Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Antalya Kaleiçi Panhagia Kilisesi ve Câmi-i Cedid

Yıl 2022, Cilt: 86 Sayı: 306, 533 - 566, 11.08.2022

Evren Dayar

https://doi.org/10.37879/belleten.2022.533

Öz

Bizans döneminde piskoposluk merkezi olan Antalya Kaleiçi Panaghia Kilisesi, câmiye dönüştürüldüğü XVI. yüzyılın başlarına kadar Hristiyan cemaatinin ibadetine açık kaldı. Kilise, Sultan II. Bayezid’in emriyle câmiye çevrildikten sonra Câmi-i Cedid (Yeni Câmii) adını almıştı. Ne var ki İslam egemenliği döneminde uzun süre kullanılan ve Rum nüfusun meskûn olduğu bir semtte bulunan kilisenin câmiye dönüştürülmesi, kentin demografik yapısında yaşanan değişimin de etkisiyle bir süre sonra cemaatler arası çekişmelere neden oldu. Panaghia Kilisesi câmiye dönüştürüldükten sonra yaklaşık dört asır boyunca ibadethane işlevi görmüş, XIX. yüzyılın sonunda yanarak tahrip olmuş, daha sonra da terk edilmiştir. Bu makale Panaghia Kilisesi’nin ve dönüştürüldükten sonraki adıyla Câmi-i Cedid’in Osmanlı dönemindeki dönüşümünü ve terk edilmesiyle sonuçlanan sürecin nedenlerini anlamayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda konuya ilişkin mevcut literatür eleştirel bir analize tabi tutulmuş, tarihi kaynaklar yeniden değerlendirilmiştir. Ayrıca, kaynakların yetersiz olduğu koşullarda, yapının kentin dinî manzarası içindeki yerinden ve kentin nüfus yapısından hareketle câminin tarihi ve ona atfedilen önem yorumlanmaya çalışılmıştır

