance inedite de Napoleon 1er, Harp Arşivlerindeki, Paris, 1912-1925, 5 cilt, ikinci yazardan:
• Napoleon 1er, preceptes et jugement, Paris, 1913.
• Salnâme-i Nezaret-i Hariciye, Dersaadet, 1302.
• NORADOUNGHIAN Gabriel Efendi, Recueil d'ectes internationaux de l'Empire ottoman, Paris, Leipzig, 1897-1903, 2. cildi.
• TESTA le Baron de, Recueil de traties de la porte ottomane avec les puissances etrangeres, Paris, 1865, I. cildi.
• AHMET CEVDET Paşa, Tarih-i Cevdet, tertib-i cedit, Dersaadet, 1309, 8. cildi.
• DRIAULT Edouard, La question d'Orient depuis ses origines jusqu'â nos jours, Paris, '914, aynı yazardan:
• - La politique orientale de Napoleon, Sebastiani et Gardan, 18°6-1808, Paris, 1904.
• - CLERCQ A. da, Traites de la France depuis 1713 jusqu'â nos jours, Paris, 1864.
• TULARD jean, Napoleon ou le mythe du Sauveur, Paris, 1977. SAVANT jean, Napoleon, Paris, 1974.
• TURC Nicolas, Chroniques d'Egypte, Paris, 1950. KARAL Enver Ziya, Fransa, Mısır, Osmanlı imparatorluğu (1797- 1802), İstanbul, 1938, aynı yazardan:
• -Halet Efendi'nin Paris Büyük Elçiliği (1802-1806), İstanbul, 1940.
• MOURAVIEF B., L'alliance russo-turque au milieu des guerres napoleoniennes, Paris, 1954.
• SAÜL N., Russia and the mediterranean, 797-1807, Londra, 1970.
• VAHID Paşa, Vahid Paşa'nı n Fransa Sefaretnâmesi, 1806-1807, Vahid Paşa Kütüphanesi, no. 830, El yazması, Kütahya.
• Fransız Resmi Le Moniteur Gazetesi, 1798-1807 tarihleri arası, Paris Dışişler Bakanlığı Arşivlerinde saklanmaktadır.