Anahtar Kelimeler

Panhagia Kilisesi Câmi-i Cedid demografik yapı dini manzara

Kaynakça

  • Ali Emiri Mahmud I (AE. SMHD. I): 28-1679.
  • Antalya Şer’iyye Sicilleri (AŞS): 5.
  • Bâb-ı Ali Evrak Odası (BEO): 2930-219718.
  • Bâb-ı Asafî Mühimme Defterleri (A. {DVNSMHM. d): 52; 82.
  • Bâb-ı Defterî Mevkufat Kalemi (D. MKF. d.): 29752.
  • Cevdet Evkâf (C. EV): 334-16980; 528-26655.
  • Dâhiliye Nezareti Mektûbi Kalemi (DH. MKT): 530-38.
  • Evkâf Defterleri (EV. d): 9785; 38601.
  • Kamil Kepeci (KK. d): 3357.
  • Maliyeden Müdevver (MAD. d): 14.
  • Maarif Nezareti Mektûbi Kalemi (MF. MKT): 1167-15.
  • Meclis-i Vâlâ (MVL): 517-62; 521-40; 700-6; 705-97; 710-63.
  • Sadaret Mühimme Kalemi Evrakı (A. MKT. MHM): 569-8.
  • Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi Evrakı (TS. MA. e): 866-52.
  • Yıldız Hususi Maruzat (Y. A. HUS): 335-66.
  • Yabancı Arşivler Bulgaristan Arşivi (YB. 04): 1-38.
  • Ali Emiri Mahmud I (AE. SMHD. I): 28-1679.
  • Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Defterleri (TKGM. d.): 187.
  • Tapu Tahrir Defteri (TT. d.): 166.
  • Anonýmou, “Perigrafí tis Póleos Attaleías”, Periodikó Xenofánis E’, 1907-1908 (Ανωνύμου, “Περιγραφή της Πόλεως Ατταλείας”, Περιοδικό Ξενοφάνης Ε’, 1907-1908), s. 244-259.
  • Aran, Berge, “Antalya Cumanun Câmii”, Anadolu Araştırmaları, C III, 1970, s. 60- 81.
  • Armağan, A. Latif, “XVI. Yüzyıl’da Antalya’da Dini-Sosyal Yapılar ve Şehrin Demografik Durumu Üzerine Bir Araştırma”, Tarih Araştırmaları Dergisi, C 23, S. 36, 2004, s. 11-34.
  • Ballance, Michael H., “Cumanun Câmii at Antalya-A Byzantine Church”, Papers of British School at Rome, C XXIII, 1955, s. 99-114.
  • Baykara, Tuncer, “Osmanlı Devrinde Antalya Belgeleri I, XVIII. Yüzyıl”, Adalya, S. IV, 1999-2000, s. 293-300.
  • Buch, Wilfried, “14./15. Yüzyılda Küdüs’e Giden Alman Hacılarının Türkiye İzlenimleri”, çev. Yüksel Baypınar, Belleten, C XLVI/S. 184, Temmuz 1982, s. 509-533.
  • Burckhardt, Johann Ludwig, Travels in Nubia, John Murray, London 1819.
  • Chatzıpetrou, Panag. P., Istoria Tis Attaleias Tis Mikras Asias Apo Tis Ktiseos Afti Mechri Tou 1922, Athinai 1969 (Χατζηπέτρου, Παναγ. P., Ιστορία της Ατταλείας της Μικράς Ασίας από της κτίσεως αυτής μέχρι του 1922, Αθήναι 1969).
  • Cuinet, Vital, La Turquie d’Asie, Géographie Administrative: Statistique, Descriptive et Raisonnée de Chaque Province de l’Asie Mineure, Paris 1892.
  • Danieloğlu, D. E., 1850 Yılında Yapılan Bir Pamphylia Seyahati, çev. Ayşe Özil, Suna İnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü Yayınları, İstanbul 2010.
  • Dayar, Evren, “Mancarcık Kuyusu Cinayeti: 19. Yüzyılda Antalya’da Hovardalar, Azatlı Köleler ve Rakkase Kadınlar”, Cihannüma, C 4/S. 2, 2018, s. 61-81.
  • Dayar, Evren, “1815 Haritası’nda Antalya Kalesi: Surlar, Kapılar ve Burçlar, Belleten, C LXXXIV/S. 300, Ağustos 2020, s. 667-716.
  • Dayar, Evren, “Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Dönemlerinde Antalya Kaleiçi ve Çevresi”, METU JFA, C 37/S. 2, 2020, s. 59-84.
  • de Bruyn, Cornelis, Voyage Au Levant: C’est-à-dire, Dans les Principaux Endroits de L’Asie Mineure, Dans les Isles de Chio, Rhodes, & Chypre &c.; De Même que Dans les Plus Considérables Villes D’Egypte, De Syrie Et de la Terre Sainte, Paris 1700.
  • de Ferrières-Sauveboeuf, Louis-François, Mémoires Historiques, Politiques et Géographiques des Voyages du Comte de Ferrières-Sauveboeuf, C 2, Paris 1790.
  • de Stochove, Vincent, Voyage du Levant, Bruxelles 1643.
  • Discourses of Rumi (or Fihi ma Fihi), çev. A. J. Arberry, Omphaloskepsıs Books, 2015, Discourse: 23.
  • Ebu Abdullah Muhammed İbn Battûta Tanci, İbn Battûta Seyaahtnamesi, çev. A. Sait Aykut, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2005.
  • Ebül-Hayr-ı Rûmi, Saltuk-nâme, C 2, yay. Şükrü Haluk Akalın, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, İstanbul 1988.
  • Eliade, Mircea, Kutsal ve Dindışı, çev. M. Ali Kılıçbay, Gece Yayınları, Ankara 2000.
  • Erdoğru, Mehmet Akif, “Antalya ve Havalisi Tarihi İçin Bir Kaynak: Defter-i Evkâf-ı Livâ-i Teke”, Tarih İncelemeleri Dergisi, C X/S. 1, 1995, s. 91-186.
  • Evliya Çelebi, Günümüz Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyahatnamesi, C 8, haz. Seyit Ali Kahraman, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2003.
  • Evliya Çelebi, Günümüz Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyahatnamesi, C 9, haz. Seyit Ali Kahraman, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2011.
  • Eyice, Semavi, “Korkut Câmii”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C 26, İstanbul 2002, s. 207-208.
  • Flemming, Barbara, Geç Ortaçağ Dönemi’nde Pamfilya, Pisidya ve Likya’nın Tarihi Coğrafyası, çev. Hüseyin Turan Bağçeci, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2018.
  • Goodwin, Godfrey, Osmanlı Mimarlığı Tarihi, çev. Müfit Günay, Kabalcı Yayınevi, İstanbul 2012.
  • Gradeva, Rossitsa, “Sofia’s Rotunda and Its Neighbourhood in Ottoman Times”, Osmanische Welten: Quellen und Fallstudien. Festschrift für Michael Ursinus, University of Bamberg Press, Bamberg 2016, s. 177-207.
  • Hasluck, Frederick William, Christianity and Islam under the Sultans, C 1, Oxford At The Clarendon Press 1929.
  • Hayden, Robert M., “Intersecting Religioscapes and Antagonistic Tolerance: Trajectories of Competition and Sharing of Religious Spaces in the Balkans”, Space and Polity, C 17/S. 3, 2013, s. 320-334.
  • Hayden, Robert M.- Erdemir, Aykan-Tanyeri Erdemir, Tuğba-D. Walker, Timothy-Rangachari, Devika-Aguilar Moreno, Manuel-López Hurtado, Enrique-Bakić Hayden, Milica, Antagonistic Tolerance: Competitive Sharing of Religious Sites and Spaces, Routledge, London 2016.
  • Hirschfeld, Gustav, Vorläufiger Bericht über eine Reise im Südwestlichen Kleinasien I, Berlin 1874.
  • Iatridou, Klimentos Sp., Synoptiki Istoria Attaleias, N. K. Meli, Attaleia 1911 (Ιατριδου, Κλημεντος Σπ., Συνοπτικη Ιστορια Ατταλειας, N. K. Μελι, Ατταλεια 1911).
  • Kâtib Çelebi, Cihannümâ, Müteferrika Matbaası, İstanbul 1145.
  • Karaca, Behset, XV. ve XVI. Yüzyıllarda Teke Sancağı, Fakülte Kitapevi, Isparta 2002.
  • Kaymak, Gamze, Die Cumanın Câmii in Antalya, ihre Baugeschichte und ihre Byzantinischen Ursprünge. Bauaufnahme–Bauforschung–Denkmalpflege/Antalya Cumanın Câmii, Mimari Tarihi ve Bizans Kökeni, Rölöve–Yapı Analiz–Anıt Koruma ve Bakımı, Adalya Ek Yayın Dizisi 9, İstanbul 2009.
  • Kiel, Machiel, “Notes on the History of Some Turkish Monuments in Thessaloniki and Their Founders”, Balkan Studies, S. 11, 1970, s. 122-156.
  • KVS. (Konya Vilayeti Salnamesi) Def ’a 30, Konya 1330.
  • Lanckoroński, Karl, Städte Pamphyliens und Pisidiens, C 1: Pamphylien, Wien 1890.
  • Leake, William Martin, Journal of a Tour in Asia Minor, With Comparative Remarks on the Ancient and Modern Geography of that Country, Londra 1824.
  • Lowry, W. Heath, Trabzon Şehrinin İslamlaşması ve Türkleşmesi 1461-1583, çev. Demet Lowry; Heath W. Lowry, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2010.
  • Lucas, P., Voyage du Sieur Paul Lucas, Fait par Ordre du Roy dans la Grece l’Asie Mineure, la Macedoine et l’Afrique, C I, Paris 1712.
  • Ocak, Ahmet Yaşar, “Zaviyeler: Dinî, Sosyal ve Kültürel Tarih Açısından Bir Deneme”, Vakıflar Dergisi, S. 12, 1978, s. 247-269.
  • Paribeni, R.-Romanelli, P., “Studıi e Ricerche Archeologiche nell’Anatolia Meridionale”, Monumenti Antichi Pubblicati Per Cura Della Reale Accademia Bei Lincei, C XXXIII, 1914, s. 5-274.
  • Pechlivanidis, Giorgios, Attaleia kai Attaleiotes, Athinai 1989 (Πεχλιβανιδησ, Γιωργοσ, Ατταλεια και Ατταλειωτες, Αθηναι 1989).
  • Redford, Scott-Leiser, Gary, Taşa Yazılan Zafer Antalya İçkale Surlarındaki Selçuklu Fetihnamesi, çev. İnci Türkoğlu, Adalya Ek Yayın Dizisi 9, İstanbul 2008.
  • Refik, Ahmed, “Fatih Zamanında Teke İli”, Türk Tarih Encümeni Mecmuası, C 79/S. 2, 1340, s. 70-76.
  • Riefstahl, Rudolf M., Cenubi Garbî Anadolu’da Türk Mimarisi, ter. Cezmi Tahir Berktin, Maarif Matbaası, İstanbul 1941.
  • Rott, Hans, Kleinasiatische Denkmäler aus Pisidien, Pamphylien, Kappadokien und Lykien, Leipzig 1908.
  • Scott, James C., Domination and the Arts of Resistance Hidden Transcripts, Yale University Press, London 1992.
  • Süleyman Fikri, Antalya Livâsı Tarihi, Matbaa-i Âmire, İstanbul 1340. The Oriental Collections: Consisting of Original Essays and Dissertations, Translations, and Miscellaneous Papers, Illustrating the History and Antiquities, the Arts, Sciences, and Literature, of Asia, C III, London 1800.
  • Varkıvanç, Burhan-Kökmen Seyirci, Hülya, “Cumanın Camii’ndeki Erken Bizans Dönemi Paye Başlıkları”, OLBA, C XXIX, S. XXIX, 2021, s. 363-391.
  • Von Suchen, Ludolf, Reisebuch ins Heilige Land, in Niederdeutscher Mundart, 1861.
  • Yerasimos, Stefanos, “Konstantiniye Kiliselerinden İstanbul Camilerine Bir Değişimin Tarihi”, ed. Annie Pralong, Bizans. Yapılar, Meydanlar, Yaşamlar, çev. Buket Kitapçı Bayrı, Kitap Yayınevi, İstanbul 2011, s. 182-193.
  • Yılmaz, Leyla, Antalya (16. Yüzyılın Sonuna Kadar), Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2002.

Yıl 2022, Cilt: 86 Sayı: 306, 533 - 566, 11.08.2022

Evren Dayar

https://doi.org/10.37879/belleten.2022.533

Öz

Antalya Kaleiçi Panagia Church, the Episcopal center in the Byzantine period, remained open to the Christian community for worship until the sixteenth century, when it was converted into a mosque. After the church was turned into a mosque by Sultan Bayezid II’s order, it was named New Mosque (Câmi-i Cedid). The church’s conversion into a mosque, which was used as a church for a long time during the period of Islamic rule and was mainly inhabited by the Christian Orthodox population, caused contentions between the two communities with the effect of the changes in the demographic structure of the city. After the church was converted into a mosque, it served as a place of worship for about four centuries. At the end of the nineteenth century, it was burned and abandoned. This article aims to understand the transformation of Panaghia Church and New Mosque as it was called in the early twentieth century in the Ottoman period and the process that resulted in its abandonment. The existing literature was subjected to a critical analysis to understand this process, and historical sources were re-evaluated. In addition, under conditions of insufficient resources, the mosque’s importance in different periods was tried to be revealed, based on the mosque’s position in the city religioscape and demographic structure of the city.

Anahtar Kelimeler

Panhagia Church New Mosque demographic structure religioscape

Kaynakça

  • Ali Emiri Mahmud I (AE. SMHD. I): 28-1679.
  • Antalya Şer’iyye Sicilleri (AŞS): 5.
  • Bâb-ı Ali Evrak Odası (BEO): 2930-219718.
  • Bâb-ı Asafî Mühimme Defterleri (A. {DVNSMHM. d): 52; 82.
  • Bâb-ı Defterî Mevkufat Kalemi (D. MKF. d.): 29752.
  • Cevdet Evkâf (C. EV): 334-16980; 528-26655.
  • Dâhiliye Nezareti Mektûbi Kalemi (DH. MKT): 530-38.
  • Evkâf Defterleri (EV. d): 9785; 38601.
  • Kamil Kepeci (KK. d): 3357.
  • Maliyeden Müdevver (MAD. d): 14.
  • Maarif Nezareti Mektûbi Kalemi (MF. MKT): 1167-15.
  • Meclis-i Vâlâ (MVL): 517-62; 521-40; 700-6; 705-97; 710-63.
  • Sadaret Mühimme Kalemi Evrakı (A. MKT. MHM): 569-8.
  • Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi Evrakı (TS. MA. e): 866-52.
  • Yıldız Hususi Maruzat (Y. A. HUS): 335-66.
  • Yabancı Arşivler Bulgaristan Arşivi (YB. 04): 1-38.
  • Ali Emiri Mahmud I (AE. SMHD. I): 28-1679.
  • Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Defterleri (TKGM. d.): 187.
  • Tapu Tahrir Defteri (TT. d.): 166.
  • Anonýmou, “Perigrafí tis Póleos Attaleías”, Periodikó Xenofánis E’, 1907-1908 (Ανωνύμου, “Περιγραφή της Πόλεως Ατταλείας”, Περιοδικό Ξενοφάνης Ε’, 1907-1908), s. 244-259.
  • Aran, Berge, “Antalya Cumanun Câmii”, Anadolu Araştırmaları, C III, 1970, s. 60- 81.
  • Armağan, A. Latif, “XVI. Yüzyıl’da Antalya’da Dini-Sosyal Yapılar ve Şehrin Demografik Durumu Üzerine Bir Araştırma”, Tarih Araştırmaları Dergisi, C 23, S. 36, 2004, s. 11-34.
  • Ballance, Michael H., “Cumanun Câmii at Antalya-A Byzantine Church”, Papers of British School at Rome, C XXIII, 1955, s. 99-114.
  • Baykara, Tuncer, “Osmanlı Devrinde Antalya Belgeleri I, XVIII. Yüzyıl”, Adalya, S. IV, 1999-2000, s. 293-300.
  • Buch, Wilfried, “14./15. Yüzyılda Küdüs’e Giden Alman Hacılarının Türkiye İzlenimleri”, çev. Yüksel Baypınar, Belleten, C XLVI/S. 184, Temmuz 1982, s. 509-533.
  • Burckhardt, Johann Ludwig, Travels in Nubia, John Murray, London 1819.
  • Chatzıpetrou, Panag. P., Istoria Tis Attaleias Tis Mikras Asias Apo Tis Ktiseos Afti Mechri Tou 1922, Athinai 1969 (Χατζηπέτρου, Παναγ. P., Ιστορία της Ατταλείας της Μικράς Ασίας από της κτίσεως αυτής μέχρι του 1922, Αθήναι 1969).
  • Cuinet, Vital, La Turquie d’Asie, Géographie Administrative: Statistique, Descriptive et Raisonnée de Chaque Province de l’Asie Mineure, Paris 1892.
  • Danieloğlu, D. E., 1850 Yılında Yapılan Bir Pamphylia Seyahati, çev. Ayşe Özil, Suna İnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü Yayınları, İstanbul 2010.
  • Dayar, Evren, “Mancarcık Kuyusu Cinayeti: 19. Yüzyılda Antalya’da Hovardalar, Azatlı Köleler ve Rakkase Kadınlar”, Cihannüma, C 4/S. 2, 2018, s. 61-81.
  • Dayar, Evren, “1815 Haritası’nda Antalya Kalesi: Surlar, Kapılar ve Burçlar, Belleten, C LXXXIV/S. 300, Ağustos 2020, s. 667-716.
  • Dayar, Evren, “Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Dönemlerinde Antalya Kaleiçi ve Çevresi”, METU JFA, C 37/S. 2, 2020, s. 59-84.
  • de Bruyn, Cornelis, Voyage Au Levant: C’est-à-dire, Dans les Principaux Endroits de L’Asie Mineure, Dans les Isles de Chio, Rhodes, & Chypre &c.; De Même que Dans les Plus Considérables Villes D’Egypte, De Syrie Et de la Terre Sainte, Paris 1700.
  • de Ferrières-Sauveboeuf, Louis-François, Mémoires Historiques, Politiques et Géographiques des Voyages du Comte de Ferrières-Sauveboeuf, C 2, Paris 1790.
  • de Stochove, Vincent, Voyage du Levant, Bruxelles 1643.
  • Discourses of Rumi (or Fihi ma Fihi), çev. A. J. Arberry, Omphaloskepsıs Books, 2015, Discourse: 23.
  • Ebu Abdullah Muhammed İbn Battûta Tanci, İbn Battûta Seyaahtnamesi, çev. A. Sait Aykut, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2005.
  • Ebül-Hayr-ı Rûmi, Saltuk-nâme, C 2, yay. Şükrü Haluk Akalın, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, İstanbul 1988.
  • Eliade, Mircea, Kutsal ve Dindışı, çev. M. Ali Kılıçbay, Gece Yayınları, Ankara 2000.
  • Erdoğru, Mehmet Akif, “Antalya ve Havalisi Tarihi İçin Bir Kaynak: Defter-i Evkâf-ı Livâ-i Teke”, Tarih İncelemeleri Dergisi, C X/S. 1, 1995, s. 91-186.
  • Evliya Çelebi, Günümüz Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyahatnamesi, C 8, haz. Seyit Ali Kahraman, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2003.
  • Evliya Çelebi, Günümüz Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyahatnamesi, C 9, haz. Seyit Ali Kahraman, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2011.
  • Eyice, Semavi, “Korkut Câmii”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C 26, İstanbul 2002, s. 207-208.
  • Flemming, Barbara, Geç Ortaçağ Dönemi’nde Pamfilya, Pisidya ve Likya’nın Tarihi Coğrafyası, çev. Hüseyin Turan Bağçeci, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2018.
  • Goodwin, Godfrey, Osmanlı Mimarlığı Tarihi, çev. Müfit Günay, Kabalcı Yayınevi, İstanbul 2012.
  • Gradeva, Rossitsa, “Sofia’s Rotunda and Its Neighbourhood in Ottoman Times”, Osmanische Welten: Quellen und Fallstudien. Festschrift für Michael Ursinus, University of Bamberg Press, Bamberg 2016, s. 177-207.
  • Hasluck, Frederick William, Christianity and Islam under the Sultans, C 1, Oxford At The Clarendon Press 1929.
  • Hayden, Robert M., “Intersecting Religioscapes and Antagonistic Tolerance: Trajectories of Competition and Sharing of Religious Spaces in the Balkans”, Space and Polity, C 17/S. 3, 2013, s. 320-334.
  • Hayden, Robert M.- Erdemir, Aykan-Tanyeri Erdemir, Tuğba-D. Walker, Timothy-Rangachari, Devika-Aguilar Moreno, Manuel-López Hurtado, Enrique-Bakić Hayden, Milica, Antagonistic Tolerance: Competitive Sharing of Religious Sites and Spaces, Routledge, London 2016.
  • Hirschfeld, Gustav, Vorläufiger Bericht über eine Reise im Südwestlichen Kleinasien I, Berlin 1874.
  • Iatridou, Klimentos Sp., Synoptiki Istoria Attaleias, N. K. Meli, Attaleia 1911 (Ιατριδου, Κλημεντος Σπ., Συνοπτικη Ιστορια Ατταλειας, N. K. Μελι, Ατταλεια 1911).
  • Kâtib Çelebi, Cihannümâ, Müteferrika Matbaası, İstanbul 1145.
  • Karaca, Behset, XV. ve XVI. Yüzyıllarda Teke Sancağı, Fakülte Kitapevi, Isparta 2002.
  • Kaymak, Gamze, Die Cumanın Câmii in Antalya, ihre Baugeschichte und ihre Byzantinischen Ursprünge. Bauaufnahme–Bauforschung–Denkmalpflege/Antalya Cumanın Câmii, Mimari Tarihi ve Bizans Kökeni, Rölöve–Yapı Analiz–Anıt Koruma ve Bakımı, Adalya Ek Yayın Dizisi 9, İstanbul 2009.
  • Kiel, Machiel, “Notes on the History of Some Turkish Monuments in Thessaloniki and Their Founders”, Balkan Studies, S. 11, 1970, s. 122-156.
  • KVS. (Konya Vilayeti Salnamesi) Def ’a 30, Konya 1330.
  • Lanckoroński, Karl, Städte Pamphyliens und Pisidiens, C 1: Pamphylien, Wien 1890.
  • Leake, William Martin, Journal of a Tour in Asia Minor, With Comparative Remarks on the Ancient and Modern Geography of that Country, Londra 1824.
  • Lowry, W. Heath, Trabzon Şehrinin İslamlaşması ve Türkleşmesi 1461-1583, çev. Demet Lowry; Heath W. Lowry, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2010.
  • Lucas, P., Voyage du Sieur Paul Lucas, Fait par Ordre du Roy dans la Grece l’Asie Mineure, la Macedoine et l’Afrique, C I, Paris 1712.
  • Ocak, Ahmet Yaşar, “Zaviyeler: Dinî, Sosyal ve Kültürel Tarih Açısından Bir Deneme”, Vakıflar Dergisi, S. 12, 1978, s. 247-269.
  • Paribeni, R.-Romanelli, P., “Studıi e Ricerche Archeologiche nell’Anatolia Meridionale”, Monumenti Antichi Pubblicati Per Cura Della Reale Accademia Bei Lincei, C XXXIII, 1914, s. 5-274.
  • Pechlivanidis, Giorgios, Attaleia kai Attaleiotes, Athinai 1989 (Πεχλιβανιδησ, Γιωργοσ, Ατταλεια και Ατταλειωτες, Αθηναι 1989).
  • Redford, Scott-Leiser, Gary, Taşa Yazılan Zafer Antalya İçkale Surlarındaki Selçuklu Fetihnamesi, çev. İnci Türkoğlu, Adalya Ek Yayın Dizisi 9, İstanbul 2008.
  • Refik, Ahmed, “Fatih Zamanında Teke İli”, Türk Tarih Encümeni Mecmuası, C 79/S. 2, 1340, s. 70-76.
  • Riefstahl, Rudolf M., Cenubi Garbî Anadolu’da Türk Mimarisi, ter. Cezmi Tahir Berktin, Maarif Matbaası, İstanbul 1941.
  • Rott, Hans, Kleinasiatische Denkmäler aus Pisidien, Pamphylien, Kappadokien und Lykien, Leipzig 1908.
  • Scott, James C., Domination and the Arts of Resistance Hidden Transcripts, Yale University Press, London 1992.
  • Süleyman Fikri, Antalya Livâsı Tarihi, Matbaa-i Âmire, İstanbul 1340. The Oriental Collections: Consisting of Original Essays and Dissertations, Translations, and Miscellaneous Papers, Illustrating the History and Antiquities, the Arts, Sciences, and Literature, of Asia, C III, London 1800.
  • Varkıvanç, Burhan-Kökmen Seyirci, Hülya, “Cumanın Camii’ndeki Erken Bizans Dönemi Paye Başlıkları”, OLBA, C XXIX, S. XXIX, 2021, s. 363-391.
  • Von Suchen, Ludolf, Reisebuch ins Heilige Land, in Niederdeutscher Mundart, 1861.
  • Yerasimos, Stefanos, “Konstantiniye Kiliselerinden İstanbul Camilerine Bir Değişimin Tarihi”, ed. Annie Pralong, Bizans. Yapılar, Meydanlar, Yaşamlar, çev. Buket Kitapçı Bayrı, Kitap Yayınevi, İstanbul 2011, s. 182-193.
  • Yılmaz, Leyla, Antalya (16. Yüzyılın Sonuna Kadar), Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2002.
Toplam 73 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Arkeoloji
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Evren Dayar 0000-0002-6593-7238

Yayımlanma Tarihi 11 Ağustos 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 86 Sayı: 306

Kaynak Göster

APA Dayar, E. (2022). Antalya Kaleiçi Panhagia Kilisesi ve Câmi-i Cedid. BELLETEN, 86(306), 533-566. https://doi.org/10.37879/belleten.2022.533
AMA Dayar E. Antalya Kaleiçi Panhagia Kilisesi ve Câmi-i Cedid. TTK BELLETEN. Ağustos 2022;86(306):533-566. doi:10.37879/belleten.2022.533
Chicago Dayar, Evren. “Antalya Kaleiçi Panhagia Kilisesi Ve Câmi-I Cedid”. BELLETEN 86, sy. 306 (Ağustos 2022): 533-66. https://doi.org/10.37879/belleten.2022.533.
EndNote Dayar E (01 Ağustos 2022) Antalya Kaleiçi Panhagia Kilisesi ve Câmi-i Cedid. BELLETEN 86 306 533–566.
IEEE E. Dayar, “Antalya Kaleiçi Panhagia Kilisesi ve Câmi-i Cedid”, TTK BELLETEN, c. 86, sy. 306, ss. 533–566, 2022, doi: 10.37879/belleten.2022.533.
ISNAD Dayar, Evren. “Antalya Kaleiçi Panhagia Kilisesi Ve Câmi-I Cedid”. BELLETEN 86/306 (Ağustos 2022), 533-566. https://doi.org/10.37879/belleten.2022.533.
JAMA Dayar E. Antalya Kaleiçi Panhagia Kilisesi ve Câmi-i Cedid. TTK BELLETEN. 2022;86:533–566.
MLA Dayar, Evren. “Antalya Kaleiçi Panhagia Kilisesi Ve Câmi-I Cedid”. BELLETEN, c. 86, sy. 306, 2022, ss. 533-66, doi:10.37879/belleten.2022.533.
Vancouver Dayar E. Antalya Kaleiçi Panhagia Kilisesi ve Câmi-i Cedid. TTK BELLETEN. 2022;86(306):533-66.

Belleten Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.